Aggregator

Nintendo stopt met de integratie van functies van het sociale medium X voor de Nintendo Switch. Gebruikers kunnen geen screenshots en andere content meer direct delen via het voormalige Twitter.

De Tweede Kamer wil dat wegwerpvapes worden verboden. Een meerderheid schaart zich achter een motie van CDA en NSC waarin wordt opgeroepen om het voorbeeld van België te volgen. Het is echter de vraag of het zover komt: de aankomende coalitie is verdeeld over de e-sigaret.

Vapes bevatten niet alleen nicotine, maar ook meerdere andere giftige stoffen. Onlangs toonde Amerikaans onderzoek aan dat bij het gebruik bovendien metalen vrijkomen die de hersenen en andere organen kunnen aantasten.

Vooral onder jongeren groeit de populariteit van de e-sigaret. Het aantal jongeren dat vapet is de afgelopen verviervoudigd, meldden het RIVM en de gezamenlijke GGD's eind vorige maand. Bijna een op de tien tweede- en vierdeklassers vapet wekelijks.

PVV en VVD zijn tegen

De motie past in een rij recente maatregelen om het gebruik van de e-sigaret verder aan banden te leggen. Zo maakte het demissionaire kabinet vorige week het plan bekend om vapes vanaf volgend jaar alleen nog in 'neutrale verpakkingen' te verkopen.

De motie voor een verbod kreeg brede steun, onder meer van NSC's aanstaande coalitiegenoot BBB. Maar onder meer de PVV en de VVD stemden tegen, waardoor onduidelijk is wat het nieuwe kabinet met de motie gaat doen.

'Enorme stap voorwaarts'

Tabaksexpert Esther Croes van het Trimbos-instituut noemt een verbod een enorme stap voorwaarts om de jeugd te beschermen. "Als je al op jonge leeftijd wordt blootgesteld aan nicotine, raak je er heel snel aan verslaafd", zegt ze. "En nicotine is heel ongezond, dat verstoort bijvoorbeeld de ontwikkeling van de hersenen. Daar kun je de rest van je leven last van blijven houden."

Volgens Croes helpt een verbod omdat wetenschappelijk is bewezen dat grenzen stellen werkt. "De meeste pubers willen zich houden aan de regels", zegt ze. "Voor ouders is een verbod bovendien een steun in de rug. Zij willen niet dat hun kind iets doet wat niet mag."

De onderzoeker roept het aankomende kabinet dan ook op om de motie van de Tweede Kamer niet naast zich neer te leggen. "Zo'n verbod is nodig om de jeugd te beschermen. Daar kan niemand toch op tegen zijn?"

China en Nederland beschuldigen elkaar van provocaties in de Oost-Chinese Zee. Een Nederlands marineschip werd er vorige week gevolgd door Chinese gevechtsvliegtuigen. Defensie noemde dat "potentieel onveilig" en zei dat het schip in internationale wateren voer. Tot woede van Peking, dat het zeegebied opeist en dreigt met represailles als Den Haag de inzet in het gebied niet beperkt.

Vier vragen over de spanningen tussen de twee landen op zee:

Wat doet Nederland in de Oost-Chinese Zee?

Het Nederlandse marineschip Zr. Ms. Tromp is in de Oost-Chinese Zee ter ondersteuning van een maritiem samenwerkingsverband onder leiding van de VS. Samen met onder meer het Verenigd Koninkrijk, Zuid-Korea en Amerika ziet Nederland toe op handhaving van sancties tegen Noord-Korea. Die hebben de Verenigde Naties opgelegd vanwege het kernwapenprogramma van het land.

De strafmaatregelen tegen Noord-Korea bestaan grotendeels uit restricties voor de import en export van olie en wapens. China heeft hiermee ingestemd maar zou volgens een voormalig sanctie-expert van de VN niet al te happig zijn op strenge naleving. Als belangrijkste handelspartner en energieleverancier van Noord-Korea is China vaker verweten dat het toch stiekem olie levert. Het Chinese regime verwerpt die beschuldiging.

Waarom reageert China zo fel?

Fregat Tromp was betrokken bij "een provocatie ten oosten van Shanghai", zei het Chinese leger in een verklaring. Het land waarschuwt Nederland dat zulke acties "resoluut worden beantwoord". Ook betreurt Peking de "kwaadaardige woorden en daden van Nederland ten zeerste".

Hier is volgens experts sprake van een optelsom aan factoren. Peking zal zich door de Nederlandse verklaring gedwongen hebben gevoeld met een eigen versie van de gebeurtenissen te komen. Eerder reageerde China al in woord en daad op vergelijkbare patrouilles van de Australiërs en de Canadezen.

Ook speelt een belangrijke rol dat het Nederlandse schip op doorvaart naar de Oost-Chinese Zee de Straat van Taiwan doorkruiste. Dat ligt gevoelig, want China beschouwt dit als eigen gebied. Het zijn niet de enige wateren die de grootmacht opeist ten koste van het internationaal recht. Zo legde China eerder een uitspraak van het Arbitragehof in Den Haag naast zich neer toen het hof de Chinese claims in de Zuid-Chinese Zee onwettig verklaarde.

"China eist zeggenschap op over heel Taiwan en het water eromheen", zegt Meia Nouwens. Zij is expert op het gebied van China's leger en geopolitiek, verbonden aan denktank IISS in Londen. "Met de keuze van Nederland om door de Straat van Taiwan te varen, schaart het land zich bij een groep die China tegengas geeft in de regio."

Tromp-commandant Yvonne van Beusekom zei eerder dat Nederland zich sterk maakt voor de vrije doorvaart op handelsroutes die ook voor Nederland van groot belang zijn. "We varen daar waar het internationaal recht zegt dat er vrije doorgang mogelijk is."

Neemt Nederland een risico?

Een marineschip laten varen door de Straat van Taiwan en delen van de Oost-Chinese die China eenzijdig heeft opgeëist, is waarschijnlijk een bewust genomen risico, zegt China-deskundige Frans-Paul van der Putten (Clingendael). "Als relatieve buitenstaander raakt Nederland verstrikt in een heel ingewikkelde geopolitieke situatie." Hij doelt daarmee op de machtsstrijd tussen de VS en China in de wateren rondom de Oost-Aziatische grootmacht.

"Eén Nederlands fregat gaat het machtsevenwicht daar niet veranderen", vervolgt Van der Putten. Terwijl het marineschip in geval van een misrekening of escalatie wel direct betrokken kan raken, waarschuwt hij.

Het ministerie van Defensie verwijst desgevraagd naar eerder persberichten over de kwestie. Van der Putten: "Als de regering goed heeft nagedacht over de risico's, dan zou het goed moeten worden uitgelegd. Maar dat heb ik nog niet zien gebeuren."

China-kenner Nouwens erkent dat de missie niet zonder risico is, maar vindt dat Nederland een belangrijk signaal afgeeft tegen de groeiende militaire assertiviteit van Peking. "Nederland is nou eenmaal al verwikkeld in de geopolitieke strijd tussen het Westen en China." Ze verwijst naar opgelegde exportbeperkingen en waarschuwingen vanuit Nederlandse inlichtingendiensten voor Chinese inmenging.

Hoe gevaarlijk zijn de spanningen in deze wateren?

De afgelopen jaren zijn er talloze incidenten geweest met (marine)schepen in de regio. Van botsingen tussen Filipijnse en Chinese schepen tot afschrikking met militaire middelen, zoals drones, helikopters en straaljagers. Desondanks verwachten Nouwens en Van der Putten niet dat de situatie op korte termijn escaleert.

"Hoe meer de militaire activiteit groeit, hoe groter de kans op een misrekening of menselijke fout", zegt Nouwens. "Zoiets kan leiden tot een crisis, maar alle betrokken landen proberen dat te voorkomen." Partijen hebben onderling afspraken gemaakt die moeten dienen als vangnet, legt ze uit, zodat er snel kan worden gede-escaleerd.

Apple verandert de overkoepelende naam voor inloggegevens van Apple ID naar Apple Account. Volgens het bedrijf moet de nieuwe naam voor een consistentere loginervaring zorgen. Er verandert verder niets aan de inloggegevens die gebruikers nu al hebben.

Medion kondigt de Sprchrgd 14 S1 Elite aan, een laptop die voldoet aan de Copilot+-vereisten van Microsoft. De pc beschikt over een Qualcomm Snapdragon X Elite-soc en een 14"-scherm. De goedkoopste variant is vanaf midden juli verkrijgbaar voor een adviesprijs van 1299 euro.

Gaza is op dit moment de gevaarlijkste plek ter wereld voor hulpverlening", zegt Sigrid Kaag. De voormalig minister van Financiën en Buitenlandse Zaken is sinds januari VN-coördinator Humanitaire Hulp en Wederopbouw in Gaza.

De NOS spreekt haar in Jordanië over haar werk en ervaringen. Daar wordt vandaag een internationale noodconferentie gehouden over noodhulp voor Gaza. Het is voor het eerst dat Kaag Nederlandse media te woord staat in haar huidige functie.

'Hel op aarde'

Ze is de afgelopen maanden meerdere keren in Gaza geweest. De vernietiging is enorm, vertelt ze. "Ik denk dat er zich geen woorden voor lenen, zo dramatisch is het. Het wordt vaak beschreven als hel op aarde en ik denk dat dat juist is."

Het zijn bezoeken die beklijven. "Het is heel zwaar. Uiteindelijk ben ik de bezoeker. Ik heb het recht om te vertrekken. Maar de mensen die daar wonen, de kinderen, de weduwen, degenen die aan het overleven zijn met het minimale, die hebben geen kans op vertrek."

Bekijk hier beelden van het interview met Kaag en beelden van haar in Gaza:

Haar plan is om vanaf half juni deels in Gaza te gaan wonen en vanuit daar te werken. "Ik geloof altijd dat je vanuit het veld moet werken. Je kunt niet alleen goede ideeën bedenken vanuit New York of vanuit de regio. Je moet er zijn."

Gesloten grensovergang

Lange tijd hield Israël hulpverlening aan Gaza tegen door de grensovergangen dicht te houden. Kaag ziet dat daar sinds begin april verandering in is gekomen en er meer hulp de Gazastrook binnenstroomt, maar voldoende is het niet. Ze verwijst naar de Israëlische inval in Rafah begin mei. Sindsdien is de grensovergang tussen Egypte en de Gazastrook dicht en zijn een miljoen Palestijnen opnieuw op de vlucht.

"Ze hebben weer hun plastic tentjes moeten oppakken en zijn met z'n allen op een nog veel kleinere plek gaan zitten. Dat bemoeilijkt de hulpverlening en de veiligheid binnen de Gazastrook. Al zijn er voorraden aan de grens, dan is het ontzettend moeilijk en vaak heel onveilig om überhaupt tot hulpverlening en distributie over te gaan."

Het EU-orgaan voor Civiele Bescherming en Humanitaire hulp deelt vandaag deze beelden op X. Volgens het orgaan staan meer dan 2000 vrachtwagens te wachten in Egypte om de grens over te mogen:

Kaag spreekt met leden van het Israëlische oorlogskabinet om de noodhulp zo goed mogelijk te coördineren. Ook heeft ze premier Netanyahu twee keer ontmoet. "We bespreken de moeilijke punten en kijken ook naar waar er wel voortgang geboekt is." Meer wil ze over die gesprekken niet kwijt.

Wederopbouw gaat jaren duren

De vraag hoelang de wederopbouw van Gaza na de oorlog zal duren, vindt Kaag lastig te beantwoorden. Dat hangt volgens haar van allerlei factoren af, zoals de toegang tot het gebied en de financiering. "Maar dat het onder de beste scenario's een heel aantal jaren zal duren, is wel duidelijk."

De timing van de conferentie in Jordanië is volgens haar belangrijk. Gisteren nam de VN-Veiligheidsraad een resolutie aan over een onmiddellijk staakt-het-vuren in Gaza. "Laten we kijken of dat nieuw perspectief gaat geven. En wij moeten met z'n allen klaarstaan om nog veel meer te doen om die kans en dat raampje dat opengaat als er een staakt-het-vuren is ten volle te benutten. Want de burgerbevolking in Gaza heeft veel te lang moeten wachten."

De wederopbouw van Gaza is dus nog een hele klus, toch heeft Kaag niet getwijfeld toen ze ja zei tegen haar nieuwe baan. "Er zijn zaken in het leven van dusdanig morele verantwoordelijkheid dat je je niet moet afvragen of het een kans van slagen heeft. Het is meer de vraag of ik wil proberen mijn bijdrage te leveren aan een van de grootste crises op dit moment. Die heel belangrijk is, niet alleen voor Israël en de mensen in Gaza of op de Westelijke Jordaanoever, maar voor de bredere regio."

Vandaag werd bekend dat het Openbaar Ministerie (OM) opnieuw een kroongetuige gaat gebruiken in een strafproces. Een beproefde methode, maar zeker na het Marengo-proces ook zeer omstreden. Terwijl het OM vaker kroongetuigen wil inzetten, pleiten deskundigen juist voor meer terughoudendheid.

Het OM wil het opsporingsmiddel inzetten in de zaken rond twee moorden in Amsterdam en Rotterdam in 2020, een poging daartoe in datzelfde jaar en de beschieting van een club in Amsterdam. Om de opdrachtgevers en betrokkenen te kunnen opsporen, is een 29-jarige man als kroongetuige aangewezen.

Deze Dominique K. werd in 2022 tot 15 jaar cel veroordeeld voor de moord in Amsterdam. Hij had het peilbaken gekocht en geïnstalleerd waarmee schutters de auto konden volgen van de man die werd vermoord.

"Het is best bijzonder, want kroongetuigen worden simpelweg niet veel ingezet", zegt Sven Brinkhoff, hoogleraar strafrecht aan de Universiteit van Amsterdam. "Kennelijk is het nu toch weer gelukt om een deal te sluiten."

Andere manieren

Er spelen allerlei bezwaren bij de inzet van kroongetuigen, zegt Brinkhoff. "De betrouwbaarheid van de kroongetuige, maar ook de veiligheid. Aan de andere kant heeft het ook zijn waarde. Maar wat mij betreft is het een weegschaal die te ver overhelt naar de kant van de gevaren."

Het OM wil via verklaringen van K. achterhalen wie de opdrachtgevers zijn, constateert de strafrechthoogleraar. "Opsporingstechnisch is dat natuurlijk heel goed." Maar desondanks pleit hij voor terughoudendheid om hiervoor een kroongetuige in te zetten.

"Je kunt praten met mensen uit het milieu, zonder dat je ze aanmerkt als kroongetuige. Of op andere manieren bewijs verzamelen, door het tappen van telefoons en het hacken van versleutelde communicatieapparatuur. Dat heeft de laatste jaren ook veel opgeleverd", zegt Brinkhoff.

Dossierkennis

Dat K. meewerkt is overigens niet alleen om strafvermindering te krijgen. Het is ook omdat hij zich ernstig zorgen maakt over zijn veiligheid; hij staat op een dodenlijst. In ruil voor bescherming is hij gaan praten met justitie.

Het OM wil nog niets zeggen over de precieze inhoud van zijn verklaring, behalve dat K. belangrijke informatie heeft verstrekt "over zowel zijn eigen rol als die van opdrachtgevers en uitvoerders". De verwachting is dat zijn verklaring tot nieuwe aanhoudingen leidt.

Strafrechtadvocaat Sander Janssen is kenner van de kroongetuigenregeling. Ook hij bepleit grote voorzichtigheid met de inzet van kroongetuigen, zeker als het iemand is die zelf al is veroordeeld.

"Zo'n verdachte kent het dossier al en heeft dus veel extra informatie. Hij kent de zwakke plekken en weet waar het belang in een zaak ligt. Het is niet voor niets dat je in Italië alleen kroongetuige mag worden als je het dossier nog niet kent."

In het geval van Dominique K. is dat dus niet zo. Hij is ook schuldig bevonden aan een gewapende overval op een belwinkel in Alphen aan de Rijn. Deze zaak en de Amsterdamse moordzaak lopen in hoger beroep. "Het is dus wel bijzonder dat hij in eerste aanleg veroordeeld is en ook al het hele dossier kent en nu overstapt naar politie en OM", zegt Brinkhoff.

Gevaar is onduidelijk

Volgens Janssen is het vaak heel lastig om te controleren of het echt waar is wat een kroongetuige zegt. Hij verwijst naar de recente uitspraak van het gerechtshof Leeuwarden over de Marumse zwembadmoord. Ook in die zaak werd een van de veroordeelden kroongetuige. Achteraf blijkt hij stevig te hebben gelogen en knutselde hij zelfs vals bewijsmateriaal in elkaar. Het hof verklaarde een groot deel van zijn verklaringen onbruikbaar.

"Het hof benadrukte dat het inzetten van kroongetuigen die zelf al veroordeeld zijn, extra risicovol is. Zij hebben nóg meer te winnen bij het afleggen van belastende verklaringen. Dat is iets om ook in deze nieuwe zaak goed op te letten."

En dan is er nog de kwestie van de veiligheid van de betrokkenen. De Onderzoeksraad voor Veiligheid kwam vorig jaar met een hard oordeel over het proces tegen Ridouan Taghi en de moorden rond kroongetuige Nabil B.

Of het dit keer verantwoord is om een kroongetuige in te zetten, zal de tijd leren, zegt Brinkhoff. "De vraag is ook of dit keer het gevaar net zo groot is. Het is wel zo dat het gevaar levenslang aan hem zal kleven, omdat mensen hem willen straffen voor het verraad dat hij heeft gepleegd."

Opnieuw is een therapeut van de tbs-kliniek in Almere ontslagen vanwege een relatie met een patiënt. Dat meldt de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI). In april werd ook een therapeut van dezelfde kliniek om dezelfde reden de laan uitgestuurd.

Bij de kliniek bestonden vermoedens van een ongepaste relatie tussen de sociotherapeut en de patiënt. Vervolgens is er intern onderzoek gedaan. De therapeut is vandaag op staande voet ontslagen.

Directeur Elles Tillema-van Loo van de Oostvaarderskliniek schrijft in een verklaring: "Niet-professionele relaties tussen medewerkers en patiënten zijn schadelijk voor patiënten, die van ons afhankelijk zijn. En ook voor de collega's die hun werk wel elke dag integer uitvoeren."

Misstanden

In 2022 werd een onafhankelijk onderzoek ingesteld naar de Oostvaarderskliniek na meerdere meldingen van misstanden, schrijft Omroep Flevoland.

Een medewerker bleek een patiënte te hebben gedwongen tot seksuele handelingen en een leidinggevende werd op non-actief gesteld vanwege signalen over grensoverschrijdend gedrag tegen meerdere medewerkers.

Niet beschermd

Uit het onderzoek bleek dat medewerkers onvoldoende waren beschermd. Ze waren vooral bezig met de patiënten en minder met hun eigen sociale veiligheid, was een van de conclusies.

Nederland heeft geen plannen om militaire instructeurs naar Oekraïne te sturen, zoals de Franse president Macron heeft aangekondigd. Dat zegt demissionair premier Rutte op een Oekraïnetop in Berlijn tegen de NOS. "Je moet altijd creatief nadenken en dat waardeer ik aan de Fransen, maar Nederland heeft geen voornemen dit te doen."

Het opleiden van militairen op Oekraïense bodem is volgens Macron efficiënter. Rutte houdt liever vast aan training buiten Oekraïne. Op de vraag of hij de beslissing hiertoe moet worden overgelaten aan de nieuwe regering zegt hij: "We stellen niks uit, want op dit punt zijn we missionair."

Rutte komt wel met een andere toezegging aan Oekraïne: de levering van drie lanceerinstallaties en een radarsysteem voor een extra Patriot-luchtafweersysteem. "Dat is het hart van het systeem. We zijn druk met andere landen om systeem compleet te maken", zegt Rutte. Duitsland leidt het initiatief om Oekraïne van meer luchtafweer te voorzien, om de energiesector en steden te beschermen. Ook zegt Nederland 138 miljoen euro toe aan nieuwe steun.

Steun verzekerd

Vandaag en morgen vindt een top over de Oekraïense wederopbouw in Berlijn plaats, maar deze conferentie is ook nadrukkelijk een 'wapenconferentie', zei de Duitse vicekanselier Habeck vanochtend voor aanvang. De beste 'wederopbouw' is voorkomen dat het nodig is, zo wordt gesteld.

Over die militaire steun maakt Rutte zich geen zorgen. De nieuwe regering zal vast blijven houden aan militaire steun en ook elders in Europa ziet hij voldoende steun. Over de uitslag van de Europese verkiezingen, waarbij bijvoorbeeld in Duitsland Ruslandgezinde partijen groter werden, wilde hij niets zeggen. "Daar zitten wagonladingen geschminkte mensen voor klaar om in talkshows commentaar op te geven."

Ook de Duitse bondskanselier Scholz kijkt nadrukkelijk naar andere landen om de steun aan Oekraïne op te voeren. Scholz kondigde aan op de G7-top zijn bondsgenoten daar op te wijzen. Duitsland levert aanzienlijk meer steun dan andere grote landen als Frankrijk en Italië, maar komt in de beeldvorming over als traag en treuzelend. Zelensky zei vandaag echter herhaaldelijk dat Berlijn een 'leidersrol' speelt binnen het Westen.

In eigen land kampt de Duitse regering met een relatief sterk geluid tegen wapensteun aan Oekraïne. Ruslandgezinde partijen als de radicaal-rechtse AfD en conservatief-linkse BSW boekten dit weekend winst bij de Europese verkiezingen. Vrijwel de gehele AfD- en de voltallige BSW-fractie boycotten vandaag de toespraak van Zelensky in de Duitse Bondsdag.

Economische kans voor Nederland

De top zelf is bedoeld om zoveel mogelijk investeringen op te halen. "Het beste moment om te investeren is nu!" klinkt het. Want geld is er zeker. Bij de editie van vorig jaar werd 60 miljard euro opgehaald. Het belangrijkste was de toezegging van de EU om tot 2027 zo'n 50 miljard te investeren in de wederopbouw en Oekraïne economisch op de been te houden. En ook nu worden nieuwe toezeggingen gedaan.

Uit onderzoek van BNR bleek eerder dat Nederlandse bedrijven relatief weinig 'profiteren' van alle wederopbouwgelden. Demissionair minister Van Weyenberg (D66) zegt dat er gewerkt wordt aan allerlei regelingen om bedrijven aan te moedigen te investeren in Oekraïne. "Net nog vroeg iemand om naar de aansprakelijkheidsverzekeringen te kijken. Daarom zijn we hier", zegt hij op de top.

De wederopbouw biedt namelijk veel kansen voor het Nederlandse bedrijfsleven, van ingenieurs tot landbouw, zegt hij. "Het is dubbel, maar een kans voor een Nederlands bedrijf is tegelijk een redding voor Oekraïne. Je helpt Oekraïne op een cruciaal moment en doet zelf een slimme investering."

Vredestop

Een ander resultaat van de top is de lancering van een programma om 180.000 Oekraïners bij of om te scholen voor beroepen die cruciaal zijn voor de wederopbouw. Ook Nederland draagt daaraan bij. Ursula von der Leyen, die opnieuw voorzitter van de Europese Commissie hoopt te worden, had nog een andere toezegging: volgende maand wordt de eerste lichting van winsten op bevroren Russische tegoeden overgemaakt. Ook zei ze dat de EU-toetredingsgesprekken nog deze maand zouden moeten beginnen.

Komend weekend zien veel deelnemers van de top elkaar opnieuw. Dan wordt in Zwitserland een vredestop voor Oekraïne gehouden. Volgens de organisatie komen 90 landen. Rusland stuurt niemand.

Wat doe je als de vader bent van Ian Maatsen en hoort dat je zoon op het laatste moment toch is opgeroepen om het Nederlands elftal te versterken op het EK? Dan stap je linea recta in de auto vanuit Vlaardingen naar Duitsland om Oranje-spullen te brengen. Vader Edward Maatsen is inmiddels al aangekomen in Duitsland om zijn zoon te steunen, zegt hij bij Rijnmond.

Twee weken geleden was er nog de enorme teleurstelling bij de 22-jarige speler van Borussia Dortmund: hij zat niet bij de definitieve EK-selectie van Oranje. Die teleurstelling moest hij snel aan de kant zetten, want later die week speelde hij de finale van de Champions League tegen Real Madrid. Na die finale was het tijd voor een welverdiende vakantie in Griekenland.

Boot in Griekenland

Maar toen kwam op een boot bij het Griekse Mykonos een telefoontje. Of hij als een speer naar Duitsland kan komen, als vervanger van de geblesseerde Frenkie de Jong in de EK-selectie van het Nederlands elftal.

"Ian wilde eerst naar Nederland komen, maar dat leek ons geen goed idee", vertelt Edward Maatsen. Terwijl zijn zoon vanuit Griekenland naar Dortmund vliegt, rijden hij en zijn vrouw vanuit Vlaardingen naar het westen van Duitsland. In de kofferbak liggen onder meer voetbalschoenen, de Oranje-koffer en nog wat privé-spullen van Ian.

Het weerzien met zijn ouders in het appartement in Dortmund duurt niet lang. Ian pakt zijn spullen en moet meteen naar Wolfsburg. Daar, op zo'n drie uur rijden van Dortmund, heeft het Nederlands elftal de komende EK-weken haar basiskamp opgeslagen.

Cadeautje

Waar zoon Ian gaat, gaan zijn ouders. En dus zijn ze de komende weken ook in Duitsland. Al zal zoonlief tijdens het Europees kampioenschap wat minder tijd voor de familie hebben dan tijdens een regulier voetbalseizoen bij Borussia Dortmund. "Hij weet in ieder geval dat wij er voor hem zijn. We hebben hem nooit in de steek gelaten. Het voelt voor hem vertrouwd dat wij in de buurt zijn", zegt vader Edward.

Ian Maatsen maakte nog geen minuten bij het 'grote' Oranje (wel bij Jong Oranje). Dat hij de komende weken misschien zijn debuut mag maken tijdens een eindtoernooi is een "cadeautje", vinden zijn ouders. "Hij heeft bijna alle jeugdelftallen van Oranje doorlopen, dus het is niet een enorme verrassing dat hij nu bij het grote Oranje zit. Leuk voor ons, goed voor zijn cv."

Toch zal het niet vanzelf gaan, denkt vader Maatsen. "Daar zal hij hard voor moeten werken. Hij moet zichzelf blijven triggeren om op dit niveau te blijven. En dat op deze leeftijd al kunnen, is niet makkelijk. Je bent als ouder supertrots en doet er alles aan om het in goede banen te leiden en alles eromheen zo stabiel mogelijk te houden."

Jeugd van Feyenoord en Sparta

Op het cv van Ian Maatsen prijkt alweer bijna zes jaar Chelsea, dat hem tussendoor uitleende aan Charlton Athletic, Coventry City, Burnley en dus Borussia Dortmund. Daarvoor speelde hij onder meer in de jeugd van Feyenoord en Sparta.

De carrière van zoon Ian maakt vader Edward trots. Maar, "de eindbestemming is nog niet bereikt", zegt hij. "Het is een reis. We zijn er nog niet. We doen er alles voor om de droom te verwezenlijken." Die droom is de wereldtop halen. Met een Champions League-finale en binnenkort een EK komt die wereldtop aardig in de buurt.

Raspberry Pi Holdings plc is officieel beursgenoteerd aan de London Stock Exchange. De commerciële tak van de Raspberry Foundation had na de initial public offering een beurswaarde van omgerekend net geen 642 miljoen euro.

De overheid is er in geslaagd het grootste Nederlandse windpark op zee aan te besteden. Het gaat om het windpark IJmuiden Ver dat met 4 gigawatt, in 2029 5,5 miljoen huishoudens van elektriciteit kan voorzien.

Het windpark dat ruim 62 kilometer uit de kust komt te liggen is opgesplitst in twee delen die worden gebouwd door pensioenfonds ABP en energiebedrijf Vattenfall.

Het eerste deel (IJmuiden Ver Alpha) wordt op zee gebouwd door pensioenfonds ABP in samenwerking met het Schotse energiebedrijf SSE Renewables onder de naam Noordzeker.

Voorwaarde voor de bouw is dat er bijgedragen wordt aan de bescherming en het herstel van de natuur in de Noordzee. Zo zal er bij het ontwerp van de windturbines meer rekening gehouden worden met de bescherming van vogels.

Het tweede deel van het park (IJmuiden Ver Beta) wordt gebouwd door het Zweedse energiebedrijf Vattenfall in samenwerking met het Deense CIP onder de naam Zeevonk II. De nadruk bij de bouw van dit park ligt op een betere inpassing in het energiesysteem.

De bedrijven gaan in Rotterdam, waar de stroom aan land komt, een waterstoffabriek bouwen. Op de momenten dat er meer elektriciteit wordt opgewekt dan er afgenomen kan worden, kan er met de elektrolyser duurzame waterstof worden geproduceerd.

Opsteker voor Jetten

Dat er genoeg belangstelling was om deze windparken te gaan bouwen is een opsteker voor demissionair minister Jetten voor Klimaat en Energie. Vorig jaar liep de Britse overheid nog een blauwtje bij een vergelijkbare aanbesteding. Geen enkel bedrijf tekende toen in omdat er volgens de bedrijven te weinig rekening werd gehouden met de hoog opgelopen kosten voor de bouw van windparken op zee.

"De marktomstandigheden zijn ingewikkelder geworden, dus ik ben extra blij dat deze partijen de windparken op zee willen bouwen", zegt hij in een reactie. De bedrijven konden bij intekening voor het eerst ook een jaarlijks bedrag bieden om in aanmerking te komen voor de opdracht.

Zo betalen ABP en SSE Renewables jaarlijks ruim een miljoen euro aan de overheid voor een periode van veertig jaar. Vattenfall en het Deense CIP betalen zelfs jaarlijks 20 miljoen euro aan de staat, eveneens voor een periode van veertig jaar.

Pensioenfonds ABP heeft samen met andere pensioenfondsen recent aangeboden 'miljarden' te willen investeren in de energietransitie in Nederland. Omdat ABP zich ook wil richten op een betere bescherming van de natuur in en boven de Noordzee, besloot het eerder zelf mee te gaan bouwen. Hiervoor heeft het de samenwerking gezocht met het Schotse SSE Renewables dat al veel Britse windmolenparken heeft gebouwd en op dit moment werk aan het allergrootste windpark bij de Doggersbank.

Een 25-jarige Fransman is in Kazachstan omgekomen bij de Russische raketlanceerbasis Bajkonoer. Volgens het Russische staatspersbureau RIA bezweek hij aan de hitte toen hij op weg was om de basis illegaal binnen te komen.

De man zou enkele dagen terug samen met een 27-jarige landgenoot zijn aangekomen in Almaty, de grootste stad in het zuidoosten van Kazachstan. De twee zouden het plan hebben opgevat om door de steppe te lopen naar de kosmodroom van Bajkonoer.

Bajkonoer is de grootste raketlanceerbasis ter wereld en ligt op een afgelegen plaats in woestijngebied, zo'n 200 kilometer ten oosten van het Aralmeer. Sinds het uiteenvallen van de Sovjetunie huurt Rusland de basis van Kazachstan.

Bajkonoer is een geliefde bestemming onder ruimtevaartliefhebbers omdat er onder meer nog oude spaceshuttles uit de Sovjettijd staan. Toegang is alleen toegestaan onder strenge voorwaarden. Toeristen proberen er geregeld illegaal binnen te komen.

Hulp zoeken

Op de steppe rond de basis was het tijdens de tocht van de twee Fransen 32 graden en er was nergens schaduw. Op het Russische Telegramkanaal 112 staat dat de 25-jarige reiziger herhaaldelijk een bloedneus kreeg en uiteindelijk bewusteloos neerviel.

Zijn metgezel zou zich naar de dichtstbijzijnde weg hebben gespoed, waar hij door een Kazachse politiepatrouille werd gevonden. Het lukte hem niet aan de Kazachse agenten uit te leggen dat zijn vriend in nood was, aldus het Telegramkanaal. Ze brachten hem naar een controlepost, waar hij wel zijn verhaal kon doen.

Toen agenten het slachtoffer daarna gingen zoeken, bleek hij al overleden. Er werden geen sporen van geweld op zijn lichaam gevonden. Volgens het Telegramkanaal was er mogelijk sprake van uitdroging of hartfalen. Er is een onderzoek ingesteld.

BioWare deelt de eerste twintig minuten aan gameplay van de aankomende fantasy-rpg Dragon Age: The Veilguard. De game moet ergens in de herfst van dit jaar uitkomen.

Google heeft video-out geactiveerd op Pixel 8-telefoons met een upgrade. De Pixel 8, 8 Pro en 8a hebben de functie aan boord, maar gebruikers kunnen die pas na de upgrade gebruiken om content vanaf hun telefoon via een kabel op een groot scherm te zien.

Jabra kondigt de tweede generaties van de Elite 8 Active en Elite 10 aan voor respectievelijk 229 en 279 euro. De oordopjes worden geleverd met een speciale case die muziek van een andere bron naar de oortjes kan streamen. Het gaat om de laatste oortjes die het merk zal uitbrengen.

Een jury in de Verenigde Staten heeft Hunter Biden schuldig bevonden aan het overtreden van de wapenwet. De zoon van de Amerikaanse president is veroordeeld op alle drie de punten waarvoor hij was aangeklaagd.

Een straf wordt later bepaald. Biden jr. riskeert in theorie maximaal 25 jaar cel. De verwachting is echter dat hij een veel lichtere straf krijgt, omdat het zijn eerste veroordeling is.

Drugsverslaving

Het proces draait om een wapenaanvraag die Hunter Biden in 2018 deed. Bij die aanvraag vulde hij in dat hij geen drugs gebruikte, terwijl hij in die tijd met een drugsverslaving kampte.

De 54-jarige Biden werd aangeklaagd voor liegen tegen een wapenhandelaar en valsheid in geschrifte. De derde aanklacht was het illegaal bezitten van een wapen gedurende elf dagen.

De verdediging van Hunter Biden voerde aan dat hij er ten tijde van de aanvraag van overtuigd was dat hij op dat moment niet verslaafd was. Achteraf is hij daar anders over gaan denken, zeiden zijn advocaten.

Unicum

De twaalfkoppige jury had een paar uur nodig om tot de schuldigverklaring te komen. Volgens aanwezige journalisten reageerde Biden jr. met weinig zichtbare emotie op het oordeel. Het is in de VS de eerste keer dat een kind van een zittend president is veroordeeld.

Hunters vader Joe Biden woonde geen van de zittingen bij en heeft zich in het openbaar ook niet inhoudelijk uitgelaten over de rechtszaak. Hij zei eerder dat hij geen gratie zal verlenen als het tot een veroordeling zou komen.

In een nieuwe verklaring zegt president Biden dat hij de uitkomst van de zaak respecteert en dat hij trots is op zijn zoon. "Jill en ik zullen er altijd met onze liefde en steun zijn voor Hunter en de rest van ons gezin. Niets kan daar iets aan veranderen."

In het nieuwe kabinet-Schoof krijgt de PVV vijf ministers, de VVD en NSC allebei vier en BBB twee. Er komen 12 of 13 staatssecretarissen. Dat melden Haagse bronnen aan de NOS. De PVV zal onder meer een minister voor Migratie leveren, de VVD krijgt Financiën en BBB Landbouw. De post Binnenlandse Zaken gaat naar NSC.

PVV

De PVV krijgt vijf ministers: naast Migratie ook Zorg, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, Economische Zaken en Infrastructuur.

De PVV levert staatssecretarissen op Zorg, Justitie, Binnenlandse Zaken en Infrastructuur.

VVD

De VVD kan rekenen op vier ministersposten. Naast Financiën krijgt de VVD ook Justitie, Defensie en het ministerie van Klimaat en Groene Groei, een nieuwe naam dus. VVD-staatssecretarissen komen op Onderwijs, Sociale Zaken en Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

NSC

Ook de NSC krijgt vier ministerposten. NSC levert naast Binnenlandse Zaken ook Buitenlandse Zaken, Sociale Zaken en Onderwijs. NSC krijgt twee staatssecretarissen op Financiën en een op Justitie.

BBB

De twee ministers voor BBB gaan naar Landbouw en Wonen. De BBB-staatssecretarissen komen op Landbouw en Defensie en op een nog onbekend ministerie. BBB krijgt daarmee dus zowel de minister als de staatssecretaris van Landbouw.

Vier vicepremiers

Voor de PVV is nog niet duidelijk wie de vicepremier wordt, maar de naam van Gidi Markuszower wordt genoemd. Hij zou ook minister voor Migratie worden. Sophie Hermans (VVD) zou minister van Klimaat worden en tevens vicepremier. Naar verluidt wordt NSC-Kamerlid Eddy van Hijum minister van Sociale Zaken én vicepremier. Ook in beeld als vicepremier is Mona Keijzer (BBB), die minister van Wonen zou worden.

Andere opvallende namen die worden genoemd zijn Fleur Agema (PVV) als minister van Zorg, Eelco Heinen (VVD) als minister van Financiën en Ruben Brekelmans (VVD) als minister van Defensie. David van Weel (VVD), oud-raadsadviseur van premier Rutte, wordt genoemd als minister van Justitie. Folkert Idsinga (NSC) wordt waarschijnlijk staatssecretaris van Financiën en Caspar Veldkamp (NSC) zou in beeld zijn als minister van Buitenlandse Zaken.

Het is de bedoeling dat de helft van de nieuwe ministers en staatssecretarissen "van buiten" komt. De andere helft bestaat uit mensen uit de politiek.

Als alle kandidaten bekend zijn worden ze (of zijn ze al) gescreend en hebben een gesprek met kandidaat-premier Schoof en formateur Van Zwol. Met de kandidaten zullen hoorzittingen in de Tweede Kamer volgen, waarbij alle fracties vragen mogen stellen. Eind juni volgt dan de beëdiging door koning Willem-Alexander, plus de bordesfoto.

Regeerprogramma in de zomer

Gedurende de zomer gaat de ministersploeg werken aan een "regeerprogramma". Dat is de gedetailleerde uitwerking van het coalitieakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB.

Wilders en Van der Plas vertelden vanmorgen samen opgetogen over de ontwikkelingen:

In Wolvega heeft vanmiddag op twee plekken brand gewoed, meldt Omrop Fryslân. Bij een van de branden raakten vier woningen beschadigd. Een van de woningen is van binnen compleet verwoest.

Drie mensen raakten gewond door het inademen van rook. Eén van hen is een politieagent. Volgens de regionale omroep raakte niemand ernstig gewond.

De veiligheidsregio sprak van een "zeer grote brand" met veel rook aan de Struikheide in Wolvega. Er werd een NL-Alert verstuurd aan omwonenden om uit de rook te blijven. Rond 17.20 uur was de brand onder controle.

Nog een brand vlakbij

Kort voordat de brand aan de Struikheide uitbrak, was er anderhalve kilometer verderop ook een woningbrand, aan de Zilverlaan. Die was volgens de veiligheidsregio rond 15.50 uur onder controle. Over de oorzaak van deze brand is nog niets bekend.

De meldingen van de branden kwamen acht minuten na elkaar, schrijft Omrop Fryslân. De politie onderzoekt of de branden zijn aangestoken. Een verband kan nog niet worden uitgesloten, zegt een woordvoerder.

Omdat de brandweer meerdere branden tegelijkertijd moest blussen in Wolvega, werden brandweerlieden uit de hele regio opgeroepen.

Spotify's abonnement voor audio met hifikwaliteit gaat naar verluidt 5 dollar per maand extra kosten en krijgt ook nieuwe mogelijkheden voor gepersonaliseerde playlists voor activiteiten of tijden van het jaar, zo schrijft financieel persbureau Bloomberg.