Het Russische staatsgasbedrijf Gazprom stopt vandaag met de levering van gas aan Oostenrijk. Dat heeft Gazprom laten weten, meldt het Oostenrijkse gasbedrijf OMV. De regering zegt dat het land goed is voorbereid op de situatie en Oostenrijkers deze winter niet in de kou zullen komen te zitten.
OMV en Gazprom lagen al enige tijd met elkaar overhoop vanwege uitgebleven gasleveringen. Het Oostenrijkse gasbedrijf stapte daarop naar de Internationale Kamer van Koophandel. Die stelde OMV in het gelijk en kende het gasbedrijf een bedrag van 230 miljoen euro toe.
Het Oostenrijkse gasbedrijf kondigde daarop aan de komende Russische gasleveringen als betaald te beschouwen, om zo aan het miljoenenbedrag te komen. Gazproms besluit om de leveringen aan Oostenrijk zaterdag vanaf 06.00 uur te staken wordt gezien als een reactie daarop.
Hoge gasprijsVolgens de Oostenrijkse bondskanselier Nehammer is de leveringsstop voor Oostenrijk geen probleem en hoeven burgers niet bang te zijn voor een tekort aan gas. "Niemand zal bevriezen", zei hij. Hij stelt dat Oostenrijk beschikt over voldoende reserves en dat de stop niet tot prijsstijgingen mag leiden.
Oostenrijk was lange tijd sterk afhankelijk van Russisch gas. In de EU komt nu nog zo'n 15 procent van het gas uit Rusland, maar in Oostenrijk lag dat percentage dit jaar rond de 80 procent. Ook EU-landen als Hongarije en Slowakije maken nog gebruik van gas uit Rusland.
Het Oostenrijkse gasbedrijf zou zich al een paar jaar voorbereiden op de situatie zonder Russisch gas. Alternatief gas zou onder andere uit Noorwegen moeten komen.
Door het geschil tussen Oostenrijk en Rusland is de gasprijs gestegen. Gisteren stond de gasprijs korte tijd op het hoogste punt van dit jaar. Een megawattuur gas kostte op het hoogtepunt ruim 47 euro. Eind augustus 2022 was de recordprijs van gas ruim 346 euro per megawattuur.
De Brabantse gemeente Maashorst is vijftig kunstwerken kwijt. Onder de werken is een zeefdruk van Beatrix uit de jaren 80, gemaakt door Andy Warhol in de tijd dat ze koningin was. Ze zijn mogelijk vermist geraakt tijdens de verbouwing van het gemeentehuis.
De kunstwerken waren vroeger eigendom van Uden. Dat was een van de gemeenten die in 2022 opging in de nieuwe gemeente Maashorst. In aanloop naar de fusie is de kunstcollectie van Uden in kaart gebracht. Een aantal kunstwerken is in bruikleen gegeven aan Museum Krona in Uden, een deel hangt in het nieuwe gemeentehuis en een deel is teruggegeven aan de kunstenaars.
Nu blijkt dat van vijftig werken de locatie niet bekend is. In een persbericht schrijft de gemeente Maashorst dat die "mogelijk tijdens de verbouwing van het nieuwe gemeentehuis en interne verhuizingen zijn afgevoerd".
De gemeente zegt dat er al een intern onderzoek is gedaan, maar dat niet is achterhaald waar de werken zijn gebleven. Daarom heeft de gemeente nu bij de politie melding gemaakt van vermissing.
Daarnaast is een extern onderzoeksbureau ingeschakeld dat moet helpen de kunstwerken boven water te krijgen. Dat bureau moet ook adviseren hoe "dergelijke vermissingen in de toekomst kunnen worden voorkomen".
Nog meer Warhol-werken vermistEerder deze maand verdwenen er ook al twee Warhol-werken in Brabant. Bij een kunstroof in een galerij in Oisterwijk werden twee zeefdrukken uit de serie Reigning Queens meegenomen. Voor die diefstal zit een verdachte vast. Ook deze kunstwerken zijn nog niet terecht.
Na het geweld rond de wedstrijd Ajax-Maccabi Tel Aviv van vorige week donderdag kondigde premier Schoof aan maatregelen tegen antisemitisme te gaan onderzoeken. Een daarvan is de mogelijkheid om mensen met een dubbel paspoort die zijn veroordeeld voor antisemitisch geweld het Nederlanderschap af te nemen. Hoe kijken Joodse Amsterdammers naar dit voorstel?
In Buitenveldert, een wijk in Amsterdam Zuid met een aanzienlijke Joodse gemeenschap, is de spanning bijna voelbaar op straat. Er patrouilleren meerdere jeeps van de marechaussee bij drie Joodse scholen. Zodra je iemand probeert aan te spreken steekt de privé-beveiliging van de scholen daar een stokje voor. De marechaussee vraagt aanhoudend wat de NOS komt doen. Bij een school grijpt de directeur in tijdens een gesprek met een leraar.
Niet nieuwDe meeste mensen willen niet met de pers praten en al helemaal niet op camera. Joodse buurtbewoners zijn bang om herkenbaar in beeld te komen en bang om de verkeerde dingen te zeggen. Dat gevoel is niet nieuw, benadrukken Joodse bewoners in gesprek met de NOS. "Het is een onderbuikgevoel dat al langer bestond en door de gebeurtenissen van donderdagnacht wordt bevestigd", zegt een medewerker van de koosjere bakker.
Een orthodox-joodse man loopt gehaast de supermarkt uit. Hij zegt dat hij tegenwoordig "drie keer om zich heen kijkt" voor hij ergens naar binnen loopt. "Dat heb ik nooit eerder gehad, alleen in de week na 7 oktober."
Student Eli (17) vertelt dat hij op de Hogeschool van Amsterdam zijn keppeltje niet meer durft te dragen. Zelf heeft hij "gelukkig nog nooit wat meegemaakt", maar van vrienden hoort hij dat er op sociale media veel antisemitisme is. "Zelf zit ik er niet zoveel op." Hij denkt niet dat zijn keppeltje direct tot mishandeling leidt, "maar ik neem het zekere voor het onzekere".
"Er zijn wijken waar ik niet meer kom", zegt de orthodox-joodse Meir Spiero (30). "Ik zeg niet dat er dan wat gebeurt, maar ik ben voorzichtiger. Ik kijk even rond. Maar verder leven we gewoon ons leven."
WoordkeuzeDe Amsterdamse burgemeester Halsema zei na het geweld tegen Maccabi-supporters in de stad "dat dit de herinnering aan pogroms terugbrengt". Die woordkeuze noemt goudhandelaar Nino "overdreven". De maatregel voor het intrekken van de Nederlandse nationaliteit die het kabinet heeft voorgesteld vindt hij "eigenlijk niet kunnen".
"Het zijn een paar straatschoffies, echt idioten natuurlijk, die het geweld hebben gepleegd", zegt hij. "Maar Maccabi-supporters hebben ook dingen gedaan die niet kunnen. Mensen die dit soort geweld plegen moet je uitzetten, maar nu zijn honderdduizenden mensen slachtoffer geworden van zo'n avond."
De stad is van iedereen, vervolgt Nino. "Er komen hier bij de bakker ook Marokkaanse Nederlanders koffie drinken, die balen hier ook van." De discussie over antisemitisme wordt volgens Nino gekaapt door politici.
Schrijver Maurits de Bruijn is het met hem eens. "Gebruik van de term pogroms vind ik totaal overtrokken en eerlijk gezegd gevaarlijk om te gebruiken, omdat het met name Joden juist angstiger maakt." De definitie van antisemitisme is in zijn ogen heel troebel geworden. "Zeker sinds 7 oktober. Leuzen als 'Free Palestine' worden al als antisemitisch bestempeld."
De Bruijn zegt de paspoortmaatregel die het kabinet onderzoekt vreselijk te vinden. "Ongelofelijk dat dit gebeurt in ons land. Je kunt racisme niet met racisme bestrijden, wat mij betreft."
Discriminerend"Intrekken van de Nederlandse nationaliteit lijkt me een rare maatregel, want het geldt niet voor iedereen in Nederland", zegt Vincent van der Noort (43) uit Amstelveen bij de dierenwinkel. Hij heeft zich altijd veilig gevoeld in Amsterdam. "Maar ik zie er dan ook niet herkenbaar Joods uit."
Eerst zien, dan geloven of ze de maatregel gaan uitvoeren, zegt Spiero. "Ik vind dat eenieder die zich schuldig maakt aan antisemitisme hard moet worden aangepakt, ongeacht zijn nationaliteit."
"Je gaat je richten op de dubbele nationaliteiten en dat is discriminerend", zegt HvA-student Eli. "Dat betekent dat je je gaat richten op de Marokkanen. Dat zijn we gewend van Wilders helaas, maar we kunnen niet uitsluiten dat ook andere jongeren zich aan antisemitisme schuldig maken."
"Ik heb het gevoel dat nu twee groepen tegenover elkaar worden gesteld en dat is zorgwekkend", concludeert de leraar, die anoniem wil blijven. "Je moet eerst juist komen tot menselijk contact voordat je het gesprek kan aangaan."
Bij de landelijke intocht van Sinterklaas in Vianen worden morgen zo'n 20.000 bezoekers verwacht. Ouders en kinderen die de Sint en zijn pieten daar rond het middaguur verwelkomen, houden het waarschijnlijk droog.
Wel is het in Vianen morgen bewolkt en er waait een matige zuidwestenwind. Het zal fris zijn op de kades waarlangs de pakjesboot zal verschijnen: naar verwachting stokt de temperatuur in het vestingstadje op zo'n 8 of 9 graden. Daarmee is het iets kouder dan de afgelopen dagen. Een warme jas is geen overbodige luxe voor verwachtingsvolle toeschouwers.
"Al met al geen weer waar de organisatoren van de intocht zich zorgen over hoeven te maken", zegt NOS-weerman Marco Verhoef.
Voor de liefhebber zette Marco Verhoef de weersverwachting op rijm:
Bij intochten elders in het land blijft het dit weekend niet altijd droog. Vooral zondag kunnen felle buien voorkomen, mogelijk met hagel of onweer.
Tussen de buien door schijnt zondag wel af en toe de zon. De wind is in het binnenland dan matig, en kan aan zee krachtig zijn met windstoten tot zo'n 75 kilometer per uur.
In Vianen zijn al de nodige voorbereidingen getroffen voor de intocht:
De Duitse bondskanselier Scholz heeft voor het eerst sinds begin december 2022 gebeld met de Russische president Poetin. Wat de precieze aanleiding was voor het telefoongesprek is niet duidelijk. De Duitse regering zegt dat Scholz Poetin heeft opgeroepen de oorlog tegen Oekraïne te beëindigen en de Russische troepen terug te trekken.
Scholz schreef zelf op X ook over zijn gesprek met Poetin. "Rusland moet laten zien bereid te zijn om te onderhandelen met Oekraïne, met als doel het bereiken van rechtvaardige en langdurige vrede."
Daarnaast zou Scholz hebben benadrukt dat Duitsland Oekraïne zo lang mogelijk zal steunen. Over de verdere inhoud van het gesprek, dat volgens persbureau DPA een uur duurde, meldt de regeringsverklaring weinig.
Persbureau Reuters meldt dat Scholz het ook met de Russische president heeft gehad over de aanwezigheid van Noord-Koreaanse militairen in Oekraïne.
De Oekraïense president Zelensky, die volgens Duitsland van tevoren was ingelicht over het initiatief van Scholz, is niet blij. In een reactie zegt hij te vrezen dat er alleen maar meer ellende van komt. Hij vergelijkt met het openen van de doos van Pandora en volgens hem is het beter om Poetin te isoleren op het internationale toneel.
Woordvoerder Peskov van de Russische regering zegt in een reactie op het contact met Scholz dat er grote meningsverschillen zijn tussen Duitsland en Rusland. Het feit dat er dialoog is, is volgens hem echter "extreem positief".
De president van de Spaanse regio Valencia, Carlos Mazón, geeft toe dat hij fouten heeft gemaakt bij de rampzalige overstromingen eind vorige maand, maar treedt niet af. In een toespraak bood hij zijn excuses aan voor het optreden van de autoriteiten en stelde hij dat ze werden overweldigd door de "apocalyptische" omvang van de ramp.
Ook kondigde hij een parlementaire commissie aan die de ramp gaat onderzoeken en zei hij "zijn verantwoordelijkheid niet te willen ontlopen" als dat onderzoek daartoe aanleiding geeft. De protocollen voor dit soort overstromingen functioneerden volgens hem altijd goed, tot 29 oktober.
Hevige hagel- en regenbuien veroorzaakten toen overstromingen in de regio Valencia, die ruim 220 mensen het leven kostten. Daarnaast worden nog tientallen mensen vermist.
Demonstraties tegen MazónAfgelopen zaterdag gingen 130.000 mensen de straat op om het aftreden van Mazón te eisen. Ook vandaag waren demonstranten bij het regioparlement.
De betogers vinden dat Mazón niet op tijd is begonnen met het waarschuwen voor overstromingen. Pas uren na de overstromingen kregen inwoners sms'jes waarin gewaarschuwd werd voor de ramp. Op dat moment werden al auto's meegesleurd door hevige stroming. Mazón wees er in zijn toespraak op dat dit sms-waarschuwingssysteem nog niet eerder was gebruikt.
De regiopresident kreeg eerder al veel kritiek omdat hij op de dag van de ramp met een journalist aan het lunchen was, terwijl hij zich volgens critici bezig had moeten houden met de ramp. Over deze lunch zei Mazón in zijn toespraak niets.
TraagOok vinden de demonstranten dat Mazón verantwoordelijk is voor het trage op gang komen van de hulpverlening. Volgens hen hebben inwoners van de regio te lang zonder hulp gezeten. Mazón zelf vindt dat de socialistische regering ook verantwoordelijkheid draagt voor de langzame reactie op de ramp. Volgens hem faalde het hele systeem.
Hij richtte eerder pijlen op het Spaanse weeragentschap, dat hij beschuldigde van het verstrekken van verkeerde informatie op de dag van de overstromingen.
Hoewel Milieudefensie deze week het onderspit delfde in het hoger beroep van de klimaatzaak tegen Shell, zet de organisatie het proces tegen ING gewoon door. Volgens Milieudefensie biedt de uitspraak van het gerechtshof in Den Haag genoeg houvast om ING via de rechter te dwingen de CO2-uitstoot te verminderen.
Het hof veegde dinsdag een uitspraak van de rechter van tafel die Shell opdroeg om de eigen CO2-uitstoot en die van klanten en toeleveranciers in 2030 met 45 procent te hebben teruggebracht ten opzichte van 2019. Het hof oordeelde dat Shell de eigen uitstoot al terugbrengt en vond het zinloos om dat ook van klanten en toeleveranciers te eisen. Concurrenten van Shell zouden die olie- en gashandel dan gewoon overnemen.
Vooral dit laatste lijkt een belangrijke pijler onder de rechtszaak tegen ING weg te trekken. Als bank die leningen verstrekt stoot ING immers zelf weinig uit. En ook hier zouden olieproducenten voor krediet naar een andere bank kunnen gaan als ze die bij ING niet krijgen.
Geen nieuwe olie- en gasveldenMilieudefensie ziet evenwel in het arrest van het hof voldoende aanknopingspunten om de zaak door te zetten, zegt Nicky van Dijk, die bij Milieudefensie de zaak tegen ING leidt. "Het gerechtshof zegt dat alle bedrijven hun uitstoot moeten verminderen. Dus ook ING. Daarbij zegt het hof dat Shell met het openen van nieuwe olie- en gasvelden ingaat tegen het klimaatakkoord van Parijs. Ook ING financiert nog steeds deze nieuwe velden."
Twee maanden geleden scherpte ING het eigen klimaatbeleid aan. De bank beloofde per direct geen nieuwe leningen meer te verstrekken aan bedrijven die zich alleen richten op het oppompen van olie en gas en het ontwikkelen van nieuwe velden. ING zei toen dat nog ongeveer 25 van zulke olie- en gasbedrijven leningen hebben lopen. Energieconcerns die naast olie en gas ook andere activiteiten hebben, kunnen bij ING nog wel aankloppen voor krediet.
Dat laatste stelt Milieudefensie teleur. "De ExxonMobils en BP's van deze wereld blijft ING gewoon financieren. En die plannen juist de meeste nieuwe olie- en gasvelden", zegt Van Dijk. "ING is een van de dertig systeembanken in de wereld. Zij kunnen echt een verschil maken. Wij hopen dat ING goed kijkt naar de uitspraak van het hof en zelf het beleid gaat aanpassen."
ING heeft er vertrouwen inING zegt in een reactie dat Milieudefensie nog geen formele stappen heeft ondernomen om de bank voor de rechter te dagen. Volgens een woordvoerder wil ING juist het voortouw nemen in de versnelling van de wereldwijde omslag naar een economie met weinig CO2-uitstoot. "We hebben vertrouwen in onze aanpak en willen deze dialoog graag voortzetten. Maar als Milieudefensie ervoor kiest juridische stappen te ondernemen, zijn we ook bereid om deze aanpak in de rechtszaal toe te lichten."
Zo'n rechtszaak loopt volgens ING uit op een lang juridisch proces dat jaren kan duren. "En dat terwijl we allemaal inzien hoe urgent actie op de korte termijn is", meent de bank.
In de zaak tegen Shell kan Milieudefensie na het verloren hoger beroep nog in cassatie gaan. Of dit ook gebeurt, kan de organisatie nog niet zeggen.
Het gerechtshof besloot dinsdag dat het concern de uitstoot in 2030 niet met 45 procent verminderd hoeft te hebben. Bij Nieuwsuur deed Shell president-directeur Frans Evers zijn verhaal:
De politie heeft een jongen van 16 opgepakt op verdenking van het gooien van een explosief naar een tram in Amsterdam. Dat gebeurde afgelopen maandag, toen er in stadsdeel Nieuw-West rellen waren.
Door het explosief vloog de tram, die leeg was, in brand. Niemand raakte gewond. De opgepakte jongen wordt ook in verband gebracht met een explosie bij een school in Nieuw-West, een dag later.
Een woordvoerder van de politie zegt dat de verdachte een jongen uit Amsterdam is. Hij kon worden opgespoord aan de hand van camerabeelden en beelden die rondgaan op sociale media. De politie is ervan overtuigd dat er de komende tijd meer aanhoudingen volgen voor de ongeregeldheden van maandagavond.
Nieuwe verdachte meldt zichDe politie meldt verder dat zich nog een verdachte heeft gemeld van de rellen een paar dagen eerder, rond de wedstrijd Ajax-Maccabi Tel Aviv. Hij heeft zichzelf aangegeven. Gisteren meldde zich ook al een verdachte. Een andere verdachte is ook opgepakt.
Beelden van hen werden eerder deze week 'geblurd' getoond in het programma Opsporing Verzocht. Drie andere getoonde verdachten hebben zich nog niet gemeld. Hun beeltenissen zijn nu openbaar gemaakt door de politie, in de hoop ze zo op te sporen.
Er staan nog 24 verdachten op beeld. Hun beeltenissen worden de komende dagen geblurd naar buiten gebracht. Degenen tegen wie de ernstigste verdachtmakingen zijn, worden als eersten getoond.
TotaalbeeldDe politie en het Openbaar Ministerie melden dat er in totaal 74 mensen zijn aangehouden op verdenking van betrokkenheid bij de rellen rond Ajax-Maccabi (vorige week donderdag) en in stadsdeel Nieuw-West (afgelopen maandag).
Daarnaast werden eergisteren bij de verboden demonstratie op de Dam 281 mensen opgepakt, van wie het overgrote merendeel (265) alleen naar een plek buiten het centrum gebracht werd. Zij hoeven geen verdere vervolging te verwachten. De 16 anderen worden onder meer verdacht van het bezit van voorwerpen die letsel konden veroorzaken, openlijke geweldpleging, vernieling en het opzettelijk negeren van een bevel of vordering.
Gert-Jaap Hoekman stopt na ruim een jaar als hoofdredacteur van NOS Sport. Hij zegt zich te gaan richten op dingen waar hij opnieuw zijn "energie en creativiteit" in kwijt kan.
Hoekman trad op 1 september vorig jaar aan als hoofdredacteur. Hij maakte toen de overstap van nieuwssite Nu.nl.
Hoekman trad aan nadat de hoofdredactie van NOS Sport was opgestapt na berichten over grensoverschrijdend gedrag en een onveilige werkcultuur op de redactie. Hij zegt daarover dat het een "uitdagende taak" was om met de redactie te werken aan het verbeteren van de cultuur, terwijl ook het volle sportjaar met onder meer de Olympische Spelen en het EK voetbal veel aandacht vroeg.
'Jammer'NOS-directeur Eringa zegt het jammer te vinden dat Hoekman vertrekt. Met hem is de redactie vorig jaar een nieuwe koers ingeslagen, zegt ze. "Naast verslag doen van het belangrijkste sportnieuws en evenementen, is het verbeteren van de cultuur een belangrijke opdracht voor NOS Sport. Dat is complex en vraagt veel van de organisatie", aldus Eringa.
Hoekman was hiervoor tien jaar hoofdredacteur van Nu.nl. Daarvoor werkte hij voor de Nieuwe Revu en de Zwolsche Courant.
