Aggregator

De regering van Nepal heeft de verboden op sociale media ingetrokken die gisteren aanleiding waren voor jongerenprotesten in het land. Bij het neerslaan van betogingen kwamen negentien mensen om, honderden anderen raakten gewond.

Het is de vraag of de beleidswijziging voldoende is voor de betogers. Zij eisen verdere hervormingen en gaan vandaag weer de straat op.

Nepal stelde vorige week een verbod in voor grote socialemediaplatforms die zich niet aan bepaalde voorwaarden houden, zoals overheidstoezicht en het aanstellen van een contactpersoon in het land. Wereldwijde spelers als Facebook, X, YouTube en WhatsApp waren daarom al dagenlang niet beschikbaar.

Volgens de overheid was dit een manier om desinformatie, identiteitsfraude en haatzaaien via de platform te voorkomen, maar de betogers zagen het als overheidscensuur. Omdat vooral jonge internetgebruikers de straat op gingen, worden de betogingen Gen Z-protesten genoemd, naar de generatie die tussen 1995 en 2010 is geboren.

Diepe onvrede

In hoofdstad Kathmandu raakten de tienduizenden betogers slaags met de oproerpolitie toen ze probeerden het parlement binnen te dringen. Bij het terugdringen van de menigte opende de politie het vuur op de betogers.

In een reactie op het geweld zei premier Oli de omstreden verboden op te heffen. Sociale media blijken inderdaad weer toegankelijk te zijn deze ochtend. Ook stapte de minister van Binnenlandse Zaken op.

Het is maar de vraag of deze toezegging voldoende is voor de betogers. De socialemediacensuur was de directe aanleiding voor de protesten, maar de betogers zijn ook boos over overheidscorruptie en gebrek aan economische kansen. Daarom is het de bedoeling vandaag opnieuw de straat op te gaan. Betogers eisen onder meer Oli's aftreden.

Uitgaansverbod

De regering heeft voor Kathmandu en twee andere steden een uitgaansverbod ingesteld. Protesteren is niet toegestaan, scholen zijn gesloten en het is voor mensen verboden zich op te houden in de buurt van het parlement. In Kathmandu geldt die maatregel voor onbepaalde tijd.

Premier Oli heeft op korte termijn een onderzoek aangekondigd naar het uit de hand gelopen protest. Volgens hem zitten infiltranten achter het geweld

Devi Boerema, correspondent Zuid-Azië:

"In Kathmandu blijven vandaag alle universiteiten en de meeste kantoren dicht. Het internet is weer hersteld, maar dat betekent niet dat de rust terug is. Op een grote rotonde aan de rand van het centrum van Kathmandu verzamelen jongeren zich voor een groot vreedzaam protest - ondanks het verbod op samenscholing dat daar nu van kracht is.

Intussen demonstreren verschillende groepen vanaf vanochtend bij het parlement en nu ook bij de huizen van verschillende ministers. Op sociale media is te zien dat op sommige van die plekken de situatie gespannen is. Voor het parlement werden vanochtend banden in brand gestoken en ook het huis van de vertrokken minister van Binnenlandse Zaken ging in vlammen op. Ook verder buiten de stad zijn opnieuw veel mensen op de been.

Premier Oli heeft tot diep in de nacht geprobeerd het herstel van het internet tegen te houden. Onder druk van internetproviders en de coalitiepartijen stemde hij uiteindelijk in met een opheffing van het verbod. Gen-Z wil meer. Bovenaan een vijf-punten-eisenlijst die nu rondgaat staat het vertrek van de regering."

Het Slowaakse parlement debatteert vandaag over een omstreden grondwetswijziging die de regering wil doorvoeren. Het voornemen is om in de grondwet op te nemen dat er slechts twee geslachten bestaan en scholen leerlingen alleen met toestemming van de ouders over ongrondwettelijke onderwerpen mogen onderwijzen, zoals het homohuwelijk.

Om dit mogelijk te maken zet het land een vergaande stap die tegen de EU-regels ingaat en mogelijk grote gevolgen heeft. De grondwetswijziging bepaalt namelijk dat voortaan het Slowaakse recht boven het Europese recht geldt als het gaat om 'nationale identiteit'.

Dat is volgens premier Fico nodig, als een "dam tegen progressieve stromingen". Hij wil hiermee voorkomen dat Slowakije bijvoorbeeld door EU-wetgeving gedwongen wordt tot invoering van het homohuwelijk of het wettelijk erkennen van intersekse personen. Een onrealistische angst, want die plannen heeft de EU niet.

Mensenrechtenorganisatie Amnesty International stelt dat de grondwetswijziging de rechten van lhbti'ers verwoest. Ook brengt het levens in gevaar, doordat toegang tot zorg of hulp bij abortus wordt ontnomen. Omdat het een grondwetswijziging is, wordt het nagenoeg onmogelijk lhbti-rechten in de toekomst te verbeteren, vreest Amnesty.

Dekmantel

Tegenstanders en juristen waarschuwen dat de wetswijziging veel verder reikt dan het "beschermen van de nationale identiteit". Door de vaag geformuleerde wettekst zou op grotere schaal Europees en internationaal recht kunnen worden genegeerd, stellen onder meer vijf voormalige rechters van het Hooggerechtshof. Een "gedeeltelijke terugtrekking uit de EU", noemt oppositiepartij SaS het.

"Lhbti'ers worden alleen als dekmantel gebruikt. De werkelijke bedoelingen gaan veel verder", zei queer-activist Roman Samotný, doelend op het negeren van EU-recht. De regering zou het debat bewust richten op het vastleggen van twee geslachten, zodat de aandacht vooral uitgaat naar een onderwerp dat op brede steun kan rekenen in Slowakije.

De juridische organisatie Via Iuris denkt dat de regering nu de middelen krijgt om EU-recht naast zich neer te leggen. Onder de vage term 'nationale identiteit' kunnen in theorie veel onderwerpen vallen: van mensenrechten en cultuur tot onderwijs en wetenschap. Scholen zouden niet meer vrij kunnen onderwijzen over onderwerpen die de regering niet bevalt, zoals de klimaatcrisis of seksuele voorlichting.

Kysia Hekster, correspondent Europese Unie:

"Als nationaal recht en EU-recht botsen, dan geldt in principe het EU-recht. Dat is vooral belangrijk omdat dan in de hele Unie dezelfde regels gelden op punten waar de Unie over gaat. Neem bijvoorbeeld bedrijven die zakendoen in meerdere EU-landen. Die moeten erop kunnen rekenen dat ze overal hetzelfde behandeld worden.

De Europese Unie heeft al langer zorgen over Slowakije, ook vanwege de relatie tot Rusland. Morgen wordt in het Europees Parlement gesproken over de verslechterende situatie in Slowakije. De Europese Commissie heeft de Slowaakse regering ook al vaker aangesproken, maar tot nu toe geen strafmaatregelen genomen."

Deze stap past in het patroon van de pro-Russische populist Fico, die sinds 2023 voor de derde keer premier van Slowakije is. In de afgelopen jaren werden anti-corruptiemaatregelen teruggedraaid, de publieke omroep ontmanteld en de vrijheid van organisaties ingeperkt, de zogeheten 'Russische wet'. Op die manier worden critici monddood gemaakt en zet Fico het land naar zijn hand, naar voorbeeld van Hongarije en Rusland, waarmee Slowakije goede banden onderhoudt.

Anders dan Orbán en Poetin leidt Fico echter een wankele coalitie, die naast zijn links-populistische Smer-partij bestaat uit onder meer de extreemrechtse SNS en afgescheiden plukjes politici. Door voortdurende ruzies krijgt de regering vrij weinig door het parlement.

Bijkomend probleem is dat voor deze grondwetswijziging zelfs 90 van de 150 zetels nodig zijn. Daardoor is de regering afhankelijk van stemmen uit de oppositie. De christendemocraten zijn daarvoor aan boord gehaald, mede met de belofte dat draagmoederschap eveneens wordt verboden. Toch keerden twee parlementariërs zich tegen het plan.

Het debat en de stemming worden daarom voortdurend uitgesteld, omdat er net wel of net niet genoeg stemmen zijn. Tussendoor overleed een parlementslid, wat de verhoudingen weer liet verschuiven. Ook is de stem van coalitiepoliticus Ján Ferencák nog onzeker. Hij eist dat grondwetswijzigingen voortaan honderd in plaats van negentig voorstanders vereisen. Dat moet voorkomen dat de grondwet vaker wordt opengebroken, maar zorgt er ook voor dat deze omstreden wijzingen niet eenvoudig kunnen worden teruggedraaid.

Geen protest

De voorgenomen grondwetswijziging leidt vooralsnog niet tot grote demonstraties, zoals Slowakije eerder dit jaar zag. Deze winter protesteerden wekenlang tienduizenden Slowaken tegen Fico en zijn pro-Russische koers. De premier beschuldigde daarop de demonstranten van een couppoging met hulp uit Oekraïne. Ook de invoering van de 'Russische wet' bracht duizenden op de been.

Het verzet lijkt enigszins murw geslagen. Bovendien laat de samenwerking van de christendemocraten met de regering zien dat de oppositie niet één vuist tegen Fico kan maken.

Chipmachinefabrikant ASML steekt 1,3 miljard euro in Mistral AI. Het Franse bedrijf ontwikkelt kunstmatige intelligentie die moet concurreren met snel opkomende Chinese versies als DeepSeek en Amerikaanse zoals ChatGPT en Gemini. Door de investering van ASML kan Mistral AI versneld doorgroeien.

Mistral AI wordt gezien als hét Europese alternatief om toepassingen met buitenlandse kunstmatige intelligentie te creëren. Het in 2023 opgerichte bedrijf bouwt AI-technologie die andere bedrijven weer kunnen gebruiken, zoals de chatbot Le Chat.

ASML denkt zelf ook te kunnen groeien door de innovaties die Mistral AI ontwikkelt. "Deze unieke samenwerking tussen een fabrikant van halfgeleiderapparatuur en een toonaangevend AI-bedrijf zal unieke competenties samenbrengen", zo stelt het bedrijf uit Veldhoven in een persbericht. Zo zou ASML bij Mistral kennis kunnen opdoen om zijn chipmachines beter te maken en nog snellere ai-chips te produceren.

Door de investering krijgt ASML een belang van 11 procent in Mistral, waardoor het de grootse aandeelhouder wordt. Daarmee krijgt het ook een stoel in een adviescommissie. Financieel directeur Roger Dassen zal hierin plaatsnemen.

Op de A2 bij Breukelen zijn alle rijstroken weer vrijgegeven, meldt de ANWB. De weg was vanochtend vroeg afgesloten (Amsterdam richting Utrecht) na een ongeluk met meerdere voertuigen. Politie, meerdere ambulances en een traumahelikopter rukten uit, meldde RTV Utrecht.

De weg lag volgens Rijkswaterstaat vol met brokstukken. Bij het ongeluk viel één gewonde. Over de aard van de verwondingen is niets gezegd. De politie doet onderzoek om de oorzaak van het ongeluk vast te stellen.

Druk

Het was vanochtend druk, meldt de ANWB. Er stond ongeveer 700 kilometer file op de snelwegen en provinciale wegen.

In Thailand heeft het hooggerechtshof bepaald dat oud-premier Thaksin Shinawatra zijn gevangenisstraf van een jaar toch moet uitzitten.

De 76-jarige Thaksin werd veroordeeld voor machtsmisbruik, maar omdat hij naar eigen zeggen te ziek was, zat hij zijn tijd uit op een luxe afdeling van een ziekenhuis. Velen twijfelden echter aan die verklaring. Vorig jaar kwam Thaksin vervroegd vrij.

Volgens het hof telt het verblijf in het ziekenhuis niet mee als detentie, en daarom moet hij nu alsnog de cel in. Op sociale media heeft Thaksin gezegd dat hij de straf zal accepteren. Hij is inmiddels aangekomen bij de gevangenis.

Afgezet door leger

Enkele dagen geleden verliet Thaksin onverwachts Thailand, al zei hij op tijd terug te komen voor het proces tegen hem. Gisteren kwam hij daadwerkelijk terug.

De invloedrijke, steenrijke zakenman Thaksin werd in 2001 premier van Thailand. Met een populistische stijl werd hij erg populair, onder meer door voor goedkope leningen te zorgen voor boeren en de gezondheidszorg te subsidiëren.

Na meerdere botsingen met conservatieve politici en hooggeplaatste militairen werd hij in 2006 afgezet door het leger. Later werd hij veroordeeld tot acht jaar cel voor machtsmisbruik. Thaksin verbleef jarenlang vrijwillig in ballingschap in het buitenland, maar keerde twee jaar geleden terug.

Zijn straf werd daarop teruggebracht tot één jaar, maar toch zat Thaksin tot vandaag nooit achter de tralies.

Dochter premier

Thaksins dochter Paetongtarn Shinawatra werd een jaar geleden gekozen tot premier van Thailand. Zij kwam twee maanden geleden in opspraak door een uitgelekt telefoongesprek met de Cambodjaanse oud-premier Hun Sen. Aanleiding was het grensconflict tussen de twee landen.

Paetongtarn werd ontslagen nadat de rechter had geoordeeld dat ze ethische regels had overtreden. Paetongtarn bejegende Hun Sen erg vriendelijk, wat leidde tot veel ophef in Thailand.

De familie Shinawatra domineert het politieke leven al zo'n twintig jaar.

Since e-ink first hit the market a couple decades back, there’s always murmurs of “that’d be great as a second monitor”— but very, very few monitors have ever been made. …read more

Goedemorgen! Marengo-kroongetuige Nabil B. hoort vandaag of zijn voorlopige hechtenis wordt opgeheven. En in de Vuelta kunnen de klassementsrenners het verschil maken in een zware etappe, vol beklimmingen.

Eerst het weer: de dag start bewolkt en regenachtig. Met name in het oosten kan er flink wat regen vallen. In het zuidwesten is het zo goed als droog, en schijnt soms de zon. Het wordt zo'n 16 tot 20 graden.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De familievete over de opvolging binnen Rupert Murdochs media-imperium is ten einde. Zoon Lachlan houdt de leiding, terwijl drie andere kinderen van Rupert Murdoch een enorm geldbedrag ontvangen voor hun aandelen en daarmee afstand nemen.

De oudste vier kinderen van Murdoch kregen ruim 25 jaar geleden de toezegging dat ze na zijn dood gezamenlijk de zeggenschap zouden krijgen over een stichting die zijn nalatenschap zou beheren. De afgelopen jaren gaf Murdoch echter zijn zoon Lachlan de leiding over zijn mediaconcern omdat diens conservatieve ideeën beter op zijn koers aansloten. De andere drie gelden als meer progressief.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Een smakelijke maaltijd bereiden uit een noodpakket? Dat kan, volgens de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond. De organisatie lanceerde het Meest rampzalige kookboek, waarin tips staan hoe met blikken linzen, smac en mais toch nog iets lekkers op tafel te zetten is.

Fijne dinsdag!

[Rex Malik] didn’t need an alarm clock. That’s because he had one of two “home computer terminals” next to his bed and, as you can see in the video below, …read more

Bij een botsing tussen een goederentrein en een dubbeldeksbus zijn in Mexico zeker tien mensen om het leven gekomen en 55 mensen gewond geraakt.

Bij een spoorwegovergang bij een bedrijventerrein in de stad Atlacomulco op zo'n 130 kilometer van Mexico-Stad reed de trein tegen de bus aan. Het Openbaar Ministerie is een onderzoek begonnen naar het ongeluk.

Een bewakingscamera filmde het ongeluk:

De busmaatschappij van de dubbeldekker heeft nog niet gereageerd op het ongeluk. Spoorvervoerder Canadian Pacific Kansas City of Mexico laat weten mee te leven met de nabestaanden van de slachtoffers en hen te hebben gecondoleerd.

In tweeën

Door de kracht van de botsing werd de bus in tweeën gesplitst. Een deel van de bus werd door de trein meegevoerd, terwijl een ander deel aan de andere kant van het spoor terechtkwam. Volgens getuigen zijn er bij de overgang geen overwegbomen of stoplichten, meldt persbureau AP.

Deze maand publiceerde de Mexicaanse Spoorwegautoriteit een rapport waarin stond dat er sprake is van een stijging van het aantal ongevallen bij overgangen. Vorig jaar waren er 800 ongevallen, tegenover 602 in 2020. Hoeveel mensen om het leven kwamen bij deze incidenten, werd niet in het rapport gezegd. Vorige maand nog kwamen zes mensen om het leven toen een trein meerdere voertuigen in de staat Guanjuato raakte.

Een briefje dat Donald Trump in 2003 zou hebben gestuurd aan zedendelinquent Jeffrey Epstein is door Democraten in een Amerikaanse onderzoekscommissie openbaar gemaakt. Opnieuw ontkent het Witte Huis dat het briefje echt is.

De zogenoemde House Oversight and Government Reform Committee is de belangrijkste onderzoekscommissie van het Huis van Afgevaardigden in de VS. De commissie kreeg uit de nalatenschap van Epstein een boek waarin schunnige briefjes van mensen die hij kende waren gebundeld.

Verjaardagscadeau

Democraten in de House Oversight Committee ontvingen maandag een exemplaar als onderdeel van een stapel documenten van Epsteins nalatenschap. Het boek was een verjaardagscadeau van zijn ex-vriendin en handlanger Ghislaine Maxwell dat volgens The Wall Street Journal in 2003 aan hem werd gegeven.

Daaruit hebben Democratische leden van de commissie op X een foto gedeeld van het vermeende briefje van Trump. De voltallige commissie deelde kort daarop alle afbeeldingen uit het album dat aan hen was beschikbaar gesteld. Daarin stonden ook andere namen zoals oud-president Bill Clinton en advocaat Alan Dershowitz.

Het briefje dat volgens de Democraten en The Wall Street Journal door Trump aan Epstein werd geschreven:

In juli schreef The Wall Street Journal over de vriendschappelijke relatie die Trump en Epstein onderhielden. Daarbij werd ook al het briefje genoemd. Trump begon kort na publicatie een rechtszaak tegen de krant, waarin hij 10 miljard dollar eist wegens smaad. "Het zijn niet mijn woorden. Zo praat ik niet. En: ik maak geen tekeningen", zei hij onder meer.

Het briefje dat nu circuleert bevat een tekst met om de tekst heen een tekening van een vrouwenlichaam en daaronder de vermeende handtekening van Trump. Op de tekst, die al in juli werd geciteerd in The Wall Street Journal, staat onder meer "een vriend is fantastisch om te hebben. Gefeliciteerd en moge iedere dag een heerlijk geheim zijn".

Witte Huis: 'Valse handtekening'

"Zoals ik al eerder gezegd heb is het zeer duidelijk dat president Trump dit plaatje niet heeft getekend en dat hij er niet zijn handtekening onder heeft gezet", schrijft Witte Huis-woordvoerder Karoline Leavitt vandaag op X. Onder het bericht steggelen voor- en tegenstanders van Trump over waarom de handtekening wel of juist niet lijkt op andere handtekeningen van hem uit die tijd.

Ook andere Republikeinen ontkenden dat het de handtekening van Trump is. De Republikein Thomas Massie ontkende niet, maar bagatelliseerde vooral de relevantie van de brief. "Het bewijst niets. Een verjaardagskaart van Trump helpt de slachtoffers van Epstein niet." Massie voert met Democraten actie om via het Huis van Afgevaardigden het ministerie van Justitie te dwingen alle dossiers over Epstein vrij te geven.

Meer pagina's uit het verjaardagsalbum voor Epstein:

Trump staat al maanden onder toenemende druk om meer openheid af te dwingen in de zaak van Epstein en Maxwell. Epstein werd ervan beschuldigd minderjarige meisjes te hebben misbruikt, terwijl Maxwell is veroordeeld voor het lokken van tienermeisjes voor seksueel misbruik door Epstein.

Na een eerdere veroordeling werd Epstein in aanloop naar een nieuwe rechtszaak in 2019 dood aangetroffen in zijn cel. Officieel was dat zelfdoding, maar veel Amerikanen geloven dat niet omdat zijn dood machtige belanghebbenden zo goed uitkomt. Bovendien stonden de camera's bij zijn cel niet aan en bleek er geknoeid met ander videobewijsmateriaal.

Vorige week werden ruim 33.000 pagina's uit documenten uit de zaak tegen Epstein vrijgegeven. Die bevatten weinig nieuwe informatie, maar mogelijk zijn er nog documenten achtergehouden door het ministerie van Justitie. Slachtoffers van Epstein eisen openbaring van alle documenten.

Hoe zit het met de link tussen Epstein en Trump? Eind juli maakte NOS op 3 er deze uitlegvideo over:

De familievete over de opvolging binnen Rupert Murdochs media-imperium is ten einde. Zoon Lachlan houdt de leiding, terwijl drie andere kinderen van Rupert Murdoch een enorm geldbedrag ontvangen voor hun aandelen en daarmee afstand nemen.

Volgens ingewijden die The New York Times sprak, krijgen de drie kinderen ieder zo'n 1,1 miljard dollar voor hun deel (omgerekend ruim 935 miljoen euro). De stichting die in het leven was geroepen, waarin het belang van Murdoch werd ondergebracht, houdt daarmee op te bestaan.

Conservatieve koers voortgezet

Doordat de vete ten einde is, kan de conservatieve koers die vader Rupert aanhield worden voortgezet. De 54-jarige Lachlan was in de ogen van zijn vader de gedroomde opvolger omdat hij de conservatieve ideeën van zijn vader deelt. Zijn oudere zussen Prudence en Elisabeth en zijn jongere broer James gelden als meer progressief. De vier zijn de oudste kinderen van Rupert.

Ruim 25 jaar geleden werd een stichting in het leven geroepen en werd afgesproken dat de oudste vier kinderen van de mediamagnaat hier gezamenlijk de zeggenschap over zouden krijgen na zijn dood. Zoon Lachlan ontpopte zich door zijn conservatieve ideeën in de ogen van zijn vader steeds meer tot de ideale opvolger. Uit gelekte documenten bleek dat Murdoch vreesde dat een gezamenlijke leiding van vier kinderen zou leiden tot onenigheid, waardoor de waarde van zijn imperium zou dalen.

Fox News

De 94-jarige Rupert Murdoch geldt als een van de machtigste mannen in de mediawereld. Hij bezit de bedrijven News Corp en Fox, waar mediakanalen onder vallen als Fox News, The Times en The Wall Street Journal. Er komt een nieuwe stichting met een meerderheidsbelang in News Corp en Fox die onder zeggenschap staat van zoon Lachlan en zijn twee jongere zussen Grace en Chloe.

Met de huidige deal verandert er in principe weinig voor de nabije toekomst. In 2023 kondigde Rupert Murdoch aan met pensioen te gaan en nam Lachlan de dagelijkse leiding over van al de bedrijven van zijn vader. Maar nu is wel duidelijk dat Lachlan daar ook lange tijd de leiding over blijft houden. De nieuw opgerichte stichting houdt op te bestaan in 2050, waardoor hij in ieder geval tot dan aan de macht kan blijven.

Gesloten deuren

De overeenkomst volgt na een rechtszaak die zich vorig jaar in de Verenigde Staten achter gesloten deuren afspeelde. Murdoch en Lachlan wilden zonder overleg de voorwaarden van de stichting aanpassen, wat tegen het zere been was van Prudence, Elisabeth en James. Hoewel de rechtszaak aanvankelijk niet leidde tot een overeenstemming, is die er nu wel gekomen.

De in Australië geboren Rupert Murdoch nam na de dood van zijn vader Keith in 1952 een kleine krant in Adelaide over. Daarna nam hij in de jaren 50 en 60 meerdere kranten over in zijn geboorteland en Nieuw-Zeeland, waarna hij zijn zakelijk imperium uitbreidde naar het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Hoewel hij aanvankelijk vooral oog had voor kranten en tabloids, breidde zijn interesse uit naar televisiezenders. Het leidde in de Verenigde Staten tot de lancering van Fox News, dat een uitgesproken rechts geluid in het Amerikaanse medialandschap bracht.

De familieperikelen van de Murchochs vormden de inspiratie voor de succesvolle tv-serie Succession. De met meerdere Golden Globes en Emmy's bekroonde serie was tussen 2018 en 2023 op televisie te zien. De serie volgde de fictieve familie Roy, die onder leiding stond door vader Logan, gespeeld door Brian Cox en de strijd om de macht over zijn media-imperium Waystar RoyCo.

Over on YouTube [Electronic Wizard] explains how to use the AT24C32 EEPROM for external memory for microcontrollers. He begins by explaining that you don’t want to try modifying your microcontroller …read more

In de la, in de kast of onder het bed. Grote kans dat je daar nog een oude smartphone vindt. Naar schatting liggen er bijna 27 miljoen oude toestellen bij Nederlanders thuis, blijkt uit Europees onderzoek van Fraunhofer Austria, in opdracht van Refurbed. Dat terwijl deze apparaten nog waardevolle grondstoffen bevatten.

In totaal liggen er in Europa 642 miljoen ongebruikte smartphones, waarvan maar een tiende wordt gerecycled. De meeste mensen bewaren een telefoon als reserve of laten hem liggen als ze hem niet willen repareren. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek bleek november vorig jaar dat maar 14 procent van de Nederlanders hun oude smartphone inlevert voor recycling. Meer dan de helft bewaart het apparaat thuis.

Volgens woordvoerder Sharda Balgobind van Refurbed laten veel mensen hun oude telefoon ten onrechte liggen uit angst voor hun privacy. "Ze zijn bang dat de data die ze erop hebben staan niet veilig zijn en daarom leveren ze hem niet in. Maar als je er niets meer mee doet, ligt zo'n smartphone alleen maar te verstoffen, terwijl er nog heel veel mee kan." Wel is het verstandig om de telefoon terug te zetten naar fabrieksinstellingen.

Miljoenen euro's aan (edel)metalen

In die oude smartphones zitten verschillende grondstoffen met veel waarde, zoals goud, tin en kobalt. Hoewel er in elke telefoon maar een klein beetje van die materialen zit, loopt de totale hoeveelheid flink op doordat er zo veel telefoons bij huishoudens opgeslagen liggen.

Het Oostenrijkse onderzoeksinstituut rekende uit dat de totale materiaalwaarde van Nederlandse oude telefoons neerkomt op zo'n 44,5 miljoen euro. In heel Europa zelfs op 1,1 miljard euro: "Je hebt dan ineens toegang tot een onverwachte goudmijn. Van al dat goud kun je heel veel trouwringen produceren", zegt Balgobind.

Volgens het bedrijf kun je telefoons die ouder dan drie jaar zijn het beste naar een recyclepunt brengen. Telefoons die jonger zijn, kunnen worden opgeknapt en weer worden verkocht: "Het is goed dat dit soort grondstoffen weer terugkomen in de keten. Om meer te gaan recyclen, heb je de consument nodig."

Amerikaanse autoriteiten hebben de afgelopen week in de VS en daarbuiten honderden veronderstelde leden van het Sinaloakartel gearresteerd. Daarnaast zijn honderden kilo's aan drugs ingenomen en grote hoeveelheden wapens. Dat schrijft de Amerikaanse dienst DEA in een verklaring.

Het van oorsprong Mexicaanse kartel wordt in het persbericht "een van de grootste bedreigingen voor de openbare veiligheid, de volksgezondheid en de nationale veiligheid" genoemd door de Amerikanen. Directeur Cole benadrukt dat ook: "De DEA zal niet opgeven totdat het Sinaloa-kartel van boven tot onder is ontmanteld."

Naast de 617 arrestaties en 420 ingenomen vuurwapens werd ruim 11 miljoen dollar aan geld afgepakt van het kartel. Daar komt ruim 480 kilo fentanylpoeder bij, bijna 7500 kilo cocaïne, ruim 2200 kilo methamfetamine en bijna 17 kilo heroïne. "Elke kilo gif die in beslag wordt genomen, elke dollar die van de kartels wordt afgenomen en elke arrestatie die we verrichten, vertegenwoordigt geredde levens en verdedigde gemeenschappen", zegt Cole.

Rubio in Mexico

De operatie vond plaats in dezelfde week dat de Amerikaanse buitenlandminister Rubio een bezoek bracht aan Mexico. Hij sprak daar onder anderen met president Sheinbaum over de noodzaak van een harde aanpak van Mexicaanse criminele organisaties. Zes van de prominentste kartels in Mexico, waaronder het Sinaloakartel, werden vlak na het aantreden van Trump door de VS aangemerkt als 'buitenlandse terroristische organisatie'.

Bij het bezoek spraken de VS en Mexico af de samenwerking bij de aanpak van criminaliteit te intensiveren, met een focus op drugskartels, zonder verdere details over die samenwerking te geven. Op het gebied van trainingen en delen van inlichtingen werken de buurlanden al samen. In Mexico bestaat er echter ongemak over de deals die in de VS worden gesloten met uitgeleverde kartelbazen, in ruil voor informatie.

Maar de Mexicaanse regering is vooral alert op geluiden die al langere tijd uit een bepaalde hoek van de Republikeinse Partij komen: die over een 'militaire interventie' in Mexico door de VS. Tijdens het bezoek van Rubio ging het dan ook nadrukkelijk over het bewaken van de Mexicaanse soevereiniteit. Niet onbelangrijk: een dag voordat Rubio landde, vielen de Verenigde Staten in internationale wateren een uit Venezuela afkomstige boot aan. Volgens de VS was de boot volgestopt met drugs: de elf opvarenden werden gedood.

War on drugs

Een dergelijk incident zou een grote smet werpen op de relatie tussen Mexico en de VS. De Mexicanen werken in alles mee met de eisen van Trump en diens agentschappen in de strijd tegen kartels. Of bij de operatie van de DEA van afgelopen week ook op Mexicaans grondgebied arrestaties zijn verricht, is echter onbekend. Het kartel is in tientallen landen in de wereld, waaronder in Nederland, actief.

De DEA-operaties, het bezoek van Rubio aan Mexico en later Ecuador en met name de spanningen rond Venezuela staan in het teken van de steeds verder toenemende focus van de Amerikaanse regering op de war on drugs. Of vooral de oorlog tegen Latijns-Amerikaanse kartels.

Het is een aanpak waarbij militaire middelen niet geschuwd worden. "We hebben de boot op bevel van de president opgeblazen", reageerde Rubio vorige week vanuit Mexico-Stad op het incident in de Caribische Zee. "De president heeft het recht om directe bedreigingen voor de Verenigde Staten aan te pakken. Deze president is geen prater; hij is een doener."

'Beste inzet van ons leger'

Vicepresident Vance deed er op X nog een schepje bovenop. "Het doden van kartelleden die onze medeburgers vergiftigen, is de hoogste en beste inzet van ons leger", schreef hij. Toen iemand anders op X schreef dat de actie van de VS tegen de boot mogelijk neerkwam op een oorlogsmisdaad, antwoordde Vance dat het hem niet kon schelen.

Intussen zou Trump overwegen om ook militaire aanvallen uit te voeren op doelen binnen Venezolaans grondgebied, zo schrijft CNN. Die zouden met name bedoeld zijn om drugskartels aan te pakken, maar ook om leider Maduro te verzwakken. Het is een scenario waar landen als Mexico met afgrijzen naar kijken. Amerikaanse megaoperaties tegen kartels, zoals de operatie afgelopen week, zullen doorgaan. In Mexico en landen in de rest van hun regio vrezen ze dat het ten koste gaat van hun soevereiniteit.

De luchthaven van Sint-Maarten is weer open voor vliegverkeer. Princess Juliana International Airport werd gisteren gesloten nadat een toestel van de Canadese luchtvaartmaatschappij WestJet een harde landing had gemaakt.

Het vliegtuig zakte bij het neerkomen door het rechter landingsgestel. Het afremmen ging gepaard met veel rook, maar er brak geen brand uit. Passagiers moesten het toestel via de noodglijbanen verlaten. Er vielen geen gewonden.

De Boeing 737 van WestJet raakte dusdanig beschadigd, ook aan de rechtervleugel, dat het vliegtuig moest worden weggesleept van de landingsbaan. Omdat de luchthaven op Sint-Maarten maar één start- en landingsbaan heeft, konden er geen vluchten meer landen of vertrekken.

Inmiddels is de baan weer vrij en geïnspecteerd en kan het vliegverkeer worden hervat. Princess Juliana International Airport is een belangrijk knooppunt voor vluchten naar kleinere eilanden in de buurt.

De Noorse parlementsverkiezingen zijn nipt gewonnen door een links blok onder leiding van de Arbeiderspartij, valt op te maken uit exitpolls. Daarmee kan huidig premier Støre aanblijven.

Met ongeveer 99 procent van de stemmen geteld heeft de Arbeiderspartij samen met vier kleinere partijen 87 zetels, meldt onder meer omroep NRK. In het Noorse parlement zijn er 85 zetels nodig voor een meerderheid. De premier claimde gisteravond de overwinning. "We hebben het voor elkaar gekregen", sprak hij.

Het linkse en het rechtse blok lagen in de peilingen dicht bij elkaar. Het blok van de rechts-populistische Vooruitgangspartij en de conservatie partij Høyre van oud-premier Solberg komt uit op 82 zetels. Solberg verscheen gisteravond laat op het podium en feliciteerde de Arbeiderspartij. Ze nam verantwoordelijkheid voor de tegenvallende uitslag en zei dat haar partij sterker zal terugkeren. Ze wilde geen vragen van de aanwezige pers beantwoorden.

De Arbeiderspartij regeert op dit moment al met gedoogsteun van meerdere kleine partijen. Tot begin dit jaar vormde de Arbeiderspartij een coalitie met de centrumpartij, maar die stapte uit de regering vanwege een conflict over het energiebeleid.

Toch bleef de Arbeiderspartij groeien, mede dankzij de terugkeer van oud-premier en voormalig NAVO-chef Stoltenberg. De populaire Stoltenberg stond niet op de kieslijst voor de partij, maar heeft aangegeven wel open te staan voor een nieuwe ministerspost.

Economische thema's

Zo'n 4,3 miljoen Noren mochten gisteren naar de stembureaus. De verkiezingen draaiden vooral om economische kwesties. Zo was de inflatie een belangrijk thema, met in het verlengde daarvan de vermogensbelasting als heet hangijzer.

Partijen op rechts willen die belasting verlagen of geheel afschaffen, omdat ze vinden dat te veel Noren de belasting moeten betalen terwijl ze daar niet altijd het geld voor hebben. De Arbeiderspartij wil de vermogensbelasting juist behouden. Zonder die belasting loopt de Noorse overheid omgerekend zo'n 3,3 miljard euro per jaar mis, is hun argument.

In de campagne ging het ook over het Noorse investeringsfonds. In het fonds zit omgerekend ruim 1,7 biljoen euro, ofwel 1700 miljard, voornamelijk afkomstig uit olie- en gasbaten. Maar waar mag het staatsfonds wel en niet in investeren? En hoeveel geld mag eruit gehaald worden om overheidsuitgaven te dekken?

Daar verschillen tussen linkse en rechtse partijen de meningen over. De afgelopen tijd ging het vaak over de vraag of het investeringsfonds beleggingen in Israëlische bedrijven zou moeten verkopen.

Energie en klimaat

Waar het veel minder over ging dan bij vorige verkiezingen was het klimaat en het op termijn stoppen met de olie- en gasboringen in het land.

Sinds de Russische invasie in Oekraïne is Noorwegen de grootste gasleverancier van de Europese Unie geworden. De Noren staan onder druk van Europese buurlanden om de toelevering te blijven garanderen. Rechtse partijen vinden nieuwe boringen daarom noodzakelijk, terwijl de linkse partijen eigenlijk meer willen inzetten op hernieuwbare energie.

Een ceremonie waarbij Tom Hanks een onderscheiding zou krijgen op het meest prestigieuze militaire instituut van de Verenigde Staten gaat niet door. De Hollywoodacteur, onder meer bekend van Saving Private Ryan en als producent van Band of Brothers, zou een prijs krijgen van de alumni van West Point voor het positieve beeld dat hij van de Amerikaanse strijdkrachten heeft neergezet.

"Tom Hanks heeft meer gedaan voor de positieve beeldvorming van Amerikaanse militairen, voor de zorg voor Amerikaanse veteranen en alle takken van de overheid dan veel andere Amerikanen", zei de voorzitter van de alumnigroep nog in de aankondiging.

De acteur portretteerde niet alleen militairen, hij was ook een van de belangrijkste aanjagers van een nationaal monument in Washington voor generaal en president Eisenhower. Verder speelde hij een belangrijke rol in het realiseren van een museum over de Tweede Wereldoorlog in New Orleans.

Focussen op kerntaak

Het nieuws over het schrappen van de ceremonie werd als eerste gemeld door The Washington Post, die een e-mail van de alumnigroep in handen kreeg. Daarin zegt de voorzitter van de groep dat West Point zich moet focussen op zijn kerntaak: het voorbereiden van militairen op oorlogsvoering.

Het is niet duidelijk of Hanks de prijs nu helemaal niet meer krijgt of dat alleen de prijsuitreiking is geannuleerd. De alumnigroep en ook Hanks zelf zijn volgens Amerikaanse media niet bereikbaar voor commentaar. Vorig jaar ging de award naar oud-president Barack Obama.

Trump blij

Amerikaanse media leggen het verband met het nieuwe beleid van president Trump. In zijn tweede ambtstermijn probeert hij controle uit te oefenen over meerdere onderwijsinstellingen en het leger. Dit doet hij onder meer met dreigen met juridische stappen of het stopzetten van subsidies. Zo kortte hij ook de toelage van Harvard-universiteit met 2,4 miljard dollar.

West Point schrapte meerdere cadettenclubs die zich richten op minderheden, in reactie op de eis van de regering-Trump om diversiteitsprogramma's af te schaffen. Ook werd een schilderij van generaal Lee weer opgehangen in de bibliotheek. Lee voerde het zuidelijke leger aan in de Amerikaanse burgeroorlog die draaide om slavernij.

Hoewel de alumnigroep niet heeft toegelicht waarom de uitreiking is afgezegd, noemt Trump het een belangrijke zet. "We hebben geen woke-winnaars nodig die onze Amerikaanse awards krijgen." Tom Hanks is een aanhanger van de Democraten.

There’s something uniquely satisfying about a pen plotter. Though less speedy or precise than a modern printer, watching a pen glide across the page, mimicking human drawing, is mesmerizing. This …read more

Een 19-jarige man uit Ermelo is overleden bij een ernstig ongeluk in Uddel in Gelderland. Bij het ongeluk botsten meerdere auto's en een tankwagen vol melk op elkaar, meldt Omroep Gelderland.

Er raakten ook vier anderen gewond, meldt de politie. Zij zijn naar het ziekenhuis gebracht. De politie weet nog niet precies hoeveel auto's er betrokken waren bij het ongeluk, maar spreekt op X over "in elk geval drie".

De tankwagen kantelde door de botsing. Op beelden is te zien hoe meerdere auto's zwaar beschadigd op de weg staan.

De N302 bij Uddel is voorlopig afgesloten. De politie doet onderzoek naar het ongeluk.

Although kids these days tend to hang out on so-called “Social Media”, Internet Relay Chat (IRC) was first, by decades. IRC is a real-time communication technology that allows people to …read more