De gepensioneerde psycholoog Wim van Dijk is veroordeeld voor illegale handel in het antibraakmiddel Domperidon, dat wordt gebruikt in combinatie met het zelfdodingsmiddel X. De rechtbank in Den Bosch legt hem zes maanden voorwaardelijke gevangenisstraf en een taakstraf van veertig uur op voor overtreding van de geneesmiddelenwet. Hij hoeft dus niet de cel in.
De officier van justitie eiste twee weken geleden nog twaalf maanden cel, waarvan zes voorwaardelijk en een proeftijd van drie jaar voor het verstrekken van een geneesmiddel zonder de benodigde vergunning. Dat het middel onmisbaar is bij zelfdoding, woog het OM in de eis zwaar mee.
De rechters zijn het met het OM eens dat de 80-jarige Van Dijk het geneesmiddel heeft verstrekt "als essentieel onderdeel van een set met middel X, bedoeld voor zelfdoding." Daarmee is de zaak volgens de rechtbank onlosmakelijk verbonden met het verschaffen van hulp bij zelfdoding.
Bekijk hier hoe de rechter uitspraak doet:
Sporen wissenDe Bosschenaar zei in 2021 in een interview met de Volkskrant dat hij niet alleen het antibraakmiddel leverde, maar ook aan meer dan honderd mensen het zelfdodingsmiddel X heeft verstrekt. Toch werd hij daar nu niet voor vervolgd.
Het verstrekken van 'middel X' is op zichzelf niet strafbaar. Het is wel strafbaar als kan worden aangetoond dat er mensen zijn overleden als gevolg van het slikken van het middel.
Bij Van Dijk heeft het OM daar geen bewijs voor gevonden, onder meer omdat hij geen administratie bijhield van mensen aan wie hij het middel verstrekte. De verdachte verklaarde dat hij voorzichtig te werk ging en zich contant liet betalen, kopers vroeg om zijn gegevens te wissen en zelf schoonde hij ook vaak zijn computer en telefoon op.
Dit jaar werden wel twee leden van de Coöperatie Laatste Wil veroordeeld voor het leveren van X, een antibraakmiddel en het verstrekken van informatie daarover. Toen was volgens de rechter ook bewezen dat de levering van die pakketten tot meerdere zelfdodingen heeft geleid.
Recht op zelfbeschikkingVan Dijk is voorzitter van de Stichting Levenseinderegie en voorstander van een grondige herziening van de euthanasiewet en het recht op zelfbeschikking. Daarvoor begon hij te pleiten na de dood van zijn vrouw, die leed aan dementie en in een gesloten afdeling van een verpleeghuis verbleef. Haar overlijden ging volgens hem gepaard met onnodig veel lijden.
Daarop begon Van Dijk met de handel in het antibraakmiddel en 'middel X'. Hij kocht het in bij de vorig jaar veroordeelde Alex S.. Belangstellenden konden via de website van de oud-psycholoog met hem in contact komen. Na een gesprek besloot hij of hij de middelen wilde verkopen. Naar eigen zeggen heeft hij daar in twee gevallen van afgezien, omdat hem niet duidelijk was voor wie deze bestemd waren.
Burgerlijke ongehoorzaamheidVan Dijk omschrijft zijn handelen zelf als "burgerlijke ongehoorzaamheid" en zijn advocaat zegt dat de gepensioneerde psycholoog handelde vanuit medemenselijkheid.
De officier van justitie noemde hem twee weken geleden bij de inhoudelijke behandeling een gewiekste en hardleerse man: "Hij laat zich niet weerhouden door ingrijpen van politie en justitie en komt daar openlijk voor uit. Ook vind ik het kwalijk dat de verdachte in zijn werkend leven psycholoog was en zich profileert als deskundige om vertrouwen te wekken. Door zich zo op te stellen, plaatst de verdachte zich boven de wet."
Diverse risico'sDe rechtbank in Den Bosch vindt dat de psycholoog onzorgvuldig handelde en benoemde in de uitspraak diverse risico's die zijn verbonden aan het leveren van het dodelijke poeder: psychisch kwetsbare personen zouden het in een opwelling kunnen innemen, er kunnen ongelukken mee gebeuren en het kan ook worden gebruikt "om niet het eigen leven, maar andermans leven te beëindigen".
Hulp bij zelfdoding is strafbaar in Nederland tenzij aan heel strenge voorwaarden is voldaan. Zo moet er sprake zijn van ondraaglijk lijden en geen behandeling meer mogelijk zijn. Ook is betrokkenheid van een arts vereist.
Google gaat verschillende kleine kernreactoren kopen om grote hoeveelheden energie op te wekken die nodig zijn om datacentra voor kunstmatige intelligentie (AI) van stroom te voorzien.
Met de enorme groei van AI is ook de vraag naar elektriciteit flink toegenomen. Technologiebedrijven maken daarom steeds vaker gebruik van kernenergie om de elektriciteit te leveren voor de enorme datacentra die AI aansturen.
Zo sloot Microsoft vorige maand nog een overeenkomst met kerncentrale Three Mile Island in Pennsylvania, om deze voor het eerst sinds 2019 weer op te starten. De kerncentrale werd bekend vanwege de grootste kernramp in de VS ooit, in 1979. Daarbij kwam een grote hoeveelheid radioactief gas in de atmosfeer.
Ook Amazon maakte onlangs bekend dat het een datacentrum wil kopen op basis van kernenergie.
Schone energie"Het elektriciteitsnet heeft nieuwe elektriciteitsbronnen nodig ter ondersteuning van AI-technologieën", zegt Michael Terrel, senior directeur voor energie en klimaat bij Google. Hij hoopt met de overeenkomst de technologie rond AI te versnellen op een schone en klimaatvriendelijke manier.
Experts verwachten dat, mede door AI, het wereldwijde energieverbruik van datacentra tegen het einde van het decennium zal zijn verdubbeld. Niet alleen de hardware van de computers hebben veel stroom nodig, ook generen de computers veel warmte, waardoor ze gekoeld moeten worden.
Google heeft meerdere kleine kernreactoren besteld bij het bedrijf Kairos Power uit Californië. De eerste moet in 2030 klaar zijn en de rest in 2035.
Locatie nog onbekendWaar de nieuwe centrales moeten komen en hoeveel geld Google ervoor betaalt is niet bekend. De plannen moeten ook nog worden goedgekeurd door lokale instanties en de Amerikaanse toezichthouder op kernenergie.
Kernenergie is vrijwel CO2-vrij en levert 24 uur per dag elektriciteit. Critici wijzen erop dat kernenergie niet zonder risico's is en langdurig radioactief afval produceert.
Het Openbaar Ministerie wil bijna 100 miljoen euro hebben van de veroordeelde drugsbaron Piet S. uit Den Haag. Hij zou dat hebben verdiend met zijn jarenlange handel in allerlei soorten drugs.
De nu 68-jarige Piet S. stond aan het hoofd van een grote criminele organisatie die drugs smokkelde over de hele wereld. S. en zijn medeverdachten handelden in grote partijen cocaïne en hasj, maar ook in amfetamine, crystal meth, heroïne en xtc. De groep kocht douaniers en havenmedewerkers om en gebruikte acht bedrijven om drugsgeld wit te wassen.
Een jaar geleden werd Piet S. veroordeeld tot zeventien jaar gevangenisstraf, nog hoger dan het Openbaar Ministerie had geëist. Op dit moment loopt de zaak in hoger beroep.
PlukkenIn een losse procedure probeert het OM intussen om een aantal leden van de organisatie te 'plukken'. De officier van justitie vroeg de rechtbank vandaag om ruim 99 miljoen euro af te mogen pakken van Piet S. en enkele medeverdachten.
In het onderzoek naar Piet S. nam de politie al honderdduizenden euro's in beslag, net als dure auto's, luxe horloges, boten en vastgoed in onder andere Spanje. Het OM zag dit als bewijs dat hij miljoenen moet hebben verdiend met zijn drugshandel, al is het niet gelukt om al het geld ook daadwerkelijk te vinden. Het OM denkt dat hij een groot deel van zijn vermogen nog ergens heeft verstopt.
Het OM wil dit geld alsnog afpakken en heeft daarom berekend wat Piet S. moet hebben verdiend met zijn drugshandel. De inbeslaggenomen goederen en huizen dienen als voorschot. De rechtbank beslist later dit jaar of inderdaad de volledige 100 miljoen mag worden ontnomen.
De spoorbrug in Alphen aan den Rijn waar vorige week een schip tegenaan was gevaren, werkt weer. Dat meldt ProRail. De brug over de rivier de Gouwe kan weer draaien, zodat schepen erlangs kunnen varen. De scheepvaart is dan ook hervat.
Het schip botste vrijdagochtend tegen de brug aan en kwam vast te zitten. Hierdoor reden urenlang geen treinen tussen Alphen aan den Rijn en Bodegraven.
Doordat ook de brug beschadigd was geraakt, lag de scheepvaart tot en met maandag stil.
Veilig open en dichtVannacht testte ProRail of de draaibrug weer goed werkt. Bij die test bleek dat de brug weer veilig open en dicht kan. "Het mechanisme is veilig en doet het weer", zegt de spoorbeheerder tegen Omroep West.
Volgens een woordvoerder heeft de brug nog wel lichte schade, maar heeft dat geen effect op de werking van de brug. In de komende weken zal de schade worden hersteld. Dat gebeurt op momenten dat er geen treinen overheen rijden.
Over de herkomst en mogelijke schade aan het schip is niets bekend. Ook over de oorzaak van de aanvaring is nog niets bekend. De politie doet er nog onderzoek naar.
Kamerleden overleggen vanavond over de defensie-industrie, waarbij ook wordt gesproken over een plan waarmee de overheid bedrijven zou kunnen verplichten hun productie (deels) in dienst te stellen van Defensie.
Dit plan, waar het ministerie van Defensie al een tijd aan werkt, zou gebruikt kunnen worden als de internationale veiligheidssituatie daarom vraagt. Marineschepen, wapens en ander oorlogstuig kunnen dan sneller worden geproduceerd.
Op de ministeries van Economische Zaken en Defensie wordt al een tijd aan de wet gewerkt. De industrie is verdeeld over de plannen.
Gedwongen samenwerkenRoyal IHC in Kinderdijk bouwt naast baggerboten ook schepen voor de Marine en levert ook engineering- en onderhoudsdiensten aan Defensie. Bestuurder Derk te Bokkel hoopt dat de nieuwe wet er komt. "In de huidige situatie duren aankoopprocessen soms acht of tien jaar. Door deze wet kan dat hopelijk worden versneld. Ik ben ervan overtuigd dat we in de snel veranderende wereldwijde veiligheidssituatie zo'n wet nodig hebben."
Te Bokkel zegt verder dat "je dit echt moet zien als noodwetgeving". "Voor ons is het niet beangstigend dat Defensie zo de productie naar zich toe kan trekken. We kennen het reilen en zeilen van het ministerie." Hij benadrukt dat de overheid zelf ook een rol te vervullen heeft. "Die moet het voor bedrijven interessant maken om te investeren in productiecapaciteit en voorraden."
OorlogseconomieOndernemersorganisatie VNO-NCW erkent het belang van de wet, maar heeft ook kritiek. "De wet gaat op sommige punten wel heel ver. Dat is in een oorlogseconomie logisch, maar daar gaan nog een heel aantal fases aan vooraf", zegt Thomas Grosfeld, teammanager economie bij VNO-NCW. "We erkennen natuurlijk wel het belang van de wet en de noodzaak voor forse investeringen in defensie gezien de internationale situatie."
VNO-NCW kijkt ook naar Defensie zelf. "We snappen dat de wereld verandert, maar het moet duidelijk zijn dat je dit soort vergaande ingrepen in de markt echt pas echt moet doen als laatste optie." Het is volgens Grosfeld nu vooral zaak dat Defensie alles op alles zet om de industrie te versterken.
De ondernemersorganisatie maakt zich ook zorgen over de afbakening van de wet. "Nu valt potentieel bijna de hele economie eronder en dat leidt tot veel onzekerheid bij bedrijven. Die 'dual use' categorie is gigantisch breed. Dat kunnen bijvoorbeeld ook chips of farmacie zijn."
LandsbelangRemko Verspui is commercieel directeur van zo'n 'dual use'-bedrijf. LDL Laundry levert industriële wasmachines en drogers aan onder andere Defensie. Ook hij maakt zich zorgen over de afbakening van de wet. "Als ondernemer moet je daarop kunnen anticiperen."
Verspui legt uit waarom zijn producten van belang kunnen zijn in een oorlogssituatie. "We leveren bijvoorbeeld machines die waterafstotende kleding kunnen reinigen. Dat kan bijvoorbeeld bij een brand op een militair vliegveld noodzakelijk zijn."
Verspui zegt verder dat hij best bereid is een extra stap te zetten wanneer de nood hoog is, maar dat zijn mogelijkheden beperkt zijn. "In het landsbelang maken we natuurlijk tijd voor de bestellingen van Defensie. Maar het wordt anders als Defensie onze productiecapaciteit een maand lang nodig heeft. Dan schaadt dat de continuïteit van onze bedrijfsvoering. Als we dan financiële schade oplopen ben ik geen goede werkgever."
Duurt nog wel evenHet zal overigens nog wel even duren voor de wet klaar is voor behandeling in de Tweede Kamer. De Raad van State zal er te zijner tijd advies over uitbrengen en de wet moet ook worden besproken in de ministerraad.
De wietteelt in Nederland neemt af. Omdat steeds meer landen het kweken van cannabis toestaan, is er minder behoefte aan Nederlandse wiet.
Dat staat in een politierapport over de ontwikkelingen op de drugsmarkt in de afgelopen vier jaar. "De Nederlandse hennepteelt lijkt aan belang te hebben ingeboet", schrijft de politie.
Al jaren op rij ontmantelt de politie minder hennepkwekerijen. Vorig jaar vond de politie in Nederland nog 'slechts' 1230 wietplantages. Dat waren er in 2019 nog drie keer zoveel. Overigens heeft dat volgens de politie ook te maken met andere prioriteiten en een tekort aan mensen.
Intussen treft de politie hier steeds vaker buitenlandse wiet aan, bedoeld voor de Nederlandse markt. Deze wiet komt bijvoorbeeld uit Canada, waar cannabis sinds 2018 legaal is. Een deel belandt kennelijk ook in Europa.
Grote spelerHoewel er minder wiet van eigen bodem wordt geteeld, blijft Nederland volgens het rapport wel een onverminderd grote speler in de wereldwijde drugshandel. Nederland is nog altijd een van de belangrijkste invoerlanden van cocaïne in Europa.
Wel is hier, net als in België en Spanje, de afgelopen jaren steeds meer cocaïne in beslag genomen. Opsporingsdiensten beschouwen dit nogal eens als hun eigen verdienste, maar in het rapport ziet de politie het anders: "Dit lijkt te duiden op een uitbreiding van de import, via verschillende Europese havens."
Ook de productie van synthetische drugs lijkt in Nederland niet af te nemen. Al eerder werd duidelijk dat het aantal gevonden drugslabs juist stijgt.
Steeds vaker treft de politie drugslabs aan waar naast xtc bijvoorbeeld ook crystal meth kan worden gemaakt. "Criminelen kunnen met deze 'combilabs' snel inspelen op de vraag naar verschillende soorten drugs", aldus de politie in het rapport.
OpmarsNieuwe drugsvarianten zijn volgens de politie aan een gestage opmars bezig, zoals ketamine, 3-MMC en synthetische cannabis. Ook 'flakka' wordt tegenwoordig in Nederland geproduceerd, net als stoffen die hier nog niet strafbaar zijn en via webwinkels worden verkocht.
Soms worden meerdere soorten drugs met elkaar gemengd, vaak ketamine en MDMA. Volgens het Trimbos Instituut zijn dit gevaarlijke cocktails die hier maar weinig worden gebruikt. De politie vermoedt dat deze mengsels onder de naam 'tusi' vooral worden geleverd aan Spanje en het Verenigd Koninkrijk.
Onlangs vond de politie in Nederland voor het eerst een grote partij nitazinen. Volgens het rapport worden deze extreem sterke en gevaarlijke pijnstillers in Europa weinig gebruikt. Dat geldt ook voor fentanyl, dat in de Verenigde Staten wel voor grote problemen zorgt. Wel zijn Nederlanders soms betrokken bij de handel in dit soort stoffen.
VerwevenDrugshandelaren richten zich vaak op de verkoop van meerdere soorten drugs tegelijk. Als de kans zich voordoet, pakken ze volgens de politie ook andere lucratieve handel mee zoals illegale medicijnen, sigaretten of vuurwapens.
Drugsnetwerken zijn allemaal met elkaar verweven, constateert de politie in het rapport. "Iedereen lijkt met iedereen verbonden, iedereen kan met iedereen samenwerken. Niemand is onmisbaar."
Voor het eerst sinds 23 april heeft het weer gevroren in ons land. Op weerstation Eelde (Drenthe) daalde de temperatuur afgelopen nacht tot onder het vriespunt. Dat meldt Weerplaza.
Op weerstation Eelde daalde de temperatuur naar -0,8 graden. Daarmee is de eerste lokale vorstdag in het najaar eerder dan gebruikelijk. Gemiddeld daalt de temperatuur pas op 23 oktober ergens in het land tot onder het vriespunt.
Vorig jaar duurde het tot 12 november voordat het tot de eerste plaatselijke vorst kwam. Om van vorst te spreken moet de temperatuur op 1,5 meter hoogte onder nul liggen.
OvergangsmaandDe vorst staat in schril contrast met het zachte weer dat morgen wordt verwacht. In het zuiden van het land is er volop ruimte voor de zon, waarbij de temperatuur op sommige plaatsen tot 23 graden kan oplopen.
De grote temperatuurschommelingen zijn kenmerkend voor de tijd van het jaar, meldt Weerplaza. Volgens het weerstation is de maand oktober, net als maart en april, een traditionele overgangsmaand, waarbij vaker grote temperatuurverschillen worden gemeten.
