NOS Nieuws - Algemeen

Na afloop van de NAVO-top in Den Haag hebben zo'n 5000 inwoners van de stad de kans gekregen om het World Forum te bezoeken, de plek waar de top zich twee dagen lang afspeelde. "Het is echt gaaf om te zien, het is toch een stukje geschiedenis', vertelt een vrouw aan Omroep West.

Onder de bezoekers zijn veel Hagenaren die in de buurt van het World Forum wonen. Een groot gebied eromheen werd vanwege strenge veiligheidsmaatregelen een bijna onneembare vesting. Omwonenden mochten alleen met een geldige reden hun huis verlaten.

De gratis tickets zijn gewild, want iedereen wil van dichtbij zien op welke stoel de Amerikaanse president Trump enkele uren eerder heeft gezeten. Voor de deuren opengaan staat er al een rij met belangstellenden, onder wie ook ouders met kinderen.

Toevallige voorbijgangers balen dat ze geen kaartje konden krijgen. "Ik wist dit niet. Mijn oma woont hier in de straat, dus ik vind het wel jammer dat ik het niet heb gehoord. Ik was dan zeker gaan kijken", zegt een man.

Bilateraaltjes

Na een kort dankwoord van de Haagse burgemeester Van Zanen mogen de eerste bezoekers naar binnen. Bewoners herkennen direct waar ze de afgelopen dagen op tv naar hebben gekeken. "Dit is het afdakje waar Trump uitstapte", wijst een vrouw aan. "En daar stond dus The Beast."

Binnen krijgen de bezoekers een tour door de belangrijke vertrekken van het World Forum: de grote conferentiezalen, het perscentrum en de zaaltjes waar de bilateraaltjes (individuele gesprekken) plaatsvonden.

Veel belangstellenden hebben de NAVO-top op de voet gevolgd. "Ik heb de livestream wel even aangezet. Het is heel bijzonder dat we hier nu zelf lopen, zeker als je weet dat alle wereldleiders hier enkele uren geleden nog waren", zegt een jonge man.

Toch komen niet alle bezoekers uit de buurt. "Ik was toevallig op bezoek en hoorde dat we konden kijken. Dus ik ben wel even meegegaan", vertelt een jonge vrouw. Ook zij vindt het een bijzondere ervaring. "Het is leuker dan het festival op de A10", verwijzend naar het festival op de Amsterdamse ringweg waar ze afgelopen weekend was.

Een andere vrouw woont met haar gezin wel in de buurt van het World Forum. "We hebben de afgelopen dagen af en toe uit het raam gekeken om te kijken wat we konden zien."

Met politie-escorte naar binnen

Het waren bijzondere dagen voor het gezin. "In de aanloop naar deze week was alles goed te doen, maar de afgelopen dagen waren wel gek. We konden alleen naar huis als we ons legitimeerden en dan moest je met politie-escorte naar binnen. Dat was gek, maar voor twee dagen was het wel te doen hoor", zegt ze lachend.

Politiemensen zijn er deze avond ook meer dan genoeg in het World Forum. Niet voor de veiligheid: ook voor hen is het een unieke kans om binnen te kijken. In de grote zaal staan alle agenten op de achterste rij foto's en filmpjes te maken voor familie en vrienden.

De honderden meters lange rij om binnen te komen wordt tevreden bekeken door burgemeester Van Zanen. "Een indrukwekkend, warm einde van de top", zegt hij over de grote opkomst. "Dit toont de grote betrokkenheid van de Haagse bevolking."

In Frankrijk zijn door noodweer twee mensen om het leven gekomen, onder wie een jongen van 12 die werd geraakt door een omwaaiende boom. Ook raakten volgens Franse media zeventien mensen gewond.

In Saint-Cyr-en-Pail, in het noordwesten van Frankrijk, kwam een 59-jarige man om het leven toen hij tegen een boom reed die op de weg was gevallen. De krant Le Monde schrijft dat een 82-jarige man in Patay, bij Orléans, getroffen werd door de bliksem. De man is gewond naar het ziekenhuis gebracht.

Een groot deel van Frankrijk had de afgelopen dagen te maken met de eerste hittegolf van het seizoen. Gisteren kwam de temperatuur op veel plekken boven de 35 graden uit. De nationale weerdienst Méteo France waarschuwde ruim vijftig departementen voor hagel, onweersbuien, hevige regenval en windstoten van meer dan 100 km per uur.

Het noodweer leidde op veel plekken ook tot schade. Zo stortte volgens de zender BFMTV in Valailles in Normandië een kerktoren in en in Parijs stroomden metrostations vol water:

In de Nationale Assemblée, de Tweede Kamer in Frankrijk, bleef het noodweer ook niet onopgemerkt. Een debat over de oorlog tussen Israël en Iran werd kort onderbroken, omdat er van het plafond water lekte.

De Franse zender meldt dat bijna 100.000 huizen zonder stroom zitten. Het noodweer is inmiddels voorbij. Méteo France heeft code oranje voor onweersbuien en hittegolven opgeheven.

Vrijwel alle wegen, snelwegen, op- en afritten, viaducten en tunnels die waren afgesloten in verband met de NAVO-top, zijn weer open. Rijkswaterstaat meldt dat de deelnemers aan de top eerder zijn vertrokken dan gedacht en dat de wegen in plaats van morgen vanochtend al open konden.

Onder meer delen van de A4, A5 en de A44 waren afgesloten voor het vervoer van de delegaties die deelnamen aan de top. De N44 is nog wel afgesloten, evenals een aantal lokale wegen in en rond Den Haag.

Rustige spits

Volgens Rijkswaterstaat was de verkeersoperatie rond de NAVO-top de grootste ooit in Nederland, maar landelijk gezien verliepen de ochtend- en avondspitsen op maandag, dinsdag en woensdag opvallend rustig. Rijkswaterstaat had mensen voorafgaand aan de top gevraagd om zoveel mogelijk thuis te werken en niet naar de Randstad te komen.

Inwoners van Den Haag hadden de meeste overlast van de verkeersmaatregelen rond de top. Zo ging de Johan de Wittlaan in april al dicht. Die verkeersader is normaal gesproken van groot belang om de stad in of uit te komen.

Ook de komende weken kunnen de bewoners in Den Haag nog overlast ervaren. Hoewel het weghalen van alle hekken en wegversperringen sneller gaat dan het opbouwen, zal het nog even duren voordat alles de stad uit is.

De gebouwen die speciaal voor de top zijn neergezet, moeten bijvoorbeeld nog afgebroken worden. Ook zullen de bomen weer worden teruggeplaatst. De gemeente heeft laten weten dat dit nog tot zeker augustus zal duren. Dan zal ook de Johan de Wittlaan weer opengaan.

De Consumentenbond begint een massaclaim tegen hotelreserveringsite Booking.com. Door illegale afspraken en onrechtmatige praktijken zouden klanten jarenlang te veel hebben betaald voor overnachtingen. Volgens de Consumentenbond gaat het in totaal om ongeveer een miljard euro.

"Het platform gebruikt bijvoorbeeld nepkortingen, onvolledige prijzen en verzonnen schaarste", legt directeur Sandra Molenaar van de Consumentenbond uit. "Met dat soort 'dark patterns' beïnvloedt Booking.com de keuzes die consumenten maken. En dat is niet toegestaan volgens Nederlandse en Europese regels."

Booking.com verwerpt de beschuldigingen. Het bedrijf zegt de claim nu te bestuderen en hier later op te reageren.

De Europese rechter oordeelde vorig jaar al dat Booking.com de regels overtrad. Ook legde de Spaanse rechter het van oorsprong Nederlandse bedrijf een boete van 413 miljoen euro op wegens dit soort praktijken.

Populair Nunspeet

De Consumentenbond verzamelde voorbeelden van laakbaar gedrag. Zo werd er bij een hotelkamer in New York van 211 euro niet vermeld dat er nog 75 euro aan onvermijdelijke kosten bij zouden komen. Ook bleek op een willekeurige dinsdag 84 procent van alle accommodaties in Nunspeet niet meer beschikbaar.

Booking misbruikt volgens de Consumentenbond zijn machtspositie als marktleider om de concurrentie te beperken en prijsafspraken te maken. Zo werden er illegaal afspraken gemaakt zodat hotels niet via de eigen website kamers goedkoper of met betere voorwaarden aanbieden.

Samen met Consumenten Competition Claims zoekt de Consumentenbond nu gedupeerden die een claim willen indienen. Het gaat daarbij om klanten die sinds 1 januari 2013 ten minste één keer een boeking hebben gedaan via de site. Ook klanten van andere sites als Expedia of hotelwebsites zelf zijn welkom. Molenaar zegt dat ook zij te veel hebben betaald, omdat Booking.com de prijzen voor de hele sector kunstmatig hoog hield.

Eerst om tafel

Hoeveel geld iemand mag claimen, verschilt. Het kan uiteenlopen van enkele tientallen tot honderden euro's per consument, al naar gelang het gebruik van de sites. Meedoen kost niets, maar als Booking.com een vergoeding uitbetaalt, gaat maximaal een kwart daarvan naar CCC.

De indieners van de claim willen eerst met Booking.com om tafel om te zien of er afspraken over een vergoeding kunnen worden gemaakt. Ook eisen ze een eind aan alle misleiding op de site. Lukt dat niet, dan is een gang naar de rechter mogelijk. Booking.com is gevraagd om een reactie, maar heeft nog niet gereageerd.

De Consumentenbond startte de afgelopen jaren vaker massaclaims vanwege misstanden in een sector. Zo lopen er nog claims over te dure Samsung-tv's, privacyschendingen door Google en problemen bij variabele energiecontracten.

Het wordt zo druk op de Noordzee met windmolens, CO2-opslag, gaswinning en scheepvaart, dat er betere afspraken nodig zijn om alles een plek te geven, zeker als er ook nog ruimte moet blijven voor natuur, visserij en oefenterreinen voor defensie. Dat stelt TNO in een nieuw onderzoek over de gevolgen van de energie-infrastructuur op de Noordzee.

Vanaf het strand lijkt het nu nog mee te vallen. Het zijn een paar luciferstokjes aan de horizon en iets wat op een blokkendoos lijkt, maar van dichtbij is het één van de grote windmolenparken en een reusachtig containerschip op weg van Rotterdam naar Hamburg.

Vanuit de lucht zie je niet alleen de schepen en de windmolens, maar ook de gasplatforms. En dan ligt ook de bodem nog bezaaid met kabels en leidingen om de energie die wordt opgewekt aan land te brengen. Wat vroeger vooral het terrein was van vissers en een enkel koopvaardijschip, verandert in snel tempo in een groot industrieel energiepark.

De Noordzee wordt niet voor niets 'Europa's nieuwe grote energiecentrale' genoemd. Ook animaties van TNO tonen een overweldigende drukte.

Er zijn weliswaar afspraken, maar de verschillende sectoren zijn volgens TNO toch vooral bezig met hun eigen activiteit, dus zowel nationaal als internationaal is het een soort 'handdoekje leggen'.

TNO onderzocht de situatie op de Noordzee in opdracht van zo'n veertig betrokken bedrijven en organisaties verenigd in het North Sea Energy consortium. In het rapport wordt gepleit voor een meer samenhangende aanpak, want de windparkbouwers, olie- en gasbedrijven, vissers, koopvaardijschepen en defensie zitten elkaar al snel in de weg.

Ongelukken voorkomen

Dichtbij de windparken mag bijvoorbeeld niet worden gevaren door vissers en koopvaardijschepen, om ongelukken te voorkomen. Windparken mogen niet te dicht bij een gasplatform worden gebouwd, omdat het personeel op zo'n platform met helikopters wordt ingevlogen en vissers willen niet dat er windparken worden gebouwd op plekken waar veel gevangen kan worden. Daarbij heeft ook Defensie dan nog grote oefenterreinen op zee, zo oefent de luchtmacht bij Vlieland.

En je zou het bijna vergeten, maar de Noordzee is ook een groot natuurgebied met Natura 2000-gebieden. Er is veel meer leven onder water dan de argeloze kijker vanaf het strand vermoedt. Op het congres dat TNO vandaag organiseert in Amsterdam spreekt daarom ook duiker, cameraman en filmmaker Peter van Rodijnen. Hij dook in zes jaar tijd zo'n duizend keer onder water voor de natuurfilm 'De Wilde Noordzee.'

Kijk hier naar de indrukwekkende onderwaterbeelden en het gesprek met Peter van Rodijnen, dat de NOS afgelopen jaar had toen de film in première ging:

Over het effect van de windparken op de Noordzee op de natuur is nog maar weinig bekend. Wel zijn wetenschappers ervan overtuigd dat er gevolgen zijn. Zo is er het effect van 'windschaduw': windparken remmen de wind als het ware af. In het Verenigd Koninkrijk leidt dit al tot onrust. Eigenaren van bestaande windparken vrezen dat nieuwe parken hen bijna letterlijk de wind uit de zeilen nemen.

Vooral de grote windparken nemen veel ruimte in beslag. Op dit moment staat er voor 4,7 gigawatt aan vermogen opgesteld op het Nederlandse deel van de Noordzee. In 2033 wordt dat 21 gigawatt. Driekwart van het huidige elektriciteitsgebruik komt dan van wind op zee.

Nieuw zijn de activiteiten voor CO2-opslag. Op dit moment wordt de pijpleiding aangelegd, waarmee CO2 van de Rotterdamse industrie wordt opgeslagen in een leeg gasveld onder de Noordzee. Plannen om dat voor veel meer bedrijven te doen op andere plekken op de Noordzee zijn in een vergevorderd stadium.

Samen met de al bestaande activiteiten maakt dat een betere afstemming noodzakelijk, zegt TNO. "Zolang iedereen zijn handdoekje blijft leggen op een eigen stukje zee, blijven we versnipperd. We hebben één integrale langetermijnaanpak nodig met energie, ecologie en economie samen aan tafel", zegt René Peters, directeur energie-infrastructuur van TNO.

De verantwoordelijkheid voor de activiteiten op de Noordzee is in Nederland verspreid over verschillende ministeries. Peters geeft een nieuw kabinet de suggestie mee om onze zuiderburen te volgen: in België heeft de Noordzee een eigen minister.

Nederlanders die beleggen in aandelen van Amerikaanse bedrijven maken zich zorgen over hun investeringen. Zo'n 60 procent steekt er liever geen nieuw geld in. Zo'n 25 procent heeft het afgelopen half jaar zelfs zijn of haar Amerikaanse beleggingen verminderd, blijkt uit onderzoek van het economisch bureau van de Rabobank.

Beleggers noemen onder meer de rol van de VS op het wereldtoneel als reden voor hun wantrouwen in Amerikaanse aandelen.

Zij wijzen vooral naar het optreden van president Trump. Het gaat dan om de mondiale handelsoorlog die hij ontketende, dreigementen om uit het militaire bondgenootschap NAVO te stappen, de ruzie met de Oekraïense president Zelensky in het Witte Huis en zijn wens om Canada en Groenland in te lijven bij de VS.

Beleggers verbinden Amerikaanse aandelen met woorden als onbetrouwbaar, wispelturig, onvoorspelbaarheid en onzekerheid. "Beleggers zijn kritischer geworden", ziet Mary Pieterse-Bloem, hoofd beleggingsstrategie van de Rabobank.

Een kleine groep wil zelfs helemaal geen Amerikaanse aandelen meer, merkt Pieterse-Bloem: "Een groeiende groep klanten vraagt specifiek om beleggingsfondsen of mandjes met aandelen of obligaties uit de hele wereld, behalve uit de VS. Hoewel dit nog een minderheid is, is het wel een opvallende verschuiving."

Naar Europa

Uit de rondvraag van Rabobank blijkt dat 40 procent van de ondervraagden positiever is gaan denken over beleggen in Europa. Pieterse-Bloem zegt dat ook de Rabobank zelf minder in de VS investeert en juist wat meer in Europa. Te veel geld steken in één markt is volgens haar niet verstandig: "Vanuit geopolitiek perspectief is het begrijpelijk, maar als belegger wil je wel dat rendement en risico in balans blijven."

Nederlandse consumenten zijn de afgelopen jaren steeds meer gaan beleggen. Eind vorig jaar hadden zij bij elkaar 192,4 miljard euro op de beurs geïnvesteerd, bleek uit cijfers van De Nederlandsche Bank. Op de lijst met populairste beleggingen staan verschillende Amerikaanse aandelen, van onder meer Microsoft, Apple, Google-moeder Alphabeth en Tesla.

Ook beleggersbank Saxo ziet dat Nederlandse beleggers vooral aandelen kopen in de Europese medicijnfabrikant Novo Nordisk, ASML of Siemens. Het Amerikaanse Tesla is juist minder populair. Beleggers verkochten ongeveer 20 procent van hun aandelen.

Crash na heffingen

Beleggers liepen begin april enorme verliezen op toen de beurzen wereldwijd onderuit gingen. Dit gebeurde nadat de Amerikaanse president Trump enorme importheffingen had aangekondigd. Vooral de koersen van Amerikaanse bedrijven daalden hard.

Hoewel de beurzen zich met een week of vijf weer hadden hersteld, blijven de markten schommelen bij nieuwe uitspraken van Trump. Ook groeit de onzekerheid of de VS nog wel zijn schulden kan afbetalen na het doorvoeren van een plan van Trump om de belastingen structureel te verlagen. Ook dreigt de Amerikaanse president om buitenlandse beleggers een extra belasting op te leggen.

Nederlandse pensioenfondsen zijn ondertussen hun beleggingen in dollars aan het afbouwen, meldde het FD maandag. Daardoor lopen ze minder risico als het vertrouwen op de financiële markten in de VS verder afneemt.

Goedemorgen! In de Tweede Kamer wordt gedebatteerd over de asielwetten van het gevallen kabinet en prinses Alexia viert jaar twintigste verjaardag.

Eerst het weer: er trekken buien over het land, soms met onweer. Tussendoor zijn er langere droge perioden. Vanmiddag trekken de buien weg. Het wordt 19 tot 24 graden, maar tijdens buien kan het een paar graden afkoelen.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Meer dan 330.000 migranten hebben geen baan, terwijl ze wel kunnen en willen werken. Dat heeft de Adviesraad Migratie uitgezocht. Doordat migranten onnodig thuis zitten, loopt de samenleving verschillende voordelen mis: ze kunnen meer verdienen en beter integreren, werkgevers kunnen personeelstekorten oplossen en de Nederlandse samenleving zou minder geld kwijt zijn aan uitkeringen voor werklozen.

Van de migranten uit Syrië wordt het talent het minst benut. Ruim de helft van die migranten werkt onnodig niet. Ook blijken vrouwen veel vaker thuis te zitten dan mannen. De migranten die wel werken, werken gemiddeld meer uren dan Nederlanders.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Noord-Korea heeft de bouw van een groot toeristisch complex afgerond. Het resort ligt aan de oostkust bij de stad Wonsan en heeft plek voor 20.000 toeristen. Het is een belangrijk project voor leider Kim Jong-un die weinig buitenlandse vakantiegangers toelaat in zijn land, al zijn Russen wel welkom in bepaalde regio's.

Op propagandafoto's is te zien dat Kim met zijn dochter een kijkje bij de glijbanen nam:

Fijne dag!

In de Tweede Kamer wordt door links en rechts met spanning uitgekeken naar een marathondebat vandaag. De twee asielwetten waar het gevallen kabinet zo veel van verwachtte, staan op de agenda en het is spannend of die alsnog een meerderheid krijgen. Sommige partijen vinden dat de plannen nog scherper moeten, terwijl andere juist de scherpe randjes eraf willen hebben.

Waar iedereen het wel over eens is, is dat het een soort verkiezingsdebat kan worden. Er staat zo veel druk op, omdat het asielbeleid een speerpunt was van het kabinet en het dominante thema in de vorige campagne.

Juist deze wetten, die onder meer regelen dat het voor asielzoekers moeilijker wordt om gezinsleden naar Nederland te halen en dat permanente verblijfsvergunningen verdwijnen, wilde PVV-leider Wilders graag snel doorgevoerd zien.

Het kabinet gaat door met de wetsvoorstellen van oud-minister Faber (PVV), maar juist nu ze in het parlement behandeld worden, is het onzeker of de PVV de wetten zelf nog steunt. Of het kabinet via andere wegen genoeg steun kan krijgen, is ook onduidelijk.

CDA-leider Henri Bontenbal wil bijvoorbeeld aanpassingen om er beter uitvoerbare wetten van te maken. Hij wil de wetten zelf niet afzwakken, maar wil ze wel later laten ingaan, als ook het Europese migratiepact hier van kracht wordt. In dat pact is afgesproken dat de EU-buitengrenzen beter bewaakt gaan worden en dat asielzoekers eerlijker verdeeld worden over de lidstaten.

De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) had daar ook om gevraagd, want als nieuwe regels allemaal tegelijk worden ingevoerd, zou het beter uitvoerbaar zijn voor de al overbelaste dienst. Wilders noemt Bontenbal een "slappeling" met zijn pleidooi voor uitstel en zegt dat het daarmee "echt tandeloze wetten" worden.

Het kabinet zit daarmee in een lastig parket, want ook als Wilders de wetsvoorstellen wel steunt, is nog steeds de steun van andere partijen zoals het CDA nodig om in de Eerste Kamer een meerderheid te krijgen voor de zogeheten asielnoodmaatregelenwet en het tweestatusstelsel. Dus een van de twee kampen tegemoet komen, is riskant.

Politiek spel

Bij alle partijen valt te horen dat er vandaag veel op het spel staat, maar ze vrezen ook allemaal dat anderen vandaag een politiek spel spelen, in plaats van zich te richten op de wetten. Na de val van het kabinet stonden de overgebleven regeringspartijen te popelen om te laten zien dat zij asielwetgeving wel door het parlement kunnen loodsen, zodat ze de kiezer kunnen laten zien dat zij iets voor elkaar kunnen krijgen, in tegenstelling tot de PVV.

De huidige regeringspartijen zijn bang dat de PVV een smoes zoekt om tegen de wetsvoorstellen te stemmen. Wilders zou zijn voormalige coalitiepartners het succes niet gunnen. En om het nog moeilijker te maken: in de oppositie wordt gevreesd dat het demissionaire kabinet er misschien zelf ook geen succes meer van wil maken.

Ook dat zou te maken hebben met de verkiezingscampagne. Als de coalitie oppositiepartijen als het CDA tegemoet komt voor een meerderheid, dan zouden die partijen kunnen claimen dat ook zij strenger asielbeleid mogelijk hebben gemaakt.

"Ik wil gewoon dat die wetten erdoor komen", bezweert VVD-Kamerlid Rajkowski over alle mogelijke spelletjes. Zij stelt wel voor de wetsvoorstellen aan te scherpen. Zo wil ze dat een tijdelijke verblijfsvergunning niet drie jaar maar één jaar gaat gelden. Maar als zulke aanscherpingen ertoe leiden dat sommige partijen de wetsvoorstellen niet meer steunen, wil ze zich flexibel opstellen.

NSC-Kamerlid Boomsma hoopt dat de wetten er nu "zonder veel veranderingen" doorheen komen. De vraag om uitstel van het CDA steunt hij niet. Of zijn wens uitkomt, is nog maar de vraag. Kamerleden willen meer dan vijftig amendementen indienen, voorstellen om de wetsvoorstellen aan te passen.

Zo wil de PVV dat in deze wet direct komt te staan dat de omstreden spreidingswet, het verdeelsysteem van asielzoekers over gemeenten, wordt ingetrokken. Er zijn ook partijen die de wetten sowieso niet goed genoeg vinden, wat er ook wordt aangepast. Zo wijst D66 op de kritiek van de Raad van State die stelde dat de wetten moeilijk uitvoerbaar zijn en ook nog eens weinig opleveren.

'Slaapzakken mee'

Regelmatig wordt er in de Kamer meerdere dagen gesproken over één wetsvoorstel. Nu staan er dus op één dag twee op de agenda en zijn er drie bewindspersonen bij betrokken. De portefeuille van Faber is verdeeld over de ministers Van Weel (VVD), Keijzer (BBB) en Van Hijum (NSC). Kamerleden denken dat het debat daardoor heel lang kan gaan duren.

"Slaapzakken mee", klinkt het in de wandelgangen. Waarschijnlijk wordt er dinsdag gestemd over alle voorstellen om de wetsvoorstellen te wijzigen. De donderdag erop, de dag voor het Kamerreces, stemmen de Kamerleden dan over de wetsvoorstellen zelf.

De storing bij Schiphol waardoor er gisteren veel minder treinen konden rijden, is verholpen.

De oorzaak van de storing tussen Amsterdam Zuid en Schiphol was een defecte railspoel. Hierdoor waren er maar twee van de vier treinsporen beschikbaar. De schade is afgelopen nacht hersteld, waardoor het treinverkeer deze ochtend weer normaal kan rijden.

Het was de tweede keer binnen twee dagen dat het treinverkeer rond Schiphol verstoord was. Eergisteren brak er brand uit in de kabels die essentieel zijn voor de energievoorziening van de trein waardoor een groot deel van de dag geen treinen reden tussen Schiphol en Amsterdam. De politie sluit niet uit dat er een misdrijf is gepleegd.

Ecuador heeft de beruchte bendeleider Adolfo 'Fito' Macias opgepakt. Hij was voortvluchtig nadat hij vorig jaar januari ontsnapte uit een gevangenis in de havenstad Guayaquil. Als reactie daarop werd twee maanden lang de noodtoestand afgekondigd.

Hij werd gevonden in een gat onder een huis in de Ecuadoraanse stad Manta. Fito zat een gevangenisstraf van 34 jaar uit voor drugshandel toen hij verdween. Daarbij werd hij mogelijk geholpen door gevangenispersoneel.

De Ecuadoriaan staat aan het hoofd van de Choneros, een van de grootste drugsbendes van Ecuador. Hij wordt er in de VS van verdacht duizenden kilo's cocaïne het land in gesmokkeld te hebben.

De autoriteiten in Ecuador hebben de bende van Fito aangemerkt als een terroristische organisatie. Voor de gouden tip die zou leiden tot de arrestatie van de leider was een beloning uitgeloofd van 1 miljoen dollar.

De grote brand bij een veevoederbedrijf in Veenendaal is onder controle, meldt de brandweer. Twee panden van hetzelfde bedrijf raakten zwaar beschadigd. De brandweer laat die gecontroleerd uitbranden.

De brand brak even na 02.30 uur uit. Er waren mensen aan het werk bij het bedrijf, maar iedereen kon op tijd wegkomen. Er zijn geen gewonden.

Volgens een woordvoerder van de brandweer waren in de panden een kantoor en een productiegedeelte van het veevoederbedrijf gevestigd. Het laatste pand is volgens hem "compleet ingestort".

Vanuit de hele regio kwamen brandweerkorpsen naar Veenendaal om te blussen. De Veiligheidsregio Utrecht zegt tegen RTV Utrecht dat de brandweer heeft voorkomen dat het vuur naar andere bedrijfspanden oversloeg.

Resten laten liggen

De getroffen panden staan op een industrieterrein aan de rand van Veenendaal. Omdat de rook zich snel verspreidde, werd een NL Alert afgegeven. Mensen die in het omliggende gebied wonen, werd geadviseerd ramen en deuren te sluiten en de ventilatie uit te zetten.

In Veenendaal kunnen verbrandingsresten van de panden zijn neerkomen. De Veiligheidsregio adviseert die te laten liggen, tot duidelijk is wat voor materiaal het is.

De politie en de brandweer hebben het hele bedrijventerrein afgesloten om de brandweer de ruimte te geven. De veiligheidsregio meldt dat dat kan betekenen dat bedrijven vanochtend niet kunnen opstarten.

De Canadees Denis Villeneuve wordt de regisseur van de nieuwe James Bond-film, heeft maker Amazon MGM Studios bekendgemaakt.

Villeneuve is de laatste jaren vooral bekend als regisseur van sciencefictionfilms. Zo regisseerde hij de opvolger van Blade Runner, Blade Runner 2049 uit 2017. Die film werd door critici geprezen, maar was financieel geen succes. Zijn volgende projecten waren dat wel: hij regisseerde Dune (2021) en Dune: part Two (2024). Ook regisseerde hij onder meer de thrillers Prisoners (2013) en Sicario (2015).

Volgende stap

Het aantrekken van de Canadees is een volgende stap op weg naar een nieuwe Bond-film. De laatste film No Time To Die kwam in 2021 uit. Sindsdien bleef het lang stil. In februari verkreeg Amazon de creatieve zeggenschap over de filmreeks.

Er zijn nog geen verdere details bekend over de komende film. Zo is de belangrijkste vraag nog steeds niet beantwoord: wie de titelrol gaat spelen. Sinds het vertrek van Daniel Craig worden onder anderen Idris Elba, Aaron Taylor-Johnson en Harris Dickinson als kanshebbers genoemd, samen met een groot aantal andere - voornamelijk Britse - acteurs.

Dune

Ook is niet duidelijk wanneer de film zal worden opgenomen. Villeneuve zit in ieder geval nog even vast aan Dune. De derde film uit de reeks wordt deze zomer opgenomen en komt in 2026 uit. Ook daarna is hij mogelijk nog druk met andere projecten, alhoewel het goed mogelijk is dat hij die laat schieten voor de Bond-film.

Villeneuve toont zich verheugd met zijn aanstelling. "Een deel van mijn vroege herinnering aan films is verbonden met 007", zegt hij. "Ik keek de films met mijn vader. Ik ben een diehard Bond-fan. Voor mij zijn die films heilig."

Hij zegt "de traditie te willen eren" en wil "een weg openen naar de vele nieuwe missies die er gaan komen. Het is een enorme verantwoordelijkheid, maar tegelijkertijd ook spannend en een eer."

Noord-Korea heeft de bouw afgerond van megastrandresort Wonsan-Kalma aan de Noord-Koreaanse oostkust. Leider Kim Jong-un woonde de openingsceremonie bij van het vakantieoord dat plaats biedt aan ongeveer 20.000 bezoekers, melden staatsmedia.

Kim wil de stad, die een vakantiebestemming is voor de lokale bevolking herbouwen tot een toeristische hotspot. Op de staatsmedia zijn teksten te lezen die gebruikelijk zijn voor het dictatoriale land. Zo zou Kim "met grote voldoening" naar de ceremonie hebben gekeken.

Ook sprak de leider de overtuiging uit dat "de golf van geluk die in het toeristische kustgebied Wonsan-Kalma zal ontstaan de aantrekkelijke naam die het heeft als toeristisch cultureel resort zal versterken". De toeristische zone moet 1 juli officieel opengaan voor binnenlandse gasten, meldt staatspersbureau KCNA, zonder daarbij buitenlandse toeristen te noemen.

Op propagandafoto's is te zien dat Kim met zijn dochter een kijkje bij de glijbanen nam:

Als migranten even vaak een baan zouden hebben als Nederlanders zonder migratieachtergrond, dan zouden zo'n 331.000 meer migranten werken dan nu het geval is. Dat concludeert de Adviesraad Migratie in een vandaag verschenen rapport over het onbenut arbeidspotentieel onder migranten.

Het komt neer op ongeveer een vijfde van alle migranten, met wie de onderzoekers mensen bedoelen die zelf in het buitenland zijn geboren en hun beide ouders ook. De adviesraad komt op dat cijfer door het percentage werkenden onder autochtone Nederlanders tussen de 25 en 65 jaar te vergelijken met het percentage werkenden onder de groep migranten.

Het verschil in arbeidsdeelname met in Nederland geboren mensen is het grootst onder migranten van 45 jaar en ouder en vrouwen. In de groep migranten onder de 45 jaar is het zogenoemde onbenut arbeidspotentieel onder vrouwen zelfs twee keer zo groot als onder mannen.

Turkse migranten

Vooral bij Turkse, Marokkaanse en Syrische migranten is het onbenut arbeidspotentieel hoog. "Als migranten verhoudingsgewijs even vaak zouden werken als Nederlanders zonder migratieachtergrond, zouden er beduidend meer mensen aan het werk zijn", schrijft de adviesraad.

"Dit zou belangrijke voordelen hebben voor de migranten zelf (een hoger inkomen), voor werkgevers (minder personeelstekorten), en voor de samenleving (minder beroep op uitkeringen, meer belastinginkomsten, meer personeel voor essentiële voorzieningen en minder arbeidsmigranten nodig)."

Om te zorgen dat meer van hen aan het werk komen, is vooral een goede opleiding en meer kennis van de Nederlandse taal belangrijk, zegt het orgaan. "Maar ook andere factoren kunnen een rol spelen, zoals erkenning van buitenlandse diploma's, (opvattingen over) de rolverdeling tussen mannen en vrouwen en discriminatie."

Zeker elf mensen zijn om het leven gekomen door noodweer in het noordwesten van Colombia, melden lokale autoriteiten.

Dinsdag was er door zware regenval een landverschuiving ontstaan waarbij tientallen huizen bedolven werden onder modder en puin. Reddingswerkers zoeken nog altijd tussen het puin naar overlevenden in de stad Medellín en het bergstadje Bello, dat daar niet ver vandaan ligt. Minstens vijftien mensen zijn nog vermist.

Honden en drones

In Bello zijn onder meer honden en drones ingezet in de zoektocht naar overlevenden. Ook hebben autoriteiten daar opvangcentra ingericht in onder meer scholen en gemeenschapscentra voor de meer dan 1300 mensen die hun huis zijn kwijtgeraakt of zijn gevlucht voor de modderstromen.

Het komt regelmatig voor dat er aardverschuivingen zijn in dit gebied door zware regenval, vooral tijdens het regenseizoen, dat loopt van april tot november. De aardverschuiving van dinsdag was het gevolg van twee dagen van zware regenval. Daardoor traden rivieren buiten hun oevers en werden veel inwoners 's nachts verrast door de overstromingen en de aardverschuiving.

De brandweer heeft twee kinderen uit een attractie op de kermis in Assen bevrijd. De jongen en het meisje kwamen op twintig meter hoogte vast te zitten toen de katapultattractie door een technisch mankement stil kwam te staan.

Met een hoogwerker werden de kinderen uit het bakje gehaald. Toen ze veilig op de grond stonden, klonk volgens RTV Drenthe luid gejuich van toeschouwers.

In Assen is tot en met zondag de TT Kermis, die jaarlijks wordt gehouden tijdens de MotoGP op het TT Circuit bij de stad.

De Russische president Poetin zal niet afreizen naar Brazilië om deel te nemen aan de BRICS-top volgende maand vanwege het arrestatiebevel dat uitgevaardigd is door het Internationaal Strafhof (ICC). Volgens een functionaris van het Kremlin zal hij wel via een videoverbinding deelnemen aan de top.

Vanwege het arrestatiebevel kon Brazilië niet meteen melden of Poetin naar de top kon komen, zegt de functionaris.

Het Internationaal Strafhof verdenkt Poetin onder meer van het deporteren van honderden Oekraïense kinderen naar Rusland. Het Kremlin ontkent de aantijgingen. Rusland is ook niet aangesloten bij het ICC.

Brazilië is daarentegen wel aangesloten bij het Verdrag van Rome dat het ICC erkent. Volgens het Verdrag zijn lidstaten verplicht om arrestatiebevelen van het Strafhof uit te voeren. Brazilië zou dus in principe Poetin bij aankomst moeten arresteren.

De Russische minister van Buitenlandse Zaken, Sergei Lavrov, reist wel af naar de top.

Ontvangst met rode loper

Poetin heeft in 2023 de BRICS-top in Zuid-Afrika ook al aan zich voorbij laten gaan vanwege het arrestatiebevel. Afgelopen jaar werd de top georganiseerd in Mongolië. Ook dat land is lid van het Verdrag en erkent het Hof. Poetin werd echter door het gastland niet opgepakt, maar ontvangen met een rode loper.

Mongolië zei toen daarover dat het land voor zijn energie van Rusland afhankelijk is. Daardoor zou het voor de Mongoolse regering moeilijk zijn om de Russische president te arresteren. Het land heeft sterke economische banden met buurland Rusland.

Vanwege het negeren van het arrestatiebevel heeft het ICC de zaak doorverwezen naar de Vergadering van Statenpartijen. Dit orgaan van het Hof buigt zich over mogelijke sancties die opgelegd kunnen worden.

Op de NAVO-top in Den Haag zijn de 32 landen van het militaire bondgenootschap het eens geworden over een nieuwe NAVO-norm. De lidstaten zullen de defensie-uitgaven per land verhogen naar 5 procent van het bruto binnenlands product. Bij lezers bleven er na de top nog heel wat vragen over. Onze redactie kreeg er meer dan 4000 binnen, de meeste over de nieuwe norm. De vragen en antwoorden.

Hoe groot is het bruto binnenlandse product (bbp)?

Het bbp is een maatstaf om de omvang van een economie van een land te meten. Het gaat om het totale waarde van alle goederen, zoals voedsel of auto's, en diensten, zoals onderwijs, transport en zorg, die in een land worden geproduceerd.

In 2024 was het bbp van Nederland volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek 1134 miljard euro. De VS had een bbp van ruim 27.000 miljard euro, en Rusland kwam uit op een bbp van ruim 2000 miljard euro.

Hoe wordt het per land besteed?

De verhoging naar vijf procent bestaat uit twee delen: 3,5 procent en 1,5 procent. Het grootste gedeelte gaat om uitgaven die direct te maken hebben met defensie zoals salarissen, wapens en munitie.

De overige anderhalve procent mag worden besteed aan wat defensie-gerelateerde zaken wordt genoemd. Het Nederlandse demissionaire kabinet heeft laten weten de 1,5 procent te willen besteden aan zaken als cyberveiligheid en de verbetering van wegen en bruggen.

Hoeveel geld er per land zal worden besteed aan de verschillende uitgaven, ligt aan de omvang van hun economie. Vorig jaar werd er in ons land 19,9 miljard euro uitgegeven aan defensie. In Nederland worden de extra kosten geschat tussen de 16 en 19 miljard euro per jaar. Het komende kabinet zal moeten besluiten waar dat extra geld vandaan moet komen.

Dit gaven de NAVO-landen in 2024 uit per inwoner:

Hoe snel moet een land zich aan de nieuwe norm houden?

Lidstaten hoeven niet per direct hun begroting aanpassen om de vijf procent te halen. In de slotverklaring is afgesproken dat de 32 landen tot 2035 hebben om te voldoen aan de nieuwe norm. In 2029 wordt gekeken hoe landen ervoor staan en of ze op weg zijn om het doel van vijf procent te halen vóór 2035.

De NAVO heeft geen middelen om de afspraak van 5 procent af te dwingen. De norm is puur een afspraak tussen landen. De vorige norm lag op twee procent, jarenlang hebben landen die norm niet gehaald.

Hoeveel geeft Rusland uit?

Volgens de Zweedse denktank SIPRI gaf Rusland vorig jaar 7,1 procent van het bbp uit aan defensie, ruim 137 miljard euro. Of dat bedrag klopt, valt te betwisten, zei oud-admiraal van de NAVO Rob Bauer in Nieuwsuur. "Wat onderdeel is van het Russische defensiebudget is schimmiger dan bij ons. Wij zijn als democratieën daar open over." Volgens hem zijn er onder andere onderzoeksinstituten en bedrijven ook van de Russische defensie, maar staan die niet op de Russische begroting vermeld.

Als de budgetten van alle NAVO-landen bij elkaar worden gerekend, geeft de NAVO in vergelijking veel meer uit. De gehele NAVO gaf in 2024 1362 miljard euro uit. De Verenigde Staten gaven met 894 miljard euro het meest uit.

Wat is er nog meer afgesproken op de NAVO-top in Den Haag?

De nieuwe NAVO-norm is niet het enige wat is afgesproken op de top. Zo hebben de 32 landen in de slotverklaring bevestigd dat ze de principes van het bondgenootschap blijven ondersteunen. Het gaat met name om artikel 5: een aanval op een van de lidstaten, is een aanval op allen. Daarnaast spraken ze opnieuw hun steun aan Oekraïne uit in de oorlog tegen Rusland en noemt de NAVO Rusland een bedreiging van het bondgenootschap voor de langere termijn.

Kijkers van onze livestream hadden ook vragen ingestuurd voor demissionair minister Brekelmans, die in de uitzending te gast was. Bijvoorbeeld: waar gaat Nederland die extra uitgaven voor defensie van betalen? En komt er misschien een dienstplicht aan? De antwoorden zie je in de video.

De kogelgaten in de vale betonnen muren zijn de enige overblijfselen die nog herinneren aan een gewelddadig verleden. Voor de rest is deze straat in de wijk Las Cañas, aan de rand van de hoofdstad San Salvador, een perfect voorbeeld van hoe het leven van Salvadoranen in de armere wijken binnen een paar jaar is veranderd.

Voorheen vochten de gevreesde bendes MS-13 en M-18 hier een bloedige oorlog uit die de straat scheidde in twee territoria. Tot in 2022 een noodtoestand werd afgekondigd en de groeperingen uit het straatbeeld verdwenen. Langs de stoep staan nu straatverkopers, winkeltjes blijven tot na het vallen van de avond open, kinderen lopen vrolijk lachend van school naar huis.

Een wereld van verschil, vertelt de 68-jarige José Angel Pérez Artiga, die al dertig jaar in de wijk woont. Hij loopt door een steeg naar zijn huis en wijst. "Daar, twee huizen verderop, werden twee buren vermoord. Hier om de hoek lag het lichaam van een 15-jarige jongen. En als er politieacties waren, renden de bendeleden over de daken."

Niet te onderschatten speler

Terwijl de koffie pruttelt, zucht José diep. "We zijn niet bang meer. Het land is veranderd. Die man heeft voor een transformatie gezorgd." Die man, dat is Nayib Bukele, de jonge, charismatische president van El Salvador, die wereldwijd wordt aanbeden door conservatieve leiders. Zij zien in hem een voorbeeld van hoe criminaliteit moet worden aangepakt.

In verkiezingscampagnes, op congressen en tot in het Oval Office van het Witte Huis: de president van het Midden-Amerikaanse land met 6,3 miljoen inwoners wordt overal genoemd of uitgenodigd. Zeker sinds het aantreden van Trump is Bukele een niet te onderschatten speler op het internationale toneel geworden, mede dankzij de controversiële rol die hij speelt in het migratiebeleid van de Amerikaanse regering.

Honderden Venezolanen en Salvadoranen werden dit jaar zonder vorm van proces in de VS van straat geplukt op verdenking van lidmaatschap van straatbendes en zonder bewijs daarvan of toegang tot advocaten naar El Salvador gevlogen. Daar werden ze voor het oog van de camera's kaalgeschoren en opgesloten in de Cecot, een megagevangenis met plek voor 40.000 gevangenen, het symbool van de keiharde aanpak van Bukele.

Vage aanklachten

Sinds Bukele de noodtoestand afkondigde om de strijd met straatbendes aan te gaan, zijn 80.000 Salvadoranen opgepakt en opgesloten in een van de vele gevangenissen in het land. Vanwege diezelfde noodtoestand is voorlopige hechtenis voor iedereen die verdacht wordt van vaag geformuleerde aanklachten verplicht en is het recht op toegang tot juridische bijstand vervallen.

Of al deze opgepakte Salvadoranen daadwerkelijk schuldig zijn, is zeer de vraag. Ondertussen moeten ze wel overleven in de overvolle gevangenissen van Bukele, waar tal van mensenrechtenschendingen zijn gedocumenteerd.

Bedrogen en woedend

Op 10 mei 2022, Moederdag in El Salvador, werd de zoon van Cecilia Ábrego opgepakt. "Meerdere agenten kwamen hier binnen. Ze vroegen mijn zoon om zijn naam en paspoortnummer. Ze checkten daarna zijn strafblad, maar hij had geen antecedenten. Toch namen ze hem mee naar het bureau. Om vragen te stellen, zeiden ze. Het was de laatste keer dat ik hem zag."

Zij, haar zoon, haar hele familie, allemaal stemden ze bij de verkiezingen op Bukele. Zijn boodschap van groei en ontwikkeling, vooral voor arme mensen als zij, stemde haar hoopvol. Aan de muur heeft ze zelfs een foto hangen met Bukele, toen hij tijdens zijn campagne haar wijk bezocht.

"Ik bewaar deze foto als herinnering aan wat hij ons heeft aangedaan. Op de dag dat mijn zoon thuiskomt, gooi ik deze foto weg. Deze man heeft ons bedrogen", zegt ze woedend.

Torenhoge tol

Iedere twee weken gaat ze naar de gevangenis waar haar zoon zou moeten zitten. Ze neemt voedselpakketten mee, met rijst, bloem, suiker en zout. Als ze dat niet doet, krijgt haar zoon geen eten, zeiden de gevangenisbewaarders tegen haar. "Ik weet niet eens of hij het krijgt", zegt Cecilia. "Maar het is alles wat ik heb."

Het is de schaduwzijde van het bewind van Bukele. De torenhoge tol die het land heeft moeten betalen om, in de ogen van de regering, veiliger te worden.

En inderdaad, de straatbendes maken niet langer de dienst uit in de straten van El Salvador. Maar wie het waagt het beleid van de oppermachtige Bukele te bekritiseren, dreigt in dezelfde gevangenis te belanden als waar de bendeleden zijn opgesloten.

Deloitte, PricewaterhouseCoopers (PwC) en EY hebben van de Amerikaanse toezichthouder miljoenenboetes gekregen vanwege interne examenfraude in Nederland.

De accountantskantoren hebben volgens de toezichthouder niet genoeg gedaan om de fraude bij hun medewerkers te voorkomen.

De fraude gebeurde van 2018 tot 2023 bij verplichte examens waar medewerkers onder meer op hun integriteit en competenties werden getoetst. Honderden medewerkers deelden bijvoorbeeld antwoorden met elkaar.

EY heeft een boete van 2,5 miljoen dollar gekregen, Deloitte en PwC moeten allebei een boete van drie miljoen dollar betalen.

Lagere boetes

De boetes vielen lager uit omdat de accountantskantoren hebben meegewerkt aan het onderzoek en de nodige maatregelen hebben genomen. Ze komen onder verscherpt toezicht te staan van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). De Nederlandse toezichthouder heeft voor het onderzoek samengewerkt met PCAOB.

Eerder kreeg KPMG Nederland een boete van 25 miljoen dollar voor dezelfde kwestie. Dat was de grootste boete die PCAOB ooit heeft opgelegd. Er vielen meerdere ontslagen. De hoogste bestuurder van de accountantstak kreeg een persoonlijke boete van 150.000 dollar.