NOS Nieuws - Algemeen

Slachthuizen die verschillende groepen varkens bij aankomst in het slachthuis mengen riskeren vanaf volgende week donderdag een boete.

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft aangekondigd vanaf dan te gaan handhaven. Het was eigenlijk al sinds 2023 een overtreding als de varkens in de 'wachtruimtes' met andere groepen werden gemengd, maar vanaf volgende week gaan de inspecteurs daar ook echt op handhaven. Bedrijven krijgen bij overtreding een boete van 2500 euro.

De NVWA meldt dat uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat wanneer groepen varkens worden samengevoegd er onnodige spanning ontstaat. Omdat er andere regels gelden voor verzamelcentra en voor veevervoerders, zegt de NVWA alleen in slachthuizen te kunnen handhaven.

Strenger

De overheid kondigde vorig jaar al aan dat er vanaf dit jaar strenger zou worden gecontroleerd op het mengen van groepen varkens in slachthuizen. Dierenwelzijnsorganisatie Wakker Dier had een handhavingsverzoek ingediend omdat het mengen van verschillende groepen onder meer zou leiden tot stress en gevechten, waardoor de varkens voor de slacht verwondingen opliepen.

Vorig jaar mei zei toenmalig landbouwminister Adema dat er nog steeds structureel te veel fout gaat in slachterijen. Hij zei aan een wetswijziging te werken waardoor slachterijen verplicht worden camera's op te hangen. Op die manier kunnen inspecteurs van de NVWA van een afstand meekijken.

Ook komt er zeer waarschijnlijk een volledig verbod op het gebruik van stroomstootwapens voor vee. Minister Adema zei dat dat verbod op de zogenoemde veeprikkers er vanaf vanaf juli 2025 komt, als de kamer ermee instemt.

Er zijn afgelopen tijd meerdere gevallen gemeld van datalekken door het gebruik van een chatbot met AI (kunstmatige intelligentie). Zo voerde een medewerker van een huisartsenpraktijk persoonsgegevens in bij een programma als ChatGPT, waardoor die informatie terechtkwam in het systeem van die chatbot die daarop mogelijk weer wordt getraind.

Dit is vandaag bekendgemaakt door de Autoriteit Persoonsgegevens, die nu waarschuwt voor het gebruik van de chatbots op het werk. "Vooral in het geval van medische gegevens, die gaan naar je huisarts", zegt Karin Bruinenberg, programmamanager persoonsgegevens & algoritmes bij AP. Mensen mogen erop vertrouwen dat die daar veilig mee omgaat, zegt ze, maar toch zijn er zorgen. "Want als de informatie ingevoerd is, dan heb je er geen controle meer over als bedrijf."

Een andere melding van een datalek kwam vanuit een telecombedrijf. Daar had een medewerker een bestand met onder andere adressen ingevoerd bij een chatbot. Bij een datalek worden persoonsgegevens bedoeld of onbedoeld gedeeld met de buitenwereld.

Bedrijven achter de chatbots slaan de ingevoerde informatie op. Daardoor komen gegevens op servers te staan van verschillende Amerikaanse techbedrijven.

Chatbot gebruiken, of liever niet?

Bruinenberg: "Er zijn allerlei toepassingen voor chatbots. Sommige zijn ontzettend handig, maar je moet weten wat wel en niet kan. Zelfs een algemeen ziektebeeld zonder naam kan al onhandig zijn om in te voeren."

De toezichthouder roept bedrijven op duidelijke afspraken te maken met hun werknemers over de inzet van door kunstmatige intelligentie gestuurde chatbots. De AP ziet dat AI-chatbots op eigen initiatief van de werknemer worden gebruikt.

Als een organisatie het gebruik toestaat, moeten er afspraken worden gemaakt welke gegevens wel en vooral niet worden ingevoerd. Ook zouden bedrijven die een contract hebben met een aanbieder van chatbots afspraken kunnen maken, zegt Bruinenberg. "Dan kun je afspreken dat er met jouw input geen data worden opgeslagen voor de training van de chatbot."

In het geval dat het toch misgaat met gebruik van een chatbot en er informatie wordt gelekt, moet dit in veel gevallen worden gemeld aan de Autoriteit Persoonsgegevens. Maar ook aan degene van wie informatie is vrijgegeven.

In het Verenigd Koninkrijk zijn drie mannen veroordeeld tot een gevangenisstraf voor hun rol bij de rellen van vorige week. Een man werd veroordeeld tot drie jaar cel vanwege zijn deelname aan rellen in Southport. De twee anderen kregen dertig en twintig maanden celstraf opgelegd voor geweldpleging in Liverpool.

Maandag riep premier Starmer het crisiskabinet bijeen voor spoedoverleg over de onlusten. Hij kondigde aan hard te zullen optreden. Inmiddels zijn er 428 relschoppers opgepakt. Het Britse Openbaar Ministerie meldt dat inmiddels ruim 140 mensen vervolgd worden en dat dat aantal nog flink kan oplopen.

Immigratiecentra

Ook vanavond verwachten politiechefs dat er weer rellen komen vanuit rechts-radicale hoek. Volgens de BBC gaan zij ervan uit dat dat op zo'n honderd plekken in Engeland en Wales zal gebeuren. De protesten richten zich naar verwachting vooral op immigratiecentra en advocatenkantoren. Ook worden zo'n dertig tegenprotesten verwacht.

De onrust begon een week geleden, na de steekpartij tijdens een dansles in de stad Southport. Een 17-jarige jongen viel daar kinderen aan met een mes, drie jonge meisjes overleefden dat niet. Ook twee volwassenen raakten gewond.

Op basis van desinformatie dat een islamitische bootvluchteling de dader was, viel een woedende menigte een dag later een moskee in Southport aan. In de dagen die volgden, verspreidde de onrust zich naar verschillende Britse steden.

'Hevigste rellen in jaren'

Betogers, onder wie rechts-radicale en rechtsextremistische groepen, gingen de straat op om de confrontatie aan te gaan met de politie en tegendemonstranten. Ook vielen ze moskeeën en opvangplekken voor asielzoekers aan. Britse media spreken van de hevigste rellen in het Verenigd Koninkrijk in jaren.

Ondertussen staan er 6000 agenten klaar voor het geval het vanavond weer uit de hand loopt.

Hulpdiensten noemen het een wonder dat ze vanmorgen vroeg een Nederlands jongetje van bijna 2 jaar en zijn moeder (23) levend uit het ingestorte hotel in Duitsland halen. Met zijn slaapzak nog aan wordt het kind door hulpverleners uit de betonnen constructie getild. Zijn moeder volgt niet veel later. De Nederlandse vader (26) wordt later gered, hij heeft urenlang onder het puin gelegen.

"We dachten dat we niemand levend zouden terugvinden", vertelt een van de betrokkenen bij de reddingsoperatie.

Gisteravond stortte het hotel in het Duitse plaatsje Kröv in, waardoor twee mensen zijn omgekomen. In totaal zaten er veertien mensen vast onder het puin, waaronder het Nederlandse gezin uit Urk. Eén persoon is nog niet gered, de Duitse politie zegt daarmee wel in contact te zijn. Het is niet duidelijk hoe die persoon eraan toe is.

Overleefd door deur

De moeder en zoon uit Urk overleefden doordat er een deur op hen viel, zo is verteld op een persconferentie. Onder de deur werden ze beschermd tegen de brokstukken. De vader is naar het ziekenhuis gebracht, hij is buiten levensgevaar. De vrouw liep lichte verwondingen op, het kind is fysiek ongedeerd.

Het plaatsje Kröv is een populaire toeristenplek aan de Moezel en is ook geliefd onder Nederlanders, het ligt slechts iets meer dan twee uur rijden van Maastricht.

Op beelden is te zien hoe de eerste mensen uit het gebouw worden gehaald:

In Urk is al snel duidelijk dat het gaat om een gezin uit die plaats. De vrouw werkt bij een lokale krant als redacteur en de krant wordt goed op de hoogte gehouden van de situatie. Ook de gemeente wordt geïnformeerd en heeft contact met de familie. "We leven erg mee en we bidden voor de familie van iedereen die eronder terecht is gekomen", laat de gemeente weten aan de regionale Omroep Flevoland.

Een duidelijke oorzaak voor het instorten is er nog niet. Wat wel bekend is, is dat er gisteren nog bouwwerkzaamheden waren in hotel Reichsschenke Zum Ritter Götz. Er wordt onderzocht of er een verband is tussen de werkzaamheden en het instorten. Het gebouw, dat dateert uit de 17de eeuw, kreeg er in de jaren tachtig twee verdiepingen bij, ondersteund door een betonnen plafond.

Delen van dat plafond liggen met andere brokstukken rond het ingestorte gebouw, is te zien op foto's. Het ooit zo pittoreske en typisch Duitse pand ligt behoorlijk in puin. In de tussentijd doen de hulpdiensten er alles aan om de laatste persoon die in het pand zaten, te redden. Dat gaat moeizaam vanwege instortingsgevaar. "Maar alle energie gaat uit naar het redden van mensen", aldus een hulpverlener. De verwachting is dat het nog enkele uren kan duren.

Bij een grootscheepse zoekactie in de Rijn bij Arnhem is vanmiddag een lichaam aangetroffen. Onderzoek moet nu uitwijzen of het gaat om een asielzoeker die gisteren bij het zwemmen vermist raakte.

De vondst van het lichaam werd vanmiddag bevestigd door de verschillende hulpdiensten die in Arnhem op zoek waren naar de vermiste man, meldt Omroep Gelderland.

Het COA biedt al geruime tijd onderdak aan enkele honderden asielzoekers op een boot die ligt aangemeerd aan de Nieuwe Kade in Arnhem. Gisteren ging een van hen samen met een groep andere asielzoekers naar een van de strandjes bij de rivier om te zwemmen.

Toen hij daarbij vermist raakte, werd direct een zoektocht opgezet. Het zoeken stopte toen de schemer inviel, maar vanochtend hervatte de politie de zoektocht met onder meer een duikteam en een sonarboot. Rijkswaterstaat legde de passerende scheepvaart een snelheidsbeperking op. Iets na het middaguur werd het lichaam gevonden.

Eerder verdronken

Enkele weken geleden verdronk ook al een bewoner van een van de opvangboten in de Rijn. Vorig jaar liet een minderjarige vluchteling het leven in de Rijkerswoerdse plassen. In 2022 kwam een asielzoeker niet meer boven na een duik in de Nederrijn bij Wageningen.

Het COA wijst alle asielzoekers die op de boot verblijven, op de gevaren van het water: "Iedereen die hier komt krijgt een uitgebreide instructie en wordt gewezen op de gevaren van het zwemmen in de Rijn", zegt een woordvoerder van het COA.

"Het probleem is dat veel asielzoekers de zwemkunst niet machtig zijn, vandaar dat ze extra risico lopen. Waar mogelijk proberen we ze zwemles te geven. Maar we sluiten de mensen niet op, ze zijn vrij om te gaan waar ze willen", aldus de woordvoerder. "Helaas zoeken mensen bij warme dagen toch het water op, zonder dat ze zich bewust zijn van de risico's."

Vorig jaar won de Move Forward-partij de Thaise verkiezingen; vandaag is de partij verboden door het Thaise Hooggerechtshof en moet die zichzelf ontbinden. De progressieve MF voerde campagne om de zware straffen op majesteitsschennis aan te passen. Volgens het Hooggerechtshof staat dat gelijk aan een oproep tot vernietiging van de monarchie.

Dat de MF ontbonden zou worden, werd verwacht. Begin dit jaar besloot het Hooggerechtshof dat hervormingen van de wetten tegen majesteitsschennis niet grondwettelijk zijn.

Naast het ontbinden van de partij mag partijleider Pita Limjaroenrat, die met zijn jonge verschijning veel jongeren voor zich wist te winnen tijdens de verkiezingen, tien jaar geen politieke functie uitoefenen.

'Democratie onder druk'

De ontbinding van de Move Forward-partij is een klap voor de Thaise democratie. Ondanks de verkiezingswinst werd de partij al vakkundig uit de regering gehouden door de Senaat.

Na de staatsgreep van het leger in 2014 probeerde de conservatieve elite zijn macht in het parlement te behouden. De Senaat werd gevuld met politici die banden hebben met het leger en zij vetoden de benoeming van de MF-leider tot premier. "Het is duidelijk dat de democratie onder druk staat," aldus MF-leider Limjaroenrat, vlak voor de uitspraak van het Hooggerechtshof.

ASEANMP, een organisatie van regionale politici gespecialiseerd in mensenrechten, zegt geschokt te zijn door de uitspraak van het Thaise Hooggerechtshof. "Het ondermijnt de Thaise politieke stabiliteit en beschadigt de internationale reputatie van Thailand."

De Thaise premier Srettha Thavisin is het daar niet mee eens. Hij denkt dat alle partijen respect hebben voor de beslissing van het hof. "Het zal het werk van de regering niet in de weg staan, want er is geen probleem bij gekomen of opgelost." Hij lijkt zich ook niet druk te maken over grote demonstraties, want die worden voorlopig niet verwacht.

Future Forward, Leap Forward

Het vonnis hoeft niet het einde te betekenen voor alle politici in de Move Forward-partij. De 143 andere parlementsleden kunnen hun werk individueel voortzetten. En ze kunnen zich verzamelen in een nieuwe partij, wat al eens eerder gebeurde. In 2020 werd de voorganger van MF, de Future Forward-partij, ook opgedoekt door het hof.

Er zijn al plannen om onder een nieuwe naam verder te gaan. De naam 'Leap Forward' is al genoemd. "We vechten hier niet vanwege mijn persoonlijke toekomst," zegt Limjaroenrat. "We willen ervoor zorgen dat de Move Forward-partij de laatste is die eindigt op de begraafplaats der politieke partijen."

Oekraïne heeft gisteren en vannacht verschillende aanvallen uitgevoerd op de Russische grensregio Koersk, melden Russische persbureaus. Daarbij zijn gisteren zeer waarschijnlijk ook Oekraïense eenheden de grens overgestoken.

Volgens Rusland trokken gistermiddag zo'n 300 Oekraïense soldaten de grens over. Het Russische ministerie van Defensie meldt dat het daarop extra legereenheden naar de grens heeft gestuurd. Ook zouden er Oekraïense luchtaanvallen zijn geweest.

Als er inderdaad zo'n driehonderd soldaten bij betrokken waren, is dat een van de grootste grondaanvallen op Russische bodem sinds de oorlog in Oekraïne begon.

Het Russische staatspersbureau Tass meldt dat bij de aanvallen 24 mensen gewond zijn geraakt. Volgens Moskou zijn er vannacht elf Oekraïense drones uit de lucht geschoten. De gouverneur van de noordoostelijke Oekraïense provincie Soemy, die aan Koersk grenst, zegt niets over grondtroepen, maar meldt alleen dat een Russische helikopter vernietigd is.

Luchtmacht en energie

In Koersk liggen onder meer enkele luchtmachtbases en op ongeveer 100 kilometer van de grens zit een energiecentrale die cruciaal is voor de energievoorziening in de regio.

Oekraïne heeft nog weinig details gegeven over de aanvallen en geeft zelden commentaar op aanvallen op Russische grondgebied. Een overheidsmedewerker laat wel aan de Britse krant The Guardian weten dat de aanvallen nog steeds doorgaan. Volgens Rusland is de situatie inmiddels onder controle.

"Ik vrij veilig of ik vrij niet", die slogan horen we al dertien jaar niet meer. Inmiddels stijgen de soa-cijfers en daalt het condoomgebruik. Sommige gemeenten proberen nu zelf in te grijpen, maar Soa Aids Nederland pleit, opnieuw, voor herstel van de landelijke aanpak.

De gemeente Diemen heeft onlangs besloten om gratis condooms voor jongeren beschikbaar te stellen. In Amstelveen ontstaat nu een soortgelijk initiatief. Dat is toe te juichen, schrijft Soa Aids Nederland vandaag in Het Parool, "maar dit soort maatregelen moeten landelijk worden getroffen."

De campagne Ik vrij veilig liep al sinds de jaren 80, gefinancierd door het ministerie van Volksgezondheid. Die financiering werd na 2011 stopgezet. En dat is te merken, zegt Soa Aids Nederland. De organisatie ziet het condoomgebruik onder jongeren sinds 2012 elk jaar dalen. Ook valt de toename van het aantal soa's op.

Met name de geslachtsziekte gonorroe verspreidt zich in rap tempo. Cijfers van het RIVM over 2023 lieten zien dat het aantal mensen met gonorroe in dat jaar met 31 procent toenam. Een jaar eerder steeg dat cijfer al met met 33 procent.

Meer testen

En hoewel de getallen bij andere soa's redelijk stabiel bleven, zag Soa Aids Nederland wel dat het steeds moeilijker is om je te laten testen, vooral voor jongeren en hoogrisicogroepen.

Zij kunnen, behalve bij de huisarts, in principe terecht bij het Centrum Seksuele Gezondheid, dat gratis en anoniem zorg biedt. Maar deze centra hebben te weinig geld om aan de stijgende vraag te voldoen. "Steeds meer mensen willen zich laten testen, maar de budgetten zijn al sinds 2015 niet meer aangepast", zegt Lyle Muns van Soa Aids Nederland in het NOS Radio 1 Journaal.

In een tijd waarin ook allerlei verkeerde informatie verspreid wordt, zijn die tekorten extra zorgelijk, denkt Muns. Jongeren halen veel informatie via sociale media. Zo is de laatste tijd zogenoemde 'natuurlijke anticonceptie' bijvoorbeeld in zwang, waardoor meer jonge vrouwen toch bij een abortuskliniek moesten aankloppen.

Muns ziet daarom veel brood in preventiecampagnes, juist op die kanalen. "Een Centrum Seksuele Gezondheid is ook dé plek waar betrouwbare informatie over soa's te krijgen is. Als je daar niet in investeert, krijgen mensen ook geen goede informatie."

Gezondheidsschade

Soa's die onbehandeld blijven, kunnen gezondheidsschade opleveren, weet Muns. "Gonorroe bijvoorbeeld kan schade aan gewrichten toebrengen. Ook kan een geslachtsziekte gevolgen hebben voor een eventuele zwangerschap."

Daarom is het gek dat de regering wil bezuinigen op preventie, zegt Muns. De stichting zou graag zien dat er juist weer geïnvesteerd wordt in preventie, bijvoorbeeld door het herstellen van zo'n Ik vrij veilig-campagne. "We weten dat preventie werkt. We willen niemand angst aanjagen, maar we moeten zorg en informatie wel toegankelijk maken."

Nu de Democratische presidentskandidaat Kamala Harris haar running mate, Tim Walz, heeft gekozen, is het duidelijk welk viertal in november gaat strijden om het Witte Huis. Harris hanteert met haar keuze voor de 'likeable' Walz uit Minnesota een andere strategie dan haar Republikeinse tegenstander Donald Trump met J.D. Vance, zeggen Amerika-deskundigen.

De 60-jarige Walz was voorheen onder meer aardrijkskundeleraar. Daarnaast is hij een veteraan van de Nationale Garde, die in de VS wordt ingezet bij bijvoorbeeld natuurrampen. Sinds 2019 is hij gouverneur van Minnesota.

In het verleden werd bij de keuze van de vicepresidentskandidaat vaak gelet op het "vinden van een balans in de tandem", zegt Amerika-deskundige Koen Petersen tegen Nieuwsuur. "Een oude kandidaat koos een jongere running mate, of een progressieve kandidaat koos een wat conservatievere kandidaat om ook het bredere politieke spectrum af te dekken."

Om die reden werd al verwacht dat Harris zou kiezen voor een man. Bovendien spreekt Walz waarschijnlijk een andere kiezersgroep aan dan Harris.

'Down to earth'

Walz staat niet bekend als iemand die tot de elite van de west- of oostkust hoort. "Hij is een down to earth guy", zegt voormalig Amerika-correspondent Casper Thomas.

Bij verkiezingen stemden ook gematigde Republikeinen geregeld op Walz. Binnen zijn eigen partij is hij populair vanwege het progressieve beleid dat hij voert met bijvoorbeeld gratis ontbijt en lunch op scholen.

Harris moest voor haar rechterhand vooral op zoek naar iemand die zo dicht mogelijk staat bij de stemmers die president Biden aan de macht hebben geholpen, denkt Thomas. "Dat is een brede coalitie, met ook iets conservatievere kiezers die misschien niet altijd op de Democraten zullen stemmen, maar die dat wel overwegen."

Thomas denkt bijvoorbeeld aan laagopgeleide witte mannen uit het Midwesten en de belangrijke swing state Pennsylvania. "Harris is niet de natuurlijke voorkeurskandidaat van die kiezersgroep. Dat was Biden voor een aantal zeker wel."

De vicepresidentskandidaat kan ook een negatief effect hebben op de campagne, is te zien in deze video van Nieuwsuur:

Trump koos met Vance voor een andere strategie. De 40-jarige Vance staat bekend als zeer conservatief. Hij is bijvoorbeeld uitgesproken anti-abortus en is vóór het gezin als hoeksteen van de samenleving.

Volgens Amerika-kenner Raymond Mens maakte Trump de keuze voor Vance "uit zelfvertrouwen". Trump koos Vance nog voordat Biden uit de verkiezingsstrijd stapte, en vlak na de moordaanslag op de presidentskandidaat. "Omdat hij jonger is kan je zeggen: hij kan zijn troonopvolger zijn."

Thomas voegt daaraan toe dat Trump met Vance voor "meer van zichzelf" gaat. "Hij kiest niet voor een aanvullingskandidaat, maar zet juist dubbel in op zijn conservatieve agenda."

George Floyd

Vance gaat er net als Trump "met gestrekt been in", zegt Mens. Zo kwamen opmerkingen van Vance uit 2021 onlangs weer bovendrijven; hij noemde Harris en andere Democraten "een stel kinderloze kattenvrouwtjes die ongelukkig zijn met hun eigen leven".

Het Republikeinse kamp vreesde dat die opmerkingen verkeerd zouden vallen bij onder anderen vrouwelijke kiezers en Trump zag zich genoodzaakt zijn running mate te verdedigen en de schade te beperken. Die rollen zijn doorgaans juist andersom.

Trump benadrukte in een interview met Fox News dat hij mensen zonder kinderen niet lager inschat. "Je bent net zo goed en in veel gevallen veel beter dan iemand die in een gezinssituatie zit."

Maar ook Walz als running mate is niet geheel risicoloos. Hij kreeg in 2020 als gouverneur te maken met de gewelddadige dood van George Floyd, een zwarte man die in Minneapolis gedood werd door een witte agent die minutenlang zijn knie op zijn nek had gedrukt.

Na zijn dood braken in Minneapolis, en later ook wereldwijd, felle protesten uit. "Republikeinen kunnen dat gebruiken en gaan roepen dat hij de steden laat branden als de chaos losbarst", zegt Thomas.

In debat?

Hoe de keuzes voor de running mates gaan uitpakken, moet blijken op 5 november. Voor die tijd wordt verwacht dat niet alleen Trump en Harris nog met elkaar gaan debatteren, maar Vance heeft ook Walz uitgedaagd tot een debat.

Hij heeft hem naar eigen zeggen geprobeerd te bellen, maar kreeg de voicemail. "Hij nam niet op, maar ik zei gewoon: 'Gefeliciteerd, ik kijk uit naar een stevig gesprek en geniet van de rit.'"

De stad Aubervilliers ligt aan de noordgrens van Parijs: het is maar een paar honderd meter lopen van de luxueuze wereldstad naar deze arme banlieue. Bijna vijf op de tien inwoners van Aubervilliers heeft geen middelbare schooldiploma en ongeveer vier op de tien inwoners leeft onder de armoedegrens.

In de voorstad is de afgelopen jaren een gloednieuw zwembad uit de grond gestampt, mede betaald door de Olympische Spelen. De Olympische sporters houden er dezer dagen hun trainingen. In de toekomst is het zwembad bedoeld voor de bewoners van Aubervilliers.

Het wordt wel 'de erfenis' van de Spelen genoemd, maar die is niet onomstreden. Om het zwembadcomplex te bouwen is 4.000 vierkante meter aan volkstuinen vernietigd en die tuintjes waren er niet voor de sier. De bewoners uit de omgeving kweekten er hun eigen eten, van tomaten tot courgettes, omdat ze weinig geld hebben

De komst van het zwembad leidde dan ook tot protest. De omwonenden wilden hun groenten en fruit niet kwijt. Na jaren procederen gaf de rechtbank de volkstuineigenaren gelijk, maar toen was het te laat: de tuintjes waren al verwijderd. Het zwembad werd ruim een jaar geleden geopend.

Sporten in de voorsteden

De bouw en het protest staan symbool voor de dubbelzinnige en soms gespannen verhouding tussen de Olympische Spelen en de banlieues.

Veel onderdelen van de Spelen worden niet in Parijs gehouden, maar in voorsteden van de hoofdstad. Op vijf locaties in de banlieues worden sportcompetities georganiseerd, waaronder het Stade de France, het grootste stadion van Frankrijk dat in Saint-Denis ligt. Op elf plaatsen in de banlieues zijn trainingssites. Het hoofdkantoor van de Spelen en het Olympisch dorp liggen in een banlieue.

"Er is in ons departement van alles gebouwd dankzij de Olympische Spelen", zegt Stéphane Troussel, bestuursvoorzitter van Seine-Saint-Denis, het departement ten noordoosten van Parijs. "Dat gaat van sportzalen via appartementen en zwembaden tot aan nieuwe bruggen. Bovendien hebben we 180.000 vrijkaarten voor de Spelen uitgedeeld onder onze inwoners. En nergens anders in Frankrijk zijn zo veel fanzones ingericht als in ons departement."

Die gratis toegangskaarten en gratis toegankelijk fanzones zijn geen overbodige luxe, aldus critici. "Ik vind het prachtig om naast het Stade de France te wonen'', zegt een bewoner van een flat in Saint-Denis, op steenworp afstand van het stadion. "Maar ik ga niet naar de wedstrijden, nee. De kaartjes daarvoor zijn te duur."

Dat is een klacht die in heel veel banlieues wordt gehoord. "Heel veel inwoners hebben geen geld om lid te worden van een sportclub, laat staan om naar wedstrijden van de Olympische Spelen te gaan", zegt gemeenteraadslid Michel Bodart van Tremblay-en-France. "Daarom hebben we in onze gemeente een fanzone gebouwd, met sportactiviteiten en een groot scherm waar iedereen de wedstrijden live kan volgen. Allemaal gratis."

Uitlaatgassen bij scholen

Veel mensen op straat zijn positief. "Ik ben er enorm trots op, de Olympische Spelen stralen ook op ons af", zegt een jonge vrouw die in Saint-Denis met een elektrische step naar haar werk gaat. "Alle camera's van de wereld zijn op ons gericht", zegt een oudere man. "Dat is alleen maar goed toch?"

Maar in Saint-Denis is ook protest. Een speciaal burgercomité heeft verschillende keren actie gevoerd tegen bouwwerkzaamheden voor de Olympische Spelen. Zo werd in de stad een nieuwe weg aangelegd die mede dient als oprit voor de snelweg A86. De bussen naar het Olympisch dorp rijden hier af en aan. Na de Spelen volgt ook gewoon verkeer.

De nieuwe weg telt zes rijbanen, direct naast twee scholen. Die scholen met kinderen van 3 tot 12 jaar liggen nu volledig ingeklemd in een driehoek van wegen en snelwegen. "Volgens berekeningen rijden daar straks 14.000 auto's per dag. Die stoten allemaal uitlaatgassen uit, met alle gevolgen van dien voor de gezondheid van de kinderen op de scholen", zegt Hamid Ouidir, bewoner van Saint-Denis en lid van het burgercomité.

Duur Olympisch dorp

Hij heeft ook kritiek op het Olympische dorp, dat een paar honderd meter verderop ligt. De paar duizend appartementen daar, waar nu nog sporters zijn gehuisvest, komen straks beschikbaar voor de woningmarkt. Ook dat moest een 'erfenis' worden: nieuwe huizen voor inwoners.

"Het stadsbestuur van Saint-Denis beloofde aanvankelijk dat 40 procent van die appartementen sociale huurwoningen zouden worden. Dat is 20 procent geworden, dus veel minder. De andere 80 procent worden dure koopappartementen. De vraagprijzen zijn onbetaalbaar voor de mensen die in Saint-Denis wonen.''

Een aantal grote winkels in Heerhugowaard is vandaag urenlang ontruimd geweest nadat er een scheur in de vloer van een supermarkt was ontdekt. Uit een eerste bouwkundig onderzoek bleek rond 14.00 uur dat er geen instortingsgevaar bestaat. Wel wordt voor alle zekerheid de vloer van de supermarkt gestut met stalen palen voordat de winkels weer open kunnen.

Een supermarkt en zes andere grote winkels, waaronder vestigingen van Dekamarkt. Action, Bruna en Intertoys werden vanochtend ontruimd nadat een medewerker van een supermarkt zag dat er hoogteverschil zat tussen de vloertegels.

"Er zat een scheur over de volle lengte van de supermarkt", aldus een woordvoerder van de veiligheidsregio bij NH. Toen de medewerkers daarna in de parkeergarage onder het winkelcentrum gingen kijken, ontdekten ze daar meerdere scheuren in het plafond. Ook de parkeergarage werd toen afgesloten.

Deel ontruimd

In winkelcentrum Middenwaard zitten meer dan 150 winkels. Een groot deel daarvan kon wel openblijven omdat ze in andere, losstaande gebouwen zitten.

Bouwkundigen hebben samen met de aannemer onderzocht in hoeverre de scheuren een gevaar voor de constructie van het gebouw vormen. Daaruit blijkt nu dat er geen instortingsgevaar bestaat, maar dat er wel stempels - stalen palen - geplaatst moeten worden om de vloer van de supermarkt te ondersteunen.

Het is nog onbekend of naast de winkels ook de afgesloten parkeergarage weer opengaat. In de garage staat een aantal auto's geparkeerd.

Wekelijks een injectie zetten en daardoor kilo's afvallen is in trek. Dit soort middelen, bedoeld voor mensen met obesitas, leiden tot hogere winsten bij medicijnfabrikanten.

Het Deense Novo Nordisk, inmiddels het meest waardevolle bedrijf van Europa op basis van de beurskoers, heeft meer dan een miljoen Amerikanen als klant die het middel Wegovy gebruiken. In dat middel zit semaglutide dat het hongergevoel remt, waardoor je volgens het bedrijf afvalt.

De omzet van het bedrijf is mede dankzij het succes van het middel een kwart hoger dan een jaar geleden. Van de 18 miljard euro die er aan omzet binnenkwam, bleef er 6 miljard aan winst over. En de verkoopverwachtingen stelt het bedrijf naar boven bij.

Diabetes

Voorheen verdiende Novo Nordisk zijn geld vooral met het produceren van insuline voor mensen met diabetes. Daar komt nu een nieuwe markt bij.

Het is niet alleen de verkoop van Wegovy die groeit, ook het middel Ozempic, bedoeld voor mensen met diabetes, is in trek. Daarin zit ook semaglutide. Deskundigen raden af om het te gebruiken om af te vallen, toch wordt dit door een grote groep ook daarvoor gebruikt. De verkoop van Ozempic is een derde hoger dan een jaar geleden.

Afslankmiddel Wegovy wordt in Nederland niet vergoed. Vorige maand stelde Zorginstituut Nederland in een advies dat het maatschappelijk niet te verantwoorden is. De kosten van het middel zijn relatief hoog en het is niet bekend wat patiënten met obesitas er op de langere termijn mee opschieten.

Nieuwe fabrieken

Er is zoveel vraag naar het middel dat er tekorten zijn. Het bedrijf kocht dit jaar drie fabrieken van een concurrent om aan de vraag te voldoen. Ook andere bedrijven, zoals het Amerikaanse Eli Lilly, hebben hun productie van afslankmiddelen opgeschaald.

Toch zijn beleggers vanochtend minder enthousiast over de cijfers van het bedrijf. Het aandeel daalde meer dan 3 procent op de beurs, omdat mede door de tekorten Novo Nordisk niet zo snel kan groeien als beleggers hadden gehoopt.

Een verzwakte en zieke bruinvis op het strand bij Cadzand is ondanks goedbedoelde hulp van veel strandgangers doodgegaan. Het dier spoelde gisteravond aan op een druk strand. Vrijwel direct ontstond een spontane reddingsactie. Strandgangers duwden het dier terug in zee. En toen de bruinvis even later weer aanspoelde, deden ze dat opnieuw, een aantal keren zelfs.

Maar daarmee hebben ze het dier niet geholpen. "Ze zagen de gestrande bruinvis en dachten: 'oh jee, die moet terug want die komt uit de zee'", zegt Annemarie van den Berg van SOS Dolfijn tegen Omroep Zeeland. "Maar terugzetten heeft geen nut, want deze dieren gaan pas op het strand liggen als ze echt hulp nodig hebben."

Te veel water binnen

Het probleem was dat de bruinvis zichzelf niet meer drijvende kon houden, legt Van den Berg uit. Doordat het dier telkens werd teruggezet, kreeg het te veel water binnen. Een bruinvis is geen vis, maar een zoogdier, en heeft dus longen. "En dan verdrinkt het dier dus", vertelt Van den Berg.

Het advies is om een aangespoelde bruinvis te laten liggen, zodat SOS Dolfijn er een veearts bij kan halen. Een extra reden om als strandganger geen actie te ondernemen, is dat gestrande dieren overdraagbare ziekten kunnen hebben.

Besmet met walvisluizen

Uit een eerste onderzoek blijkt dat de bruinvis een ernstig vermagerd vrouwtje was. Aan de huid was te zien dat het dier heel ziek was door zogenaamde huidlaesies, beschadigde stukken huid. Uit de open huid kwamen, nadat het dier was overleden, veel walvisluizen gekropen. Dat is een soort parasiet. Het kadaver is door hulpverleners meegenomen voor onderzoek.

"In dit geval was de bruinvis niet meer te redden, ook niet als ze niet steeds teruggezet was", zegt Van den Berg. "Dit dier was zo ziek, daar was geen walvisziekenhuis groot genoeg voor."

SOS Dolfijn raadt alle badgasten die in contact zijn geweest met het dier aan om hun handen goed te ontsmetten.

Na ING en Rabobank heeft ook ABN Amro geen last van de moeizame economische omstandigheden en de onrust in de wereld. De bank maakte over het tweede kwartaal van dit jaar een winst van 642 miljoen.

Dat is een kwart minder dan in dezelfde periode vorig jaar. Toen profiteerde ABN Amro van een flink bedrag dat vrij kwam, dat apart was gezet voor het geval klanten hun leningen niet meer zouden terugbetalen. Ook dit kwartaal kwam er geld terug uit deze stroppenpot voor de bank, maar met vier miljoen euro was dat veel minder dan een jaar geleden.

Bij ABN Amro ging het bij de presentatie van de nieuwe kwartaalcijfers vooral over het vertrek van topman Robert Swaak. Hij maakte vorige week bekend over uiterlijk een jaar op te stappen. Opvallend, want vier maanden geleden had Swaak juist bijgetekend voor een tweede termijn als topman van ABN Amro.

Nieuwe strategie, nieuwe ceo

Tegen de NOS zegt Swaak dat er niet zo heel veel meer aan de hand is dan dat er nu al wordt nagedacht over wat ABN Amro wil doen als de strategie die vier jaar geleden is ingezet, is afgerond. "Je evalueert een strategie elke vier tot vijf jaar. Je kijkt waar je die moet verfijnen of eventueel moet aanpassen."

Volgens ABN Amro is er nog geen besluit genomen over een aanpassing van de strategie. Wel is na gesprekken tussen Swaak en de raad van commissarissen besloten dat hij het na vijf jaar voor gezien houdt en dus over een jaar vertrekt. "Als je dat besloten hebt, ja, dan moet je met dit nieuws naar buiten", benadrukt Swaak.

Kennelijk passen de ideeën over waar de bank naar toe moet niet bij de kwaliteiten van de huidige ceo. Swaak kwam indertijd als niet-bankier over van accountantskantoor PwC, om vooral rust te brengen bij ABN dat toen in een witwasschandaal was verwikkeld.

Welk type ceo de bank nu nodig heeft, laat Swaak in het midden: "Dat is echt aan de raad van commissarissen. Die moeten dat gaan bepalen." Ondanks zijn vertrek, zegt Swaak het komende jaar wel "volop betrokken" te blijven om de huidige strategie te voltooien.

In het Duitse plaatsje Kröv aan de rivier de Moezel is gisteravond een hotel ingestort. Daarbij zijn twee mensen om het leven gekomen, meldt de politie. De reddingsactie is nog in volle gang, twee mensen zitten nog vast onder het puin.

In het hotel zaten ook drie Nederlanders uit Urk, meldt de krant Het Urkerland. Het gaat om een 23-jarige vrouw, een 26-jarige man en hun kind van bijna 2. De vrouw en het kind werden vanochtend vroeg al onder het puin vandaan gehaald, de man is inmiddels ook gered door de hulpdiensten. Hij zou zwaargewond zijn.

Over de doden is nog weinig bekend, alleen dat het gaat om een man en een vrouw. Volgens de hulpdiensten zijn de twee direct omgekomen toen het hotel instortte. Eén van hen kon lange tijd niet gelokaliseerd worden; de hulpdiensten hadden moeite om het pand binnen te komen vanwege instortingsgevaar.

Bouwwerkzaamheden

Gisteren waren er nog bouwwerkzaamheden aan het pand, meldt de brandweer. Of die iets te maken hebben met de instorting wordt nog onderzocht. Het gebouw dateert uit de 17e eeuw, maar in de jaren 80 zijn er twee verdiepingen op gebouwd. Het plafond is van beton om de extra verdiepingen te ondersteunen.

Op beelden is te zien hoe de eerste mensen uit het gebouw worden gehaald:

Er is nog steeds instortingsgevaar. "Het is net een kaarthuis dat kan instorten", vertelt een brand- en rampeninspecteur op een persconferentie over de reddingsoperatie. Volgens de publieke omroep Südwestrundfunk (SWR) verloopt die moeizaam, omdat het hotel nog steeds in beweging is. Een verslaggever ter plaatse meldt dat sensoren hebben aangetoond dat het hotel 4 millimeter per uur beweegt.

De hulpdiensten hebben continu contact gehouden met de mensen die in het gebouw vastzaten. Er zijn speciale microfoons geplaats om te kunnen communiceren.

Veertien mensen binnen

Volgens de Duitse politie stortte het hotel gisteravond rond 23.00 uur in. Op dat moment zouden er in totaal veertien mensen binnen zijn geweest. Vijf van hen konden op tijd wegkomen.

Op foto's die zijn gemaakt is de ravage goed te zien. Er liggen grote betonblokken en ander puin rond het gebouw. In de directe omgeving zijn 31 mensen geëvacueerd. Zij zijn ondergebracht in een gebouw in de omgeving.

Ook ooggetuigen beschrijven de ravage op de plaats van het hotel. Een verslaggever van de publieke omroep SWR sprak met hen. Zij vertelden dat er rond 23.00 uur een harde knal te horen was, gevolgd door een rookwolk. Een gast vertelde dat hij het toilet gebruikte toen de vloer onder hem instortte. Binnen, in het deel van het hotel dat er nog staat, zit alles vol stof en puin, meldt de omroep.

Het is nog niet bekend waardoor het hotel is ingestort. De politie heeft gevraagd om het gebied zoveel mogelijk te mijden. De wegen naar de stad zijn afgesloten.

Het plaatsje Kröv ligt in de deelstaat Rijnland-Palts en heeft zo'n 2200 inwoners. Het is een toeristenplaats met hotels en campings in een populair wijngebied. Er komen ook veel Nederlanders, omdat het redelijk dicht bij de Nederlandse grens ligt, op zo'n 2,5 uur rijden van Maastricht.

Bij een ongeluk op de A73 ter hoogte van Cuijk in Nijmegen is een spookrijder om het leven gekomen. Haar medepassagier raakte zwaargewond. Een inzittende van een ander voertuig is gewond naar het ziekenhuis gebracht. Bij het ongeluk waren drie auto's betrokken.

Dat gebeurde rond 05.30 uur op de weghelft richting het zuiden, waarna de weg in beide richtingen werd afgesloten. Iets voor zevenen werd de rijstrook in noordelijke richting weer vrijgegeven. Inmiddels is de hele snelweg weer open voor verkeer.

Verschillende hulpdiensten kwamen vanochtend ter plaatse, ook een traumahelikopter werd opgeroepen. Een woordvoerder van de ANWB sprak van een "behoorlijke chaos". De ANWB adviseerde om te rijden via Eindhoven, over de A67 en A2.

Een half jaar geleden, begin februari, gebeurde op de A73 ook al een dodelijk ongeluk met een spookrijder. Dat was iets verder naar het zuiden bij Venray. Ook daarbij viel een dode en raakten meerdere mensen gewond. En in oktober 2022 raakten twee mensen gewond bij een ongeval met een spookrijder op de A73 bij knooppunt Rijkevoort.

Geen onveilige weg

Ook al zijn er dus vaker ongelukken met spookrijders op die snelweg, volgens Rijkswaterstaat is er geen sprake van een verband. "Die ongevallen vonden plaats op verschillende locaties. De A73 staat ook niet specifiek bekend als een onveilige weg", aldus een woordvoerder.

Ook experts van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) kunnen geen verband leggen tussen de ongevallen en de veiligheid van de A73. "We weten niet waar iemand de afrit is afgereden en of dat dan door een verwarrende weginrichting kwam, of dat het een andere oorzaak had."

Goedemorgen! In Amsterdam wordt vandaag een solidariteitsmars gehouden voor de 11-jarige Mikael en zijn Armeense moeder, die vorige week hoorden dat ze niet in Nederland mogen blijven. En de hockeyvrouwen nemen het in de halve eindstrijd op tegen Argentinië.

Eerst het weer: de dag begint met buien en daarbij kan ook onweer voorkomen. Gedurende de ochtend trekken de buien naar het oosten weg gevolgd door zonnige perioden. De westenwind is matig van kracht en het wordt maximaal 24 graden.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Dit is er vannacht gebeurd:

De democratische presidentskandidaat Kamala Harris en haar running mate Tim Walz hebben hun eerste gezamenlijke campagnebijeenkomst gehouden. Het tweetal hield in Pennsylvania een toespraak voor de eigen achterban. Ook haalden ze uit naar hun Republikeinse tegenstrevers Donald Trump en J.D. Vance.

"Wij zijn de underdogs in deze race, maar wij hebben het momentum", zei Harris nadat ze samen met Walz het podium was opgekomen. "En ik weet precies waar we mee te maken hebben. Ik heb het opgenomen tegen allerlei soorten daders, zoals bedriegers en fraudeurs. Ik ken het type Donald Trump." Walz richtte zijn pijlen op vicepresidentskandidaat J.D. Vance: "Ik kan niet wachten om met hem in debat te gaan, als hij tenminste de moeite neemt om op te komen dagen", sneerde hij.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Femke Bol en haar grote rivale Sydney McLaughlin-Levrone hebben zich zonder moeite geplaatst voor de finale van de 400 meter horden. De finale is donderdagavond.

Regerend wereldkampioene Bol, met 50,95 houdster van het Europees record, kwam in de halve eindstrijd in een tijd van 52,56 over de streep. "Ik heb kunnen sparen, ik ben blij", zei Bol na afloop.

Fijne dag!

Een 46-jarige Pakistaanse man is in de Verenigde Staten aangeklaagd omdat hij plannen zou hebben gehad om een Amerikaanse politicus te vermoorden. De man, die vermoedelijk banden heeft met het Iraanse regime, is aangeklaagd vanwege een verijdeld moordplan, heeft het Amerikaanse ministerie van Justitie bekendgemaakt.

De Pakistaan zou een huurmoordenaar hebben willen inschakelen naar aanleiding van de Amerikaanse moordaanslag op de bevelhebber van de Iraanse Revolutionaire Garde, Qassem Soleimani, in 2020. Volgens de FBI en het ministerie van Justitie zou de verdachte tijd in Iran hebben doorgebracht voordat hij vanuit Pakistan naar de VS reisde.

Donald Trump, die als president destijds het bevel gaf voor de droneaanval op Soleimani, zou een potentieel doelwit zijn geweest van de man. Teheran zei toen meteen de aanslag te zullen wreken. Verschillende functionarissen die werkten voor de regering van Trump worden sindsdien streng beveiligd.

Geen verband met moordaanslag

De Pakistaan werd op 12 juli gearresteerd nadat een van de mensen met wie hij contact had opgenomen, zich had gemeld bij de autoriteiten. "Het ministerie van Justitie werkt al jaren om de onophoudelijke inspanningen van Iran om wraak te nemen op Amerikaanse functionarissen voor de moord op (...) Soleimani te stoppen", zei minister van Justitie Garland in een verklaring.

Een paar dagen na de arrestatie van de Pakistaan meldde CNN dat de VS recent informatie had verkregen over een Iraans plan om Trump te vermoorden. Behalve Trump zou ook de voormalige minister van Buitenlandse Zaken, de Republikein Mike Pompeo, doelwit zijn.

De Amerikaanse nieuwszender benadrukte toen dat dat plan niets te maken had met de aanslag op Trump van 13 juli in Pittsburgh. Ook het ministerie van Justitie zegt nu dat er geen aanwijzingen zijn dat er een verband is tussen de zaak van de 46-jarige Pakistaan en de recente moordaanslag op Trump.

In een staat waar het over drie maanden bij de verkiezingen spannend gaat worden, hebben de Democratische presidentskandidaat Kamala Harris en haar running mate Tim Walz hun eerste gezamenlijke campagnebijeenkomst gehouden. In Pennsylvania haalden ze in toespraken voor hun eigen achterban uit naar hun Republikeinse tegenstrevers Donald Trump en JD Vance.

"Wij zijn de underdogs in deze race, maar wij hebben het momentum", zei Harris na onder luid gejuich met Walz te zijn opgekomen. "En ik weet precies waar we mee te maken hebben." Ze wees op haar jarenlange ervaring als aanklager in Californië. "Ik heb het opgenomen tegen allerlei soorten daders, zoals bedriegers en fraudeurs. Ik ken het type Donald Trump." In de zaal klonken geregeld leuzen als "lock him up" (sluit hem op) en "not going back" (niet nog een keer Trump).

Sofasneer

In zijn toespraak richtte Walz zijn pijlen op de Republikeinse vicepresidentskandidaat JD Vance, net als hij afkomstig uit het Midden-Westen, de regio waar voor beide partijen veel op het spel staat. "Net als alle normale mensen met wie ik in het binnenland ben opgegroeid, studeerde JD aan Yale, liet hij zijn carrière financieren door miljardairs uit Silicon Valley en schreef hij vervolgens een bestseller waarin hij kritiek uitte op de mensen uit het gebied waar hij opgroeide", zei Walz sarcastisch.

Walz ging tijdens de campagnebijeenkomst meteen in de aanval tegen Trump en Vance:

De 60-jarige gouverneur van Minnesota speelde vervolgens in op een verzonnen anekdote over Vance die de afgelopen week viraal is gegaan. "Ik kan niet wachten om met hem in debat te gaan, als hij tenminste de moeite neemt om van zijn bank te komen en op te dagen", sneerde Walz. Online claimde iemand, inclusief paginaverwijzing, dat Vance in zijn biografie opmerkelijke seksuele handelingen met een bank had beschreven, maar dat bleek allemaal uit de duim gezogen.

Wie is de running mate van Harris en wat is zijn rol? Nieuwsuur zocht het uit:

Walz viel ook de Republikeinse presidentskandidaat Trump aan en beschuldigde hem ervan te zorgen voor "chaos en verdeeldheid". "Donald Trump vecht niet voor jou of je familie", zei Walz. "Hij zat nooit aan een keukentafel zoals waar ik ben opgegroeid, waar we ons afvroegen hoe we de rekeningen gingen betalen. Hij zat in zijn countryclub in Mar-a-Lago en dacht na over hoe hij de belastingen kon verlagen voor zijn rijke vrienden."

'Radicaal-links'

Walz zette Harris neer als een politiek alternatief voor Trumps politiek. "Ze gelooft in de mogelijkheid voor ieder individu om in de middenklasse terecht te komen, in de belofte van Amerika." Hij bedankte Harris voor haar vertrouwen in hem en "misschien nog wel meer voor het terugbrengen van de vreugde" in de campagne. Binnen de Democratische Partij was toenemend chagrijn ontstaan over de kandidatuur van president Biden, die vorige maand plaatsmaakte voor Harris.

Trump bestempelde Harris en Walz op zijn eigen socialemediaplatform als "het meest radicaal-linkse duo in de Amerikaanse geschiedenis" en suggereerde dat Biden spijt moet hebben van zijn besluit om uit de verkiezingsrace te stappen.