Aggregator

Rechtbank Den Haag: negentig derdelanders mogen voorlopig blijven

4 weeks ago

Negentig derdelanders mogen voorlopig in Nederland blijven, heeft de rechtbank Den Haag geoordeeld op een zitting in Arnhem.

Het is eerste keer sinds de uitspraak van de Raad van State van dinsdag dat een rechtbank oordeelt over een grote groep derdelanders. De uitspraak van de Raad van State kwam erop neer dat zes derdelanders voorlopig recht houden op opvang.

Derdelanders zijn mensen die uit Oekraïne vluchtten voor de oorlog, maar geen Oekraïens paspoort hebben. Ze werkten of studeerden in het land met een tijdelijke verblijfsvergunning. Staatssecretaris Van der Burg zei in januari dat er toen in totaal 2760 derdelanders in ons land verbleven.

Onduidelijkheid

Er is echter onduidelijkheid over wat het oordeel van de Raad van State betekent. Volgens een woordvoerder van de Raad is dat "richtinggevend", wat betekent dat rechtbanken in toekomstige zaken in principe het standpunt over zullen nemen. Maar volgens staatssecretaris Van der Burg (Justitie) ging de uitspraak van dinsdag alleen over zes mensen.

De rechtbank Den Haag noemt de uitspraak van de Raad van State wel. Hoewel de rechter een eigen oordeel velt, wordt expliciet benoemd dat dat overeenkomt met die van de Raad van State.

Veel tijd en inzet

De nieuwe uitspraak maakt echter nog altijd geen einde aan de chaos die er heerst. Voor de negentig derdelanders die in de rechtszaak van vandaag genoemd werden betekent het in ieder geval dat ze voorlopig mogen blijven en - net als gevluchte Oekraïense staatsburgers - mogen werken zonder een tewerkstellingsvergunning.

Meerdere gemeenten, waaronder Den Haag, hebben laten weten dat zij totdat er duidelijkheid is geen derdelanders uit zullen zetten. Ook Hengelo zegt er voorlopig geen werk van te maken. Burgemeester Schelberg zegt tegen Tubantia dat dat veel tijd en inzet kost. Ook zegt hij dat de derdelanders geen overlast veroorzaken en vrijwel allemaal werken.

Andere gemeenten, zoals Dordrecht, zeggen wel tot uitzetting over te gaan omdat zij "de lijn hanteren zoals gecommuniceerd vanuit het ministerie van Justitie en Veiligheid", totdat de staatssecretaris anders aangeeft.

D66 analyseert verkiezingsnederlaag: zes jaar in 'rechts' kabinet en betweterige toon

4 weeks ago

Zes jaar meeregeren in een "rechtsconservatief" kabinet, een mislukte uitvoering van "nieuw leiderschap" en een betweterige toon hebben de verkiezingsnederlaag van D66 in november vorig jaar veroorzaakt. Dat is de conclusie die de partij zelf trekt in een analyse getiteld Het is aan ons.

Het ontbrak vooral aan eigen geluid, is de conclusie, en de chaotische formatie in 2021 hielp ook niet. "Een grote groep kiezers, ook uit eigen achterban, verloor in die tijd het vertrouwen in D66 en in de belofte van 'nieuw leiderschap'." Van de vier partijen die deelnemen aan het demissionaire kabinet verloor D66 het meest: de partij ging van 24 naar 9 zetels.

"Profilering zou juist moeten voortkomen uit de fractie, maar daar ontbrak het aan eigen profiel en kleur", staat er in de analyse. "D66 verloor ook profiel doordat de lijsttrekker (Sigrid Kaag - red.) en voormalig fractievoorzitter (Rob Jetten - red.) plaatsnamen in het kabinet. De zichtbaarheid van D66 raakte te versnipperd tussen verschillende kopstukken in de regering, fractie en vereniging."

Verder was de toon in het publieke debat en in discussie met "populistische politici" over bijvoorbeeld stikstof en asiel te gelijkhebberig, zegt de partij. "Het resultaat is dat D66 uit frustratie kan doorslaan in een betweterige toon 'dan ga ik het je nog een keer uitleggen', waarbij de partij verzandt in diep confronterende en tegelijkertijd voor de kiezer onbeduidende discussies."

Moralistisch, vervreemdend

Een andere belangrijke conclusie is dat er te weinig naar mensen is geluisterd en dat "D66 zelf een taal is gaan spreken die veel mensen ervaren als moralistisch, vervreemdend en uitsluitend". Door de progressieve politieke standpunten van D66 en de toenemende weerstand tegen "het opgerekte en misbruikte begrip 'woke'" zijn kiezers de partij als "te woke" gaan zien.

De partij wil dit de komende tijd gaan verbeteren door onder meer duidelijker de D66-standpunten te gaan vertellen en meer politiek talent naar de partij te halen.

Zaterdag houdt de partij een ledencongres met het oog op de Europese verkiezingen in juni. Daar staat ook de toekomst van de partij op de agenda.

Gevangeniswezen: geen aanwijzingen voor omkoping door Khalid Kasem

4 weeks ago

De Dienst Justitiële Inrichtingen heeft geen aanwijzingen gevonden voor omkoping van een gevangenismedewerker door voormalig advocaat en presentator Khalid Kasem. Het gevangeniswezen stelde een onderzoek in na publicaties van het AD.

In geluidsopnames die de krant in handen zegt te hebben, zou te horen zijn dat Kasem tegenover wijlen Peter R. de Vries erkent dat hij een zogeheten selectiefunctionaris had omgekocht om een cliënt vervroegd vrij te krijgen. Kasem zelf sprak dat tegen.

'Veel schakels'

Onderzoekers van het Bureau Integriteit van de Dienst Justitiële Inrichtingen noemen het "niet aannemelijk dat er sprake is van een integriteitsschending". De onderzoekers analyseerden onder meer de bestaande procedures en spraken verschillende medewerkers.

Volgens de onderzoekers is een selectiefunctionaris slechts één "van de vele schakels in de keten" om ervoor te kunnen zorgen dat een gevangene (onrechtmatig) op vrije voeten komt of bepaalde vrijheden krijgt.

"Selectiefunctionarissen hebben geen bepalende rol bij de invrijheidstelling", schrijven de onderzoekers. Dat gebeurt namelijk op basis van een advies van de gevangenis. "Een afwijkend besluit door een selectiefunctionaris valt onmiddellijk op bij de gevangenis."

Ongepaste uitlatingen

De deken van de Amsterdamse Orde van Advocaten concludeerde vorige week ook dat er geen aanwijzingen zijn gevonden dat Kasem ambtenaren heeft omgekocht of dat geprobeerd heeft. Wel kreeg hij een waarschuwing omdat hij "ongepaste uitlatingen" aan het adres van een cliënt had gedaan om een factuur betaald te krijgen.

De beschuldigingen zijn nog wel onderwerp van onderzoek door de rijksrecherche. Verder ligt er nog een klacht bij de deken van de Amsterdamse Orde van Advocaten, zo meldt persbureau ANP. De oud-werkgever van Kasem, advocaat Geertjan van Oosten, verwijt hem dat hij in een uitgelekt gesprek zou hebben gezegd dat omkoping van DJI-medewerkers op het kantoor van Van Oosten gebruikelijk was.

Gisteren publiceerde GeenStijl een geluidsopname over de kwestie. Ook werd gisteren duidelijk dat Kasem voorlopig niet terugkeert als presentator. Hij maakte tot begin januari het programma Khalid & Sophie, maar is in ieder geval dit seizoen niet meer te zien vanwege alle discussie rond zijn persoon, zegt BNNVARA.

GGD gaat baby's vanaf zes maanden vaccineren tegen mazelen op Brabants kinderdagverblijf

4 weeks ago

De GGD gaat kinderen bij een kinderdagverblijf in de regio Brabant-Zuidoost vervroegd een vaccinatie aanbieden tegen mazelen. In Nederland kunnen kinderen doorgaans vanaf veertien maanden ingeënt worden tegen mazelen. Op het kinderdagverblijf kunnen kinderen tussen de zes en veertien maanden nu al een BMR-prik krijgen.

De GGD maakt niet bekend om welk kinderdagverblijf het gaat en ook niet in welke plaats, schrijft Omroep Brabant. "Op dit specifieke kinderdagverblijf hebben meerdere kinderen mazelen gekregen. Dat betekent dat er sprake van verspreiding is en daarom nemen we deze extra maatregelen", aldus GGD-arts Ronald ter Schegget.

"Je zou je kunnen afvragen waarom we dit niet bij alle kinderen vanaf zes maanden aanbieden. Dat komt omdat het vaccineren op die jonge leeftijd wel een nadeel heeft. Je bent namelijk minder beschermd op de langere termijn", legt hij uit.

Volgens de GGD wegen in deze specifieke situatie de voordelen van een vroegtijdige bescherming op tegen de nadelen van een iets minder goede bescherming op de langere termijn.

Oudere kinderen op hetzelfde kinderdagverblijf die niet nog gevaccineerd zijn, krijgen opnieuw de kans om gevaccineerd te worden.

43 gevallen

In de regio Eindhoven en omstreken was al sprake van een toename in het aantal besmettingen met mazelen. De afgelopen week zijn zestien nieuwe besmettingen vastgesteld. In totaal zijn er 43 mazelenpatiënten in het zuidoosten van Brabant, aldus het RIVM. Verder zijn vier gevallen bekend in Limburg en drie in Midden-Brabant.

De GGD zegt dat er de afgelopen weken meerdere verzoeken van ouders zijn binnengekomen voor een vervroegd vaccin voor hun kind. "We leggen dan steeds uit dat de kans erg klein is dat kinderen mazelen oplopen die niet op een kinderdagverblijf zitten waar mazelen zijn geconstateerd", aldus de arts.

Jongeren over de woningmarkt: 'Schaam me dat ik nog bij mijn ouders woon'

4 weeks ago

Op feestjes horen jongeren dat het studentenleven pas begint als je op jezelf gaat wonen - met of zonder muizen. Toch lukt het niet alle studenten om een woning te vinden, zelfs als ze dat heel graag willen. En ook na hun studie blijft het voor sommigen lastig om een kamer te vinden.

Een derde van de thuiswonende jongeren tussen de 25 en de 30 schaamt zich ervoor dat ze nog bij hun ouders aanschuiven voor het ontbijt of de laatste trein naar huis moeten nemen. Dat komt naar voren in onderzoek van de Rabobank. De NOS sprak vier jongeren over hun woonsituatie. Twee vertellen dat ze zich schamen voor hun situatie.

Ryan Hoogweg

Sinds hij midden in de lockdown in 2020 afstudeerde als fotograaf, is het de 29-jarige Ryan niet gelukt om een kamer te vinden. De zoektocht heeft hij grotendeels opgegeven. "Ik kan gewoon geen woning betalen en ze worden steeds duurder".

Hij woont nu "tussen de kassen en bollenvelden" in de buurt van Zoetermeer, bij zijn moeder en stiefvader. Hij vindt het fijn om een dak boven zijn hoofd te hebben en hoeft daar niks voor te betalen, maar vindt het ook lastig. "Als ik uitga met vrienden moet ik letten op de laatste trein. En die gaat vroeg, want ik woon niet in een grote stad."

Hij schaamt zich voor zijn woonsituatie en wil net zo autonoom en onafhankelijk zijn als zijn leeftijdsgenoten. "Ik ben jaloers op vrienden die gewoon vrienden en dates thuis kunnen uitnodigen zonder dat hun ouders daarbij zijn. Ik ben zelfs jaloers op die kleine dingen: dat mensen die niet thuis wonen gewoon de keuken in kunnen lopen om een snack te pakken, zonder dat hun ouders daarover een gesprek beginnen."

Vooral als hij op dates gaat, schaamt hij zich. "Dan vertellen mijn matches op datingapps over hun huisgenoten en moet ik gaan uitleggen dat mijn huisgenoten mijn moeder en stiefvader zijn. Dat voelt heel kinderachtig. En ik kan niemand naar huis meenemen op een eerste date: dan ontmoeten ze gelijk mijn moeder."

Hij voelt zich ook weleens schuldig dat hij zich schaamt. "Ik heb geluk dat ik een dak boven mijn hoofd heb en voel me dankbaar, maar toch knaagt het aan me en voelt het alsof ik iets niet goed doe," zegt hij.

Kevin Hoeboer

De 28-jarige Kevin Hoeboer woont bij zijn ouders in Amsterdam, waar hij naast zijn studie werkt en een eigen bedrijfje heeft. Een kamer heeft hij nog niet gevonden. "Als je überhaupt al iets vindt, moet je heel veel betalen en al je rust en hygiëne opofferen".

Toch is hij nog hard op zoek naar een woning. "Mijn verlangen om op kamers te gaan, veranderde in een drang." Hij werd steeds gefrustreerder over zijn situatie en gebruikt inmiddels drie verschillende websites om op woningen te reageren. "Ik sta op het punt om een makelaar in te schakelen die me kan helpen", zegt hij.

Ook hij schaamt zich er vaak voor dat hij nog bij zijn ouders woont. Zo ervaart hij veel vooroordelen. "Tegenwoordig begint het steeds algemener bekend te worden dat er bijna geen huizen beschikbaar zijn, maar soms is dit begrip er niet en ontstaat er een vertekend beeld: dan denken mensen dat ik lui ben of oudere generaties zeggen dat "de jongere generatie te veeleisend is".

Ook krijgt hij soms te horen dat hij "het volwassen leven" nog niet geproefd heeft en "pap en mam nog voor hem zorgen". "Dit voelt alsof ik gebruik maak van het feit dat ik thuis woon, terwijl ik juist uit de situatie wil en juist die verantwoordelijkheid van een eigen huishouden al jaren wil proeven."

Het maakt het onderhouden van vriendschappen moeilijker, vertelt hij. "Het is lastig dat ik nu altijd rekening moet houden met de laatste trein, of dat ik mijn vrienden niet kan aanbieden om bij me te blijven slapen." Daarvoor schaamt hij zich soms. "Daarom is bijna niemand van mijn vrienden ooit bij mij thuis geweest: je nodigt niet snel iemand uit bij je ouders."

Niet iedereen schaamt zich

Twee op de drie jongeren schamen zich niet voor hun woonsituatie. Zij geven bijvoorbeeld de overheid de schuld, zoals de 25-jarige Filipe. Hij zegt stellig: "Waarom zou ík me schamen voor wanbeleid? Stef Blok moet zich schamen."

Sommige jongeren vinden het niet erg om thuis te wonen. De 24-jarige Arthur grapt dat hij "toch geen sociaal leven heeft", dus "dat kan ook niet belemmerd worden". Hij zegt dat hij zich comfortabel voelt in zijn ouderlijk huis en zorgt voor anderen in zijn flat. Wat anderen van zijn situatie vinden doet hem betrekkelijk weinig. "Ik weet dat de woningmarkt nou eenmaal zo is."

Uit recente cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek bleek al dat steeds meer jongvolwassenen thuis blijven wonen, vooral vanwege de hoge huur die jongeren moeten opbrengen. De afgelopen twintig jaar nam het percentage thuiswoners onder 25- tot 30-jarigen toe van 13 tot 18 procent.

Eerste patiënt levend met varkensnier uit ziekenhuis, orgaan werkt goed

4 weeks ago

De Amerikaan die als eerste levende mens een nier van een varken heeft gekregen is uit het ziekenhuis ontslagen. Twee weken geleden kreeg hij het orgaan bij een operatie in een academisch ziekenhuis, verbonden aan de universiteit van Harvard.

Het ziekenhuis zegt in een verklaring dat het orgaan goed werkt en dat de patiënt geen dialyse meer nodig heeft. De patiënt, de 62-jarige Rick Slayman, spreekt van de gelukkigste momenten van zijn leven. Hij had eerder al een nier van een mens gekregen, maar dat orgaan werkte niet goed meer.

De succesvolle transplantatie van de varkensnier wordt gezien als een medische doorbraak. Het kan grote gevolgen hebben voor patiënten met nierproblemen die wachten op een donororgaan. Er is een tekort aan menselijke donoren waardoor er lange wachtlijsten zijn. Organen uit dieren zouden uitkomst kunnen bieden.

Genetisch aangepast

Daarom wordt al langer geëxperimenteerd met zogenoemde xenotransplantaties, waarbij organen van dieren worden gebruikt om mensen te genezen. Maar de resultaten waren tot nu toe nog niet erg goed.

Meerdere patiënten die een varkenshart ontvingen overleden korte tijd daarna. De organen werden afgestoten en een andere patiënt overleed aan een virus dat het varken meedroeg.

De nier die Slayman heeft ontvangen is genetisch aangepast om ervoor te zorgen dat het menselijk lichaam het orgaan makkelijker accepteert na transplantatie.

Hulporganisaties slaan bij Rutte alarm over Gaza: 'Code vlammend rood'

4 weeks ago

Zes Nederlandse hulporganisaties en demissionair premier Rutte spreken elkaar vanmiddag over honger in Gaza. Onder meer Save the Children en Oxfam Novib slaan opnieuw alarm over de humanitaire noodtoestand.

"Het is gewoon code rood, vuurrood, vlammend rood," zegt Save the Children-directeur Pim Kraan. Hij wil dat Nederland zich harder gaat opstellen tegenover Israël. Ook moet onmiddellijke en volledige toegang worden geëist voor humanitaire hulp over land en garanties voor de veiligheid van hulpverleners in het gebied. Het Internationaal Gerechtshof oordeelde vrijdag al dat Israël maatregelen moet nemen om verdere hongersnood in de Gazastrook te voorkomen.

Volgens de Palestijnen zijn tot nu toe ruim 33.000 mensen omgekomen in Gaza, waarbij geen onderscheid wordt gemaakt tussen Hamasstrijders en burgers. Afgelopen weekend werden zeven medewerkers van World Central Kitchen gedood bij een luchtaanval, nadat ze hulpgoederen hadden afgeleverd bij een opslagplaats. "Een verschrikkelijk ongeluk", zo noemde Nethanyahu de beschieting. WCK bestrijdt dat. "Ondanks afstemming met het Israëlische leger is het konvooi geraakt", zegt de hulporganisatie.

Catastrofale honger

Drie weken geleden concludeerde VN-voedselwaakhond IPC al dat in Noord-Gaza het ergste stadium van hongersnood dreigt. Daar had 55 procent van de Palestijnen vorige maand te maken met 'catastrofale' honger. In de rest van Gaza was dat ongeveer 30 procent.

Noord-Gaza kreeg afgelopen week maar 12 procent van het benodigde voedsel binnen, blijkt uit de laatste UNRWA-cijfers. Dagelijks komen er zo'n 161 trucks Gaza binnen, terwijl er minimaal zo'n 500 trucks per dag nodig zijn, volgens de VN-hulporganisatie.

Honderden vrachtwagens met hulpgoederen en voeding wachten aan de grens. Israël kondigde vorige maand aan geen trucks meer door te laten naar het noorden van Gaza; bij de Verenigde Naties heeft het land een voorstel ingediend om UNRWA volledig te ontmantelen.

Betrokkenheid aanval Hamas

Eind januari beschuldigde Israël UNRWA-medewerkers van betrokkenheid bij de terroristische aanval van Hamas op 7 oktober. Naar aanleiding van die beschuldigingen trokken zestien landen de financiering aan de VN-vluchtelingenorganisatie in, waaronder Nederland.

De VN-organisatie voor ontwikkelingssamenwerking heeft de Franse oud-minister Colonna aangesteld om de zaak te onderzoeken. Zij presenteerde 21 maart tussenconclusies van haar onderzoek, waarin ze stelt dat er weliswaar ruimte voor verbetering mogelijk is, maar dat er genoeg mechanismes binnen de organisatie zijn om de neutraliteit van UNRWA te waarborgen.

Sindsdien hebben zeven landen de financiering weer hervat. Nederland wil het eindrapport van Colonna afwachten. Dat verschijnt 20 april.

Overigens heeft Nederland de 19 miljoen euro voor dit jaar al overgemaakt, net als een extra bedrag van 10 miljoen euro in 2023. Het terugdraaien van de financiering is eigenlijk meer een "politiek signaal" geweest, volgens het ministerie van Buitenlandse Zaken. Maar volgens UNRWA heeft de stellingname van Nederland wel effect gehad; nadat Nederland als vijfde land de financiering introk, volgden nog elf andere landen.

Peperduur en inefficiënt

Nederland heeft tien miljoen euro toegezegd voor de bouw van een drijvende haven op zee van waaruit Gaza van voedsel moet worden voorzien. Verder zijn er namens Nederland luchtdroppings uitgevoerd, maar die methode noemt Save the Children duur en inefficiënt.

"Mensen komen onder de kratten of verdrinken in zee in een poging voedsel te bemachtigen. Een truck is minder kostbaar en er past vier keer meer gewicht in dan in een vliegtuig," zegt Kraan.

UNRWA zegt in totaal 270 miljoen euro te zijn misgelopen door het intrekken van de financiering. Komende maand kan het nog voedsel kopen, daarna is het geld op.

Volgens hulporganisaties in Nederland die ook in Gaza actief zijn, is UNRWA onvervangbaar. De coördinatie van hulpverlening in Gaza loopt vrijwel volledig via UNRWA, legt Save the Children-directeur Kraan uit. "Je moet UNRWA zien als een fijnmazig soort overheidsorgaan. Zij beheren scholen, ziekenhuizen en andere sociale voorzieningen, en hebben slagkracht. UNRWA doet ook alle coördinatie met de Israëlische regering."

"We zijn afhankelijk voor de hulp die wij verlenen voor de infrastructuur van UNRWA," benadrukt een woordvoerder van Oxfam Novib. "Als wij schoon drinkwater aanbieden, dan doen we dat in UNRWA-shelters."

Dat heeft ook te maken met de omvang van de organisatie - UNRWA telt zo'n 13.000 medewerkers in het gebied, tegenover bijvoorbeeld tientallen medewerkers van Save the Children of Oxfam Novib.

UNRWA heeft ook als enige hulporganisatie een netwerk van 100 opslagplaatsen voor voedsel en een netwerk van opvangplekken waar het voedsel veilig kan worden uitgedeeld.

Er is dus geen alternatief voor UNRWA, zeggen de hulporganisaties. Kraan: "Als UNRWA wegvalt is dat echt de doodsteek voor de Gazanen."

Belangrijke Deense zeestraat weer open na problemen met raket op marineschip

4 weeks ago

Door een technisch probleem met een raket aan boord van een Deens marineschip was een deel van de zeestraat Grote Belt urenlang afgesloten voor de scheepvaart. De Deense krijgsmacht meldt dat het probleem is opgelost door specialisten van het ministerie van Defensie.

Op het fregat Niels Juel in de haven van Korsør, in het westen van het eiland Seeland, stond een draagraket op scherp. De draagraket was in verband met een verplichte test geactiveerd en het lukte niet meer om die te deactiveren. Daardoor bestond het risico dat de raket gelanceerd werd en enkele kilometers verderop op zee terecht zou komen.

De draagraket wordt normaal gesproken gebruikt om anti-scheepsraketten mee te lanceren, maar tijdens de test werd alleen de draagraket geactiveerd zonder lading.

Ook luchtruim gesloten

Een gebied van 5 tot 7 kilometer vanaf de marinehaven werd uit voorzorg afgesloten voor de scheepvaart. Ook het luchtruim was gesloten.

De Grote Beltbrug, die vlak bij de haven van Korsør ligt, liep volgens de Deense krijgsmacht geen gevaar en bleef open voor autoverkeer.

De Grote Belt, de zeestraat tussen de eilanden Funen en Seeland, is een van de drukste scheepvaartroutes ter wereld en de belangrijkste toegang tot de Oostzee.

'Wapens gevonden in onderzoek naar vermeend Rotterdams Hamas-lid'

4 weeks ago

In Bulgarije heeft de politie wapens gevonden die vermoedelijk bedoeld waren voor een Europese tak van Hamas, schrijven Duitse media. In dat onderzoek zitten nu vier mensen vast, onder wie Nazih R., een 57-jarige Rotterdammer. Hij werd in december aangehouden en is inmiddels overgeleverd aan Duitsland, dat het onderzoek naar de Europese Hamas-tak leidt.

Volgens justitie in Duitsland moest de ondergrondse tak van Hamas aanslagen plegen op Joodse doelen in Europa. Naast de Rotterdammer heeft de politie in Duitsland ook drie mannen aangehouden in Berlijn. Justitie in Duitsland kwam het viertal op het spoor na een tip van een geheime dienst in Israël.

Op de telefoons van de verdachten vonden agenten foto's van wapens en dat leidde naar het depot in het zuiden van Bulgarije, dicht bij de Turkse grens.

Drone-aanval

De wapens in Bulgarije waren bestemd voor Berlijn. Het was de bedoeling dat ze daar verborgen zouden blijven totdat er opdracht zou komen om over te gaan tot aanslagen op de Joodse doelen, zo denkt de Duitse justitie.

Die opdracht zou komen uit Libanon. De contactpersoon van de vier Hamas-leden zou Khalil Al-Kharraz zijn geweest. Hij was een hooggeplaatste commandant van de militaire tak van Hamas in Libanon. Hij kwam in november van afgelopen jaar om het leven bij een drone-aanval, vermoedelijke uitgevoerd door Israël.

"Een vredelievende familieman"

Nazih R., de aangehouden man uit Rotterdam, ontkende begin dit jaar iedere betrokkenheid bij Hamas en hij wilde de overlevering aan Duitsland tegenhouden. Op een zitting op 6 februari sprak zijn advocaat van "een zeer politieke beschuldiging".

Ze noemde haar cliënt "een vredelievende familieman met een slechte gezondheid". Maar de rechter ging daar niet in mee en besloot dat de man wel aan Duitsland mocht worden overgeleverd.

Dienstplichtbrief wijst jongeren op verslechterde veiligheidssituatie

4 weeks ago

Zo'n 200.000 jongeren die dit jaar 17 jaar zijn of worden, ontvangen deze week de zogeheten Dienstplichtbrief. Daarin staat dat ze zijn ingeschreven voor de militaire dienstplicht. De toon van de brief is door de jaren heen veranderd, hoewel de invulling van de dienstplicht sinds 1997 niet gewijzigd is.

In dat jaar werd de opkomstplicht opgeschort en sindsdien worden dienstplichtigen niet meer opgeroepen. Maar in uitzonderlijke situaties kan de regering dat alsnog doen, bijvoorbeeld in het geval van een dreigende oorlog.

De brief fungeerde jaren als een administratieve verplichting van Defensie: dienstplichtigen moeten op de hoogte worden gebracht van de inschrijving, al zaten daar geen consequenties meer aan vast.

Dat staat er nog steeds in, maar de brief is langer en sinds vorig jaar wordt er ook in verwezen naar de oorlog in Oekraïne. "In Nederland leven we in vrede. Maar wereldwijd is er soms - ook dichtbij - veel onrust en onveiligheid. Iedereen kent nu bijvoorbeeld de oorlog in Oekraïne. Onze militairen beschermen ons, ons eigen grondgebied en dat van onze bondgenoten. Ze beschermen onze welvaart en onze democratie", schrijft demissionair minister Ollongren van Defensie.

Volgens staatssecretaris Van der Maat wordt de tekst van de brief elk jaar onder de loep genomen en indien nodig aangepast. "En dit jaar hebben we er weer voor gekozen om uit te leggen dat er echt iets aan de hand is in de wereld. We leven echt in een andere tijd dan een paar jaar geleden. De veiligheidssituatie is dramatisch verslechterd."

Doel is dan ook om jongeren bewust te maken dat vrede en veiligheid in Nederland niet vanzelfsprekend zijn. "Dat besef moet iedere Nederlander op zich laten inwerken", meent Van der Maat. "Dit is een mooi moment. De opkomstplicht mag dan opgeschort zijn omdat we gelukkig in vrede leven, maar als het fout gaat in ons land of binnen de NAVO, dan zullen we onszelf moeten verdedigen."

'Dienstplicht staat op de waakvlam'

Toch hoeven jongeren niet bang te zijn dat ze plotseling een geweer in de handen krijgen gedrukt, zegt de directeur van het Nederlands Instituut voor Militaire Historie, Ben Schoenmaker. "Dat zie ik echt niet gebeuren, want dat zou betekenen dat de opkomstplicht opnieuw ingevoerd moet worden en de infrastructuur binnen Defensie is daar helemaal niet op ingericht", legt hij uit. "De kans is echt niet groot. De dienstplicht staat op een waakvlammetje. Het is echt een laatste optie die ze achter de hand hebben."

Volgens hem staat de verwijzing meer in de brief om jongeren te wijzen op het belang van Defensie. "En het bijbrengen van besef van de ernst van de situatie in Europa", legt hij uit. "De oorlog in Oekraïne is echt zorgelijk en dat moeten jongeren begrijpen. En ook al zijn er natuurlijk genoeg jongeren die dat besef wel hebben, het is altijd goed om het nut en noodzaak van Defensie te blijven benadrukken."

Het ministerie van Defensie is van plan 17-jarigen volgend jaar, behalve de dienstplichtbrief, ook een enquête te sturen, waarin hen nogmaals wordt gevraagd na te denken wat vrede en veiligheid voor ze betekent, en wat ze daaraan zouden willen bijdragen, bijvoorbeeld werken binnen Defensie.

In de brief wordt dit jaar ook voor het eerst gerept over het Dienjaar Defensie: een tussenjaar bij het leger in plaats van een jaartje reizen bijvoorbeeld, in de hoop dat militairen blijven plakken. "Je krijgt een opleiding, een werkplek en salaris. Je ontwikkelt je persoonlijk en professioneel, je bouwt mee aan een sterke krijgsmacht en je draagt zo bij aan de veiligheid van ons allemaal", schrijft Ollongren in de brief.

Volgens staatssecretaris Van der Maat is de brief een uitgelezen moment om ook over het dienjaar te informeren. "We krijgen veel reacties, het is enorm populair. We krijgen meer aanmeldingen dan we plekken hebben en daar zijn we heel blij mee. We willen de opleidingsplekken voor het dienstjaar verhogen, naar uiteindelijk misschien wel 4000. Dat duurt wel even, want we willen de kwaliteit waarborgen."

De eerste jaren zijn in ieder geval succesvol, volgens Van der Maat blijven veel jongeren na het dienjaar bij Defensie werken.

Vorig jaar september begon het eerste dienjaar van Defensie, waaraan 221 mensen meedoen: