FC Utrecht is nog maar twee overwinningen verwijderd van een ticket voor de bekerfinale. "Ik ruik De Kuip al een beetje", zegt FC Utrecht-trainer Ron Jans in aanloop naar de kwartfinale tegen Heracles Almelo. De bekerkoorts is aangewakkerd bij de oefenmeester en hij vindt dat zijn spelers dit ook moeten hebben nu de eindstrijd steeds dichterbij komt.
Anderhalve week geleden speelde FC Utrecht met 1-1 gelijk bij Heracles. "Er zat toen geen overtuiging in. Dat misten we in de afronding, maar ook in het verdedigen", zegt verdediger Mike van der Hoorn over dat duel van vorige maand. "We scoorden niet en hielden hen in leven. Dat wil je niet hebben."
Strafschoppen?"Bekerpotjes kunnen in ieder geval niet gelijk eindigen. Nu moet er een winnaar komen", gaat Van der Hoorn verder. Mocht het duel in de reguliere speeltijd een gelijke stand opleveren, dan wordt er verlengd. Levert dat ook geen winnaar op, dan zullen strafschoppen de beslissing moeten brengen.
De spelers van FC Utrecht sloten de laatste training dan ook af met het oefenen van strafschoppen. "Maar als er druk op staat, is het anders. Toch doen we het om even het gevoel van een penalty nemen te hebben. Dat hebben we iedere ronde geoefend", vertelt Jans.
Haller in de basis?Michael Brouwer stond tot nu toe tijdens de bekerduels met FC Lisse, AFC en RKC Waalwijk onder de Utrechtse lat. Jans wilde niet uit de doeken of dat tegen Heracles ook het geval is. "De opstelling zal je morgen wel zien....", hult de coach zich een dag voor de ontmoeting in nevelen.
Wel lijkt Jans er op te hinten dat Sébastien Haller in de basis zal staan. De oefenmeester denkt dat het niet per se een goede overweging is om de spits nu rust te geven. "Soms is het beter om gespaard te worden op trainingen zodat je fris bent in wedstrijden. Tegen PEC hebben we hem er op tijd afgehaald. Dat was niet voor niks. Dat heeft ook met de bekerwedstrijd te maken."
Van der Hoorn bekeek de competitiewedstrijd van afgelopen weekend - het 3-3 gelijkspel tegen PEC Zwolle - vanaf de zijkant vanwege een schorsing. "Het was geen goede eerste helft. De tweede helft zag ik meer spirit en je zag waar dat toe leidde."
"Maar vanaf de bank is het makkelijker analyseren. Als je bij rust met 2-0 achter staat, zit je je natuurlijk wel te ergeren", aldus Van der Hoorn.
Als FC Utrecht de beker wint, gaat het de groepsfase van de Europa League in, maar eindigen de Utrechters als derde in de eredivisie, dan is dat goed voor een ticket voor de voorrondes van de Champions League. Van der Hoorn weet wel welk scenario zijn voorkeur heeft.
"Derde worden. De kans om in de Champions League te spelen moet je koesteren." Maar hij vindt het bereiken van Europees voetbal via de beker, met een prijs in de hand, wel de mooiste manier. "Uiteraard..."
Jans bekerwinnaarJans won als trainer in 2014 de beker door met PEC Zwolle in een historische finale met 5-1 van Ajax te winnen. Die prestatie gebruikt hij niet bij iedere bekerronde in zijn bespreking. "Dat verhaal heb ik verteld voor de wedstrijd tegen FC Lisse. Ik ga niet elke keer hetzelfde verhaal vertellen, maar ik heb het wel over 'bekerkoorts'."
"Ik heb bekerkoorts en dat moeten de spelers ook hebben. Bij het duel met FC Lisse was de beker nog ver weg, maar het komt nu dichterbij. Nu ruik ik De Kuip al een beetje. Dan gaat het kriebelen."
Weer is er een verband vastgesteld tussen longontstekingen en geitenhouderijen. Wie binnen 2 kilometer van een geitenboerderij woont heeft meer kans op de longaandoening en hoe dichterbij je woont, hoe groter de kans, concludeert het RIVM. Naar schatting overlijden hierdoor jaarlijks tientallen mensen. Het kabinet is het niet eens over eventuele extra maatregelen, maar heeft advies gevraagd aan de Gezondheidsraad.
De onderzoekers hebben berekend dat onder de ongeveer 1,5 miljoen mensen die binnen een straal van 2 km van geitenhouderijen wonen naar schatting 1200 tot 6600 extra longontstekingen per jaar voorkomen. Geschat wordt dat dit resulteert in ongeveer 100 tot 600 ziekenhuisopnamen en 20 tot 100 extra sterfgevallen per jaar.
Discussie tussen ministersIngewijden in de top van het kabinet vertellen dat de discussie over het onderzoek hoog is opgelopen tussen minister Agema van Volksgezondheid en Wiersma van Landbouw. Agema (PVV) zou wel degelijk maatregelen willen treffen om omwonenden te beschermen, maar Wiersma (BBB) wil daar niet aan. Zij wil eerst meer zekerheid, tot die tijd moeten geitenhouders worden ontzien.
De hoop bij anderen in het kabinet is dat de Tweede Kamer minister Wiersma aanzet om toch maatregelen te nemen. Komende donderdag staat er een debat met Agema en Wiersma op de planning over zoönosen en dierziekten.
Het kabinet vraagt naar aanleiding van het RIVM-onderzoek aan de Gezondheidsraad onder meer of uitgesloten kan worden of er andere oorzaken voor de longontstekingen te bedenken zijn. Ook wordt gevraagd of het verband nu "wetenschappelijk aanvaard" te noemen is. Pas na advies van de raad, dat "eind dit jaar" wordt verwacht, wil het kabinet zich "beraden op verdere stappen".
Eerdere onderzoekenDat er een verband is tussen longontstekingen en geitenhouderijen is al vaker vastgesteld. In 2021 concludeerde het RIVM bijvoorbeeld dat mensen die in landelijke gebieden wonen met veel veehouderijen een grotere kans (26-60 procent) hebben op een longontsteking dan mensen die in landelijke gebieden wonen met minder of geen veehouderijen in de buurt. Geitenhouderijen bleken daarbij een belangrijke boosdoener.
De GGD adviseerde destijds al om terughoudend te zijn met uitbreiding of vestiging van geitenhouderijen in de buurt van gevoelige bestemmingen, zoals woningen, kinderopvang en scholen. Het risico op longontstekingen is groter naarmate de afstand tot een geitenboerderij kleiner is, schreef de GGD.
In 2014 toonde RIVM-onderzoek ook al aan dat er dertig tot vijftig procent meer kans is op longontsteking in een straal van twee kilometer rondom een geitenhouderij. De afgelopen jaren hebben verschillende provincies al een stop op nieuwe geitenbedrijven en/of uitbreidingen ingesteld, schrijven Agema en Wiersma aan de Kamer.
Evenwel is het aantal geiten in Nederland de afgelopen decennia flink gestegen. Volgens een woordvoerder van het ministerie van Landbouw komt dat onder meer doordat de provincies Friesland, Groningen en Zeeland geen stop hebben. Ook is er in sommige provincies alleen een stop op nieuwe bedrijven; bestaande bedrijven kunnen wel uitbreiden.
Hoe dan ook kiest het kabinet er nu dus voor om voorlopig niets te doen.
Het 15-jarige meisje dat donderdag na een half uur werd gered uit een gekantelde bus bij Zwartewaal, was bedolven door een laag modder. Dat bevestigt een woordvoerder van de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond na berichtgeving van het AD. De scholiere ligt nog altijd zwaargewond in het ziekenhuis.
De streekbus waarin het meisje zat, kwam donderdagmiddag op een provinciale weg in botsing met een personenauto en belandde in een greppel. De hulpdiensten hadden veel moeite om de passagiers eruit te krijgen. De bus hing in een hoek van 45 graden. Brandweerlieden moesten een ruit kapotslaan om erin te klimmen.
Het lukte de brandweer aanvankelijk om acht mensen uit de bus te krijgen, van wie er vier lichtgewond bleken te zijn. Het waren onder anderen leerlingen van een middelbare school in Brielle.
Graven met de handenDe hulpdiensten bleven doorzoeken. "Je weet tenslotte niet zeker of iedereen eruit is", zegt de woordvoerder. "Je wil als hulpverlener nooit dat je een slachtoffer over het hoofd ziet." Bovendien had een van de inzittenden gezegd dat een meisje dat voor haar zat nog niet was gevonden.
Vlak achter de bestuurdersplek lag een flinke laag modder, waarin hulpverleners met hun handen gingen graven. Toen vonden ze het 15-jarige meisje.
Ze werd met spoed naar het ziekenhuis vervoerd, waar ze in een kunstmatig coma werd gebracht. De rector van haar school zegt tegen het AD dat ze nog altijd op de intensive care ligt.
Over de toedracht van de botsing tussen de bus en de auto is nog altijd geen duidelijkheid. De politie doet daar onderzoek naar.
Inspecteurs van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) hebben vorige maand bijna 66.000 illegale vapes en vapevloeistof in beslag genomen.
Sinds begin vorig jaar is de verkoop van vapes met een andere smaak dan tabaksmaak verboden en sinds begin dit jaar kan de NVWA verboden vapes en zogenoemde e-liquids (vulling voor vapes) in beslag nemen. Die zijn nog vrij makkelijk te krijgen, schreef NOS Stories eerder.
De 66.000 illegale vapes en vulvloeistoffen werden gevonden in zes winkels en een garagebox, in Amsterdam, Rotterdam, Almere en Eindhoven. De producten worden vernietigd.
Verkoop onlineOver de meeste verkopers die in overtreding waren, geeft de NVWA geen verdere details. Alleen over een winkelier in Almere wordt meer informatie gegeven. Deze winkelier bleek 28.000 vapes en flesjes met zoete smaakjes in zijn winkel te hebben, die in beslag werden genomen.
De winkelier ging vervolgens door met illegale verkoop online. In een kelderbox vonden inspecteurs nog eens ruim 5000 vapes. In de winkel van de verkoper werden ook 10 kilo henneptoppen in beslag genomen waarna de winkel op last van de burgemeester is gesloten.
Importeurs en winkeliers riskeren een eerste boete van tussen de 450 euro tot 2250 euro als ze elektronische sigaretten met een smaakje in de handel brengen. Ook moeten ze de kosten van de vernietiging betalen. Boetes kunnen bij herhaalde overtreding oplopen tot 22.500 euro.
In Nieuwegein is een inzamelingsactie opgezet voor de uitvaart van de 11-jarige Sohani, die zaterdag werd doodgestoken. De ouders van het meisje komen uit Eritrea en willen hun dochter daar begraven.
De inzameling is georganiseerd door ouders van basisschool De Tweeklank, waar Sohani op school zat. Er was vanochtend ruim 30.000 euro gedoneerd en vanmiddag stond de teller al op meer dan 40.000 euro. Het beoogde bedrag was 26.000 euro. Het is de bedoeling dat Sohani donderdag naar Eritrea wordt gebracht voor de uitvaart.
Sander Kaldenhoven, een van de ouders die de actie zijn gestart, zegt tegen RTV Utrecht dat de Eritrese gemeenschap ook te hulp is geschoten. "Die schiet nu alle kosten voor. Dat zijn niet alleen familieleden maar ook gewoon Eritreeërs die willen helpen. Met de inzameling willen wij de ouders helpen om het straks weer terug te kunnen betalen, zo komen ze niet in de financiële problemen . We hadden niet verwacht dat het zo snel zou gaan, het is hartverwarmend."
Nadat het doelbedrag was gehaald, werd de inzameling even gesloten, maar later weer geopend na vragen van mensen die nog wilden doneren. "Ze vroegen of er niet nog meer nodig was voor na de uitvaart, om de ouders te steunen. De familie van Sohani gaf aan dat fijn te vinden, dus toen hebben we de inzameling weer geopend", zegt Kaldenhoven.
De klasgenoten van Sohani en hun ouders zijn volgens hem goed opgevangen op school, waar gisteren slachtofferhulp en ook de burgemeester aanwezig waren.
'Verdachte werd behandeld'Inmiddels komen er meer details naar buiten over de verdachte, de 29-jarige Hamza L. De man heeft een lang strafblad met eerdere geweldsdelicten, mishandelingen en bedreigingen, melden De Telegraaf en de Volkskrant. Zo zou hij ervan worden verdacht zijn moeder te hebben bedreigd met de dood.
Hij werd volgens de kranten behandeld bij zorginstelling Fivoor en volgde daar een speciaal traject voor gevaarlijke psychiatrische patiënten.
De afgelopen dagen zeiden wijkbewoners dat er al vaker voor de man is gewaarschuwd vanwege zijn verwarde gedrag. Een van hen liet weten dat vorige week donderdag en vrijdag nog meldingen zijn gedaan bij de politie, omdat hij "weer buiten stond te schreeuwen". Buurtbewoners typeren de verdachte als iemand die erg op zichzelf leefde en de gordijnen dichthield.
BeroepsgeheimEen woordvoerder van Fivoor kan vanwege het medisch beroepsgeheim niet ingaan op de achtergrond van de verdachte en of hij bekend was bij de kliniek. Wel kan hij bevestigen dat het "echt wat doet" met de mensen die voor Fivoor werken om de naam van hun kliniek zo in de media te zien.
"Dat wordt in het hele land zo gevoeld", zegt de woordvoerder van de zorginstelling. "We zijn een van de grootste forensische psychiatrische zorgverleners van Nederland en zien dus doelgroepen met ingewikkelde problematiek." Hij benadrukt dat de medewerkers dag in dag uit hun best doen om deze mensen van de juiste zorg te voorzien.
De verdachte zit vast in volledige beperkingen, wat betekent dat hij geen contact mag hebben met de buitenwereld, behalve met zijn advocaat. Hij wordt vandaag voorgeleid voor de rechter-commissaris.
In de hersenen van mensen zitten mogelijk enkele grammen microplastics. Dat blijkt uit een onderzoek van de Universiteit van New Mexico, gepubliceerd in wetenschappelijk tijdschrift Nature.
Er is nog weinig bekend over hoe schadelijk microplastics voor mensen zijn. Het RIVM pleitte al eerder voor meer onderzoek.
Het microplastic dat in het onderzoek het meest werd aangetroffen was polyethyleen, dat zit in verpakkingsmateriaal zoals plastic flesjes. De onderzoekers detecteerden per gram hersenweefsel zo'n 5000 microgram plastics. Tegen de Volkskrant zegt Matthew Campen, die meewerkte aan het onderzoek, dat een volledig mensenbrein in potentie enkele grammen microplastics bevat, wat volgens hem neerkomt op "het equivalent van een plastic lepel."
De wetenschappers hebben de hersenen onderzocht van mensen die tussen 2016 en 2024 zijn overleden. Bij mensen die in 2024 stierven werd tot 50 procent meer microplastics gevonden dan bij mensen die eerder dood gingen.
Ook in andere delen van het menselijk lichaam, zoals de nieren, werden microplastics gevonden. Dat waren er echter een stuk minder dan in de hersenen.
Microplastics zijn heel kleine vezels en stukjes plastic die maximaal een paar millimeter groot zijn. Ze ontstaan als een stuk plastic breekt en komen ons lichaam in via eten, drinken en de lucht. Omdat plastic in de natuur amper afgebroken wordt, verdwijnt het plastic bijna niet. De meeste microplastics komen de natuur in via slijtage van autobanden.
In deze afbeeldingen zijn in het omcirkelde vak de microplastics te zien:
De wetenschappers hebben ook de hersenen van twaalf overleden mensen met dementie onderzocht. Bij die mensen werden drie tot vijf keer meer microplastics aangetroffen dan bij mensen zonder dementie. De onderzoekers zeggen dat dit niet per se betekent dat er een oorzakelijk verband is. Neurotoxicoloog Remco Westerink zegt tegen de Volkskrant dat bij dementie stoffen van buiten makkelijker binnendringen, wat het grotere aandeel microplastics kan verklaren.
De wetenschappers zagen ook dat de lever en nieren in staat zijn om plastic uit het lichaam te werken, maar of dit ook voor de hersenen mogelijk is, is nog onbekend.
Daarnaast blijkt uit het onderzoek dat leeftijd, geslacht, doodsoorzaak of etniciteit geen rol spelen in de hoeveelheid microplastics in de hersenen.
De gemeente Almere is "ernstig nalatig" geweest tegenover de moslimgemeenschap door moskeeën in het geheim te laten infiltreren. Dat schrijft de Ombudsman Metropool Amsterdam in een rapport (.pdf). Volgens de ombudsman heeft de gemeente inbreuk gepleegd op grondrechten zoals privacy en godsdienstvrijheid.
De zaak speelde in 2021. De gemeente Almere maakte zich al jaren zorgen over radicalisering onder salafistische moslims en schakelde daarom het particulier onderzoeksbureau NTA in. Dat gebeurde op advies van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). In totaal gingen ongeveer tien gemeenten in zee met NTA.
Maar toen NRC eind 2021 schreef over de werkwijze van NTA, ontstond ophef. Onderzoekers bleken moskeeën undercover te bezoeken en gegevens van moskeegangers te verzamelen zonder dat die hiervan op de hoogte waren. Almere stopte vervolgens met het onderzoek.
'Gemeente onbetrouwbaar'Ombudsman Munish Ramlal verwijt het gemeentebestuur dat het te veel heeft vertrouwd op NTA door geen duidelijke afspraken te maken over de werkwijze. "De gemeente heeft nagelaten zelf voorafgaand goed eigen onderzoek te doen naar de rechtmatigheid van deze praktijken, terwijl zij zou moeten hebben kunnen begrijpen dat het een gevoelige materie betreft", staat in zijn rapport. De toenmalige burgemeester was Franc Weerwind, die later minister voor Rechtsbescherming zou worden.
De handelwijze heeft volgens de ombudsman het vertrouwen van de islamitische gemeenschappen in Almere ondermijnd. "Het gevolg is dat moskeebesturen die steeds samenwerkten met de gemeente om radicalisering samen te voorkomen, hun vertrouwen volledig zijn kwijtgeraakt doordat de gemeente zich als onbetrouwbaar heeft getoond."
Bovendien informeerde het college de gemeenteraad niet vooraf over de onderzoeksmethoden van NTA. Er werd voor gekozen om de onderzoeksresultaten pas achteraf te delen, maar zo kon de raad haar controlerende taak niet uitoefenen, aldus Ramlal.
Door het stofDe ombudsman doet een aantal aanbevelingen aan Almere. Zo moet er wat hem betreft een structurele toets komen op het gebied van mensenrechten en ethiek. Ook moet werk worden gemaakt van het herstel van vertrouwen door de moslimgemeenschap.
De huidige burgemeester Van der Loo had al eerder excuses aangeboden aan de islamitische gemeenschap over de kwestie. In een reactie tegen de ombudsman gaat de gemeente nu opnieuw door het stof over de inzet van de heimelijke onderzoeksmethoden.
"Hoewel de gemeente destijds de oprechte intentie had om haar maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen, wordt met de kennis van nu erkend dat de uitvoering niet altijd de juiste was", aldus Almere. Inmiddels is de gemeente naar eigen zeggen overgegaan op "een benaderingswijze die volledig anders is".
Moskeeën ontevredenDe reactie leidt niet tot tevredenheid bij de K9, een samenwerkingsverband van regionale moskeekoepels. De organisatie wil concreter horen wat Almere gaat doen om discriminatie tegen te gaan, zegt een woordvoerder tegen persbureau ANP.
Verder wil de K9 niet alleen excuses van de gemeente, maar ook op landelijk niveau. Premier Schoof stond tussen 2013 en 2018 aan het hoofd van de NCTV, het orgaan dat onderzoeksbureau NTA naar voren schoof. "Hij zou door zijn verleden dé persoon kunnen zijn die het vertrouwen kan herstellen", zegt de woordvoerder. "Hij kan zeggen: er zijn grote fouten gemaakt, we gaan het helemaal anders doen."
Banken willen inzicht in telefoongegevens van klanten om fraude tegen te gaan. Ze willen kunnen checken of iemand die een grote overboeking doet in gesprek is. Dat zou erop kunnen wijzen dat de klant slachtoffer is van een babbeltruc van criminelen.
De Nederlandse Vereniging van Banken pleit samen met de vereniging van telecombedrijven NLconnect voor verandering van de telecomwet om het mogelijk te maken. Nu kan het niet vanwege privacyregels.
Bij bankfraude bellen criminelen zogenaamd namens de bank en vragen tijdens het gesprek een grote overboeking te doen. Volgens de banken is in meer dan 75 procent van bankfraude het slachtoffer in gesprek tijdens de overboeking.
"Het in gesprek zijn is een extra aanwijzing dat er fraude in het spel is", zegt Jelle Wijkstra van de Nederlandse Vereniging van Banken. "Vervolgens kijken we of er nog meer aanwijzingen zijn en als dat dan het geval is dan houden we de boeking even tegen tot er contact is met de klant. Dan vragen we of diegene niet in het ootje wordt genomen voordat we de betaling doen."
SchadeAfgelopen jaar bleek dat criminelen nog altijd een truc gebruiken waardoor het lijkt alsof ze bellen met een nummer van de bank. Banken vergoeden de schade uit coulance, maar doen dat lang niet meer in alle gevallen.
In het Verenigd Koninkrijk kunnen banken al controleren of een klant aan het bellen is. De banken zeggen dat het aantal geslaagde fraudepogingen met ongeveer 40 procent is afgenomen.
