Het is vandaag 79 jaar geleden dat Japan is gecapituleerd, waarmee de Tweede Wereldoorlog ook in Zuidoost-Azië voorbij was. Door jong en oud wordt er daarom stilgestaan bij het officiële einde van de oorlog in het Koninkrijk der Nederlanden. Alle slachtoffers van de oorlog tegen Japan en de Japanse bezetting van voormalig Nederlands-Indië worden herdacht.
Voor Peter Wooninck (92) komen beelden van zijn tijd als kind in een interneringskamp terug, zodra iemand het over die verwoestende oorlog heeft. "Dan herleef ik alles wat ik heb gezien", vertelt hij in het NOS Radio 1 Journaal.
Wooninck woonde met zijn ouders en broertje op Java toen Japan het gebied innam. Zijn vader, militair in het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger, werd vastgezet en moest dwangarbeid verrichten. Wooninck en zijn broertje werden gescheiden van hun moeder en kwamen ook in een kamp terecht, waar het overleven was. "Ik heb te veel dode mensen gezien en pijn en verdriet. Ik zie het nog zo voor me."
Hij herinnert zich onder andere de erehaag die ze vormden als er weer iemand begraven moest worden. "Soms wel tien tot vijftien man op een dag, Toen dacht ik vaak: misschien ben ik wel de volgende met mijn broertje." Het gezin overleefde de oorlog, maar werd pas na de bevrijding herenigd.
Wooninck is een van de ruim twee miljoen Nederlanders met een Indisch oorlogsverhaal in de familie.
De officiële herdenking is in Den Haag, bij het Indië-monument. Overlevenden zijn aanwezig om het verhaal te vertellen en om de oorlog in voormalig Nederlands-Indië niet in de vergetelheid te laten raken. Want de overlevenden mogen op leeftijd zijn, de jongere generatie moet niet vergeten worden, vindt Tenny Tenzer van het comité Nationale Herdenking 15 augustus 1945.
Tenzer is bij het comité gekomen met als doel meer jongeren bij de herdenking en alles daaromheen te betrekken. "Het is vooral het verhaal vertellen op een andere manier. Het Wilhelmus aanhoren en de verhalen, dat mag er nog steeds zijn, want het is een waardevol element. Maar het kan ook nog op een andere manier."
Naast uitlegvideo's over het Indië-monument en verhalen achter vergeten Nederlanders organiseert Tenzer ook gesprekken tussen verschillende generaties. En volgens hem met succes, want de editie van dit jaar is, in tegenstelling tot vorig jaar, "stijf uitverkocht."
Op het programma vanavond in Den Haag staan meerdere sprekers, onder wie schrijfster Yvonne Keuls en haar kleindochter Babich. Keuls vertelt het verhaal van haar schoonvader, die als krijgsgevangene dwangarbeid moest verrichten op het eiland Seram. Ook wil ze benadrukken hoe de trauma's van deze oorlog kunnen doorwerken in volgende generaties.
Verder worden gedichten voorgedragen en is er een defilé langs het Indië-monument. Premier Schoof en de voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer, Jan Anthonie Bruijn en Martin Bosma, zijn ook bij de herdenking aanwezig.
De Nationale Herdenking begint om 18.45 uur en is onder meer live te volgen op NOS.nl en via de NOS-app.
NOS Stories maakte vorig jaar deze video over de Indië-herdenking: