Omstreden Russische dirigent Gergiev niet meer welkom in Italië
Een optreden dat de omstreden Russische dirigent Valeri Gergiev zondag in Italië zou geven gaat niet door. Gergiev zou in Caserta, bij Napels, een concert leiden met een Italiaans orkest en solisten van het Mariinski Theater in Sint-Petersburg, waarvan hij de artistiek leider is.
Maar Gergiev geldt als een uitgesproken bondgenoot van president Poetin. Hij is in het Westen niet meer welkom, omdat hij nooit afstand heeft genomen van de oorlog in Oekraïne.
Zo heeft het Rotterdams Philharmonisch Orkest, waar hij lang aan verbonden was en waar elk jaar onder zijn naam een festival werd gehouden, de samenwerking verbroken in maart 2022. Ook andere gerenommeerde muziekinstellingen, zoals de Scala in Milaan en de Carnegie Hall in New York, willen niks meer met hem te maken hebben.
Vlammend betoogHet geplande concert in Italië kon dan ook rekenen op veel kritiek en protest. Joelia Navalnaja, de weduwe van de overleden Russische oppositieleider Navalny, had de organisatie opgeroepen om de uitnodiging aan Gergiev in te trekken.
"Hoe kan het nou dat drie jaar na het begin van de strijd in Oekraïne, Poetins medeplichtige ineens wordt uitgenodigd voor een festival in Italië?", vroeg ze retorisch in een vlammend betoog in de krant La Repubblica.
Ook de Italiaanse minister van Cultuur Giuli liet zijn ongenoegen blijken. Volgens hem dreigde het evenement in Caserta uit te lopen op "een klankbord voor Russische propaganda".
CommunicatiekanalenDe regio Campanië, die het festival heeft georganiseerd, stribbelde aanvankelijk tegen. Regiobestuurder Vincenzo De Luca betoogde dat Gergiev juist was uitgenodigd om "de communicatiekanalen open te houden met degenen die niet denken zoals wij". Om die reden is ook een Israëlische dirigent, Daniel Oren, gevraagd om een concert te leiden.
"We vragen deze vertegenwoordigers van de culturele sector niet om verantwoording af te leggen voor de politieke keuzes van hun leiders", zei De Luca.
Maar de organisatie is nu dus toch gezwicht voor de protesten. Onduidelijk is in hoeverre er van hogerhand druk is uitgeoefend. De stichting van Navalny had er bij de Italiaanse minister van Binnenlandse Zaken op aangedrongen om Gergiev niet tot Italië toe te laten.
GeloofwaardigheidRusland heeft kritisch gereageerd op het besluit om de komst van Gergiev af te blazen. Italië is gezwicht voor "de eisen van Oekraïense migranten en andere groepen", schrijft de Russische ambassadeur in Rome op sociale media.
Hij noemt het een grote fout om te denken dat het weren van de dirigent Rusland schade berokkent, en verwacht dat de kwestie als een boemerang bij Italië zal terugkomen. "Het land heeft hiermee zijn geloofwaardigheid geschaad en twijfel gezaaid over zijn openheid en gastvrijheid."
Joelia Navalnaja spreekt daarentegen van "goed nieuws. Niet vrolijkmakend, maar goed. Artiesten die de Russische dictatuur ondersteunen moeten niet welkom zijn in Europa."