Aggregator

Canada gaat vanaf oktober een importheffing van 100 procent rekenen voor elektrische auto's uit China. Het land volgt daarmee het voorbeeld van de Verenigde Staten en Europese Unie, die de hoogte van de heffingen eerder al opschroefden. De heffing geldt ook voor het Amerikaanse automerk Tesla, dat niet alleen in de VS en Duitsland, maar ook in Shanghai auto's produceert.

In 2023 lag het aantal elektrische auto's uit China dat in de Canadese havenstad Vancouver werd ingevoerd bijna vijf keer zo hoog als het jaar daarvoor. Dat gebeurde nadat Tesla begon met het verschepen van auto's van de fabriek in Shanghai naar Canada. Voorheen werden de auto's van Tesla vanuit de fabriek in Californië naar Canada geëxporteerd.

De VS verhoogde de importheffing van in China gemaakte auto's al eerder naar 100 procent. De EU verhoogde de heffingen per juli, maar koos ervoor om verschillende tarieven te hanteren. Voor elektrische auto's van sommige Chinese merken geldt een heffing van bijna 40 procent, voor auto's van Tesla het lagere tarief van 9 procent.

Oneerlijke concurrentie

Premier Trudeau zei tegen de pers dat hij dit besluit heeft genomen om het Chinese beleid om te veel te produceren tegen te werken. Volgens de premier hanteert China "niet dezelfde spelregels" en probeert het land de Canadese markt te overspoelen met elektrische auto's.

Zowel de EU als Canada en de VS willen dat China de lokale industrieën niet uit de markt drukt. De Europese Commissie vindt dat deze concurrentie oneerlijk is, omdat de Chinese overheid de industrie zou steunen met oneerlijke subsidies.

Naast de importheffingen op elektrische auto's kondigde Canada aan de heffing op staal uit China te verhogen naar 25 procent. De Verenigde Staten verhoogden ook de importheffingen op andere materialen die gebruikt worden bij de productie van elektrische auto's. Ook Canada overweegt dergelijke belastingen op bijvoorbeeld batterijen en zonnepanelen.

Een vertegenwoordiger van de Canadese auto-industrie reageerde verheugd op het besluit van Trudeau en zei dit tegen persbureau Reuters een goede beslissing te vinden. China heeft nog niet gereageerd op de Canadese aankondiging.

Printed circuit boards are typically only something you’d find in a digital watch. However, as [IndoorGeek] demonstrates, you can put them to wonderful use in a classical analog watch, too. …read more

Geen afhaalgerecht heeft in de afgelopen vijf jaar in het Verenigd Koninkrijk zo'n forse prijsstijging doorgemaakt als het bekendste gerecht van het land: fish-and-chips. Bijna tien pond rekenen de Britten ondertussen gemiddeld af bij de chippy - de visboer - voor hun portie gefrituurde vis met friet.

Het officieuze nationale gerecht van de Britten heeft meer last van prijsstijgingen dan andere populaire afhaalmaaltijden, becijferde het Office for National Statistics, het Britse statistiekbureau. Ook kebab en pizza werden duurder, maar daar bleef de prijsstijging beperkt tot respectievelijk 44 en 30 procent. Bij fish-and-chips steeg de prijs sinds 2019 met meer dan 50 procent.

Dure aardappelen

Fish-and-chips had ooit de reputatie van een betaalbare arbeidersmaaltijd, zegt John Gupta. Al 25 jaar verkoopt hij het geliefde visgerecht in Londen. "Goedkoop, lekker en snel klaargemaakt." Maar van die betaalbare reputatie is weinig overgebleven, ziet hij.

Dat komt vooral doordat de twee hoofdingrediënten van het gerecht duur zijn geworden, duurder dan andere producten die ook door inflatie zijn geraakt. Een van de sancties die de Britse regering Rusland had opgelegd na de inval in Oekraïne in 2022 was een importheffing van 35 procent op Russische vis. Bovendien valt de aardappeloogst dit jaar tegen door de extreme regenval van afgelopen herfst. Dat geldt overigens ook voor de Nederlandse pieper.

Maar niet alleen in de chippy hebben de Britten last van stijgende prijzen. Sinds 2022 zijn de kosten van levensonderhoud zo gestegen, dat men spreekt van een cost of living crisis, een koopkrachtcrisis. Britse gezinnen worstelen met hoge voedsel- en energieprijzen, en lonen die niet meestijgen.

Meal deal bij de supermarkt

Dat betekent minder vraag naar de Britse maaltijd. "Die supermarkt op de hoek? Die is er pas anderhalf jaar", zegt Gupta. "Mensen die eerst hier hun lunch kwamen halen, gaan nu daarnaartoe voor een meal deal. Goedkoper, zeggen ze."

Sommige visboeren hebben hun deuren al moeten sluiten, weet Gupta. Ook hij maakt zich zorgen over de toekomst van zijn bedrijf.

Niet alleen de visverkoper voelt die stress; de hele Britse horecasector heeft last van de koopkrachtcrisis. In mei gingen 20 procent meer horecabedrijven bankroet dan een jaar eerder. In geen enkele andere sector steeg het aantal faillissementen zo hard. Maar voor de btw-verlagingen waar de horeca vurig op hoopt, lijkt de regering van de nieuwe premier Starmer voorlopig geen plannen te hebben.

Voor hun afhaalmaaltijd gaan steeds meer Britten dan ook naar de goedkopere en grotere fastfoodketens. Zonde, vindt Gupta. "Dat is geen echt eten. Fish-and-chips komt toch een beetje in de buurt van een zelfgemaakte maaltijd."

Behalve een koopkrachtcrisis is er in het Verenigd Koninkrijk ook sprake van gezondheidsongelijkheid. Zo'n 15 procent van de huishoudens heeft niet genoeg geld om gezond voedsel op tafel te zetten. Correspondent Fleur Launspach bracht in maart een bezoek aan de oostelijke kustplaats Jaywick, waar dat probleem speelt:

Een man die niet ingreep toen een bekende van hem verdronk, is door de rechtbank in Den Bosch veroordeeld tot een celstraf van acht weken, waarvan vijf voorwaardelijk.

De 55-jarige man kwam zijn kennis in juli 2022 tegen op een locatie voor methadonverstrekking, waar verslaafden worden geholpen met afkicken. Daarna dronk het duo een paar halve liters bier en ontstond bij een van de mannen het idee om naar een fontein in het midden van de plas Het IJzeren Kind in Rosmalen te zwemmen.

De man die ging zwemmen vroeg of de ander dat wilde filmen, en dat deed hij. Toen de man een paar keer onder water ging en vervolgens roerloos met zijn gezicht naar beneden in het water lag, ging de man aan de kant minutenlang door met filmen. Hij voorzag de video's bovendien van commentaar, schrijft Omroep Brabant.

Dolletje

De filmende man greep niet in om omdat hij dacht dat de ander hem voor de gek hield en het water in probeerde te lokken, verklaarde hij in de rechtbank: "Ik had echt niet door dat hij dood aan het gaan was. Ik denk: die maakt een dolletje. Ik had 'm echt wel gered als 'ie om hulp had geroepen", citeert Omroep Brabant de man.

Uiteindelijk belde hij het noodnummer. Toen de hulpdiensten zo'n tien minuten later ter plekke waren, had de man zijn vriend zelf uit het water gehaald en tevergeefs mond-op-mondbeademing gegeven. Volgens omstanders was de man flink overstuur toen hij doorhad dat het foute boel was.

'Tien minuten niets gedaan'

De officier van justitie had een onvoorwaardelijke celstraf van drie maanden geëist, maar daar ging de rechtbank niet in mee. De rechter concludeerde dat de man nooit heeft gewild dat zijn vriend verdronk, maar dat hij sneller had moeten handelen.

"Hij lag met zijn hoofd omlaag in het water en kon geen adem halen", aldus de rechter. "En u benoemt dat ook in de filmpjes. U hebt tien minuten niets gedaan, terwijl u wel de gelegenheid had. Toen u eenmaal wel het water inging, was het al te laat."

Bij de veroordeling woog de rechter mee dat de man zwakbegaafd is en net zijn leven weer op de rit had. Hij heeft een woning en op zijn strafblad van 42 pagina's staan vooral strafbare feiten van jaren geleden. De man gaf aan in hoger beroep te gaan.

[Stoppi] has taken on a fascinating project involving the interference of thin layers, a phenomenon often observed in everyday life but rarely explored in such depth. This project delves into …read more

Het Nederlands Huisartsen Genootschap gaat toch opnieuw kijken naar de richtlijnen voor pijnbestrijding bij het plaatsen van een spiraaltje. Een goed idee, zeggen zorgverleners en belangenbehartigers. "Misschien trekt het mensen wel over de streep."

Het spiraaltje is een populaire vorm van anticonceptie. Hij kan vijf tot acht jaar in de baarmoederblijven zitten en de kans om toch zwanger te worden is klein, ongeveer 0,2 procent. In Nederland heeft daarom 1 op de 5 vrouwen tussen de 18 en 49 jaar een spiraaltje.

Op basis van de huidige richtlijn, vastgelegd in 2020, krijgen vrouwen in principe geen pijnbestrijding. Tegen de (na)pijn van het plaatsen wordt geadviseerd paracetamol en naproxen of ibuprofen in te nemen voorafgaand aan de behandeling. Maar dat is voor lang niet iedereen genoeg.

Staafje in baarmoeder

"Bij het plaatsen van de spiraal wordt eerst een klemmetje op de baarmoedermond gezet om deze tijdelijk te strekken, zodat je het spiraaltje makkelijk kunt plaatsen. Sommige vrouwen vinden dat een erg naar gevoel", legt Wendy Wielenga uit. Zij is verloskundige en gespecialiseerd in het plaatsen van spiraaltjes.

Vervolgens wordt met een staafje de diepte van de baarmoeder gemeten. "Hierbij raak je de binnenkant van de baarmoeder aan en ook dat kan pijnlijk zijn", vertelt Wielenga. Daarna wordt met een inbrenghuls de spiraal geplaatst en worden de draadjes afgeknipt.

"De pijn duurt maar even en veel vrouwen zijn achteraf tevreden, maar dat geldt niet voor iedereen", weet Wielenga. "Zeker als je nooit bevallen bent is je baarmoederhals stug en de baarmoedermond klein. Vrouwen die al een kindje hebben gebaard kunnen daardoor minder last ervaren, hoewel het lang niet altijd wat zegt."

Dat Wielenga bij plaatsingen nooit pijnbestrijding heeft gebruikt, is vanwege de huidige richtlijn. Wie buiten die richtlijn om wil handelen, moet een goede reden hebben.

Bij een aantal ziekenhuizen is het mogelijk om sedatie, oftewel een roesje, te krijgen tijdens het plaatsen van de spiraal. Dit is een soort lichte narcose, waardoor je er weinig tot niets van meekrijgt. Zo'n roesje is een optie als je bijvoorbeeld heel erg bang bent en de drempel zo wordt verlaagd.

Onvoldoende bewijs

In de VS is het advies over de procedure voor het plaatsen van een spiraal deze maand aangepast. De gezondheidsdienst CDC informeert artsen nu hoe ze hun patiënten kunnen adviseren over pijnbestrijding. Zo zijn er gels of sprays met het verdovende middel lidocaïne, die de pijn mogelijk kunnen verzachten.

Dat is ook een van de opties waar het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) nu naar kijkt. Een prima idee, vindt Wielenga. "Ik denk dat je de groep die te bang is voor de pijn wellicht over de streep trekt om toch een spiraal te laten zetten. Dat lijkt me een mooie ontwikkeling, want de spiraal is een van de veiligste vormen van anticonceptie en voorkomt ongewenste zwangerschappen."

Wielenga pleit voor meer onderzoek. "Het is een complex vraagstuk, daarom zou het interessant zijn om te weten hoeveel mensen voor pijnbestrijding zouden kiezen als het een optie is. Misschien dat de meeste vrouwen er niet eens aanspraak op zouden willen maken, maar het is goed als ze weten dat de optie er is."

"Bij de laatste herziening van de richtlijn (in 2023, red.) was er onvoldoende bewijs over de voordelen en nadelen van lokale pijnstillingsmethodes", schrijft het NHG op zijn website. "Het is belangrijk om te realiseren dat alle methodes voor pijnstilling ook nadelen en risico's kunnen hebben en het NHG weegt deze zorgvuldig af tegen de mogelijke voordelen."

'Fijn anticonceptiemiddel'

Stichting Ava, een belangenorganisatie rond anticonceptie en abortus, is blij dat de huisartsen opnieuw naar de richtlijn gaan kijken. "Het zou, net als in de VS, heel normaal moeten zijn om vrouwen te informeren over pijnbestrijding", zegt bestuurslid Lisa Viktorsson. "We zijn blij dat er naar alle ervaringen is geluisterd. Tegelijkertijd is het afwachten wat dit gaat betekenen, want het NHG kan nog niets zeggen over de opties."

Wel is het belangrijk om te kijken naar de kosten, zegt Viktorsson. Een spiraal laten plaatsen in het ziekenhuis valt namelijk onder je eigen risico. "Maar we willen vooral benadrukken dat het een fijn anticonceptiemiddel is. En er kan gewoon iets worden gedaan aan de pijn. Dat is alleen een kwestie van wennen."

Bij een school op de Salomonseilanden, een eilandengroep in de Stille Oceaan ten noordoosten van Australië, zijn deze maand meer dan 200 verroeste explosieven gevonden. De projectielen hebben meer dan 80 jaar naast de school in een buitenwijk van de hoofdstad Honiara gelegen, zonder dat omwonenden het wisten.

Het gaat om oude munitie van het Amerikaanse leger, dat de explosieven tijdens de Tweede Wereldoorlog achterliet. De wapens werden ontdekt tijdens werkzaamheden aan een riolering, meldt de lokale krant Solomon Star.

Dat de bommen niet zijn geëxplodeerd is een grote opluchting voor docenten en leerlingen van de school. Ze hadden geluk. Explosieven uit de Tweede Wereldoorlog zorgen nog regelmatig voor slachtoffers op de Salomonseilanden, een onafhankelijke eilandengroep met zo'n 700.000 inwoners, verspreid over meer dan 900 eilanden.

Tijdens de barbecue

Maeverlyn Pitanoe (53) is een van hen. Drie jaar geleden raakte ze gewond toen ze met vrienden aan het barbecueën was in de tuin. Een oude bom die daar decennialang onder de grond had gelegen, ontplofte door de hitte van het vuur. Twee vrienden kwamen om het leven, Pitanoe raakte zwaargewond. "Ik kende de verhalen van mensen die door die oude bommen uit de Tweede Wereldoorlog worden geraakt, maar ik had niet verwacht dat het mij zou overkomen."

In de video vertelt Pitanoe wat haar overkwam:

Voor het eerst in lange tijd is ze terug in de tuin waar het gebeurde. Ze wijst naar de plek onder de mangoboom waar ze het vuur hadden gemaakt. "Door de kracht van de explosie werd ik achterover geslingerd. Ik tilde mijn arm op en zag dat al mijn vel los hing tot aan mijn middel. Ik zag alleen de botten." Ze verloor ook drie vingers van haar linkerhand en heeft ernstige verwondingen aan haar rechterbeen.

Operation Watchtower

In de Tweede Wereldoorlog was ook de Stille Oceaan het toneel van een bloedige strijd. Japan wilde Zuidoost-Azië inlijven en nam begin 1942 de Salomonseilanden in, met als doel de zeevaartroute tussen Australië en de Verenigde Staten te blokkeren. In augustus van dat jaar begonnen de Verenigde Staten een grootschalig offensief tegen Japan, Operation Watchtower genoemd.

Uiteindelijk wonnen de Verenigde Staten de oorlog. Toen alle troepen vertrokken waren, bleven de Salomonseilanden verwoest achter. Tijdens de strijd waren duizenden explosieven op de eilanden gegooid, waarvan een groot deel nog niet was ontploft. Ook werd ongebruikte munitie achtergelaten. Naar schatting liggen er nog zo'n 100.000 oude explosieven verspreid over de eilanden.

De strijd ging de geschiedenisboeken in als de zogeheten Slag om Guadalcanal, vernoemd naar het grootste eiland van de Salomonseilanden waar de meeste gevechten plaatsvonden. Ruim 30.000 Amerikaanse en Japanse militairen kwamen om het leven. Jaarlijks worden zij herdacht bij onder meer het Amerikaanse monument op de top van een berg met uitzicht over Honiara.

Voor slachtoffers onder de lokale bevolking is veel minder aandacht. Pitanoe zegt dat ze nooit hulp heeft gekregen van de lokale regering, de VS of Japan. "Terwijl ze wel elk jaar hier komen om die oorlog te herdenken."

Twintig slachtoffers per jaar

Deskundigen schatten dat de oude bommen jaarlijks voor zo'n twintig dodelijke slachtoffers en veel gewonden zorgen. Precieze aantallen zijn niet bekend, want sommige slachtoffers melden zich nooit bij een ziekenhuis of de politie. Dat komt doordat sommigen de oude explosieven gebruiken om mee te vissen. Het is een goedkope manier om in een klap veel vissen te doden. Maar de praktijk is levensgevaarlijk en verboden, omdat daardoor ook koraal en beschermde soorten worden vernietigd.

Sinds 2011 hebben de VS ruim 6 miljoen euro bijgedragen aan het opruimen van de explosieven. Japan heeft onlangs 710.000 euro gedoneerd aan het land. Buurland Australië heeft het voortouw genomen in pogingen om de oude explosieven te verwijderen. Het land doneerde ruim 9 miljoen euro en trainde onder meer een lokaal politieteam, dat wordt ingeroepen bij de vondst van onontplofte explosieven. Het team bestaat uit zo'n dertig mensen. Er is niet genoeg geld of mankracht om proactief op zoek te gaan naar achtergelaten bommen.

'Aan lot overgelaten'

Voor de lokale bevolking is het land een mijnenveld. Vanwege haar verwondingen, die nog steeds niet helemaal zijn genezen, moest Pitanoe haar baan bij een universiteit opzeggen. "Ik heb er de energie niet meer voor", zegt ze. Ze leeft nu van de verkoop van cake en maakt lunchpakketten voor mensen in de buurt. Dankzij hulp van haar familie weet ze de eindjes aan elkaar te knopen.

Ook de nabestaanden van de twee vrienden die bij de barbecue-explosie omkwamen, worden volgens Pitanoe aan hun lot overgelaten. "De twee mannen die om het leven kwamen hadden vrouwen en kinderen. Die hebben nu geen inkomen meer. Slachtoffers zoals wij worden vergeten."

De Pakistaanse provincie Beloetsjistan, waar het afgelopen etmaal tientallen doden zijn gevallen bij aanslagen door separatisten op een groot aantal verschillende plekken, is al jarenlang het toneel van een opstand tegen het centrale gezag in Islamabad.

De militanten vielen gisteravond en vanochtend onder meer politieposten en spoorlijnen aan. Het treinverkeer vanuit de provinciehoofdstad Quetta werd stilgelegd na een aanslag op een spoorbrug die de stad verbindt met de rest van het land. De politie heeft bij die brug zes doden gevonden. Ook een spoorlijn naar buurland Iran werd aangevallen.

Op een belangrijke snelweg hielden de daders auto's, bussen en vrachtwagens staande en vroegen inzittenden om hun identiteitsbewijs. Wie niet uit Beloetsjistan kwam werd zonder pardon doodgeschoten, de daders hadden het vooral voorzien op mensen uit de naburige provincie Punjab. Dat heeft volgens officiële cijfers 23 mensen het leven gekost, 35 voertuigen zijn in brand gestoken.

Bij daaropvolgende gevechten tussen leger en politie met de separatisten zouden veertien militairen en politiemensen en 21 militanten zijn omgekomen.

Beloetsjistan ligt in het zuidwesten van Pakistan en grenst aan zowel Afghanistan als Iran. Het is verreweg de grootste provincie van het land, maar ook de dunst bevolkte: er woont slechts 6 procent van de bevolking van Pakistan. De meeste inwoners zijn Beloetsjen, die overigens ook in Iran en Afghanistan leven.

Rijk aan grondstoffen

Een belangrijke verklaring voor het telkens weer de kop opstekende geweld in het gebied is de rijkdom aan grondstoffen, zoals gas, koper en goud. De lokale bevolking ziet vrijwel niets terug van de opbrengsten daarvan.

De reden dat Punjabi's op de snelweg uit hun auto werden gehaald en vermoord is dat de separatisten een afkeer hebben van vreemdelingen, die door hen worden gezien als dieven: veel mensen uit Punjab werken in Beloetsjistan. Ook China speelt er economisch een grote rol.

Beloetsjistan is onderdeel van het omvangrijke Belt and Road Initiative, ook wel de Nieuwe Zijderoute genoemd, waarmee Peking al jaren aan de weg timmert en veel invloed verwerft in Centraal-Azië. De Chinezen exploiteren mijnen en bouwen een grote haven en een vliegveld in de zuidelijke stad Gwadar aan de Arabische Zee, zeer tegen de zin van de separatisten.

Separatisten

De verantwoordelijkheid voor de serie aanslagen is opgeëist door de grootste separatistische groepering in Beloetsjistan, het Baloch Liberation Army (BLA). Die is al jaren actief in het gebied en Pakistan beschuldigt Iran en aartsvijand India ervan dat zij het BLA steunen, wat beide ontkennen. Behalve in Pakistan zelf staat het BLA op de lijst van terroristische groepen in onder meer de VS en het Verenigd Koninkrijk.

Een door het BLA veel gebruikte methode is dus om willekeurige mensen om hun legitimatie te vragen, wie niet uit Beloetsjistan komt kan worden ontvoerd of omgebracht. Behalve het BLA zijn overigens ook andere groepen actief in de provincie, zoals het Baloch Liberation Front en de Pakistaanse Taliban.

De Pakistaanse regering verklaart keer op keer dat de opstand de kop is ingedrukt. Ook nu klinkt het weer dat "terroristen en iedereen die hen steunt zich nergens zullen kunnen verbergen" en dat degenen die achter de aanslagen zitten voor de rechter zullen worden gebracht. Maar gezien de omvang van deze actie is het endemische geweld in Baloetsjistan nog lang niet ten einde.

Arbeidsmigranten zijn vaker het slachtoffer van een ongeluk op het werk dan andere werknemers. Dat blijkt uit onderzoek van de Nederlandse Arbeidsinspectie.

De inspectie keek naar alle ongelukken op de werkvloer in de jaren 2022 en 2023. Het gaat om gebroken benen, verdrukte voeten en soms zelfs de dood. In totaal 4471 gevallen.

Bij een op twintig ongelukken was het slachtoffer een arbeidsmigrant die ingeschreven stond in een speciale registratie. Die registratie is bedoeld voor mensen die korter dan vier maanden in Nederland verblijven en hier willen werken.

Bekneld in de persmachine

Zoals de Roemeense migrant die werk vond bij een Nederlands recyclebedrijf. Hij werkte een maand bij het bedrijf toen hij bekneld raakte in een persmachine, beschrijft de inspectie.

De Roemeen is een van de 208 van dit soort arbeidsmigranten die een ongeval had in de afgelopen twee jaar. En daarmee gebeurde dat bij deze groep gemiddeld 1,4 keer vaker dan bij andere werknemers. Negen van de slachtoffers overleden door het ongeluk. Dat is relatief dubbel zo vaak als bij andere werknemers.

Bij het recyclebedrijf werkte de Roemeen samen met Poolse collega's. Elkaars taal spraken ze niet. Zo kon het dat hij nauwelijks instructies kreeg toen hij met de persmachine aan de slag moest. Wat hem nog wel duidelijk was gemaakt was dat als de pers vastliep, hij in de machine moest gaan staan om hem weer aan de praat te krijgen.

De pers liep vast. De Roemeen klom in de machine, eerst met een voet. Toen dat niet werkte met twee. Dat was niet de bedoeling. Hij kwam vast te zitten, kon er niet meer uitkomen. De machine sprong weer aan en de Roemeen raakte bekneld. Hij overleefde het ongeluk, maar is wel zijn twee onderbenen kwijt.

Taalverschillen en afhankelijkheid

Taalverschillen op de werkvloer zijn een van de mogelijke oorzaken die de Arbeidsinspectie aandraagt als reden voor het grotere aantal ongelukken onder arbeidsmigranten.

Daarnaast werken ze ook vaker op risicovolle werkplekken, zoals in de metaalindustrie en slachterijen. Ook kan er sprake zijn van een situatie waar de arbeidsmigrant afhankelijk is van de werkgever, bijvoorbeeld voor hun slaapplek. Daardoor zijn ze mogelijk minder geneigd te klagen over onveilige omstandigheden.

Prins Constantijn voelt er weinig voor om alleen nog ceremoniële taken te doen, dat zijn niet-politieke of -maatschappelijke activiteiten. "Ik hoop dat ik door kan gaan", zei de prins in het NPO Radio 1-programma Sven op 1. "Ik heb het gevoel dat het nu goed geregeld is."

De broer van de koning reageert op recente uitspraken van NSC-leider Omtzigt om de leden van het Koninklijk Huis in hun vrijheid te beperken bij het kiezen van hun werkzaamheden. Daarvoor hield hij eind juli een pleidooi in het weekblad EW. Hij vindt dat de premier niet de verantwoordelijkheid kan dragen voor hun meer inhoudelijke werkzaamheden.

Publiciteit

De NSC-leider begon de discussie over het beperken van de maatschappelijke activiteiten van de Oranjes juist in een tijd dat er veel publiciteit is over prinses Laurentien en haar werk voor de Stichting (Gelijk)waardig Herstel (SGH). Die houdt zich bezig met een alternatieve afhandeling van de toeslagenaffaire.

Prinses Laurentien heeft de afgelopen maanden niet alleen in het openbaar stevige kritiek gehad op de manier waarop het ministerie van Financiën omgaat met getroffen toeslagenouders. Ook zijn er berichten naar buiten gekomen over het optreden van de prinses, waarbij de term 'grensoverschrijdend gedrag' viel.

Openbaar

Constantijn en Laurentien lid zijn van het Koninklijk Huis en dat betekent dat ze in het openbaar niet alles kunnen zeggen. Ze moeten hun uitspraken en activiteiten vooraf voorleggen aan de verantwoordelijke bewindspersoon.

Omtzigt vindt dat er nu te veel onduidelijkheid is over die ministeriële verantwoordelijkheid en vraagt zich af of de premier of een minister altijd verantwoordelijk moet zijn voor de uitspraken van leden van het Koninklijk Huis. PVV-leider Wilders is het eens met het pleidooi van Omtzigt.

Geen toelage

Prins Constantijn benadrukt in zijn reactie dat hij geen ceremoniële activiteiten doet en net als zijn vrouw voor zijn eigen inkomen moet zorgen. Zij krijgen geen toelage, in tegenstelling tot de koning, koningin Máxima, kroonprinses Amalia en prinses Beatrix. De prins zet zich in op het gebied van innovatie, nieuwe bedrijven en ondernemerschap en "dat gaat altijd goed", zegt hij. Hij overlegt regelmatig met allerlei ministeries.

Hij vindt ook niet dat zijn vrouw buiten haar boekje is gegaan. "De aantijgingen zijn nergens op gebaseerd", zegt Constantijn, verwijzend naar de berichtgeving over heftig optreden van zijn vrouw. "Ik ben supertrots op wat ze heeft bereikt." Hij vindt het goed dat Laurentien zich bezighoudt met een maatschappelijke kwestie zoals het vinden van een oplossing voor de toeslagenouders.

Achtergrond

Premier Schoof wil zich nog niet over de ophef rond prinses Laurentien uitlaten en wacht eerst op een onderzoek, wat hij zelf noemt een "terugblik". Het is uiteindelijk aan hem en aan de verantwoordelijk staatssecretaris Toeslagen Achahbar (NSC) om te kijken of de prinses zich meer op de achtergrond moet opstellen.

De premier had vandaag voor het eerst zijn wekelijks overleg met koning Willem-Alexander op Paleis Noordeinde. Het is gebruikelijk dat het staatshoofd en de premier op deze basis bijpraten. Wat er besproken wordt blijft geheim en wordt het "geheim van het paleis" genoemd. Er worden geen notulen gemaakt en er zijn ook geen ambtenaren bij.

Kijk hier naar de ontvangst door de koning:

Het is dus onduidelijk of premier de kwestie-Laurentien met de koning heeft besproken. De discussie over de beperking van de actieradius van de leden van het Koninklijk Huis zal later nog verder worden gevoerd in de Tweede Kamer. Dan moet duidelijk worden of NSC, gesteund door andere partijen met concrete voorstellen hiervoor komt.

If there’s a constant in the world of electronics, it’s change. Advancements and breakthroughs mean that what was once state-of-the-art all too soon finds itself collecting dust. But there are …read more

De topman van Telegram Pavel Doerov is afgelopen weekend in Frankrijk gearresteerd. Wat zegt de arrestatie over het chatplatform? Vijf vragen over Telegram.

Waarom is de Telegram-baas gearresteerd?

Nadat hij zaterdag landde met zijn privévliegtuig in de buurt van Parijs is de Russische techmiljardair Pavel Doerov, oprichter en topman van Telegram, gearresteerd. Tv-zender TF1 meldde het nieuws als eerste, president Macron en de politie bevestigden de aanhouding vandaag.

Doerov is onderwerp in een lopend onderzoek van de Franse cybercrime-eenheid en het nationale fraudebureau, meldt de politie aan persbureau Reuters. Volgens Macron is de aanhouding niet politiek gemotiveerd.

Telegram doet amper aan moderatie in groepchats op zijn platform, waardoor criminelen er vrij spel hebben. Ook staat het bedrijf erom bekend nauwelijks informatie te delen met justitie. De Franse justitie acht Telegram daardoor medeplichtig aan zaken als drugshandel, fraude, terrorisme en witwassen, aldus TF1. Telegram heeft laten weten dat Doerov niets te verbergen heeft en noemt de arrestatie "absurd".

Wat is het idee achter Telegram?

In 2006 richtten de broers Nikolai en Pavel Doerov Vkontakte op, de Russische variant van Facebook. De broers weigerden om informatie over gebruikers af te staan. Ook legden ze het verzoek van de Russische overheid om oppositiekanalen te sluiten naast zich neer. Ze raakten het bedrijf daarop kwijt aan zakenlieden die gelieerd zijn aan het Kremlin.

In 2013 richtte Pavel Doerov Telegram op. Deze chatapp belooft gebruikers dat zij volledig veilig en, desgewenst, anoniem met elkaar kunnen chatten. Dit moet gebruikers beschermen tegen kwaadwillende overheden die willen meelezen met online gesprekken.

Rusland was niet blij met de app en verbood 'm in 2018 officieel. Doerov was vier jaar eerder al met zijn bedrijf vertrokken naar Dubai.

Wie gebruikt Telegram?

Wereldwijd gebruiken 700 miljoen mensen de app. Die wordt onder meer veelvuldig gebruikt om informatie te delen over de oorlog in Oekraïne.

Maar er is ook kritiek op de app. Telegram biedt ook kanalen en groepchats aan waar wel 200.000 mensen aan kunnen deelnemen. Dit is niet alleen een plek om in alle vrijheid je mening te uiten; deze groepen zijn ook doelwit van nepnieuws.

Ook zijn er groepen die digitaal onderdak bieden aan criminelen. Er vindt van alles plaats wat niet door de beugel kan en daar staat vrijwel geen moderatie tegenover. Zo bestaan er groepen waarin criminelen wapens, drugs en illegale porno verhandelen.

NOS op 3 sprak eerder dit jaar met een dealer die handelt op Telegram, de chatapp waarop criminelen ongestoord hun gang kunnen gaan:

Wat doet Telegram er aan om misbruik tegen te gaan?

"De houding van Telegram is ons een doorn in het oog", zegt Bobby Markus, woordvoerder online criminaliteit van de Landelijke Politie. "9 van de 10 keer doet Telegram niets." De politie klopt regelmatig aan bij Telegram, maar volgens de politie wordt er vaak helemaal niet gereageerd. "Een enkele keer, bijvoorbeeld bij heel zwaar pornografisch materiaal, willen ze nog wel iets verwijderen."

Volgens Mariëlle Wijermars, universitair docent internetbestuur, komt dit beeld overeen met hoe er in de wereld van cybersecurity wordt gekeken naar Telegram. "Ze verstrekken vrijwel nooit informatie over gebruikers die in verband worden gebracht met misdrijven. Ze geven geen cijfers over hoe vaak ze verzoeken krijgen van de politie. Ook weten we niet hoe vaak ze aan die verzoeken gehoor geven. Dit in tegenstelling tot andere sociale media."

Is Telegram zo veilig als het zegt te zijn?

Behalve de ruimte voor criminele communicatie houdt Telegram zich ook niet aan zijn eigen privacy-belofte, zegt Mariëlle Wijersmans. "Telegram is minder veilig dan het graag wil uitstralen. Het wordt vaak als berichtenservice gezien, maar de groepen en kanalen zijn minder veilig."

Dat komt mede doordat Telegram-berichten niet standaard end-to-end versleuteld zijn. Daarbij is de communicatie volledig versleuteld, vanaf de afzender van een bericht tot de ontvanger. Andere berichtendiensten als WhatsApp en Signal hebben die functie wel standaard ingebouwd. Bij Telegram geldt dat enkel bij de functie 'geheime chats'.

Pavel Doerov draagt niet bij aan een veilig Telegram-imago, denkt Wijermans. "Hij is een behoorlijk mysterieus figuur en dat cultiveert hij ook. Enerzijds is hij een voorvechter van privacy. Dat kan een positief effect hebben. Zo geeft het mensen in Iran en Oekraïne een platform om online veilig berichten te sturen. Anderzijds staat hij ook voor een zeer extreme opvatting van de vrijheid van meningsuiting. Hij vindt dat de overheid niet mag ingrijpen en dat biedt natuurlijk ook ruimte aan criminelen."

De regering in Japan heeft de Chinese ambassadeur in Tokio op het matje geroepen omdat een Chinees verkenningsvliegtuig vandaag korte tijd het Japanse luchtruim heeft geschonden.

Een Chinees verkenningsvliegtuig van het type Y-9 cirkelde twee minuten boven Danjo Islands, een groepje kleine eilanden ten zuidwesten van Kyushu, een van de grootste eilanden van Japan.

De Japanse luchtmacht liet straaljagers opstijgen om het Chinese verkenningsvliegtuig te waarschuwen, waarna het toestel het luchtruim verliet.

Eerste keer geschonden

Volgens het Japanse ministerie van Defensie vloog het verkenningsvliegtuig door het luchtruim om militaire activiteiten te analyseren. Het is volgens het ministerie voor het eerst dat een Chinees militair toestel het Japanse luchtruim binnenvloog.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de Chinese ambassadeur Shi Yong in Tokio laten weten dat het de Chinese schending scherp veroordeelt. Ook eist het ministerie van China dat het maatregelen neemt om dergelijke luchtruimschendingen in de toekomst te voorkomen.

China heeft nog niet op het incident gereageerd.

Groeiende zorgen

Japanse defensiefunctionarissen maken zich al langere tijd zorgen over de groeiende samenwerking tussen de Chinese en Russische luchtmacht. Volgens de functionarissen neemt China een steeds assertievere houding aan in Japanse wateren en het luchtruim.

Dat heeft ertoe geleid dat de Japanse regering de verdediging in het zuidwesten aanzienlijk heeft versterkt.

Een vrouw die beweert dat in de gemeente Bodegraven-Reeuwijk een 'satanistisch pedonetwerk' bestaat, moet stoppen met het delen van deze complottheorie. Dat heeft de rechtbank in Zutphen bepaald.

Sinds begin april 2023 deelt de oud-agent uit Doetinchem op sociale media berichten waarin ze uitlatingen van anderen over onder meer kindermoorden door een satanisch-pedofiel netwerk in de gemeente Bodegraven-Reeuwijk herhaalt. Bewijs daarvoor is nooit geleverd.

Als de vrouw daar niet mee ophoudt, moet ze per keer dat ze de complottheorie verspreidt een bedrag van 5000 euro betalen, met een maximum van 400.000 euro.

Ze moet zestig dagen de cel in als dat bedrag bereikt wordt en ze zich nog steeds niet houdt aan het verbod. Ook heeft de rechter de vrouw verplicht eerdere uitingen over dit complot te verwijderen van sociale media.

8 augustus droeg de gemeente haar op te stoppen met het verspreiden van het complot en haar eerdere berichten hierover te verwijderen. Aan dit verzoek gaf ze geen gehoor. Ze is dit "in nog heftigere bewoordingen nog meer gaan doen", stelt de rechtbank vast.

Het complot

Verschillende complotdenkers, onder wie de vrouw uit Doetinchem, beweren dat in de gemeente een satanisch-pedofiel netwerk bestaat dat kinderen misbruikt en vermoordt. Bedenker van dit complot is Joost Knevel, die in het Zuid-Hollandse Bodegraven opgroeide. Hij beweerde dat hij in de jaren 80 slachtoffer was geworden van dit netwerk. Bewijs daarvoor is nooit geleverd.

Hij zei dat onder anderen RIVM-directeur Jaap van Dissel en een lokale huisarts hierbij betrokken waren. Complotdenkers Micha Kat en Wouter Raatgever zijn met dit verhaal aan de haal gegaan en besteedden hier op hun socialemediakanalen aandacht aan. Ze werden daarvoor veroordeeld. De RIVM-topman en de huisarts, maar ook Mark Rutte ontvingen doodsbedreigingen als gevolg van de beschuldigingen van de complotdenkers.

Hun onbewezen uitlatingen leidden er ook toe dat in 2020 graven van kinderen op een begraafplaats in Bodegraven werden overspoeld door bloemen, tot onvrede en verdriet van nabestaanden, bewoners en de gemeente Bodegraven-Reeuwijk. De begraafplaats moest als gevolg van overlast worden beveiligd.

Voor het bestaan van dit satanisch-pedofiele netwerk bestaat geen enkel bewijs, oordeelt de rechtbank. Dit is in eerdere rechtszaken al meerdere keren vastgesteld. "Ook nu ontbreekt iedere feitelijke aanwijzing daarvoor." De rechter noemt de inhoud van de uitingen van de vrouw zeer bedreigend en beschadigend voor inwoners en medewerkers van de gemeente.

Complotdenkers bij zaak aanwezig

Bij de zitting vorige week waren veel sympathisanten aanwezig, onder wie Max van den Berg. Hij zat vijf maanden in de cel voor het bedreigen van Sigrid Kaag nadat hij met een brandende fakkel voor haar huis stond, terwijl hij complottheorieën vertelde.

Nieuwsuur maakte eerder onderstaande video over complottheorieën in Nederland.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zegt 135 miljoen euro nodig te hebben voor de bestrijding van mpox. De WHO bestempelde de opmars van een nieuwe variant van het mpox-virus begin deze maand als internationale noodsituatie.

De organisatie komt vandaag met een plan om het virus, eerder bekend als apenpokken, een halt toe te roepen. De WHO zegt dat internationaal een gecoördineerde aanpak nodig is om verspreiding tegen te gaan en levens te redden. Het gaat onder meer om het inzetten van extra medisch personeel in de Afrikaanse landen waar het virus om zich heen grijpt en het vaccineren van de bevolking daar.

Vandaag werd ook bekend dat Duitsland 100.000 doses van een mpox-vaccin doneert. De vaccins komen uit de voorraad van de strijdkrachten, zegt een regeringswoordvoerder.

Forse uitbraak in Congo

Het uitroepen van de noodsituatie volgde na een forse uitbraak in de Democratische Republiek Congo. Het virus is ook opgedoken in omliggende landen.

Afgelopen dinsdag meldde Congo de afgelopen week meer dan 1000 nieuwe mpox-gevallen. In hun laatste update over de uitbraak meldde de Afrikaanse volksgezondheidsorganisatie Africa CDC dat er dit jaar in twaalf Afrikaanse landen meer dan 21.300 vermoedelijke of bevestigde gevallen en 590 sterfgevallen zijn gemeld.

Ook in Nederland

Het virus werd voor het eerst bij mensen vastgesteld in 1970 in de Democratische Republiek Congo. Iedereen kan het mpox-virus krijgen: het komt voor bij bij jong en oud en voornamelijk in Afrikaanse landen.

In 2022 dook een mildere variant op in Europa - ook in Nederland. In het Westen is de ziekte zelden dodelijk.

Have you built yourself a macro pad yet? They’re all sorts of programmable fun, whether you game, stream, or just plain work, and there are tons of ideas out there. …read more

De Nederlandse tak van Bristol heeft faillissement aangevraagd. Daarmee verdwijnt het winkelbedrijf na zo'n 60 jaar uit Nederland. Ongeveer 370 werknemers verliezen hun baan.

"Het is met pijn in het hart dat wij het faillissement moeten aanvragen voor Bristol BV", laat de Belgische topvrouw Elise Vanaudenhove weten. Maar onverwacht kwam het niet. Al sinds 2019 kampt het moederbedrijf in Vlaanderen met economische problemen. Dat er daarna een pandemie volgde en de energiekosten sterk stegen hielp niet.

'De laatste etappe'

Afgelopen maanden zakte het doek voor Bristol steeds wat verder. In België werd een overnamekandidaat gevonden voor de winkels daar. In Nederland lukte dat niet. In juni gooide het de deuren hier open voor koopjesjagers met een totale leegverkoop. Ook de inkomsten daarvan bleken niet genoeg om de schulden af te lossen.

En dus gaat de van oorsprong Nederlandse schoenenketen - die sinds 1991 in Belgische handen is - na ruim een halve eeuw definitief uit de winkelstraat verdwijnen.

Vanaudenhove: "Sinds duidelijk werd dat er voor Bristol geen toekomst meer is, hebben we er alles aan gedaan om het verhaal zo netjes mogelijk af te sluiten en vandaag is daar de laatste etappe van in Nederland."

In het Nijkerkernauw bij Zeewolde zijn mogelijk resten gevonden van een middeleeuws kasteel. De restanten zijn in beeld gebracht door een verslaggever van Omroep Flevoland, die maandenlang onderzoek deed naar het bouwwerk.

Kasteel Hulkenstein werd rond 1517 als verdedigingswerk gebouwd door Karel van Egmond, de hertog van Gelre. In de loop der jaren raakte het kasteel in de vergetelheid, en werd nooit teruggevonden.

Verslaggever Arend Dubbelboer wilde de resten van het kasteel vinden en deed onderzoek naar het bouwwerk. "Het natuurgebied bij Zeewolde, genaamd het Hulkesteinse Bos, is vernoemd naar het slot wat hier ooit zou hebben gestaan", zegt hij. "De grote vraag is alleen: waar is dat slot?"

Het kasteel lag destijds aan de Zuiderzee en is nog te vinden op oude kaarten: "Vermoedelijk ligt het nu aan wat de rand is van de vaargeul van het Nijkerkernauw." Dubbelboer vermoedt dat de resten van het slot ergens op de bodem van het meer liggen.

Baggerwerkzaamheden

Dat vermoeden werd eind jaren '80 sterker, toen in 1989 de vaargeul in het Nijkerkernauw werd uitgebaggerd. "Tijdens de werkzaamheden zijn toen enkele stenen gevonden", zegt Dubbelboer. Uit onderzoek werd duidelijk dat het ging om zogenoemde kloostermoppen, die werden gebruikt voor funderingen.

Het werk werd daarna stilgelegd en in 1992 werd de locatie onderzocht door archeologisch onderzoeksbureau RAAP. "Duikers gingen toen het water in en voelden een muur", vertelt Dubbelboer. Aan de hand van hun bevindingen maakten onderzoekers een ruwe schets van hoe de fundering eruit zou zien.

De locatie raakte daarna in de vergetelheid, tot het in 2007 nieuwe aandacht kreeg van een amateurarcheoloog, die de contouren van het slot dacht te zien op Google Earth. Er werd opnieuw in het water gezocht, maar er werd niets gevonden.

Nieuwe technologie

Dubbelboer hoopt nu, met nieuwe technologie, meer geluk te hebben. Dankzij onderzoek kon een locatie worden vastgesteld. Met een boot uitgerust met een sonar en twee duikers aan boord werd er op het water gezocht.

Na het scannen van het Nijkerkernauw kwamen drie plekken in beeld waar mogelijk restanten te vinden waren. Bij de eerste twee locaties werd niets gevonden. Op de derde locatie troffen de duikers muurresten aan.

"Ze nemen twee losse stenen mee naar boven. Ik hang over de reling van de boot om de twee rode bakstenen aan te pakken. Het slik zit om de stenen heen. Schelpjes zitten er nog aan vast. Ik realiseer me dat ik stenen van misschien 500 jaar oud vast heb", zegt Dubbelboer.

Bekijk hier de beelden van de duikactie:

De gevonden stenen en andere nieuwe gegevens zijn onderzocht door maritiem archeoloog Yftinus van Popta, verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij heeft meerdere onderzoeken gedaan in Flevoland naar onder andere scheepswrakken en verdronken dorpen.

De recente gegevens zijn gecombineerd met onder andere de sonarbeelden die in de jaren 90 zijn gemaakt. "Ze matchen volledig met de waarnemingen van toen", zegt Van Popta. "Dat zijn de plekken waar we nu van uitgaan dat het muurresten zijn."

Uit de gegevens werden de contouren van een bouwwerk zichtbaar. Het gaat om fundamenten van een bouwwerk van circa twintig bij twintig meter groot. Daarnaast zijn nog enkele muurresten gevonden naast het hoofdbouwwerk van zo'n elf meter lang.

'Damwanden en leegpompen'

Duidelijk is dat er muurresten zijn gevonden, maar of het daadwerkelijk gaat om Kasteel Hulkenstein, is nog te vroeg om te zeggen. Als het aan Van Popta ligt, volgt groot onderzoek naar de resten.

"Ik zou er damwanden omheen slaan, de boel droogleggen en dan echt alles opgraven en documenteren", zegt hij. "Want je ziet nu muurresten, als je dieper in die vaste bodem gaat, dan ga je waarschijnlijk ook sporen terugvinden. Dus misschien wel afvalkuilen, mestkuilen, beerputten."

Van Popta hoopt dan ook dat verschillende partijen rond de tafel gaan zitten. De provincies Flevoland en Gelderland horen daar zeker bij, vindt hij. "Het hoort een beetje bij het cultureel erfgoed van beide provincies. We hebben een unieke vindplaats; een verdronken kasteel. Dat vind je bijna nergens."

(Telecompaper) The Atlas investment vehicle of Iliad owner Xavier Niel said it has increased its stake in Millicom to over 40 percent following the expiry of its offer to take over the Latin American operator...

De aankomend burgemeester van Rotterdam, Carola Schouten, kan haar borst nat maken, want Rotterdam is geen makkelijke stad om te besturen. Dat zeggen Rotterdammers zelf en zei ook vertrekkend burgemeester Aboutaleb gisteren tijdens zijn afscheid. Hoewel Schouten de stad goed kent, en er volgens de gemeenteraad ook goed past, is haar taak complex.

In deze podcast hoor je verschillende bekende en minder bekende Rotterdammers met hun boodschap aan de nieuwe burgemeester. En Eeva Liukku, hoofdredacteur van het Rotterdamse journalistieke platform Vers Beton, schetst hoe moeilijk het is voor de burgemeester om aan de verwachtingen te voldoen - deels door de altijd kritische houding van Rotterdammers, maar ook omdat de mogelijkheden van een burgemeester beperkt zijn.

Reageren? Mail dedag@nos.nl

Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

Redactie: IJsbrand Terpstra en Lieke Loman

Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren.

Onze podcasts:

De Dag: elke werkdag twintig minuten verdieping bij één onderwerp uit het nieuws.

Lang verhaal kort: elke werkdag rond vijven één onderwerp, in 5 minuten. NOS op 3 vertelt je wat je moet weten over een actueel onderwerp om het nieuws erover beter te kunnen volgen.

Met het Oog op Morgen: elke dag een overzicht van het nieuws, een blik in de ochtendkranten en het betere journalistieke interview.

NOS Amerika Kiest: iedere week praten de correspondenten van Bureau Washington je bij over het laatste nieuws rond de presidentsverkiezingen.

Het Beste uit het Oog: iedere zaterdag selecteert de redactie van Met het Oog op Morgen de mooiste gesprekken van de afgelopen week.

De Stemming van Vullings en Van der Wulp: elke vrijdag een nieuwe aflevering waarin de politieke week wordt doorgenomen. Gemaakt door NOS en EenVandaag.

Jeugdjournaal-podcast: Iedere week vindt het Jeugdjournaal antwoorden op vragen van kinderen bij het nieuws.