Aggregator

Wereldwijd 65 miljoen levens gespaard door lager sterftecijfer hiv, malaria en tbc

2 months ago

Het sterftecijfer door de ziektes malaria, tuberculose en hiv is in de periode tussen 2002 en 2023 wereldwijd met ongeveer 61 procent afgenomen. Het leven van naar schatting 65 miljoen mensen is daardoor gespaard.

Dat staat in een rapport van de internationale organisatie Global Fund. Die organisatie financiert met donaties van landen als Frankrijk, België en Duitsland en andere donateurs projecten in meer dan honderd landen om deze ziektes te bestrijden.

Ook Nederland doneert al jarenlang aan het fonds. Zo werd er in 2022 nog 180 miljoen euro gedoneerd vanuit ontwikkelingshulp.

"Er zit veel goed nieuws in het rapport", vertelt Marijke Wijnroks, tropenarts en manager bij Global Fund die eerder als arts werkte in ontwikkelingslanden.

Ze is trots op de resultaten. "Ruim twintig jaar geleden was een ziekte als hiv nog een doodsvonnis in ontwikkelingslanden. Dat is nu enorm omgedraaid", vertelt de arts. Alleen al het afgelopen jaar gaf de organisatie 1,8 miljard euro aan verschillende projecten.

In het rapport valt bijvoorbeeld te lezen dat er in de afgelopen 21 jaar 227 miljoen klamboes zijn uitgedeeld, 53,9 miljoen hiv-testen zijn afgenomen en 171 miljoen mensen zijn behandeld voor malaria.

Volgens Wijnroks is het belangrijk om in te zetten op het voorkomen van ziektes naast het behandelen. "Ik heb door de jaren heen veel kinderen dood zien gaan aan malaria", vertelt ze. "Terwijl je dat grotendeels kunt voorkomen door kinderen onder een net te laten slapen."

Zorgen om bezuinigingen

Het nieuwe kabinet heeft flinke bezuinigingen aangekondigd op ontwikkelingshulp en dat baart zorgen, vertelt Wijnroks. "Nederland is altijd een consistente donateur geweest en het is belangrijk dat we op die steun kunnen rekenen."

Volgens de arts kan het terugtrekken van Nederlandse donaties negatieve gevolgen hebben op de donaties van andere partijen. "We gaan er alles aan doen om de minister ervan te overtuigen dat dit een goede investering is bij het bestrijden van tbc, hiv en malaria."

Wijnroks benadrukt dat de strijd nog niet gestreden is. "Het gaat wel de goede kant op, maar we zijn nog niet klaar met het bestrijden van deze ziektes."

Volgens haar is het geld ook de komende jaren nog hard nodig. "Voor het eerst in jaren zitten er voor tbc en hiv nieuwe medicijnen in de pijplijn, dat biedt een unieke kans om effectievere middelen in te zetten."

Treinverkeer stilgelegd na steekpartij bij station Middelburg

2 months ago

Tussen Arnemuiden en Vlissingen reden woensdagavond laat geen treinen vanwege een politieonderzoek bij station Middelburg. Bij een steekpartij zou iemand gewond zijn geraakt.

De steekpartij vond plaats tussen het bus- en treinstation in de stad. Het slachtoffer is naar het ziekenhuis gebracht. De politie zette de omgeving af en deed sporenonderzoek. Volgens getuigen ging er aan de steekpartij een ruzie vooraf en is de politie nog op zoek naar de dader.

Het sporenonderzoek was rond 02.00 uur vannacht afgerond. Voor vanochtend worden er rond Middelburg geen verstoringen in het treinverkeer meer verwacht.

X via 'trucje' weer beschikbaar in Brazilië ondanks verbod

2 months ago

Brazilianen kunnen ondanks een verbod van het Braziliaanse gerechtshof weer gebruikmaken van X. Het socialemediaplatform heeft een update doorgevoerd waarbij het lastig is om te zien waar een server of computer staat. Dat maakt het voor de Braziliaanse autoriteiten veel moeilijker om X-gebruikers te blokkeren.

De Braziliaanse vereniging van internet- en telecommunicatieproviders (ABRINT) meldt dat X in een update is overgeschakeld op Cloudflare-software, die voortdurend veranderende IP-adressen gebruikt.

Het hooggerechtshof blokkeerde het gebruik van X in Brazilië omdat X-baas Elon Musk weigert een juridische vertegenwoordiger aan te stellen in Brazilië. Het was de uitkomst van maandenlang getouwtrek tussen Musk en opperrechter Alexandre de Moraes. Die wil dat Musk iemand aanstelt zodat het land iemand aansprakelijk kan stellen voor verspreiding van haat en nepnieuws op het platform. Musk weigert dat nog altijd.

Blokkeren is lastiger

Volgens ABRINT is het door de update veel moeilijker om X-gebruikers te blokkeren. Anatel, het nationale Braziliaanse telecommunicatiebureau dat verantwoordelijk is voor het handhaven van het verbod, zegt ervan op de hoogte te zijn en te werken aan manieren om de dienst opnieuw te blokkeren.

Bedrijven en individuen die in Brazilië proberen toch toegang te krijgen tot X en betrapt worden, riskeren een boete van 50.000 Braziliaanse real per dag, omgerekend zo'n 8000 euro.

Het Amerikaans-Duitse marktonderzoekbureau Emarkteter schat dat zo'n 40 miljoen Brazilianen minstens een keer per maand op het platform actief waren voor het verbod. Hoeveel mensen na de update het platform weer gebruiken, is onbekend.

Waarschuwingen en veroordelingen na nieuwe Georgische anti-lhbti-wetgeving

2 months ago

De nieuwe anti-lhbti-wetgeving van Georgië leidt tot afkeuring en waarschuwingen van EU-landen, Noorwegen, het Verenigd Koninkrijk, lhbti-organisaties en mensenrechtenorganisaties.

Gisteren nam het Georgische parlement een nieuwe wet aan die de lhbti-rechten inperkt. Het wetsvoorstel komt van regeringspartij Georgische Dromen, die zegt dat de wet "ter bescherming van familiewaarden en minderjarigen" is.

Onder de nieuwe wetgeving worden pride-evenementen, regenboogvlaggen op straat en andere openbare uitingen, zoals films en boeken, verboden.

'Verdere ontsporing'

"Ik roep Georgië op om deze wetgeving in te trekken", schrijft EU-chef Borrell op X. Volgens Borrell zorgt deze nieuwe wetgeving ervoor dat het land "verder ontspoort" van het pad richting de Europese Unie. Georgië is sinds december vorig jaar kandidaat-lid van de EU.

Ook het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft zich uitgesproken tegen de nieuwe wetgeving. "Het ondermijnt de grondrechten van de Georgische bevolking en is onverenigbaar met internationale verplichtingen en uitgesproken EU-ambities, waardoor Georgië verder van de EU af komt te staan", schrijft het ministerie in een reactie op het besluit op X.

De UNCHR, het bureau van de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor de Mensenrechten, waarschuwt Georgië dat de wetgeving discriminerend is. "Wij zijn zeer bezorgd dat deze wet haatzaaiende uitlatingen kan aanmoedigen, kan leiden tot meer geweldsincidenten en stigmatisering, intolerantie en verkeerde informatie kan versterken".

Russische wet

De nieuwe Georgische wet doet denken aan de Russische anti-lhbti-wetgeving. Sinds 2013 is het in Rusland verboden om informatie over homoseksualiteit te delen met kinderen. Sindsdien zijn daar verschillende wetten bijgekomen die de rechten van lhbti-personen verder hebben ingeperkt.

De pro-Russische regeringspartij Georgische Dromen diende al eerder wetten in die lijken op Russische wetten. In juni werd een omstreden buitenlandse-agentenwet aangenomen. Door de nieuwe regels moeten media en andere organisaties zich laten registreren als buitenlands agent als ze meer dan 20 procent van hun financiering uit het buitenland ontvangen.

Die wet lijkt op de wetgeving die Rusland jaren geleden al invoerde. Sindsdien is het werk van veel mensenrechtenorganisaties, media en activisten in Rusland vrijwel onmogelijk geworden.

De EU heeft de toegangsprocedure van Georgië stilgelegd na de buitenlandse-agenten-wet. Ook werd er miljoenen aan EU-steun bevroren.

Grondwettelijke wijzigingen

Lhbti-bewegingen hebben de Georgische president Zoerabisjvili opgeroepen de wet te vetoën. De onafhankelijke president heeft gezegd dat ze dit zal doen. De verwachting is dat het parlement dit veto terzijde zal schuiven, net als eerder gebeurde met haar veto tegen de buitenlandse-agenten-wet. De regeringspartij heeft namelijk samen met bondgenoten een meerderheid in het parlement.

Voor een aantal wijzigingen die genoemd worden in de wet moet de grondwet gewijzigd worden. Daarvoor is een driekwart meerderheid nodig, die Georgische Dromen niet heeft. De partij hoopt bij de aanstaande parlementsverkiezingen in oktober wel zo'n grote meerderheid te behalen, om de grondwet te kunnen wijzigen.

Lhbti'ers zijn een controversieel thema in het land. In 2021 werd de Pride-optocht geannuleerd, na gewelddadige anti-lhbti-protesten. Journalisten werden daarbij aangevallen. Een van hen overleed enkele dagen later.

Parachutisten bevrijd uit boom bij Market Garden-herdenking in Overasselt

2 months ago

Bij een herdenking van operatie Market Garden in het Gelderse Overasselt zijn parachutisten in een boom beland en lichtgewond geraakt.

Ze maakten deel uit van een groep van ongeveer 25 mensen die rond 18.15 uur uit een vliegtuig sprongen. Ze zouden landen in Overasselt, maar door nog onbekende oorzaak kwamen zes parachutisten terecht in bomen en bosjes, meldt de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid aan de NOS.

"Zes mensen kwamen in de bosschage terecht, waarvan drie op hoogte in een boom", zegt een woordvoerder. Een aantal heeft lichte verwondingen opgelopen, één is met een ambulance naar het ziekenhuis vervoerd.

Brandweer

Rond 20.50 uur zaten er nog twee parachutisten vast in de hoge boom. Ze werden eruit gehaald door brandweerlieden van het Quick Response Team. Dit zijn brandweerlieden die gespecialiseerd zijn om in bomen en gebouwen te klimmen en daar slachtoffers uit te halen.

De mensen die in lagere bomen terechtkwamen, konden daar met een hoogwerker uit worden gehaald.

Bij de hoge boom was dat niet mogelijk omdat de hoogwerker daar niet heen kon rijden:

Op meerdere plekken worden de komende tijd herdenkingen van de Slag om Arnhem gehouden. 80 jaar geleden landden Amerikaanse parachutisten in de weilanden tussen Overasselt en Nederasselt.

In Overasselt werd voor de herdenking een kamp gemaakt met onder meer oude legervoertuigen. Vandaag zouden vanaf 12.30 uur twee groepen parachutisten een sprong maken en landen in het dorp. Vanwege slechte weersomstandigheden werd de sprong uitgesteld en sprong de eerste groep pas rond 15.30 uur. Bij hen ging wel alles goed, maar bij de tweede groep springers, bleef er dus een aantal hangen in bomen en struiken.

Soevereinen vervolgd voor terrorisme, chats over doden burgemeester Deventer

2 months ago

Een groep van vier radicale soevereinen is door het Openbaar Ministerie aangeklaagd voor terrorisme. Dat gebeurde vandaag in de rechtbank in Rotterdam. Twee anderen staan terecht voor het leveren van vuurwapens aan de soevereinen. Het gaat om mannen uit Deventer, Olst-Wijhe en Schalkhaar.

De radicale soevereinen willen de huidige overheid en democratische instellingen vervangen. Ze vinden het gebruik van (dodelijk) geweld daarbij toelaatbaar, stelt het OM.

Volgens de officier van justitie hadden de verdachten het plan "een gewelddadige confrontatie aan te gaan met lokale gezagdragers en arrestaties uit te voeren".

Burgemeester als doelwit

Daarbij werd onder meer burgemeester van Deventer Ron König genoemd als doelwit. "Uiteraard komt dit aan", zegt de burgemeester bij Oost. Hij prijst de politie, justitie en veiligheidsdiensten. "Ik betreur het dat deze personen zich tegen de samenleving keren", aldus de burgemeester.

De verdachten volgden trainingen in Deventer om zichzelf te verbeteren in zelfverdediging, zei de officier van justitie in de rechtbank.

Het OM verdenkt de vier mannen van het voorbereiden van een terroristisch misdrijf en deelname aan een terroristische organisatie. Ze waren lid van Common Law Nederland Earth, wat volgens het OM een radicale minderheid is binnen de groep soevereinen.

Gevonden wapens

De strafzaak begon deze zomer met twee verdachten: een 25-jarige man uit Olst-Wijhe en een 45-jarige man uit Deventer. Zij werden op heterdaad betrapt bij de overdracht van drie vuurwapens. Later vond de politie in de woningen van de mannen meer vuurwapens.

In totaal werden vijftien wapens in beslag genomen. De andere vier verdachten werden in juli aangehouden.

Alle zes mannen zitten in voorlopige hechtenis. Ook is er vanochtend een 66-jarige vrouw aangehouden uit Sluis, zij zou leiding hebben gegeven bij Common Law Nederland Earth.

De zaak gaat verder op 9 december.

Vorig jaar maakten we deze video over de toename van het aantal mensen dat zich onttrekt aan regels en wetten:

Amerikaanse centrale bank kiest voor grote renteverlaging

2 months ago

De Amerikaanse centrale bank Federal Reserve (Fed) verlaagt de rente in de Verenigde Staten met een half procentpunt. Dit is de eerste verlaging sinds 2020. Vorig jaar steeg de rente naar het hoogste niveau sinds 2001.

Met de lagere rente wil de Fed de Amerikaanse economie stimuleren, nu de inflatie in de Verenigde Staten aan het dalen is. De rente wordt tussen de 4,75 en 5 procent. De Fed streeft net als de Europese Centrale Bank naar een inflatie van twee procent, wat ideaal zou zijn voor een gestage economische groei.

Het is geen verrassing dat de Fed de rente verlaagt. Economen speculeerden er al weken over hoe groot de verlaging zou worden: een kwart of een half procent. De meningen waren hierover ook binnen de Fed verdeeld, laat de bank weten. De verwachting is dat dit de eerste van een reeks van verlagingen is.

Invloed op verkiezingen

Amerika-econoom Philip Marey had het verstandiger geleken om voor een verlaging met een kwart procentpunt te kiezen. "Dit komt toch wel een beetje paniekerig over van de Fed. Meestal verlaag je met een half procent als er onrust in de markt is of als de economie op instorten staat."

Hij denkt dat de Fed spijt heeft dat ze niet al eerder is begonnen met renteverlagingen en nu een inhaalslag wil maken.

De grotere renteverlaging zou ook nog wel eens invloed kunnen hebben op de Amerikaanse presidentsverkiezingen, denkt Marey. "Hoe groter de renteverlaging, hoe beter voor de zittende partij. De Democraten hebben dus belang bij deze renteverlaging, zodat de aandelenmarkt er goed bijstaat bij de verkiezingen."

De Amerikaanse bank speelt hierdoor ook met vuur, zegt de econoom. "De Fed loopt het risico dat Trump ze gaat aanpakken als hij wint. Dat wil hij al langer."

ECB

In Europa is al langer een daling van de rente ingezet door de Europese Centrale Bank (ECB). Vorige week verlaagde de bank de rente opnieuw, van 3,75 procent naar 3,5 procent. De inflatie is genoeg onder controle om de touwen wat los te laten, vond de ECB. Tot drie maanden geleden verhoogde de ECB de rente juist, om de hoge inflatie onder controle te krijgen, maar die is nu beteugeld.

Onderzoek naar ongewenst gedrag bij politieproject voor overbelaste medewerkers

2 months ago

De politie doet onderzoek naar ongewenst gedrag bij de Blauwe Haven Rotterdam, een bundeling van projecten voor politiemedewerkers met mentale overbelasting zoals PTSS en burn-out. Twee politiemensen zijn met buitengewoon verlof gestuurd.

Het zijn een medewerker die als projectleider werk deed voor de Blauwe Haven en een medewerker die voorheen bij de Blauwe Haven actief was, is te lezen in een persbericht van de politie.

De politie zou meerdere signalen hebben ontvangen over ongewenst gedrag bij de Blauwe Haven. Wat voor ongewenst gedrag het is, wordt niet vermeld. De landelijke korpschef Janny Knol heeft opdracht gegeven voor een intern onderzoek.

Knol spreekt van een "impactvol besluit". "Maar mede gelet op de kwetsbaarheid van de deelnemers aan de Blauwe Haven en de ernst van de signalen is het ook een noodzakelijk besluit", aldus Knol.

Politie Rotterdam vaker in opspraak

Het is de derde keer in minder dan een maand tijd dat er een medewerker van de Rotterdamse politie op non-actief is gezet na meldingen van ongewenst gedrag. Eind augustus werd een medewerker van de meldkamer buiten functie gesteld na een aangifte van een zedenmisdrijf. Twee weken geleden werd een leidinggevende van de politie-eenheid op non-actief gesteld omdat hij een ongepaste relatie binnen de organisatie zou hebben gehad.

Vorige maand kwam de politie van Rotterdam ook al in het nieuws vanwege misstanden bij het Basisteam Centrum. Uit onderzoek bleek dat het werkklimaat onveilig is en dat werknemers klagen over onder meer racisme, seksueel overschrijdend gedrag en pesten.

'Jong meisje' overleden na aanrijding met bus in Bennebroek

2 months ago

In Bennebroek in Noord-Holland is vanmiddag een fietser om het leven gekomen door een aanrijding met een lijnbus. Een ooggetuige zegt tegen NH Nieuws dat het gaat om een jong meisje.

De politie wil nog niets kwijt over de identiteit van het slachtoffer, behalve dat het een "wat jonger persoon" was.

Het ongeluk gebeurde rond half vier op de Rijksweg in Bennebroek. Voor mensen die het ongeluk hebben gezien is slachtofferhulp ingeschakeld. De politie doet onderzoek naar wat er precies is gebeurd.

Veel hulpdiensten waren snel ter plaatse, maar de jonge fietser is ter plekke overleden. De omgeving is afgezet en er zijn schermen geplaatst.

Podcast de Dag: lobby in de Troonrede

2 months ago

In Den Haag wordt stevig gelobbyd. Allerlei partijen proberen hun weg te vinden naar het nieuwe kabinetsbeleid. Wat zien we daar concreet van terug in de Troonrede?

Lobby-onderzoeker Arco Timmermans neemt de Troonrede (en de agenda's van de bewindspersonen) door. Oud-CDA-Tweede Kamerlid Anne Kuik vertelt hoe lobbyisten politici proberen te bereiken en te beïnvloeden.

Presentatie en montage: Dieuwke Teertstra

Redactie: Lieke Loman en IJsbrand Terpstra

Reageren? Mail: dedag@nos.nl

Onze podcasts:

De Dag: elke werkdag twintig minuten verdieping bij één onderwerp uit het nieuws.

Lang verhaal kort: elke werkdag rond vijven één onderwerp, in 5 minuten. NOS op 3 vertelt je wat je moet weten over een actueel onderwerp om het nieuws erover beter te kunnen volgen.

Met het Oog op Morgen: elke dag een overzicht van het nieuws, een blik in de ochtendkranten en het betere journalistieke interview.

Het Beste uit het Oog: iedere zaterdag selecteert de redactie van Met het Oog op Morgen de mooiste gesprekken van de afgelopen week.

De Stemming van Vullings en Van der Wulp: elke vrijdag een nieuwe aflevering waarin de politieke week wordt doorgenomen. Gemaakt door NOS en EenVandaag.

Jeugdjournaal-podcast: Iedere week vindt het Jeugdjournaal antwoorden op vragen van kinderen bij het nieuws.

Brussel houdt deel subsidies Hongarije in wegens niet betalen migratie-boete

2 months ago

De Europese Commissie gaat een deel van de EU-subsidies voor Hongarije inhouden, omdat het land een boete voor het schenden van de Europese migratieregels niet heeft betaald. Hongarije kreeg afgelopen juni een boete van 200 miljoen euro opgelegd, omdat het land zich niet aan de EU-migratieregels houdt. Voor iedere dag dat Hongarije zich niet aan het EU-beleid houdt, komt daar nog eens 1 miljoen euro bij.

Eind augustus miste Hongarije de eerste deadline voor het betalen van de boete. Ook de nieuwe deadline op 17 september werd genegeerd.

De Europese Commissie maakte vandaag bekend dat het start met een zogenoemde 'compensatieprocedure', wat inhoudt dat de boete zal worden ingehouden op de EU-subsidies voor Hongarije. Een woordvoerder van de Europese Commissie, Balazs Ujvari, zei vandaag dat er wordt onderzocht welke delen van de voor Hongarije bedoelde subsidies zullen worden ingehouden.

Hij liet ook weten dat de commissie een betalingsverzoek van 93 miljoen euro heeft verstuurd: 1 miljoen voor iedere dag sinds het vonnis werd uitgesproken. Daar krijgt Hongarije 45 dagen de tijd voor.

Volgens het Europees Hof voor Justitie schendt Hongarije de EU-migratieregels door afgewezen asielzoekers niet de tijd te geven een beroep tegen hun afwijzing in Hongarije af te wachten.

De bussen om migranten mee naar Brussel te vervoeren staan al klaar, liet de Hongaarse minister van Binnenlandse zaken eerder deze maand zien bij een persconferentie:

Volgens de Hongaarse wet mogen vluchtelingen alleen bij de ambassades in Servië en Oekraïne asiel aanvragen. Mensen die de grens proberen over te steken, worden stelselmatig opgepakt en zonder procedure het land uit gezet.

Orbán, die sinds 2010 premier van Hongarije is, voert al jaren een streng migratiebeleid. Tijdens de vluchtelingenstroom van 2015 bouwde Hongarije hekken met prikkeldraad aan de grens met Servië en Kroatië. Ook werden aan de Servische grens asielzoekers in detentiekampen vastgehouden. In 2020 oordeelde het hof dat het land de detentiekampen moest sluiten. Daar gaf Hongarije uiteindelijk gehoor aan.

Ook het opleggen van een dagelijkse dwangsom is zeldzaam. Polen werd drie jaar geleden bestraft met een dwangsom van een miljoen euro per dag, omdat het land weigerde om een omstreden tuchtkamer af te schaffen. De kamer kon rechters en officieren van justitie ontslaan of op non-actief zetten, en was dus in strijd met de EU-regels voor een onafhankelijke en onpartijdige rechtsmacht.

Toen dat land weigerde te betalen, hield de Europese Commissie dat bedrag ook in op de EU-subsidies voor Polen. In dezelfde maand kreeg het land ook al een dwangsom van een half miljoen euro per dag opgelegd omdat het weigerde om een vervuilende kolenmijn te sluiten.