Aggregator

Toezichthouder: controle op AIVD en MIVD neemt tijdelijk flink af

2 months 3 weeks ago

Vanaf 1 juli wordt het toezicht op de Nederlandse inlichtingendiensten tijdelijk een stuk afgeschaald. Dan gaat namelijk een nieuwe wet in werking waarvan de toezichthouder zegt dat ze er nu nog niet aan voldoen kan.

De Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) mag als een van de weinige instanties meekijken met wat de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) doen. Die CTIVD geeft nu aan haar werk na 1 juli niet goed meer te kunnen doen, de simpele reden: er is onvoldoende kantoorruimte beschikbaar voor de uitvoering van de nieuwe plannen.

Toezicht verschuift

De wet houdt in dat de toezichthouder niet meer vóór een inlichtingenoperatie checkt of deze aan alle regels voldoet, maar gaat meekijken met de diensten wanneer de operatie al begonnen is. Volgens secretaris-directeur van de CTIVD Kristel Koese is dat in de basis geen slecht idee: "Deze manier van controle past veel meer bij de dynamische manier van werken van de inlichtingendiensten."

De plannen gelden alleen voor operaties van de diensten die te maken hebben met het vergaren van informatie over landen met een vijandelijk cyberprogramma. Dat zijn bijvoorbeeld landen als Rusland en China.

Toch heeft de CTIVD dus ook kritiek, in een interview met NRC zei Koese recent al: "Onze ruimte is nu al te klein voor onze huidige werkzaamheden." Door de nieuwe regels moet de toezichthouder meer specialisten aannemen en daarvoor is dus geen ruimte.

Een nieuwe ruimte vinden is bovendien makkelijker gezegd dan gedaan. Koese: "Er moet een nieuwe plek gevonden worden, die moet verbouwd en stevig beveiligd worden en dan moeten we de nieuwe specialisten nog werven. Die specialisten moeten vervolgens nog gescreend worden. Daarnaast moet alle ICT dan nog op orde gebracht worden."

Volgens de secretaris-directeur zou de CTIVD in het beste geval pas vanaf 1 januari weer haar werk goed uit kunnen voeren.

Niet eerder gebeurd

Volgens cyber-expert Bert Hubert, die zelf ooit werkte voor een andere toezichthouder van de diensten, krijgen we nu een bijzondere situatie: "Ik kan me geen eerder moment herinneren waarin de Nederlandse overheid wel van start ging met zo'n wet zonder dat het toezicht geregeld was. Dat is uniek."

Volgens Hubert kan de wet gemakkelijk uitgesteld worden: "We hebben jaren onder die oude wet geleefd. Nu een paar maanden wachten kan dus heus nog wel." De cyberexpert hekelt de nieuwe wet sowieso: "Toestemming krijgen vóór operaties is veel efficiënter dan tijdens. Het is heel namelijk moeilijk om experts te vinden die lopende operaties kunnen controleren." Hubert geeft aan dat hij de wet als een achteruitgang ziet.

Sneller en wendbaarder

In een Kamerbrief schreven premier Rutte en de ministers De Jonge, van Binnenlandse Zaken, en Ollongren, van Defensie, gisteren dat ze inmiddels met de CTIVD in gesprek zijn over een mogelijke locatie als kortetermijnoplossing. Bovendien gaan de ministers ervan uit dat de CTIVD langzaam in deze nieuwe regels zal kunnen groeien en niet gelijk met werk overvallen wordt.

De AIVD zegt in een korte reactie tegen de NOS dat de wet nodig is om de nationale veiligheid te waarborgen en de slagkracht van de dienst te vergroten. "Door de nieuwe regels kunnen de AIVD en de MIVD aan de voorkant sneller en wendbaarder opereren maar kan de CTIVD ook ingrijpen wanneer zij dat nodig vinden."

In de Tweede Kamer was vandaag een gesprek met de CTIVD. Daarbij was ook SP-kamerlid Michiel van Nispen. Hij laat weten de situatie goed in de gaten te blijven houden: "Dit is een wet die volgens de inlichtingendiensten cruciaal is en nu niet ten volle benut kan worden. Ik moet er maar op vertrouwen dat zij niet over de schreef gaan zonder het toezicht."

Drie jaar cel en rijverbod voor Alkmaarder die twee vrouwen doodreed

2 months 3 weeks ago

Voor het doodrijden van twee vrouwen is een Alkmaarder veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf en een rijverbod van drie jaar. De helft van de celstraf is voorwaardelijk, oordeelde de rechtbank in Alkmaar. Tegen de 26-jarige Maarten M. was twee weken geleden vier jaar gevangenis geëist en een rijverbod van eveneens vier jaar.

Ruim twee jaar geleden veroorzaakte hij onder invloed van alcohol een ongeluk waarbij twee vrouwen van 77 en 84 jaar om het leven kwamen. Dat gebeurde in zijn woonplaats. M. reed 120 kilometer per uur op een plek waar 50 was toegestaan. Hij ramde zijn auto in de zijkant van het voertuig waar de slachtoffers in zaten.

De twee kwamen uit een zijstraat gereden toen ze werden geraakt. De 77-jarige vrouw overleed ter plekke, de andere vrouw overleed een dag later in het ziekenhuis. De twee slachtoffers kwamen net terug van een kaartavondje.

Ze reden niet op een voorrangsweg, maar konden volgens de rechter "op een geschikt moment" oversteken. Door een flauwe bocht was niet direct te zien dat M. op dat moment op hoge snelheid op hun auto afkwam. Onderzoek heeft uitgewezen dat het ongeval nooit was gebeurd als hij zich aan de maximumsnelheid had gehouden.

Roekeloos

Net als het OM twee weken geleden, was de rechter van oordeel dat M. roekeloos reed. Daardoor heeft hij "niet alleen onaanvaardbare risico's voor zichzelf genomen maar tevens de verkeersveiligheid van zijn medeweggebruikers ernstig in gevaar gebracht". "Het leed en het gemis voor de nabestaanden zijn enorm", aldus de rechtbank.

Toch kreeg hij een lagere straf dan de eis van justitie. Volgens de rechter was dat omdat de man geen strafblad had, dat deskundigen oordeelden dat de kans op herhaling laag is en omdat hij tijdens de zitting zijn verantwoordelijkheid nam. "Hij heeft dit nooit gewild en moet verder in de wetenschap dat hij twee mensen heeft doodgereden", oordeelde de rechter.

De dochter van een van de vrouwen noemde de uitspraak "een schande". De Alkmaarder was zelf niet aanwezig in de rechtbank.

VVD mag bij geslonken Europese fractie blijven

2 months 3 weeks ago

De VVD mag in het Europees Parlement bij de Europese liberalen blijven zitten. Dat bevestigt de voorzitter van de liberale fractie (Renew) op een bijeenkomst in Brussel. Daarmee lijkt de strijdbijl tussen Renew en de VVD begraven.

In aanloop naar de verkiezingen sprak Valérie Hayer, voorzitter van de Renew-fractie, zich ferm uit tegen de samenwerking tussen de VVD en de PVV in de nieuwe Nederlandse regering. Een kabinet vormen met radicaal-rechts ging een aantal liberale zusterpartijen te ver.

Voor de meer 'linkse' liberalen in de Europese fractie was die samenwerking onacceptabel. Hayer wilde na de verkiezingen daarom spreken met haar fractiegenoten over mogelijke gevolgen voor de VVD. Een schorsing leek toen niet uitgesloten.

Nieuwe realiteit

Maar sinds de uitslag van de Europese Parlementsverkiezingen is er een nieuwe realiteit in Brussel. De liberale fractie, de afgelopen jaren de derde fractie in het parlement, is zetels kwijtgeraakt. Daardoor zijn ze niet meer de derde, maar de vierde fractie in het parlement. Een partij uit de fractie gooien en nog meer zetels kwijtraken is op dit moment voor de meeste liberalen geen optie.

Wel is de VVD duidelijk gemaakt dat ze niet meer welkom zijn in het liberale fractiebestuur. Uiteindelijk blijft de samenwerking in Nederland dus vrijwel zonder Europese consequenties. "Ik wilde binnen de groep het gesprek aangaan over de nationale situatie en de keuze van de VVD", zei Hayer bij een bijeenkomst van de Europese liberalen voorafgaand aan de EU-top in Brussel.

Dat gesprek heeft nu plaatsgevonden en heeft niet geleid tot sancties tegen de VVD. "De VVD is een belangrijk lid van onze politieke familie. Ik heb gezegd wat ik moest zeggen over hun nationale keuzes. Nu gaan we aan het werk", besloot Hayer.

Eerder kon de Europese voorman van de VVD, Malik Azmani, vanwege de samenwerking met de PVV geen fractievoorzitter worden. Hij trok zich terug nadat er binnen de groep ophef was ontstaan over zijn kandidatuur.

Duizenden metaal- en techniekmedewerkers staken

2 months 3 weeks ago

In het hele land leggen vandaag en morgen ruim 3700 metaal- en techniekmedewerkers het werk neer. Vakbonden FNV en CNV zijn niet tevreden met het cao-aanbod dat er nu ligt. Ze willen een hogere compensatie vanwege de inflatie.

Onder de cao vallen ruim 300.000 mensen, zij werken onder meer in de installatietechniek, bouw en bij isolatie- en installatiebedrijven. Denk bijvoorbeeld aan Equans, SPIE, VDL en KNME. De cao liep afgelopen april af en het rommelt al maanden rond de onderhandelingen in de metaal - en technieksector.

"Mocht een airco een storing hebben dan is het mogelijk dat je moet wachten tot na het weekend", zei Peter Reniers, FNV Metaal cao-onderhandelaar vanochtend in het NOS Radio 1 journaal.

Inmiddels hebben de vakbonden 22 dagen actie gevoerd, maar nu voor het eerst in alle regio's gezamenlijk. In zeven plaatsen komen vakbondsleden tegelijkertijd samen.

Lange looptijd

Federatie Werkgeversorganisaties Techniek (FWT) biedt 9,2 procent loonsverhoging over een periode van 22 maanden. Dit is een "stevig" aanbod volgens FWT. De werkgeversorganisatie wijst op stikstofproblemen en overbelasting van het stroomnet.

Maar de vakbonden eisen 12,5 procent. "Als je het percentage uitsmeert over een langere periode dan is de verandering beperkt", zegt Reniers. De vorige cao gold dertig maanden, laat hij weten. "In die twee en een half jaar is ontzettend veel gebeurd, zoals de enorme inflatie in 2022."

Ron Follon, cao-onderhandelaar namens FWT wil niet inhoudelijk op de onderhandelingen reageren. "Stakingen brengen nieuwe cao's in de metaal en techniek niet dichterbij", laat hij wel weten. Hij verzoekt de vakbonden terug te keren naar de onderhandelingstafel.

Figma krijgt nieuw uiterlijk en generatieve AI-tools

2 months 3 weeks ago
Figma heeft een nieuw uiterlijk gekregen, evenals nieuwe AI-tools om gemakkelijker projecten te maken. Het nieuwe uiterlijk, genaamd UI3, is vooralsnog alleen als een beperkte bèta beschikbaar. Wie het wil uitproberen, kan zich inschrijven op een wachtlijst.

Tuchtrecht Banken wil opheldering van Bunq over gluren naar rekeningen

2 months 3 weeks ago

Medewerkers van Bunq hebben mogelijk de bankierseed geschonden door stiekem mee te kijken met bankrekeningen. Dat oordeelt Tuchtrecht Banken, die kijkt of bankiers zich aan de regels houden, op basis van een artikel van NRC. De krant heeft vier medewerkers van de bank gesproken die zeggen dat ze onder meer om privé-redenen meekeken met andermans bankverkeer en dat er geen alarmbellen afgingen.

Ook de Autoriteit Persoonsgegevens gaat naar aanleiding van het artikel contact opnemen met de bank en noemt de beschuldigingen zorgwekkend.

Demissionair minister Van Weyenberg noemt de berichtgeving zorgelijk. Hij gaat ervan uit dat Bunq de beschuldigingen tot op de bodem uitzoekt.

Meldingen

Bankiers moeten een eed afleggen waarin ze onder meer beloven de privacy van klanten te respecteren. Als ze die afspraken niet nakomen, dan kan het Tuchtrecht Banken een medewerker daarvoor een straf opleggen. De tuchtcommissie is ingesteld en gefinancierd door banken maar opereert onafhankelijk.

Bunq-topman Ali Niknam liet eerder in een reactie aan de NOS weten: "Bij Bunq monitoren wij continu wie welke betaalgegevens inziet. Daarbij hebben wij geen aanwijzing van stelselmatig misbruik ontdekt. In enkele gevallen ging het om een grijs gebied. Die medewerkers hebben een gesprek gehad."

Tuchtrecht Banken zegt dat ze geen meldingen heeft ontvangen van Bunq. "Dat het onbevoegd gluren op een bankrekening in strijd is met de bankierseed is een feit en het leidt in vrijwel alle gevallen tot een tuchtrechtelijke sanctie."

Datalek

De tuchtcommissie zegt dat het gebruikelijk is dat banken een melding maken als ze zien dat medewerkers mee hebben gekeken op een rekening. De afgelopen jaren is dat tientallen keren gebeurd, altijd door de grote banken.

De Autoriteit Persoonsgegevens laat weten dat Bunq eerder deze week een melding heeft gedaan over een potentieel datalek.

Nederlandse verdachten niet vervolgd voor doodslag na verdrinking Gentenaar

2 months 3 weeks ago

Twee Nederlanders die ervan worden verdacht dat ze een man uit Gent in een gracht hebben gegooid, worden vervolgd voor zware mishandeling en dood door schuld. Dat meldt het Belgische persbureau Belga. Het 53-jarige slachtoffer verdronk doordat hij niet kon zwemmen.

Nabestaanden hoopten dat de verdachten voor doodslag aangeklaagd konden worden en deden daarvoor een verzoek bij de raadkamer, omdat de straf voor doodslag hoger is dan voor dood door schuld.

Die raadkamer bekeek of de zaak voor het hof van assisen kon komen, een rechtbank waar alleen de zwaarste delicten zoals moord en doodslag worden behandeld. Maar vandaag werd dat verzoek opnieuw afgewezen.

10.000 euro borg

De Nederlandse verdachten van 24 en 26 jaar waren in 2022 in de Belgische stad voor de Gentse Feesten. De jongste van de twee zou tijdens dat evenement de Gentenaar over een brugreling hebben gegooid.

De verdachten werden in Nederland aangehouden en uitgeleverd aan België. De 24-jarige wordt als hoofdverdachte gezien. De twee jaar oudere verdachte mocht na een borgsom van 10.000 euro zijn proces in vrijheid afwachten.

Het is nog niet bekend wanneer de twee voor de rechtbank in België moeten verschijnen.

Natuurbeschermers bezorgd over reuzenhagedis op Gran Canaria

2 months 3 weeks ago

Reptielensoorten op de Spaanse eilanden gaan fors achteruit door de komst van invasieve slangen. Zo vallen de Gran-Canaria-reuzenhagedis en de Gran-Canaria-skink in toenemende mate ten prooi aan de Californische koningsslang.

Een en ander blijkt uit de Rode Lijst van bedreigde dieren- en plantensoorten die jaarlijks wordt gepubliceerd door de Internationale Unie voor het Behoud van de Natuur (IUCN). De organisatie heeft ruim 163.000 plant- en diersoorten beoordeeld. Daarvan worden er meer dan 45.000 met uitsterven bedreigd, oftewel 28 procent.

Dat percentage is niet gestegen ten opzichte van vorig jaar, maar om een aantal soorten maakt de IUCN zich toenemende zorgen. Zo is de populatie pityusenhagedissen, die voorkomen op Ibiza, de afgelopen veertien jaar gehalveerd. Dat is volgens de IUCN het gevolg van de komst van de hoefijzerslang, die vanuit Egypte meekomt met geïmporteerde olijfbomen.

Eenzelfde ontwikkeling doet zich voor op Gran Canaria. Daar dook de Californische koningsslang voor het eerst op in 1998, waarna de soort zich snel verspreidde. Deze slang vergrijpt zich graag aan hagedissen, wat de afgelopen tien jaar op het eiland heeft geleid tot een ruime halvering van de populatie reuzenhagedissen en skinken.

Beschermingsmaatregelen

De IUCN pleit voor beschermingsmaatregelen voor dit soort bedreigde diersoorten. Dat die kunnen helpen, blijkt volgens de organisatie uit de status van de reuzenhagedis op een ander Canarisch eiland, La Gomera.

De La-Gomera-reuzenhagedis stond op de rand van uitsterven vanwege de bedreiging van ratten en invasieve katten, maar door onder meer fok- en herintroductieprogramma's is de situatie inmiddels verbeterd.

Olifant op Borneo

De IUCN is verder bezorgd over de Borneose olifant. Die is voor het eerst als aparte ondersoort onderzocht. Gebleken is dat er nog zo'n duizend olifanten leven op het Zuidoost-Aziatische eiland.

De populatie olifanten op het eiland is de afgelopen decennia onder meer afgenomen door grootschalige houtkap en infrastructuurprojecten, waardoor hun leefgebied verdween. Ook stroperij speelt mee.

Samenvattend stelt IUCN-chef Grethen Aguilar dat de Rode Lijst laat zien dat de biodiversiteit wereldwijd onder toenemende druk staat. "Maar met aanhoudende, gezamenlijke, wetenschappelijk onderbouwde beschermingsmaatregelen op voldoende grote schaal kunnen we voorkomen dat soorten uitsterven."

Samsung integreert Apple AirPlay in hotel-tv's

2 months 3 weeks ago
Samsung heeft Apple AirPlay geïntegreerd in zijn hotel-tv's. Daardoor kunnen hotelgasten hun iOS- en iPadOS-apparaten verbinden met de televisie in de kamer om bijvoorbeeld films te streamen of muziek te luisteren. De koppeling wordt gemaakt door een QR-code te scannen.

Ongedocumenteerde Surinamers krijgen alsnog verblijfsvergunning

2 months 3 weeks ago

Een groep 'ongedocumenteerde' Surinamers krijgt alsnog een verblijfsvergunning in Nederland. Demissionair staatssecretaris Van der Burg komt daarmee tegemoet aan de wens van de Tweede Kamer.

De kwestie van de Surinamers speelt al lang: het gaat om een groep van zo'n 800 mensen die soms al jaren in Nederland wonen en in Suriname als Nederlander werden geboren vóór de onafhankelijkheid. Nadat Suriname in 1975 zelfstandig was geworden, verloren veel inwoners van Suriname hun Nederlandse nationaliteit. Ze hadden vijf jaar om alsnog een Nederlands paspoort aan te vragen, maar om uiteenlopende redenen is dat bij deze groep niet gebeurd of gelukt. Dat heeft voor hen allerlei vervelende praktische gevolgen.

Aanvragen vanaf 1 januari

De Tweede Kamer sprak dinsdag met grote meerderheid in een motie uit dat voor de betrokkenen alsnog een verblijfsregeling moet worden geregeld. Van der Burg had al eerder gezegd dat hij positief tegenover dat verzoek stond en hij schrijft nu aan de Kamer dat die regeling er inderdaad komt voor de groep waarover in de motie wordt gesproken. Volgens hem is de groep goed af te bakenen en te onderscheiden van andere mensen zonder verblijfsvergunning, waardoor precedentwerking wordt voorkomen.

De staatssecretaris wil een "eenmalige bijzondere humanitaire regeling" in het leven roepen. Die moet 1 januari volgend jaar ingaan. De betrokkenen kunnen dan tussen 1 januari en 1 juli een aanvraag indienen.

Inspectie beveelt Co-Med om patiëntendossiers te delen

2 months 3 weeks ago

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) heeft huisartsenketen Co-Med een bevel gegeven om de patiëntendossiers te overhandigen aan vervangende huisartsen. Volgens de zorgverzekeraars en de inspectie worden de dossiers niet of onvoldoende gedeeld. Die vervangende huisartsen hebben de dossiers nodig om goede zorg te leveren, zegt de inspectie.

Sinds vorige week zijn vrijwel alle praktijken van Co-Med dicht. De zorgverzekeraars hebben het contract met de commerciële keten opgeschort. De ruim 50.000 patiënten hebben van de verzekeraars een nieuwe huisarts toegewezen gekregen.

Volgens de inspectie kan het niet overhandigen van de dossiers leiden tot "acuut gevaar voor de veiligheid van de gezondheid van patiënten". De IGJ heeft daarom maandagmiddag Co-Med bevolen om de dossiers te overhandigen.

'Compleet lamgelegd'

Directeur Guy Vroemen van Co-Med zegt dat ze proberen alle medewerking te verlenen. "De zorgverzekeraars en de Nederlandse Zorgautoriteit hebben berichten in de media geslingerd waardoor wij een ziekteverzuimpercentage hebben van meer dan 50 procent. Ze hebben ons compleet lamgelegd."

Volgens Vroemen is het moeilijk om alle dossiers zomaar over te dragen, omdat niet alle patiënten toestemming hebben geven om digitale inzage te geven in de dossiers. Volgens de directeur is die toestemming wel nodig als patiënten worden doorverwezen. Vaak is dat naar Arene, een digitale huisartsenpraktijk aan wie de zorgverzekeraars een groot deel van de patiënten hebben toegewezen.

Boetes dreigen

Het bevel aan Co-Med is zeven dagen van kracht, daarna wordt bekeken of er aanvullende maatregelen nodig zijn. De minister van Volksgezondheid kan het bevel verlengen.

Co-Med ligt al langere tijd onder vuur. De inspectie besloot vorige week om Co-Med boetes op te leggen als er geen verbetering zou komen. Die week gingen de praktijken dicht omdat de zorgverzekeraars het contract hadden beëindigd. Wat dit gaat betekenen voor de boetes, is de inspectie nog aan het bespreken.

De bereikbaarheid van de keten is ondermaats en ook de spoedzorg is niet goed geregeld, vindt de inspectie. Zo kunnen artsen niet binnen 15 minuten aanwezig zijn bij een praktijk.

Veel kans op werk voor fitnessinstructeurs, advocaten en schoenmakers

2 months 3 weeks ago

Wie advocaat wil worden of reisadviseur heeft geluk: die banen zijn toegevoegd aan het rijtje van meest kansrijke banen volgens het UWV. De overheidsinstelling doet voor de Spanningsindicator jaarlijks onderzoek naar kansrijke- en arme beroepen en heeft een aantal banen toegevoegd waarin dit jaar veel werk te vinden is.

Met de Spanningsindicator kijkt het UWV onder meer naar de krapte op de arbeidsmarkt, waarbij er meer vacatures zijn dan werkzoekenden. Het aantal werkzoekenden steeg iets in het eerste kwartaal van dit jaar, maar de krapte is er nog steeds.

Daardoor zijn er al jaren in veel sectoren veel banen te vinden, zoals ICT-medewerker of helpende in de zorg. Nieuwe beroepen die dit jaar veel kans op werk geven, zijn schoenmaker, docenten maatschappijleer en adviseurs waterbeheer.

Volgens Stef Molleman, arbeidsmarktadviseur van het UWV, is ook fitnessinstructeur een kansrijk beroep. "We zien dat de vraag naar fitnessinstructeurs het aanbod overstijgt. Mensen willen graag sporten, misschien zelfs wel privé in een hoekje met een instructeur. En daardoor is er veel vraag naar", aldus Molleman in het NOS Radio 1 Journaal.

Schoenmakers

Hoewel het aantal schoenmakerszaken de afgelopen jaren afneemt, staat het beroep opvallend genoeg toch tussen het rijtje van kansrijke banen. "Dat komt vooral door de vergrijzing", ziet Molleman. "Veel schoenmakers gaan richting de pensioenleeftijd en hebben geen bedrijfsopvolger kunnen vinden."

Veel mensen dragen tegenwoordig sneakers, waardoor ze minder snel langs de schoenmaker gaan. Maar Molleman ziet een trend. "Sneakers belanden misschien minder vaak bij de schoenmaker voor reparatie, maar wel voor een oplapbeurt. Bijvoorbeeld om ze echt goed schoon te maken."

Minder gevraagd

Het UWV keek ook naar beroepen waar minder werk in te vinden is. Een beroep als verkoper van huishoudelijke artikelen is minder kansrijk, vanwege de vele faillissementen in het eerste kwartaal van dit jaar in de detailhandel.

Ook het beroep dierenverzorger doet het minder goed, vertelt Molleman. "We zien dat het een enorm populair beroep is onder jongeren. Daardoor zitten er meer mensen op de opleidingen dan dat er vraag naar is. Dat zorgt voor minder goede kansen op de arbeidsmarkt."

Nieuwe talen bij Google Translate: nu ook in Papiaments en Limburgs

2 months 3 weeks ago

Google voegt vandaag ruim honderd nieuwe talen en dialecten toe aan zijn bekende vertaalmachine Google Translate. Zo vertaalt de machine vanaf vandaag ook het Papiaments, dat wordt gesproken op Aruba, Curaçao en Bonaire, en het Limburgs.

De talen worden steeds vaker ook online gebruikt. "Het is de missie van Google om informatie wereldwijd zo breed mogelijk beschikbaar te maken", zegt de Limburgse directeur van Google Nederland Martijn Bertisen tegen L1 Nieuws. "Limburgs hoort daar ook bij."

Het systeem leert van bestaande vertalingen, bijvoorbeeld die online staan of uit officiële documenten. Bij talen zonder veel online vertaalde teksten, zoals het Papiaments en het Limburgs, is dat moeilijk. Daarom is onder meer samengewerkt met native speakers.

L1 sprak met Limburgers over dit initiatief:

Het Limburgs kent veel verschillende varianten. Zo klinkt het dialect dat in Weert gesproken wordt heel anders dan het Maastrichts of het Venloos en kennen de verschillende varianten ook eigen woorden.

Google Translate kan alle varianten van het Limburgs vertalen naar het Nederlands of een andere taal. Andersom wordt het iets ingewikkelder. De vertaling naar het Limburgs is een mengelmoes van de meest gebruikte Limburgse varianten.

De provincie Limburg is "super blij" met de toevoeging van het dialect. "Maar we zijn ook heel gruuëts (Limburgs voor trots, red.) dat we via ondersteuning van de Limburgse Academie onze bescheiden bijdrage aan deze ontwikkeling hebben kunnen leveren."

Yuri Michielsen, voorzitter van de Limburgse Academie, zegt dat de organisatie de komende jaren nog met Google blijft werken om het Limburgs via de vertaalmachine te perfectioneren.

Meer talen

Naast het Papiaments en het Limburgs heeft de vertaalmachine van Google ook onder meer het Manx (de taal op het eiland Man), Punjabi uit Pakistan en Tamazight uit Noord-Afrika toegevoegd.