Aggregator

In Spanje is de piloot van een F-18 omgekomen toen zijn straaljager neerstortte. Dat gebeurde in de buurt van Teruel, een stad in de oostelijke regio Aragón. De toedracht is onduidelijk.

In een bericht op X zegt de Spaanse luchtmacht: "We betreuren het te moeten melden dat onze collega, luitenant-kolonel Pablo Estrada Martín, is omgekomen bij het F-18-ongeluk."

Het Spaanse leger beschikt over twee types straaljager, de Eurofighter Typhoon en de in de VS gemaakte F-18.

In mei vorig jaar stortte ook een F-18 neer in Spanje, nadat het toestel in de problemen was gekomen tijdens een demonstratie. Toen overleefde de piloot de crash. In 2017 crashten twee straaljagers in een week tijd. In beide gevallen kwam de piloot om het leven.

Als de overheid belastinggeld investeert in het groener en schoner maken van staalfabriek Tata Steel, dan moet er onafhankelijke controle komen op de uitstoot om te meten of het ook lukt. Dat adviseert de speciaal ingestelde Expertgroep Gezondheid IJmond onder leiding van hoogleraar geneeskunde Marcel Levi. Vervolgens moeten die uitstootgegevens openbaar gemaakt worden, vooral in het belang van omwonenden, vindt de expertgroep.

Het advies aan het kabinet is een uitwerking van het advies dat de expertgroep in februari gaf. Alleen als Tata Steel de gezondheid van omwonenden kan garanderen, zou het miljardensubsidies van de overheid mogen krijgen om te verduurzamen, was toen de aanbeveling.

Levi: "Iedereen vindt die staalfabriek belangrijk voor Nederland, en ook strategisch voor Europa. Maar dan moet het wel groener en gezonder."

Drieduizend "incidenten" per jaar

De wetenschappers verbazen zich over de vele "incidenten" waarbij ongewenste emissies plaatsvinden. Dat zijn er zo'n 3000 per jaar. Deze incidenten worden slecht gemonitord, staat in het rapport. "Het zijn bijna geen incidenten meer, het is structureel", zegt Levi. "Ze zijn niet allemaal even erg maar dat kunnen de omwonenden niet weten. Die zien een zwarte wolk." Meer openheid en betere communicatie zouden onnodige onrust kunnen wegnemen, verwacht hij.

Verder moet de overheid duidelijke afspraken met Tata Steel maken over de uitstoot van Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS), vinden de experts. Dat zijn stoffen die bijvoorbeeld de voortplanting belemmeren, kankerverwekkend zijn of zich in de voedselketen ophopen. "We zien dat sommige van de Zeer Zorgwekkende Stoffen een veel hogere depositie hebben in de IJmond dan elders. Ook concentraties van ZZS in de lucht zijn sterk verhoogd."

De groene staalplannen van Tata Steel hebben ongetwijfeld een gunstige uitwerking, zegt de expertgroep. Maar vanuit "gezondheidsoogpunt" worden de aanbevolen waarden van de Wereldgezondheidsorganisatie voor de omwonenden niet gehaald.

De experts adviseren het kabinet dan maar uit te gaan van "het principe" dat de bijdrage aan de blootstelling van Tata Steel vergelijkbaar mag zijn met die van inwoners van een gemiddelde stad. Die is nu veel hoger, wat "wijst op een forse reductieopgave".

Tata Steel beschikt over veel informatie en meetresultaten die niet met de buitenwereld worden gedeeld, zegt de expertgroep. Levi: "Er zijn een paar onafhankelijke metingen, maar de meeste worden gedaan onder verantwoordelijkheid van het bedrijf. De overheid moet afspraken maken over wanneer, hoe vaak en waar er gemeten wordt."

Die resultaten moeten openbaar en inzichtelijk worden. Ook de meetresultaten van de overheid zouden op dagelijkse basis makkelijker voor iedereen in te zien moeten zijn, vinden de wetenschappers.

Koud, onherbergzaam en, ondanks de enorme hoeveelheid ijs, kurkdroog: de Zuidpool is voor planten een van de meest ongastvrije plekken op aarde. Alleen aan de randen en op bergtoppen die boven het ijs uitsteken, groeien (korst)mossen, schimmels en planten. En daarop leven weer geharde soorten insecten en wormen.

Door klimaatverandering breiden die groene plukjes zich razendsnel uit, schrijft een team van Britse wetenschappers in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Geoscience. Op basis van satellietwaarnemingen concluderen zij dat de oppervlakte aan mos tussen 1986 en 2021 ruim elf keer zo groot werd.

Sceptisch

Het is duidelijk dat de Zuidpool vergroent. Maar de veranderingen die de Britten zien, zijn zo ingrijpend dat poolonderzoekers die niet betrokken waren bij het onderzoek sceptisch reageren. "Ik ken dit gebied redelijk goed en heb moeite dit te geloven", zegt Stef Bokhorst, ecoloog aan de Vrije Universiteit, gespecialiseerd in de poolgebieden.

Vooral de schatting van de bedekking met mos in 1986 lijkt hem aan de lage kant. Ook in de jaren 70 en 80 beschreven wetenschappers dat grote gebieden met mos waren begroeid.

Oorzaak van de vergroening is klimaatverandering. Op grote stukken van het werelddeel is hier nog weinig van te merken. Maar op het Antarctisch schiereiland, dat de Britten nu hebben onderzocht, wordt het wel natter en warmer. Dit is het meest noordelijke deel van de Zuidpool dat uitsteekt richting Zuid-Amerika.

Bokhorst was sinds 2003 elf keer voor veldwerk op het schiereiland. "De afgelopen twintig jaar heb ik zo'n snelle uitbreiding zelf gewoon niet gezien." In experimenten warmde Bokhorst bovendien lokaal mos op in broeikastjes. De planten groeiden inderdaad sneller, maar het effect was bescheiden.

Bokhorst vermoedt dat de satellieten snelgroeiende algen hebben waargenomen, geen mossen. Dat zou ook verklaren waarom de metingen van jaar tot jaar variëren.

Strenge eisen

De bedenkingen van Bokhorst komen niet onverwacht voor de wetenschappers die betrokken waren bij het onderzoek. "We hadden sceptische reacties verwacht", zegt Thomas Roland, onderzoeker aan de Universiteit van Exeter. Aanvankelijk waren ze ook zelf verbaasd. Voor de zekerheid hebben ze hun analyse herhaald. Zelf zijn ze er nu van overtuigd: de vergroening is echt.

Volgens Roland zijn ze heel zorgvuldig geweest. Zo is er niet gekeken naar met ijs en sneeuw bedekt land, omdat daar wel algen maar geen mos kan groeien. Bovendien moesten satellietmetingen van land aan strenge eisen voldoen voordat het als groen werd beoordeeld. Daarvoor gebruikten ze waarnemingen van een collega die ter plekke was geweest.

Zijn mede-onderzoeker Oliver Bartlett van de University of Hertfordshire vermoedt dat de vergroening deels is te verklaren doordat mossen gezonder zijn dan vroeger. "Mogelijk was veel mos niet gezond genoeg om te zien op satellietbeelden. Inmiddels neem je ze wel waar."

Er zijn diverse uitdagingen voor dit soort onderzoek. Zo is er veel bewolking boven het schiereiland. Ook worden mossen vaak omgewoeld door pinguïns en pelsrobben. Verder zijn de Britten voor dit onderzoek niet op Antarctica geweest. Uitsluiten dat het gaat om algengroei kunnen ze daarom niet. In een vervolgonderzoek willen ze ter plekke hun resultaten vergelijken met de satellietdata.

Langer groeiseizoen

Bokhorst betwist niet dat de Zuidpool vergroent. Door de opwarming is er steeds meer ijs- en sneeuwvrij land voor planten. En door minder barre omstandigheden is er een langer groeiseizoen met meer beschikbaar (smelt)water.

Eerder onderzoek liet zien dat mossen hierdoor sneller groeien. En dat het Antarctisch parelmoerkruid en Antarctische smele, de enige 'echte' planten op de Zuidpool, hun leefgebied langzaam uitbreiden. Bokhorst: "Maar ik denk dat deze veranderingen veel langzamer gaan dan de Britten stellen."

Hoe dan ook zal de Zuidpool door klimaatverandering lokaal minder vijandig worden voor leven. Zowel Bokhorst als Roland zijn bezorgd dat hierdoor nieuwe plantensoorten voet aan de grond krijgen. Zeker nu er steeds meer toeristen komen, die op hun schoenen en kleding zaden kunnen meenemen.

Pinguïnpoep

"We hebben laboratoriumexperimenten gedaan met zaden van Europese planten op grond van Antarctica", zegt Bokhorst. "Zelfs bij lage temperaturen blijken ze te ontkiemen." Zeker in gebieden waar pinguïns leven die grond bemesten met hun poep, kan een plant zich dan snel verspreiden.

Circa 2,5 tot 5 miljoen jaar geleden was de Zuidpool overigens pas echt groen. Er groeiden zelfs bossen. Zo ver zijn we nog lang niet, zegt Roland, maar dat het werelddeel er op de lange termijn anders uit gaat zien, lijkt volgens hem onvermijdelijk.

Webshops moeten duidelijker aangeven wat knoppen met de tekst 'bestellen', 'bestelling plaatsen' of 'bestelling afronden' betekenen. Dat bepaalt de Hoge Raad in een uitspraak over onder andere bol.com. Knoppen met zulke teksten zijn niet duidelijk genoeg voor consumenten.

(Telecompaper) Vodafone Group announced plans to set up a new logistics hub in Luxembourg for mobile and fixed network equipment for its European markets...

(Telecompaper) The FCC is proposing to open up the 6 GHz band to more low-power devices, alongside Wi-Fi equipment...

Wie TikTok of Instagram opent, kan er zeker op Werelddierendag niet omheen: duizenden video's van dieren, de ene nog zoeter dan de andere. Ook de afgelopen maanden gebeurde het geregeld dat dieren viraal gingen op sociale media.

Wat is het geheim achter het succes van Pesto de pinguïn, dwergnijlpaard Moo Deng en Sunny de bulldog? "Wezentjes met ronde vormen werken online heel goed", aldus UvA-docent Maarten Reesink, gespecialiseerd in mens-dierrelaties.

De uit de kluiten gewassen pinguïn Pesto in Australië is een van de dieren die de afgelopen weken volop rondgingen op sociale media. Het pinguïnkuiken van negen maanden oud en 21 kilo trekt in het aquarium van Melbourne veel bekijks. Op TikTok zijn video's te vinden van een heen en weer waggelende Pesto. Een aantal video's kreeg meer dan drie miljoen likes.

Of neem het jonge dwergnijlpaardje Moo Deng in Thailand, waarvan de video's miljoenen keren werden bekeken. Ook Nederland kent zulke voorbeelden. De bulldog Sunny ging viraal nadat hij in Amsterdam had "gepraat" tegen voorbijgangers in het openbaar vervoer en een livestream van zeehonden in Pieterburen ging deze zomer als een raket in Japan.

Moo Deng is razend populair in Thailand en daarbuiten:

Het succes achter zulke dierenvideo's zit hem niet alleen in het algoritme, weet ook UvA-wetenschapper Reesink. De fascinatie voor dieren door mensen is eeuwenoud. Dat komt vooral doordat dieren ons doen denken aan mensen. "Pinguïns bijvoorbeeld, die lopen als een kelner en doen ons vanwege de kleurencombinatie ook daaraan denken", vertelt Reesink. "Daardoor worden het wezens waarmee we ons kunnen identificeren."

Ook helpt het als een dier in zo'n video een ronde vorm heeft, aldus Reesink. "En als ze ons dan aankijken en hoge piepgeluidjes maken, dan is dat natuurlijk helemaal schattig." Volgens hem is dat ook de reden waarom katten- en hondenvideo's het online zo goed doen en video's over amfibieën en insecten veel minder.

Pesto de pinguïn gaat viraal op sociale media:

Er kleven ook nadelen aan het feit dat we ons identificeren met ronde, schattige dieren, denkt Reesink. Het gevaar dreigt dat we ze daardoor soms ook echt als mensen gaan zien. "Dan kleden we ze bijvoorbeeld aan met poppenkleding om het nog schattiger te maken. We moeten dieren wel vooral blijven zien als dieren, niet als baby's."

Aan de roem van sociale media zitten ook niet alleen maar voordelen. Nijlpaard Moo Deng wordt permanent beveiligd: bezoekers gingen dingen naar haar gooien zodat ze haar "kunstje" zou vertonen.

Up first this week is a warning for the few of us still brave enough to host our own email servers. If you’re running Zimbra, it’s time to update, because …read more

Het voorstel van de Europese Commissie om permanent extra importheffingen in te voeren op elektrische auto's uit China heeft steun van voldoende EU-landen gekregen. Het besluit moet de Europese industrie beschermen tegen de goedkope elektrische auto's die China uitvoert.

Apple heeft iOS 18.0.1 uitgebracht. In de eerste update van het mobiele besturingssysteem wordt een probleem opgelost waarbij iPhone 16- en 16 Pro-gebruikers hun scherm niet goed meer konden gebruiken. Ook zijn er twee beveiligingslekken gerepareerd in het OS.

Het is een moment van reflectie voor Joden wereldwijd, reflectie op een heftig jaar: Rosj Hasjana, het Joods nieuwjaar. De viering begon woensdag en duurt tot en met vanavond. Dit jaar is de viering extra beladen, want het is bijna een jaar geleden dat terreurorganisatie Hamas een grote aanslag in Israël uitvoerde. Na tientallen jaren van bezetting van de Palestijnse gebieden door Israël en meerdere grote oorlogen, was 7 oktober 2023 het begin van een periode waarin het conflict tussen Israël en de Palestijnen, en gaandeweg in een groter deel van het Midden-Oosten, opnieuw escaleerde.

Onder Nederlandse Joden zullen er deze keer ook andere gesprekken gevoerd worden bij de vieringen. Lievnath Faber is programmadirecteur bij de Joodse culturele organisatie Oy Vey. Ze merkte het afgelopen jaar dat mensen om haar heen zich onveiliger zijn gaan voelen. "Ze ervaren dat als je Joods bent er meteen de link wordt gelegd met Israël, Palestina en de oorlog. Mensen zien een davidster of Hebreeuwse letter aan een ketting hangen en vragen dan gelijk of je zionistisch bent."

Oy Vey zelf krijgt veel verzoeken van allerlei maatschappelijke en politieke organisaties om gesprekken te voeren waar verbinding en oplossingen centraal staan, zegt Faber. "Dat gebeurt te weinig en er is veel behoefte aan."

Nati Banet kijkt uit naar Rosj Hasjana. Hij is medevoorzitter van de Joodse studentenvereniging IJAR. "Voor mij betekent het dat ik met familie kan zijn, er veel lekker eten is en we kunnen reflecteren en vooruitblikken."

Ook hij kijkt met gemengde gevoelens terug op het afgelopen jaar. "Er zijn zeker positieve dingen gebeurd, zo heb ik bijvoorbeeld mijn bachelorstudie gehaald, maar de oorlog brengt veel moeilijke dingen met zich mee. Het is verschrikkelijk wat daar gebeurt en heel naar om daar de hele tijd aan te denken."

Ook Banet voelt zich in Nederland niet altijd meer veilig sinds 7 oktober: "Een maand geleden ben ik heel erg geïntimideerd. Er kwam iemand achter me fietsen die "Free Palestine!" en "Hamas, Hamas, Joden aan het gas!" schreeuwde en daarna deed alsof hij me wilde neerschieten. Dat heeft mijn gevoel van veiligheid wel veranderd. Ik ben me nu veel bewuster van mijn omgeving."

Joden ervaren in Nederland meer antisemitisme dan in andere Europese landen. Onderzoek van het Europees Bureau voor de Grondrechten wees dit jaar uit dat 83 procent van de ondervraagde Joden in Nederland denkt dat het aantal gevallen van antisemitisme is toegenomen in de afgelopen vijf jaar.

Het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) onderzocht het aantal daadwerkelijke meldingen van antisemitisme in Nederland. Daaruit kwam dit jaar naar voren dat er 1550 meldingen binnenkwamen bij het centrum, waarvan er 379 aan de definitie voldeden. Dat is bijna 2,5 keer zoveel als in 2022. Met antisemitisme doelt het CIDI op uitingen die beledigend zijn voor Joden als bevolkingsgroep; kritiek op Israël valt daar dus niet onder.

Anders naar de oorlog kijken

Zowel Faber als Banet ziet ook de pijn aan de Palestijnse kant. Faber: "We moeten elkaars pijn erkennen en medemenselijkheid zien om elkaar te kunnen opzoeken in gesprek - want daar zitten de oplossingen die niet ten koste gaan van de ander. De huidige situatie duwt ons allemaal in een van de extreme polen waar er inderdaad geen oog is voor de ander; het midden verdwijnt. Dit is een gevaarlijke dynamiek en helpt niemand."

Banet is het afgelopen jaar anders naar de oorlog gaan kijken: "Ik heb gemengde gevoelens bij het beleid van premier Netanyahu. Israël moet zich kunnen verdedigen maar ik heb ook gezien wat er nu in Gaza en Libanon gebeurt en dat is gewoon verschrikkelijk. Er gaan zo veel onschuldige mensen dood."

Ondanks al het leed vond Banet het afgelopen jaar vooral leerzaam: "De oorlog zorgt ook voor veel verbinding in de Joodse gemeenschap. Zo zie ik veel meer aanmeldingen voor activiteiten van onze studentenvereniging, maar ik ben ook voor het eerst in mijn leven meer in gesprek gekomen met mensen die heel anders naar de oorlog kijken."

In Rusland is een Nederlandse man opgepakt vanwege het slaan van een politieagent. Dat melden diverse Russische media. De aanleiding zou onenigheid over een omgevallen verkeersbord zijn geweest.

Het zou gaan om de 64-jarige Harry van W. Hij zou de agent in zijn gezicht geslagen hebben in de buurt van Smolenskaya, een metrostation in het centrum van Moskou.

Russische media schrijven dat W. struikelde over een verkeersbord, dat hij vervolgens een schop gaf om zijn woede af te reageren. Toen een politieagent hem daarop aansprak, zou hij de klap hebben uitgedeeld. De Russische autoriteiten hebben een strafzaak geopend.

Amerikaan die politieagent sloeg nog vast

Afgelopen augustus werd in Moskou een Amerikaanse man opgepakt voor het slaan van een politieagent. Even daarvoor zou hij het personeel van het hotel waar hij verbleef hebben mishandeld. Hij kreeg in eerste instantie vijftien dagen celstraf voor 'hooliganisme' vanwege het incident met het hotelpersoneel.

Later werd een nieuwe strafzaak geopend voor het aanvallen van de politieagent. Daarvoor kan hij een celstraf van maximaal vijf jaar krijgen. De Amerikaan zit nog altijd vast.

Lian Li heeft met de Lancool 207 zijn nieuwste ATX-kast uitgebracht. Bij dit model wordt de nadruk gelegd op airflow en een compact formaat. De fabrikant meldt dat de behuizing vanaf vandaag beschikbaar is, in zwart en wit. Hij is online terug te vinden vanaf 79,90 euro.

(Telecompaper) The chief executive of Cellnex Telecom, Europe's largest mobile towers company, announced that the company intends to begin distributing dividends in 2025, a year earlier than initially planned...

Partijleider Thierry Baudet van Forum voor Democratie (FvD) is verhoord door de politie omdat er aangifte is gedaan om twee video's die dit jaar en vorig jaar november door zijn partij zijn gebruikt.

Baudet is vandaag samen met zijn advocaat en voormalig fractiegenoot in de Tweede Kamer Theo Hiddema naar een politiebureau in Amsterdam gegaan voor het verhoor. De twee kondigden dat zelf aan op X.

In de uitnodiging van de politie staat dat FvD wordt verdacht van groepsbelediging en aanzetten tot haat. De brief is door Baudet online gezet.

Spreidingswet

De eerste video gaat over de spreidingswet, de wet waarmee asielzoekers evenwichtiger moeten worden verspreid over het land. Het filmpje is in het voorjaar meerdere keren uitgezonden in de Zendtijd voor Politieke Partijen op televisie.

De tweede video gaat over transgender en non-binaire personen. Dat is gebruikt op de Instagrampagina van Forum voor Democratie. Vanwege de filmpjes is drie keer aangifte gedaan.

Reactie Openbaar Ministerie

Het OM meldt in een persbericht dat het de twee video's als strafbaar heeft beoordeeld. "Het eerste filmpje beoordeelt het OM als een uiting die aanzet tot haat tegen asielzoekers en groepsbelediging, de andere video als een uiting die aanzet tot haat tegen lhbtiq+-ers en als een discriminatoire belediging van een persoon."

In een toelichting bevestigt een woordvoerder van het OM de inhoud van de politiebrief. In eerste instantie worden de drie bestuursleden van de partij verhoord, zegt de woordvoerder. "Thierry Baudet is van hen de eerste. Wij willen van de bestuursleden weten wat hun bedoeling is geweest met deze video's. Daarna nemen we een beslissing of zij worden vervolgd of niet."

Zendtijd voor politieke partijen

Het filmpje over de spreidingswet was een campagnevideo die werd uitgezonden op een publieke tv-zender. Hoe veel zendtijd een politieke partij krijgt en wanneer een video wordt uitgezonden bij de publieke omroep, wordt bepaald door het Commissariaat voor de Media (CvdM).

"De rol van het Commissariaat bij de zendtijd voor politieke partijen is zorgen voor een evenwichtige en gelijkwaardige verdeling van deze zendtijd", zegt Gert-Jan Hartlief van het CvdM. "Hiervoor wordt een onafhankelijk notaris ingeschakeld, die de loting verricht waarmee de zendtijd wordt ingedeeld."

Zowel de NPO als het Commissariaat voor de Media heeft geen invloed op de inhoud van de campagnevideo's. Ook worden de video's niet van tevoren bekeken door de NPO of het CvdM. "Het Commissariaat gaat niet over de inhoudelijke beoordeling, de inhoud van de filmpjes is aan de politieke partijen zelf", stelt Hartlief.

Tot nu toe was onduidelijk welke locatie Vincent van Gogh vereeuwigde op het schilderij Populierenlaan bij zonsondergang. Onderzoek van de Texas State University en twee Nederlandse sterrenkunde-amateurs heeft daar verandering in gebracht, schrijft de Volkskrant. Op het schilderij van 13 of 14 november 1884 is de Weverstraat in Nuenen te zien, concluderen de onderzoekers.

De Eindhovense Weer- en Sterrenkundige Kring kreeg begin 2022 een mail van Donald Olson van de Texas State University. Hij vroeg om assistentie bij zijn onderzoek naar de datum en precieze locatie van Populierenlaan bij zonsondergang. Duidelijk was al wel dat het rond Van Goghs toenmalige woonplaats Nuenen moest zijn.

De vrijwilligers Ferry Zijp en Louis Verbraak wilden daar graag bij helpen. "Het is een heel uitzoekwerk geweest", zegt Verbraak in het NOS Radio 1 Journaal. De mannen fietsten rond in de omgeving van Nuenen om de juiste straat te vinden. "We keken of er meer wegen waren met een hoek van tussen de 240 en 244 graden."

Op zochten ze op oude kaarten naar wegen waar in de tijd van Van Gogh populieren stonden. Zo kwamen de mannen uiteindelijk uit bij de Weverstraat.

Ook probeerden Zijp en Verbraak te achterhalen wanneer Van Gogh het schilderij had gemaakt. "Om te beginnen kun je zien dat de bomen kaal waren, dus het was in de herfst." Olson berekende dat de afgebeelde zonsondergang zich rond half november voordeed. Uit gegevens van het KNMI bleek dat de kunstenaar het op 13 of 14 november geschilderd moest hebben, want alleen toen was het niet bewolkt.

De twee sterrenkunde-amateurs probeerden ook om de zon te fotograferen in de Weverstraat. "Dat is gelukt, alleen op 9 november, en toen stond de zon eigenlijk nog iets te hoog", zegt Verbraak. "Maar het is moeilijk om zo'n foto te maken, want het moet natuurlijk niet bewolkt zijn."

De Autoriteit Consument & Markt verplicht Aegon om VodafoneZiggo gebruik te laten maken van een antenneopstelpunt op een woongebouw in Alphen aan den Rijn. Dat is volgens de toezichthouder nodig om de kwaliteit van de netwerkdekking te waarborgen.

De gemeente Den Haag wil opvang gaan organiseren voor uitgeprocedeerde asielzoekers. Dat is besloten in de Haagse gemeenteraad, net nu het kabinet heeft aangekondigd te stoppen met het financieren van de zogenoemde bed-bad-brood-regeling.

Den Haag had zo'n opvang nog niet, maar wil nu "samen met de regio haar verantwoordelijkheid pakken", zei fractievoorzitter Judith Klokkenburg (Christenunie/SGP). Haar partij diende een motie in om de mogelijkheden voor lokale opvang te onderzoeken en die is aangenomen.

De bed-bad-brood-regeling krijgt vanaf volgend jaar geen subsidie meer van de rijksoverheid. Minister Faber van Asiel en Migratie heeft gezegd dat ze wil inzetten op "terugkeer in plaats van gesubsidieerde opvang".

Dilemma

In een bed-bad-brood-opvang worden asielzoekers die terug moeten naar hun thuisland op sobere wijze opgevangen. Daarmee wordt voorkomen dat ze op straat gaan rondzwerven en mogelijk overlast veroorzaken terwijl ze wachten op terugkeer. Vijf gemeenten bieden op dit moment zulke opvang: Amsterdam, Eindhoven, Groningen, Utrecht en Rotterdam.

Het stoppen van de financiering van het rijk leidt bij deze gemeenten tot een dilemma: de opvang per 1 januari zelf gaan betalen of de deuren sluiten. Rotterdam besloot tot dat laatste. Verantwoordelijk wethouder Achbar (Denk) dringt bij het rijk aan op een gepaste oplossing, maar zegt dat de verantwoordelijkheid voor financiering van de opvang niet bij de gemeente ligt.

De andere vier gemeenten denken daar anders over. Zij gaan na 1 januari zelf verder met de opvang van de uitgeprocedeerde asielzoekers. "Wij willen mensen niet zonder enig perspectief op straat hebben", zei de Groningse burgemeester Koen Schuiling daarover. "Want dan kan men werkelijk geen kant meer op, letterlijk en figuurlijk. Dat moet je niet willen."

Aanzuigende werking

Ook Haagse gemeenteraadsleden denken dat het stoppen van de landelijke financiering de problemen in de steden alleen maar groter maakt. CU/SGP-raadslid Klokkenburg: "Als mensen onder de radar verdwijnen, is het veel moeilijker om hen te helpen met het terugkeren naar het land van herkomst."

Hart voor Den Haag, de grootste partij in de Haagse coalitie, is kritisch op de motie en stemde tegen. Raadslid Rachid Guernaoui vreest dat het opzetten van een bed-bad-brood-opvang een aanzuigende werking heeft en dat meer asielzoekers naar Den Haag komen, schrijft Omroep West. "En gaat Den Haag nu elk kabinetsbesluit niet uitvoeren?", vroeg hij zich af in de raad.

Daarop zei Klokkenburg geen lak te hebben aan landelijke regelgeving. "Maar wij hebben straks te maken met mensen die op straat belanden. Mensen die hier verblijven, moeten we op een humane manier behandelen."

Overstromingen en aardverschuivingen in Bosnië en Herzegovina hebben het leven gekost aan zeker negentien mensen. Het natuurgeweld is het gevolg van hevig noodweer dat het land afgelopen nacht trof.

Vooral in het midden en zuiden van Bosnië en Herzegovina stormde en regende het vannacht hard. Het stadje Jablanica, zo'n 70 kilometer van de hoofdstad Sarajevo, is met name zwaar getroffen. Daar viel ook het merendeel van de slachtoffers. Volgens de hulpdiensten is Jablanica nagenoeg onbereikbaar geworden.

Dit zijn beelden uit het centraal gelegen Jablanica:

Huizen zijn ingestort door aardverschuivingen en wegen en bruggen zijn verwoest. Er wordt gezocht naar een plek om de dakloos geraakte inwoners op te vangen. Verder is de elektriciteit op meerdere plaatsen uitgevallen en is mobiel telefoonverkeer niet mogelijk.

'Het is echt onwerkelijk'

Het leger is opgeroepen om te helpen. Meerdere mensen zijn vermist. Gevreesd wordt dan ook dat het aantal doden nog oploopt. "Elk uur krijgen we nieuwe informatie dat er nieuwe slachtoffers zijn", zei minister Helez van Defensie vanmiddag.

Minister Konakovic van Buitenlandse Zaken heeft het rampgebied bezocht en zegt dat het een van de ergste taferelen is die hij in zijn leven heeft gezien. "Het ene deel van het dorp staat volledig onder water, het andere deel is compleet bedolven onder het puin. Het is echt onwerkelijk. Eerlijk gezegd verwacht ik niet dat er nog levenden onder het puin vandaan worden gehaald."

Het noodweer heeft ook de buurlanden Kroatië, Servië en Montenegro getroffen. De autoriteiten in die landen hebben hun inwoners gewaarschuwd voor overstromingen. Ook hebben ze gezegd bereid te zijn om hun Bosnische collega's te hulp te schieten.

De hoogste leider van Iran, ayatollah Khamenei, heeft de Iraanse raketaanval op Israël "volkomen legaal en gelegitimeerd" genoemd. Het was een "minimale straf" voor Israëls "ongelooflijke misdaden", zei hij tegen een enorme mensenmassa die was samengekomen voor het vrijdaggebed in Teheran.

Het was de eerste publieke reactie van Khamenei op de aanval van dinsdagavond, waarvoor hij volgens persbureau Reuters persoonlijk opdracht heeft gegeven. De raketten werden afgevuurd als vergelding voor de dood van Hezbollah-leider Nasrallah en ook nog voor de dood van Hamas-leider Haniyeh eind juli.

Door de Iraanse aanval met een kleine 200 raketten ontstond op verschillende plekken in Israël schade en liepen enkele Israëliërs lichte verwondingen op. Een Palestijnse man in Jericho was het enige dodelijke slachtoffer. Hij kwam om het leven toen hij werd geraakt door een brokstuk van een raket.

Het is uitzonderlijk dat Khamenei het vrijdaggebed leidde. De laatste keer was in 2020, kort nadat de VS de belangrijke Iraanse generaal Soleimani had gedood. De keer daarvoor was in 2012.

Dit keer sprak hij niet alleen Perzisch, maar ook Arabisch, in een overduidelijke boodschap aan de regio:

In zijn preek zei Khamenei dat moslimlanden "van Afghanistan tot Jemen" in Israël een gezamenlijke vijand vinden. Hij zei dat Irans strijd tegen Israël doorgaat, maar ook dat het land niets overhaast zal doen.

Voordat Khamenei de menigte toesprak, had hij met andere hoogwaardigheidsbekleders Hassan Nasrallah herdacht. Iran is de belangrijkste bondgenoot van Hezbollah, de militante beweging in Libanon.

Om de band met Libanon kracht bij te zetten, kwam de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Araghchi vanochtend aan in de hoofdstad Beiroet. Hij sprak daar met waarnemend premier Mikati. Ook bracht hij hulpgoederen mee voor ontheemde Libanezen. Over gesprekken met Hezbollah is niets bekendgemaakt.