NOS Nieuws - Algemeen

Belasting woningbezitters Amsterdam ruim 25 procent verhoogd

2 months ago

Amsterdam verhoogt volgend jaar de onroerendezaakbelasting (ozb) met zo'n 27 procent. Het extra geld wil het college steken in onder meer jeugdzorg, de energietransitie en het tegengaan van zwerfafval, blijkt uit de begroting voor 2025.

In de lokale politiek wordt verdeeld gereageerd op deze plannen. Volgens de coalitiepartijen is de verhoging noodzakelijk, maar bij de oppositie stuit het het plan op kritiek.

Op jaarbasis gaat de ozb op jaarbasis met gemiddeld 86 euro per woning omhoog: van 313 naar 399 euro.

De afvalstoffenheffing blijft de komende twee jaar wel gelijk. De gemeente erkent namelijk dat dat bedrag nu al relatief hoog is vergeleken met andere gemeenten. De ozb-verhoging komt neer op 27 procent, meldt NH.

'Huizenbezitter gebruikt als pinautomaat'

De oppositiepartijen reageren verbijsterd op de plannen. Zo spreekt de VVD van een "ongekend forse verhoging". De huizenbezitter wordt volgens de grootste oppositiepartij gebruikt als pinautomaat.

"Het college heeft in de afgelopen jaren de gemeentebelastingen bijna naar het maximale verhoogd", zegt VVD-raadslid Kune Burgers tegen de lokale omroep AT5. "De middenklasse wordt op deze manier maximaal uitgekleed. Dit baart ons grote zorgen."

Ook het CDA zegt de verhoging "volstrekt onacceptabel en onrechtvaardig" te vinden. "Het is een grote misvatting van linkse partijen dat huizenbezitters rijk zijn en dat je daar maar belasting kan blijven verhogen", aldus CDA-raadslid Rogier Havelaar.

Absolute prioriteit

Maar volgens coalitiepartij PvdA is het verhogen van de ozb onvermijdelijk. "We verhogen de ozb omdat dat noodzakelijk is om de stad sterk te houden, maar laten tegelijkertijd de afvalstoffenheffing voor twee jaar ongemoeid", zegt PvdA-raadslid Farley Asruf. "Dat is een bewuste keuze om de lasten voor Amsterdammers beheersbaar te houden."

Verantwoordelijk wethouder Hester van Buren, ook van de PvdA, voegt toe: "We verhogen de ozb ook omdat we de jeugdzorg niet in de kou willen laten staan en omdat we de afvalstoffenheffing niet willen laten stijgen", zegt ze bij AT5.

Volgens haar is het aanpakken van afval op straat "een absolute prioriteit". Er wordt 13 miljoen euro extra vrijgemaakt en de eerder genomen maatregelen om de stad schoon te houden worden verlengd. Per jaar gaat er 24 miljoen euro extra naar jeugdzorg en is er 13 miljoen euro voor bepaalde trajecten naast de reguliere jeugdzorg.

Voor het eerst neushoorn geopereerd aan gebroken poot

2 months ago

Voor het eerst is een neushoorn behandeld aan een gebroken poot. Dat is gebeurd in een dierentuin in het noordwesten van Engeland. De operatie wordt 'baanbrekend' genoemd, de artsen voerden een kijkoperatie uit en de neushoorn moest vier weken in het gips.

Het ging om een vijf uur durende ingreep in het verblijf van het dier, met een team van chirurgen, anesthesisten, verpleegkundigen en dierenverzorgers.

Paardenchirurg

"Deze operatie is niet te vergelijken met iets dat we eerder hebben gedaan", zei David Stack, een ervaren paardenchirurg. Omdat er geen informatie is over het opereren van neushoorns aan dit soort letsel, is de medische kennis gebruikt die er beschikbaar is over paarden.

Kijk hier naar beelden van de operatie:

De chirurgen wisten niet hoe de poot van een neushoorn er aan de binnenkant precies uitziet, waardoor het onduidelijk was hoeveel ruimte er zou zijn voor de operatie en hoe ver ze konden kijken met een camera. Stack: "De behandeling van de neushoorn was baanbrekend voor de diergeneeskunde, er waren veel primeurs."

De ingreep is goed gegaan. Het dier moest een tijd afgezonderd in haar eigen verblijf blijven, maar staat nu weer tussen haar soortgenoten.

Rechtbank Hongkong veroordeelt mannen voor opruiing: T-shirt was te provocerend

2 months ago

In Hongkong zijn twee mannen veroordeeld tot een celstraf van 10 en 14 maanden wegens opruiing. Zij zijn de eersten die daarvoor zijn veroordeeld sinds de laatste aanpassing van de veiligheidswet in Hongkong. De pro-Chinese regering heeft die ingevoerd om tegenstanders van de regering hard te kunnen aanpakken.

Provocerend T-shirt

Een van de mannen heeft zitplaatsen in het openbaar vervoer beklad met teksten over de regering "die de sociale rust en publieke orde ondermijnen", zo luidt het vonnis. De verdachte had opgeroepen tot een onafhankelijk Hongkong. Hij kreeg 10 maanden cel.

De andere man stond terecht in een aparte zaak. Hij zou een "provocerend" T-shirt hebben gedragen. Daarop stond de protestleus "Liberate Hongkong, revolution of our times". Hij bekende schuld.

Protesten

De slogan is bekend van de protesten uit 2019. Het pro-Chinese bestuur en de pro-democratiebeweging botsten toen hard over de toenemende invloed van Chinees gezag. In 2020 werd als gevolg daarvan de eerste nationale veiligheidswet aangenomen. Daarmee werden het oproepen tot onafhankelijkheid, buitenlandse inmenging en staatsondermijnende activiteiten verboden.

Weinig activisten durven zich sindsdien nog publiekelijk uit te spreken.

'Maatschappelijke chaos voorkomen'

Volgens de rechter is het van belang dat opruiing wordt aangepakt. Hij zegt dat er anders "opnieuw te veel ruimte ontstaat voor maatschappelijke chaos".

In de nieuwe wet is de maximale straf voor opruiing verhoogd van twee jaar naar tien jaar. Die hoogste straf geldt als er sprake is van "samenzwering met buitenlandse krachten".

Critici, waaronder mensenrechtenorganisatie Amnesty International, noemen die definitie vaag en zeggen dat de wet een inbreuk is op de vrijheid van meningsuiting.

Opnieuw explosies in centrum Keulen, politie verdenkt Nederlandse drugsbendes

2 months ago

Deze week is het centrum van Keulen opnieuw opgeschrikt door explosies. Gisterochtend vroeg was er een ontploffing bij een kledingwinkel in de Duitse stad. Maandag was er een explosie bij een discotheek, waarbij iemand lichtgewond raakte. Eind juni waren er in de regio ook al explosies.

De politie meldt dat beide ontploffingen eenzelfde patroon volgden. Rond 06.00 uur werd er een tas voor de panden neergezet, kort daarna ontploften de explosieven.

Michael Esser, hoofd criminaliteit bij de politie van Keulen, zei op een persconferentie dat er een duidelijke connectie is met Nederland. "Explosies als waarschuwing of beschietingen van huizen zijn daar al orde van de dag. Het verband met Nederlandse criminelen kan worden gelegd door de huidige bevindingen."

De verdachte achter de ontploffing bij de discotheek zou vanuit Nederland naar Keulen zijn gereden, daar de tas hebben neergezet en vervolgens weer vertrokken zijn. Er wordt nu internationaal naar de dader gezocht.

Gestolen lading

De laatste tijd krijgt de deelstaat Noordrijn-Westfalen vaker te maken met explosies en geweld. Zo was er eind juni een gijzeling in Keulen, en kwam in Solingen een 17-jarige Nederlandse jongen om het leven bij een explosie die hij vermoedelijk zelf had veroorzaakt. Toen werd er door de lokale autoriteiten ook al een link gelegd met drugscriminelen uit Nederland.

De omroep WDR schrijft dat een gestolen lading van 300 kilo cannabis de oorzaak is van al het geweld. Duitse drugscriminelen zouden die lading hebben gestolen van een Nederlandse bende.

Mogelijk meer explosies

De politie houdt rekening met de mogelijkheid van meer geplande explosies. De mensen die waarschijnlijk het doelwit waren van de aanvallen, zwijgen, zei Esser. "Zolang we niet precies weten waar de aanvallen precies op gericht waren, moeten we ervan blijven uitgaan dat er nieuwe aanvallen kunnen plaatsvinden."

De politie voert extra identiteitscontroles uit in Keulen en het publiek wordt opgeroepen om informatie met de politie te delen.

Kamer in de ban van ambtelijk advies over noodwet voor asiel

2 months ago

Op de tweede dag van de Algemene Politieke Beschouwingen spelen ambtelijke adviezen over het uitroepen van een crisistoestand om harde asielmaatregelen mogelijk te maken een grote rol. De oppositie dwong vanochtend af dat de ambtelijke adviezen openbaar gemaakt werden, maar was ontevreden toen bleek dat de stukken van het ministerie van Justitie grotendeels zwartgelakt waren.

Premier Schoof zegde daarop toe dat de ongelakte stukken alsnog naar de Kamer gaan. Na de schorsing voor het avondeten kan de Kamer daarmee waarschijnlijk aan de slag.

De stukken van het ministerie van Binnenlandse Zaken waren al wel goed leesbaar. Uit die stukken blijkt dat ambtenaren van dit ministerie schrijven dat het kabinet geen beroep kan doen op buitengewone omstandigheden. De ambtenaren raden het hun minister, Judith Uitermark (NSC) af.

"Volgens Binnenlandse Zaken is er geen sprake van een noodsituatie die de activering van artikel 110 en artikel 111 Vreemdelingenwet rechtvaardigt", is te lezen in de stukken van de ambtenaren. "Inwerkingstelling daarvan zou dan ook uit het regeerprogramma moeten worden gehaald." Onder "de huidige omstandigheden" kan het kabinet zich niet beroepen op een noodsituatie, schrijven de adviseurs.

Hoeden van de Grondwet

In een memo wordt de minister van Binnenlandse Zaken gewezen op haar "bijzondere verantwoordelijkheid voor het hoeden van de Grondwet en het rechtsstatelijk handelen van het bestuur". Even verderop staat dat ambtenaren de "stellige overtuiging" hebben dat regelgeving "hierover met succes zal worden aangevochten bij de rechter".

Ook schrijven ze dat "buiten het parlement om werken" alleen kan "in urgente noodsituaties". "De motivering hiervoor ontbreekt. Dan is inzet van staatsnoodrecht democratisch en rechtstatelijk niet aanvaardbaar."

Ook ambtenaren van het ministerie van Justitie twijfelen en wijzen er "met nadruk op dat het niet makkelijk zal zijn om tot een juridisch houdbare onderbouwing" te komen van de noodgreep. "Omdat het twijfelachtig is dat thans sprake is van buitengewone omstandigheden die noodzaken tot activering".

Een groot deel van de stukken is zwartgelakt:

In een ander stuk adviseren ambtenaren spoedwetgeving in te zetten in plaats van de noodgreep die het kabinet nu voorstaat. In het stuk schrijven adviseurs, onduidelijk van welk ministerie, dat voor de rechtvaardiging "onvoorspelbare, niet te beïnvloeden en externe factoren of gebeurtenissen" nodig zijn.

"Ontwikkelingen die al jaren aan de gang zijn en waarbij zich dit jaar geen onverwachte grote nieuwe ontwikkelingen hebben voorgedaan, zijn over het algemeen geen argumenten voor de inzet van noodbevoegdheden maar eerder voor gewone beleidswijzigingen", is te lezen.

Het kabinet wil een deel van de Vreemdelingenwet buiten werking stellen door een crisis uit te roepen. Het wil dan komen met noodwetgeving, zonder die in eerste instantie voor te leggen aan het parlement. Eerder zei minister Faber van Asiel en Migratie, die over het asielbeleid gaat, dat de maatregelen "juridisch getoetst" zijn.

Debat op scherp

Gisteren leidde het voornemen van noodwetging tot veel kritiek van oppositiepartijen, die vinden dat de Tweede Kamer dan buitenspel wordt gezet, omdat er alleen nog achteraf iets aan gedaan kan worden. Dat de ambtenaren, als adviseurs van het kabinet, dat ook blijken te vinden, zet het debat op scherp.

De tijdelijk fractievoorzitter van coalitiepartij NSC Van Vroonhoven werd in de eerste helft van het Miljoenennota-debat gisteren al flink onder vuur genomen vanwege haar steun aan het voornemen, dat volgens de oppositie niet past bij de rechtsstatelijkheid die haar partij hoog in het vaandel heeft staan.

Veertien jaar cel voor dodelijke schietpartij bij café in Den Helder

2 months ago

Een 27-jarige man die vorig jaar augustus in Den Helder een 25-jarige man doodschoot en twee anderen verwondde, moet veertien jaar de cel in. De rechter rekent het de man zwaar aan dat hij meerdere keren in de richting van het slachtoffer schoot, terwijl er veel onschuldige mensen bij stonden.

De schietpartij was rond middernacht voor een café. Een 25-jarige man uit Alkmaar kwam om het leven, twee anderen raakten gewond, onder wie één persoon ernstig. Veel mensen zagen het gebeuren.

Ruzie

Aan de schietpartij zou een ruzie in het café vooraf zijn gegaan. Die was volgens de rechtbank tussen het slachtoffer en twee vrienden van de verdachte. Toen er buiten bij het café opnieuw een conflict ontstond tussen het drietal, trok de verdachte zijn wapen en schoot meerdere keren op het slachtoffer.

De man werd drie keer geraakt en bezweek later die avond aan zijn verwondingen. Bij het schieten werd ook een omstander in zijn borst geraakt, die daardoor zwaargewond raakte. Daarnaast werd een van de vrienden van de verdachte door een kogel in zijn vinger geraakt.

Futiele aanleiding

De verdachte heeft van het begin af aan verklaard uit zelfverdediging te hebben geschoten, meldt NH. Naar eigen zeggen had het slachtoffer een vuurwapen bij zich en was hij bang dat de man hem of zijn vrienden iets aan ging doen. "Ik dacht: 'het was hij of ik'", verklaarde hij.

De rechter gaat daar niet in mee. Uit onderzoek bleek dat het slachtoffer geen vuurwapen bij zich had. Bovendien was de verdachte niet betrokken bij de ruzies met het slachtoffer.

Volgens de rechtbank is het slachtoffer om een "futiele aanleiding" doodgeschoten. Daarnaast wordt het de verdachte zwaar aangerekend dat hij meerdere keren in drukke straat schoot. "Door vijf keer op het slachtoffer te schieten, terwijl het op dat moment druk was en er meerdere mensen vlak bij het slachtoffer stonden, heeft hij bewust het risico genomen dat hij ook iemand anders zou raken."

De verdachte is veroordeeld voor doodslag en poging tot doodslag. De rechter woog bij de strafbepaling mee dat de verdachte een strafblad heeft en ten tijde van de schietpartij nog in zijn proeftijd zat. Het Openbaar Ministerie had eerder zeventien jaar cel geëist. Ook moet de man in totaal ruim 100.000 euro aan schadevergoeding betalen aan de nabestaanden.

Medewerker basisschool Helmond opgepakt na melding over seksueel misbruik

2 months ago

De politie heeft in een zedenzaak een 25-jarige man opgepakt, die tot voor kort op een basisschool in Helmond werkte. Bij de politie kwam vrijdag een melding binnen dat hij een minderjarig meisje seksueel zou hebben misbruikt.

De precieze omvang van de zaak is nog onduidelijk, meldt het Openbaar Ministerie. Wel is bekend dat meerdere ouders meldingen hebben gedaan over de leerkrachtondersteuner. In het onderzoek dat is gestart naar de man zijn 'gegevensdragers' in beslag genomen, dat kunnen bijvoorbeeld usb-sticks of harde schijven zijn.

Volgens Omroep Brabant gaat het om kindcentrum Mondomijn in Helmond. De omroep schrijft dat de man daar al jaren werkte met kinderen tussen de 7 en 12 jaar. De zaak zou aan het licht zijn gekomen nadat een leerling thuis had verteld wat ze had gezien.

Non-actief

Eerder deze week werd al gemeld dat een onderwijsassistent op de bassischool op non-actief was gesteld. Toen werd er nog gesproken over grensoverschrijdend gedrag, nu is dat veranderd in seksueel misbruik.

Volgens het OM verleent de basisschool alle medewerking. De politie heeft nauw contact met de ouders die meldingen hebben gedaan over de medewerker.

Neergestorte Britse bommenwerper WO II wordt uit bos Dronten gehaald

2 months ago

De gemeente Dronten werkt mee aan de berging van de resten van een Britse bommenwerper die in de Tweede Wereldoorlog daar vlakbij is neergestort. Mogelijk horen de resten bij een geschutskoepel die ruim zestig jaar geleden in de omgeving is gevonden. De stoffelijke resten die toen in de koepel werden gevonden, zijn nooit geïdentificeerd.

In 2022 werden in het Van Veldhuizenbos metaalresten en een band gevonden. Defensie voerde tussen december 2022 en juni 2023 drie bodemonderzoeken uit. Ter plekke werden ook scherven van vliegtuigbommen gevonden.

Uit onderzoek blijkt dat het waarschijnlijk gaat om een Lancaster-bommenwerper. Volgens Defensie tonen de brokstukken aan dat het Britse toestel vermoedelijk op weg naar Duitsland met lading aan boord is neergestort.

Omgeving afgezet

Omdat er naast metaalresten en bomscherven ook zogeheten "ontplofbare oorlogsresten" zijn gevonden, is de omgeving uit voorzorg afgezet. Volgens de gemeente is er geen direct gevaar, maar vanwege de veiligheid blijft het gebied afgezet totdat de resten zijn geborgen. Dat moet in het najaar van 2025 gebeuren, meldt Omroep Flevoland.

De stoffelijke resten in de geschutskoepel werden in 1959 al gevonden. Het slachtoffer kon toen niet worden geïdentificeerd en werd als 'Unknown Airman' begraven op een militaire begraafplaats in Nijmegen. Op de crashlocatie staat nu ook een herdenkingspaal.

Identiteit 'Unknown Airman'

Mogelijk horen de recent gevonden resten bij hetzelfde vliegtuig als de geschutskoepel. Dat kan pas met zekerheid gezegd worden als de resten zijn geborgen en het identificatienummer van het vliegtuig bekend is.

"Daarmee komen we ook een stap dichterbij de identiteit van de 'Unknown Airman' en krijgen de nabestaanden hopelijk de gelegenheid om tot een waardige afsluiting te komen", schrijft het college van burgemeester en wethouders aan de gemeenteraad. "Gezien de speciale band die de gemeente Dronten heeft met de airgunners werken we hier graag aan mee."

Laatste luchtschutter

Bij de dodenherdenking in Dronten waren altijd zogenoemde airgunners aanwezig. Inmiddels is de laatste luchtschutter overleden. Hij was volgens Omroep Flevoland tot 2022 een vaste gast bij de herdenking.

De berging zal naar verwachting zes weken duren en kost in totaal 800.000 euro. Het Rijk draagt via het Nationaal Programma Berging Vliegtuigwrakken 750.000 euro bij. De overige 50.000 euro wordt door de gemeente betaald.

Japanse jongen in China doodgestoken op beladen herdenkingsdag

2 months ago

In China is een 10-jarige Japanse jongen die gisteren werd neergestoken aan zijn verwondingen overleden. De verdachte is een Chinese man van 44. Hij stak de jongen toen die op weg was naar zijn school. Het is het tweede steekincident met een Japanse burger in China dit jaar.

Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken spreekt desondanks van "een geïsoleerd incident". Maar Japanners zijn bang dat het een voorbode is voor meer, nu de politieke spanning tussen de twee landen snel oploopt.

Ouders van schoolgenoten van het slachtoffer zijn geschrokken: "Mijn veiligheidsgevoel hier in China is volledig verdwenen," vertelt een vader aan lokale verslaggevers. Het incident vond plaats op een gevoelige herdenkingsdag.

Precies 93 jaar geleden bombardeerde het Japanse leger het spoor nabij de noordoostelijke stad Shenyang. Dat wordt door historici gezien als de start van de Tweede Wereldoorlog in China.

Extra beveiliging

De timing van de mesaanval wijst op een vergelding voor deze geschiedenis. Regelmatig laaien anti-Japanse sentimenten in China op rond de herdenking. Zo vielen op dezelfde dag in 2005 duizenden demonstranten Japanse diplomatieke posten en bedrijven aan en ook in 2012 waren er gewelddadige protesten. Mede hierom had het Japanse ministerie van Buitenlandse Zaken de Chinese overheid vorige week al gevraagd om extra beveiliging.

Dat verzoek was ook een reactie op de aanval op een Japanse moeder en kind in juni, toen een 52-jarige Chinese man de twee met een mes belaagde. Ook dit was dicht bij een Japanse school. Een Chinese vrouw schoot te hulp en bekocht dat met haar leven.

Haar daad werd in zowel China als Japan als heldhaftig bestempeld, en leidde tot beloften van de Chinese overheid om de veiligheid van buitenlandse inwoners, onder wie Japanners, te verbeteren. Maar over het onderzoek naar de aanval geeft de Chinese overheid geen informatie. Ook ditmaal weigeren de autoriteiten details over de aanval vrij te geven.

Lessen stopgezet

De Chinese ambassadeur in Tokio werd na het steekincident van gisteren op het matje geroepen. Hij zegt dat China werkt "aan het verbeteren van de veiligheid van buitenlandse inwoners". Het Chinese ministerie spreekt van een "ongelukkig incident" dat "overal ter wereld had kunnen gebeuren."

Maar in Japan geloven ze daar weinig van. Volgens premier Kishida is dit incident geen toeval. Hij eist opheldering over het motief van de dader en benadrukt dat "een herhaling absoluut niet meer mag voorkomen".

"Het is een ernstige zaak als deze aanval het gevolg is van het anti-Japanse onderwijs in China," aldus oud-Defensieminister Onodera. Dat is een breed gedeeld sentiment in de Japanse gemeenschap in China, die meer dan 100.000 mensen telt.

Vorig jaar waarschuwde de Japanse ambassade in Peking zijn burgers in China nog om voorzichtig te zijn en "niet te luid Japans te spreken" uit angst voor geweld. Dit was na landelijke demonstraties tegen de Japanse plannen om afvalwater uit de kerncentrale in Fukushima in zee te lozen.

Uit angst voor nieuwe aanvallen heeft de school de lessen stopgezet. Ouders zijn opgeroepen voor een bijeenkomst om veiligheidsmaatregelen te bespreken, en mogen online deelnemen als ze te bang zijn om naar de school te komen. De Japanse overheid heeft nogmaals gevraagd om meer beveiliging rond de tien Japanse scholen in China.

Militaire escalatie

De steekincidenten vinden plaats terwijl de militaire spanningen tussen de twee landen oplopen. China voert bijna dagelijks patrouilles uit in wateren rond de Senkaku- of Diaoyu-eilanden in de Oost-Chinese Zee. Beide landen claimen deze eilandengroep als hun grondgebied. Als antwoord op de Chinese escalatie voert ook Japan het aantal patrouilles en militaire oefeningen op.

Daarbij heeft premier Kishida aangegeven dat het Japanse defensiebudget in de komende vijf jaar wordt verdubbeld. De militaire macht wordt opgeschroefd en onderdeel daarvan is de bouw van een reeks legerbases op de meest zuidelijke eilanden, niet ver van Taiwan. Tot irritatie van China, dat weer reageert door kortstondig Japanse wateren te betreden en het luchtruim te schenden, waardoor de spanningen nog verder oplopen.

EU keert opnieuw 160 miljoen euro uit aan Oekraïne voor herstel stroom

2 months ago

De Europese Unie keert 160 miljoen euro extra aan Oekraïne uit voor hulp bij herstel van de stroomvoorziening en verwarming. Dat heeft voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie bekendgemaakt. Een deel van het geld wordt gebruikt om het energienetwerk in het land minder kwetsbaar te maken.

De afgelopen maanden is een stroomtekort in Oekraïne ontstaan. Dat komt door de aanhoudende grootschalige Russische aanvallen op het elektriciteitsnet. Door de aanvallen moest Oekraïne het stroomgebruik al terugdraaien. In meerdere regio's is sprake van een noodstop, waarbij tussen 21.00 uur en 23.59 uur geen stroom is. Ook in de hoofdstad Kyiv zitten inwoners en ondernemers geregeld in het donker.

Ook andere voorzieningen voor warmte zijn vernietigd. Oekraïne importeerde al elektriciteit uit Europese buurlanden, maar dat bleek niet genoeg te zijn voor het hele land. Rusland noemt de energiecentrales een legitiem militair doelwit. Andersom valt Oekraïne ook doelen in Rusland aan met stroomuitval als gevolg.

Huizen verwarmen

Met de 160 miljoen euro kan Oekraïne onder meer de elektriciteitscentrales opnieuw opbouwen en zonnepanelen en windmolens plaatsen. De laatste twee zijn volgens het Internationaal Energieagentschap nodig om goed om te gaan met de schaarse energie. Het geld is ook bedoeld om scholen, ziekenhuizen en huizen te verwarmen.

De EU heeft volgens persbureau ANP inmiddels 2 miljard euro uitgegeven om de Oekraïense energievoorzieningen weer op gang te krijgen.

Zorgen over bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking

2 months ago

Het kabinet bezuinigt de komende jaren flink op ontwikkelingssamenwerking. Dit hadden de regeringspartijen al aangekondigd in het hoofdlijnenakkoord. Organisaties voor ontwikkelingssamenwerking vrezen vergaande gevolgen.

Komend jaar wil het kabinet bijna 300 miljoen euro bezuinigen op de begroting, en dit loopt snel op: 500 miljoen euro in 2026 en de jaren daarna is het plan om steeds zo'n 2,4 miljard euro te bezuinigen. Bij die laatste bezuiniging geldt wel dat er een maximum komt voor de financiering van de opvang van vluchtelingen in Nederland vanuit ontwikkelingssamenwerking.

Het gaat dus om een groot deel van het budget voor deze post: dat was dit jaar ruim 3,5 miljard euro.

Dit betekent bijvoorbeeld minder geld voor humanitaire hulp, maar ook voor het stimuleren van vrouwenrechten, de bestrijding van hiv en aids en voedsel- en waterzekerheid.

Watermanagement en voedselzekerheid

Gevraagd naar de motivatie voor het schrappen van zo'n groot deel van het budget verwijst het ministerie naar de afspraken in het Hoofdlijnenakkoord en het daarop volgende Regeerprogramma. Daarin staat dat het kabinet inzet "op thema's waarbij Nederland aanzien en belang heeft", met als concrete voorbeelden watermanagement en voedselzekerheid. Minister Klever van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp wil de keuze nog niet nader toelichten.

Voor het vaststellen van het budget voor ontwikkelingssamenwerking kiest het kabinet voor een nieuwe methode. Een rechtstreekse koppeling met de omvang van de Nederlandse economie wordt losgelaten. Het uitgangspunt was altijd dat ontwikkelingshulp 0,7 procent van het bruto binnenlands inkomen bedraagt.

Die koppeling komt voort uit richtlijnen van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO), waarbij Nederland is aangesloten. In de nieuwe rekenmethode speelt die koppeling een minder grote rol.

Daardoor daalt het budget aanzienlijk. Daarnaast wordt het deels terugschroeven van voorgenomen bezuinigingen op het diplomatieke netwerk (ambassades en consulaten) uit het budget voor ontwikkelingshulp betaald.

Goede staat van dienst

Carsten Staur, voorzitter van het comité voor ontwikkelingssamenwerking van de OESO, maakt zich zorgen over de bezuinigingen. "We hebben Nederland altijd gezien als koploper als het gaat om internationale ontwikkelingssamenwerking en het land heeft een hele goede staat van dienst." Hij hoopt dat de overheid snel een andere koers gaat varen. "We hebben Nederland nodig."

Ook regeringspartij NSC was niet blij met de plannen. NSC-kamerlid Femke Zeedijk zei in Trouw geschrokken te zijn over het verdwijnen van de halfjaarlijkse aanpassing van het budget aan de Nederlandse economie. Dit besluit kwam niet voor in het hoofdlijnen- en regeerakkoord. Vanwege het extraparlementaire karakter van dit kabinet kan de regeringspartij zich tegen de plannen van het kabinet verzetten.

'Veel werk zal stoppen'

Partos, dat de belangen behartigt van Nederlandse ontwikkelingsorganisaties, verwacht dat als gevolg van de bezuinigingen veel werk zal stoppen. Woordvoerder Judith Sargentini: "Het gaat over armoedebestrijding, rechten van vrouwen en meisjes, vakbondsrechten, klimaatbestrijding, allerlei dingen, allerlei zaken die de wereld stabieler maken."

In haar ogen verliest Nederland hiermee een rol in de wereld. "Het zijn mondiale problemen en daar dien je enige solidariteit voor te tonen. Maar daarnaast komt het ook naar ons terug als de wereld verder instabiel wordt."

Ze wijst specifiek op de rol van Nederland als het gaat om de rechten van vrouwen en meisjes bij de keuze om wel of niet zwanger te worden. "Als ze niet deze keuze hebben, kunnen ze ook niet goed voor kinderen zorgen en ook zelf geen economische groei doormaken."

Hulp aan Jemen

Jemen is een van de landen die worden gesteund, via Dutch Relief Alliance, een samenwerkingsverband van veertien organisaties en het ministerie. Het geld gaat bijvoorbeeld naar het verbeteren van de mentale gezondheid, vertelt Faiza Altamimi.

"In Jemen leven 30 miljoen mensen al meer dan 10 jaar in een conflict. Hier is vanuit de overheid en andere hulporganisaties weinig aandacht voor, omdat het geen levensreddende hulp is. Dit is een zeer kwetsbare groep mensen die worstelt en lijdt." Ze waarschuwt dat als de hulp stopt, dit alles teniet doet wat de afgelopen tien jaar is opgebouwd.

Zaak aanslag Iraanse activist gestart, justitie hint op betrokkenheid Iran

2 months ago

Twee mannen en een vrouw stonden vandaag voor de rechter omdat ze ervan verdacht worden dat ze in juni een Iraanse man wilden vermoorden in Haarlem. Het beoogde doelwit is een Iraanse activist en journalist die in Nederland verblijft.

De twee mannen zouden in de nacht van 5 op 6 juni gewapend bij de woning van de Iraanse man zijn geweest. De vrouw wordt ervan beschuldigd medeplichtig te zijn. Zij zou geholpen hebben met het voorbereiden van de aanslag en onder meer het huis en de omgeving van het huis van de Iraanse man hebben verkend.

Noodknop

Vandaag was de pro-formazitting in de rechtbank van Noord-Holland in Badhoevedorp, waarin de zaak nog niet inhoudelijk werd behandeld. De twee mannelijke verdachten waren niet aanwezig. De vrouw was er wel.

Alle verdachten blijven voorlopig vastzitten tot de inhoudelijke behandeling van de zaak. Die is waarschijnlijk is het eerste kwartaal van volgend jaar. Het gaat om een Tunesiër (38), een Colombiaan (27) en een vrouw (27) uit Den Bosch.

In heel Europa zijn er de afgelopen jaren van dit soort aanslagen gepleegd, ook in Nederland, waarbij er vermoedens zijn dat Iran criminelen inzet. Er is geen bewijs dat dit bij deze zaak in Nederland het geval is, maar het Openbaar Ministerie hintte er wel op.

Het onderzoek strekt zich volgens het OM niet uit tot die vraag, maar "het roept wel grote vraagtekens op over de rol van een interstatelijk actor (internationale speler, red.) op Nederlands grondgebied en de betrokkenheid van verdachten daarbij."

Ook stelde het OM dat de rechtsorde "ernstig is geschokt tegen de achtergrond dat verdachten betrokken zijn bij een internationaal opererende groep hitmen, en in rechtstreekse relatie tot de aanstuurder van het delict staan".

Aanslag in Madrid

Twee van de verdachten (een man en de vrouw) zouden ook betrokken zijn bij de aanslag op de anti-Iraanse politicus Alejandro Vidal-Quadras in Madrid. Vidal-Quadras werd in november op straat neergeschoten, maar overleefde de aanslag. De vrouw zou toen, net als in Haarlem, geholpen hebben met de voorbereidingen. Voor hen heeft Spanje daarom een overleveringsverzoek ingediend.

Spoor ontplofte piepers leidt naar Hongaars bedrijf, vermoedelijk dekmantel van Israël

2 months ago

Het Hongaarse bedrijf dat in verband wordt gebracht met de verkoop van explosieve piepers aan Hezbollah, was een dekmantel van Israël. Dat meldt The New York Times op basis van meerdere inlichtingenbronnen.

Dinsdag rond 15.30 uur ontploften in heel Libanon piepers, voornamelijk bij Hezbollah-leden. Hierbij vielen zeker twaalf doden en 3500 gewonden. Volgens inlichtingenbronnen zat de Israëlische geheime dienst Mossad achter de dodelijke aanval, hoewel dit niet door Israël bevestigd is.

Gold Apollo

Vrij snel na de explosies werd duidelijk dat de betrokken piepers afkomstig waren van Gold Apollo, een Taiwanese elektronicafabrikant. Maar de eigenaar en oprichter van dat bedrijf zei gisteren tegen journalisten van niets te weten.

Wel wees hij naar een Hongaars bedrijf, BAC Consultancy. Gold Apollo had daarmee een licentieovereenkomst gesloten voor het gebruik van hun bedrijfsnaam en de productie van een pieper, de AR924.

Uit openbare informatie, opgevraagd door de NOS, blijkt dat BAC Consultancy op 19 mei 2022 is geregistreerd bij de Hongaarse Kamer van Koophandel.

De oprichters van het bedrijf hebben tal van werkgebieden opgegeven: van detailhandel in parfums tot productie van keramische tegels. Ook gebruikt het bedrijf een belastingcode voor handel in telecomapparaten, zoals piepers.

In 2022 en 2023 registreerde het bedrijf een omzet van iets meer dan een half miljoen euro. Personeelskosten waren er bijna niet.

Alles moest lijken op een doodnormaal handelsbedrijf. BAC Consultancy had tot gisteren een website, waarop was te lezen dat het bedrijf telecommunicatieapparatuur faciliteerde in Azië.

Het hoofdkantoor van BAC is gevestigd in een bedrijfsverzamelgebouw in Boedapest. Ook is er een LinkedIn-pagina, compleet met regelmatige updates.

Als eigenaar van het bedrijf in Hongarije staat Cristiana Bársony-Arcidiacono geregistreerd. Tegenover de Amerikaanse nieuwszender NBC News bevestigde ze met Gold Apollo te hebben samengewerkt, maar ze heeft naar eigen zeggen niets te maken met de ontploffende piepers.

"Ik maak de pagers niet. Ik ben alleen een tussenpersoon. Dit klopt niet", zei ze volgens NBC aan de telefoon. Het is niet duidelijk wat haar rol dan wel is geweest.

Explosieve stof

Gisteren meldde ook het Hongaarse ministerie van Communicatie dat BAC functioneerde als tussenpersoon en dat de ontplofte piepers niet in Hongarije zijn gemaakt.

"Het bedrijf heeft één geregistreerde bestuurder op het vestigingsadres, en de betrokken apparaten zijn nooit in Hongarije geweest", benadrukte het ministerie op X.

Bulgarije

Naast BAC heeft Israël nog twee bedrijven opgezet om de operatie te verhullen, schrijft The New York Times.

Mogelijk is een van die bedrijven gevestigd in de Bulgaarse hoofdstad Sofia. Wat de rol van dat bedrijf zou zijn geweest, is nog niet bekend. Ook die onderneming is in het voorjaar van 2022 geregistreerd.

De Bulgaarse veiligheidsdienst DANS en het ministerie van Binnenlandse Zaken doen onderzoek naar het bedrijf.

Volgens The New York Times werden de speciale Hezbollah-piepers voorzien van een batterij met daarin de explosieve stof PETN. Het piepertype bevat volgens de website van Gold Apollo een oplaadbare batterij die 85 uur mee kan gaan. Opladen kan met een USB-C-kabel.

Oproep

Al in de zomer van 2022 begon BAC met het leveren van de explosieve piepers aan Hezbollah. Om niet te veel op te vallen, nam BAC volgens de Amerikaanse krant ook andere klanten aan, die gewone apparaten ontvingen.

Toen Hezbollah-leider Nasrallah afgelopen februari opriep om geen smartphones meer te gebruiken, werden de leveringen aan Hezbollah flink opgevoerd. De oproep kwam nadat Hezbollah informatie had ontvangen dat de telefoons mogelijk gehackt waren door Israëlische inlichtingendiensten.

"Zet hem uit, begraaf hem, stop hem in een ijzeren doos en berg hem op", zei Nasrallah in een toespraak op televisie. "Doe dat in het belang van de veiligheid en om het bloed en de waardigheid van mensen te beschermen."

Als ogenschijnlijk veiliger alternatief werd voor de 'ouderwetse' piepers gekozen. Hezbollah-officieren moeten de apparaten te allen tijde bij zich dragen, om in geval van oorlog snel paraat te kunnen staan.

Walkietalkies

Gistermiddag ontplofte opnieuw in heel Libanon communicatieapparatuur van Hezbollah, ditmaal walkietalkies. Hierbij vielen zeker 25 doden en 608 gewonden. Het is nog onbekend hoe deze portofoons bij Hezbollah zijn terechtgekomen.

Het type portofoon, de IC-V82, wordt volgens de Japanse producent Icom al tien jaar niet meer gemaakt. Het bedrijf zegt niet te kunnen vaststellen of de geëxplodeerde walkietalkies een namaakproduct zijn.

De apparaten hebben geen echtheidskenmerken, zoals een hologramzegel. "Het is dus niet mogelijk om te bevestigen of het product vanuit ons bedrijf is verzonden", meldt Icom in een verklaring.

Twee 'finfluencers' krijgen boetes van acht ton, beleggers zijn geld kwijt

2 months ago

De Autoriteit Financiële Markten heeft twee financiële influencers beboet. De twee 'finfluencers' hebben geld verdiend met het promoten van een illegale vermogensbeheerder.

Online promootten ze een buitenlands bedrijf, Grinta Invest. Ook hielpen ze mensen geld naar het bedrijf over te maken. Grinta zou dat geld investeren en een rendement leveren van wel 4 procent per maand. Maar sinds 2021 is het bedrijf onbereikbaar. Het overgemaakte geld zijn de beleggers kwijt.

De ene influencer, Mories van de Venne, krijgt een boete van 544.000 euro. Hij was actief onder de namen Venno Trading, Venno Art en e-Forex.

De ander, Koen Nieuwenhuijs, krijgt een boete van 256.000 euro. Hij was actief als Slapend Geld Verdienen, Spaaralternatieven en Arb Trade Invest. Voor beiden geldt dat de boete ook het bedrag is dat ze ongeveer verdienden met hun promotie van Grinta Invest.

Ze kregen een provisie van zo'n 10 procent van het door beleggers ingelegde geld. Dat betekent dat beleggers via deze twee influencers het bedrijf Grinta in totaal zo'n 8 miljoen euro toevertrouwden.

Vaker fout

"Het geld van beleggers laten verdwijnen, is niet het oogmerk van ze geweest", zegt de AFM. "Maar door hun samenwerking met het bedrijf hebben ze dat wel mogelijk gemaakt." In juni kreeg een andere financiele influencer ook al een boete van 620.000 euro wegens samenwerking met hetzelfde bedrijf. Dat was toen de allereerste AFM-boete voor een finfluencer.

De AFM zegt dat de zaak niet op zichzelf staat. Al in 2021 waarschuwde de financiële waakhond dat influencers zich niet altijd aan de regels voor beleggingsadvies houden. Financieel advies geven mag niet zonder vergunning van de AFM.

De AFM roept consumenten op om, voordat ze geld overmaken, altijd te controleren of een partij een vergunning heeft. "Zeker als het aanbod te mooi is om waar te zijn."

Pieter Bouwman (66), onder meer van 'Radio Bergeijk', overleden

2 months ago

Toneelregisseur en cabaretier Pieter Bouwman is op 66-jarige leeftijd overleden. Dat meldt acteur en cabaretier George van Houts, met wie hij jarenlang het satirische radioprogramma Radio Bergeijk heeft gemaakt bij de VPRO. Bouwman leed aan longkanker.

De in Eindhoven geboren Bouwman was begin jaren 90 een van de eerste leden van de Comedytrain, een gezelschap van stand-upcomedians dat door Raoul Heertje werd opgericht.

Later werkte Bouwman samen met Hans Teeuwen en cartoonist Gummbah in het tot televisieserie bewerkte absurdistische theaterprogramma Poelmo, slaaf van het zuiden. Met Teeuwen maakte hij daarvoor al absurdistische radiosketches in VPRO-programma De Avonden onder de titel De mannen van de radio.

Bouwman legde zich later meer toe op het regisseren van theatervoorstellingen. Zo regisseerde hij programma's van Hans Teeuwen, Jeroen van Merwijk, Hans Dorrestijn, Paul Haenen, Erik van Muiswinkel en Diederik van Vleuten, en Micha Wertheim.

Miljardair Al-Fayed door tientallen vrouwen beschuldigd van seksueel misbruik

2 months ago

De vorig jaar overleden miljardair Mohamed al-Fayed wordt door oud-werknemers beschuldigd van seksueel misbruik. Meer dan twintig vrouwen zeggen tegen de Britse omroep BBC dat ze door de voormalig eigenaar van onder meer het Londense warenhuis Harrods zijn misbruikt. Vijf van hen zeggen te zijn verkracht.

De BBC heeft een documentaire en een podcast gemaakt, getiteld: Al-Fayed: Predator at Harrods, waarin de vrouwen zich uitspreken over het misbruik. Ook de onveilige werksfeer bij Harrods en het verdoezelen van het misbruik door mensen om Al-Fayed heen komen aan bod.

Het misbruik vond volgens de vrouwen niet alleen plaats in de kantoren van Harrods, maar ook in het appartement van Al-Fayed en op andere plekken. Een van de vrouwen, die anoniem wil blijven, werkte in de jaren 90 als persoonlijk assistent van Al-Fayed. Ze moest op een avond naar zijn appartement komen, waar hij volgens haar zijn hand op haar been legde. "Ik herinner me dat ik zijn lichaam op me voelde", vertelt ze. "Daar heeft hij mij verkracht."

Ook een andere vrouw, die volgens de BBC in de tienerleeftijd was toen het gebeurde, zegt in zijn huis te zijn verkracht. "Het was een monster, een seksueel roofdier zonder enig moreel kompas. Al de personeelsleden bij Harrods werden als speeltjes behandeld."

Angstcultuur

Al-Fayed bezocht volgens oud-werknemers regelmatig de werkvloer, op zoek naar jonge vrouwelijke assistenten. Personeelsleden en ook de beveiliging waren daar volgens de documentaire van op de hoogte. "We wisten dat hij een sterke interesse had in jonge meisjes", aldus een voormalig beveiliger die er tientallen jaren werkte.

De vrouwen die de BBC sprak, spreken ook allemaal van een angstcultuur bij het bedrijf. Zo waren personeelsleden ervan overtuigd dat telefoons afgeluisterd werden en dat er verborgen camera's hingen. De werknemers waren daardoor bang om over het misbruik te praten.

Harrods heeft inmiddels gereageerd op de beschuldigingen. Een woordvoerder zegt tegen de BBC dat het bedrijf "sterk is veranderd" en van zijn fouten wil leren. Een aantal vrouwen overweegt nu juridische stappen tegen het warenhuis. De BBC vermoedt dat meer vrouwen zich zullen melden naar aanleiding van de documentaire.

Niet durven praten

Het is niet de eerste keer dat Al-Fayed in verband wordt gebracht met misbruik. Vanaf de jaren 90 tot aan 2018 werden er ook al meldingen gedaan door oud-medewerkers, wat in sommige gevallen leidde tot een politieonderzoek, maar zonder resultaat.

Al-Fayed heeft die aantijgingen altijd ontkend. De vrouwen hebben aangegeven er nu pas over te durven praten, omdat de miljardair vorig jaar is overleden.

Naast eigenaar van het warenhuis Harrods was Al-Fayed ook eigenaar van het Ritz-hotel in Parijs en van voetbalclub Fulham. Al-Fayed is de vader van Dodi al-Fayed, die samen met prinses Diana omkwam bij een auto-ongeluk in 1997.

Hospiteren voor deel Utrechtse studentenkamers gestopt, proces oneerlijk

2 months ago

Studentenhuisvester SSH stopt in Utrecht met hospiteren in nieuwe wooncomplexen. Studenten die een kamer zoeken kunnen zich inschrijven en komen op een wachtlijst voor zo'n nieuwbouwwoning terecht. De grootste studentenhuisvester wil daarmee iedereen een eerlijke kans geven.

Bij hospiteren worden studenten uitgenodigd om kennis te maken met de overige bewoners, vaak in de vorm van een hospiteeravond, om zo te kijken of er onderling een klik is. De bewoners kunnen dan zelf bepalen of iemand bij de groep past. Voor meer dan de helft van de studentenkamers in Nederland moet gehospiteerd worden, bleek begin deze maand uit cijfers van Kences, het kenniscentrum voor studentenhuisvesting.

Maar dat huidige hospiteerbeleid is niet voor iedereen geschikt, was ook de conclusie na een rondvraag van NOS Stories. Studenten lieten weten dat het stress, vermoeidheid en zenuwen oplevert. Ook wordt het beleid door veel studenten vergeleken met een sollicitatieproces. "Het is vermoeiend om elke keer weer je beste beentje voor te zetten en gezellig te doen", aldus een van de studenten.

Alleen nieuwe woningen

Volgens het nieuwe beleid van SSH hoeven studenten niet meer te hospiteren, zegt woordvoerder Joris van Eijck in het NOS Radio 1 Journaal. "Bij hospiteren komt altijd afwijzing kijken, totdat je een kamer vindt. Dat is gewoon een nare ervaring en dat vinden we jammer om te horen."

Het aangepaste beleid geldt alleen voor nieuwe woningen in Utrecht, waar er volgens Van Eijck nu zo'n 1400 van worden gebouwd. Studenten die zich voor die kamers inschrijven worden op een wachtlijst geplaatst. Wie het langste ingeschreven staat, heeft de eerste keus.

De wachtlijsten zijn wel lang: op dit moment moeten studenten zo'n 3,5 jaar wachten, vertelt Van Eijck. "Dus op tijd inschrijven is echt belangrijk. Dat mag vanaf je zestiende."

'Geen fan'

Studenten zelf reageren wisselend op het nieuwe beleid. Rinne (27) is positief en heeft zelf veel gehospiteerd, vertelt hij bij de regionale omroep RTV Utrecht. De student vergelijkt hospiteren met een "vleeskeuring" en hoopt dat meer studenten hierdoor kans hebben op een kamer.

Diedeke (27) woont in een studentenhuis en snapt het plan, maar is minder positief, omdat ze graag wil weten wie er in huis komt wonen. "Ik kan mij niet voorstellen dat er iemand bij komt met wie ik nog nooit mee heb gepraat. Ik ben er geen fan van", zegt ze tegen de regionale omroep.

Illustrator en kinderboekenauteur Marit Törnqvist wint Johannes Vermeerprijs

2 months ago

Illustrator en kinderboekenschrijver Marit Törnqvist (60) krijgt dit jaar de Johannes Vermeerprijs. Dat heeft de jury unaniem besloten.

Het is voor het eerst dat de onderscheiding gaat naar een kunstenaar die zich alleen richt op kinderen en jeugd. Törnqvist krijgt 100.000 euro, geld dat besteed moet worden aan een speciaal project binnen haar eigen vakgebied.

De jury vindt dat de Zweeds-Nederlandse Törnqvist heel goed is in het oproepen van emoties, in woord en beeld. "Het werk van Marit ademt een vrije en open manier van denken, sociale bewogenheid en een liefde voor de kleine en grote mens", omschrijft de jury. "Ogenschijnlijk eenvoudig, altijd herkenbaar en treffend, soms verlangend, dan weer surrealistisch, altijd schitterend."

Zilveren Griffel

Haar boeken wonnen meerdere grote prijzen en verschenen in verschillende talen. Zo werd haar boek Schildpad en ik vorig jaar bekroond met een Zilveren Griffel, de jaarlijkse vakprijs voor de beste kinderboeken.

Verder illustreerde Törnqvist onder andere het prentenboek van de Kinderboekenweek in 2014: Fabians Feest. Voor haar illustraties in het boek Pikkuhenki won ze een Gouden Penseel voor het best geïllustreerde kinderboek.

De Johannes Vermeerprijs, ook wel de Nederlandse staatsprijs voor de kunsten genoemd, wordt op 4 november officieel uitgereikt in de Nieuwe Kerk in Den Haag door minister Bruins van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

De Johannes Vermeerprijs werd in 2008 door de regering in het leven geroepen om "uitzonderlijk artistiek talent te eren en verder te stimuleren". Eerdere winnaars zijn onder anderen de vorig jaar overleden fotograaf Erwin Olaf. Hij kreeg de onderscheiding in 2011 voor zijn hele oeuvre.

Vorig jaar won operazangeres Tania Kross de prijs. De jury roemde onder meer haar "toonaangevende internationale zangcarrière en de vernieuwende wijze waarop zij opera breed toegankelijk maakt".

Twee jaar geleden ging de onderscheiding naar Arnon Grunberg. In zijn journalistieke reportages, filosofische essays, romans en columns legt hij volgens de jury regelmatig de vinger op de zere plek. "Hij behoort tot de belangrijkste, meest veelzijdige en invloedrijkste kunstenaars van dit moment."

ING kijkt kritischer naar leningen aan olie- en gasbedrijven

2 months ago

ING stopt met het lenen van geld aan sommige bedrijven in de olie- en gasindustrie. Per direct geeft de bank geen nieuwe leningen meer aan bedrijven die zich alleen richten op het oppompen van olie en gas en het ontwikkelen van nieuwe velden.

Het gaat dus niet om grote olieconcerns als Shell en BP. Want die zijn breder actief, met bijvoorbeeld raffinaderijen en benzinestations.

Een woordvoerder van ING wil geen namen noemen van bedrijven die niet meer welkom zijn, maar wel verduidelijken dat nu nog zo'n 25 van deze olie- en gasbedrijven leningen hebben.

Geen lng-exportterminals meer

Vanaf 2026 financiert ING ook geen nieuwe lng-exportterminals meer. Dat zijn faciliteiten waar aardgas vloeibaar wordt gemaakt om vervolgens met schepen geëxporteerd te worden. ING financiert nu nog zo'n 20 bedrijven in die sector, onder meer in de VS.

Lng-terminals bedoeld voor de import van aardgas blijft ING wel financieren. Nadat Rusland Oekraïne was binnengevallen kwam er veel minder Russisch gas via pijpleidingen naar Europa. Sindsdien zetten landen hier meer in op gasimport via lng-terminals. Zo kwam er snel een drijvende lng-terminal in de Groningse Eemshaven.

Breder klimaatbeleid

De maatregelen zijn onderdeel van een breder klimaatbeleid bij de bank. Vanaf 2040 wil ING helemaal niets meer lenen aan bedrijven die olie en gas oppompen.

De bank houdt nu de duurzaamheidsmaatregelen van 2000 grote klanten in de gaten. Klanten die in de ogen van ING te weinig stappen maken, kunnen in de toekomst uitgesloten worden van nieuwe leningen.

Extinction Rebellion

ING was de afgelopen tijd regelmatig het doelwit van acties van de klimaatactiegroep Extinction Rebellion. Die wil dat ING per direct stopt met de financiering van de fossiele industrie.

Een woordvoerder van ING zegt dat de stap van vandaag niks te maken heeft met druk vanuit Extinction Rebellion. "We zijn al sinds 2018 bezig met het sturen op duurzaamheid in onze leningenportefeuille." De bank zegt altijd bereid te zijn tot een gesprek met Extinction Rebellion en het duurzaamheidsbeleid graag uit te willen leggen.

Lichaam gevonden van man die in Kentucky auto's beschoot

2 months ago

In de Amerikaanse staat Kentucky is zeer waarschijnlijk het lichaam gevonden van de man die bijna twee weken geleden op een snelweg auto's onder vuur nam. De identificatie moet nog plaatsvinden, maar de politie gaat ervan uit dat het de 32-jarige schutter is.

Het stoffelijk overschot werd uiteindelijk gevonden door twee agenten en twee YouTube-streamers, die zelf op onderzoek waren uitgegaan. Zowel de agenten als de streamers waren gaan kijken op een plek waarboven ze gieren hadden zien cirkelen. De twee youtubers krijgen een beloning van 25.000 dollar voor hun hulp.

Bij het lichaam van deze Joseph Couch werd ook een nog onbekend wapen gevonden. De doodsoorzaak moet duidelijk worden uit de autopsie, maar de man had een berichtje naar zijn ex-vrouw gestuurd. Daarin stond dat hij een einde aan zijn leven wilde maken nadat hij vreemden had aangevallen.

Op de snelweg in Kentucky werden zaterdagavond 7 september twaalf rijdende auto's beschoten. Vijf mensen raakten daarbij gewond, van wie er een in het gezicht werd geraakt. Alle gewonden moesten naar het ziekenhuis. De dader had het vuur geopend vanaf een klif boven een afslag, niet ver van het stadje London. Daarna verdween hij in de omgeving.

Couch was een voormalig reservist van het Amerikaanse leger. Hij gebruikte een semiautomatisch AR-15-geweer, dat hij net als zo'n duizend patronen op de dag van de schietpartij legaal had gekocht. De politie heeft nog niets meegedeeld over een motief, maar denkt wel dat de automobilisten willekeurige slachtoffers waren.

Kort na de beschietingen begon de politie een klopjacht op de man, waarbij scholen in de omgeving uit voorzorg werden gesloten. Het geweer werd al snel teruggevonden, net als de auto van Couch en een mobiele telefoon waar de batterij uit was gehaald. Daarna volgde een dagenlange zoektocht naar de man zelf, in een gebied van ruim 11.000 hectare.

Checked
1 hour 13 minutes ago
NOS Nieuws - Algemeen
NOS Nieuws
Subscribe to NOS Nieuws - Algemeen feed