Aggregator

Polen werkt aan de grens met Rusland al aan een verdedigingslinie: Oost-Schild

3 weeks 4 days ago

In een veld in het noorden van Polen is gebrom van een zware motor en gepiep van een waarschuwingssignaal te horen. Het is een graafmachine die achteruit rijdt. De bestuurder - een Poolse militair - graaft een greppel uit en gebruikt de aarde om ernaast een wal te bouwen. Vrachtwagens rijden af en aan om betonnen 'egels' te brengen - versperringen om tanks tegen te houden.

Genisten van het Poolse leger plaatsen de egels achter de wal, drie rijen dik. Of ze dit soort verdedigingswerken al eerder hebben opgetuigd? "Ja, op onze trainingslocatie wel", zegt de officier die het team aanstuurt. Maar dit is geen training meer.

Dit is namelijk de grens met Kaliningrad, de Russische exclave tussen Polen en Litouwen. Twee jaar geleden bouwde Polen hier nog een grenshek om migranten tegen te houden. Nu zijn ze bezig met het 'Oost-Schild'. Het zijn verdedigingswerken ter waarde van ruim 2 miljard euro langs de grens van Rusland en Belarus. De Baltische staten zijn met een vergelijkbaar project bezig.

Luitenant Iwona Misiarz klimt de wal op en kijkt uit over het Russische bos nog geen honderd meter verderop. Na de greppel, de stuwwal en de egels laten ze het veld open, vertelt ze. Daar moet ruimte overblijven voor mijnen, als het zover komt. Daarna komt nog een rij egels. Het zijn beelden die we kennen uit Oekraïne. Maar dit is de EU, dit is NAVO-grondgebied. "Als je vrede wil, dan moet je je helaas voorbereiden op oorlog", redeneert Misiarz.

Het Oost-Schild is bedoeld om Rusland af te schrikken en de grens "onbegaanbaar te maken voor de vijand in oorlogstijd", zei premier Tusk tijdens de aankondiging een jaar geleden. De zorg is dat als er een overeenkomst komt met Oekraïne of als Rusland daar uiteindelijk de oorlog wint, Moskou dan hier de NAVO kan testen. Die zorg is met het nieuwe Amerikaanse leiderschap er niet minder op geworden.

De barrières die aan de grens worden opgeworpen zullen een mogelijke aanval niet volledig stoppen, zegt Misiarz. De bedoeling is dat vijandige troepen ermee vertraagd worden, zodat het Poolse leger tijd krijgt om te reageren.

Bekijk hier hoe het Poolse leger het Oost-Schild bouwt:

Het schild is veel meer dan alleen deze traditionele verdedigingslinies, benadrukt Misiarz. Het gaat gepaard met een hele infrastructuur erachter: monitorsystemen tegen drones, een verstevigd GSM-netwerk, bunkers, nieuwe bruggen en wegen. Hoewel de eerste linies langs Kaliningrad nu worden afgerond, zal de bouw van het schild tot zeker 2028 duren.

Een van de lessen die Polen meeneemt van het slagveld in Oekraïne, is het gebruik van anti-personeelsmijnen. Samen met de Baltische staten stappen ze uit het Ottowa-verdrag dat dit soort mijnen verbiedt. Anti-personeelsmijnen zijn controversieel omdat ze veel burgerslachtoffers eisen. Polen wil er 1 miljoen gaan produceren.

Tusk wil burgers laten zien dat onder zijn regering alles wordt gedaan om hun veiligheid te garanderen. De meeste Polen steunen verdedigingswerken dan ook, blijkt uit peilingen. Al voelen ze zich aan de grens niet per se veiliger.

"Zal het de test doorstaan als ze straks echt met tanks komen?", zegt een man buiten een kerk van Peciszewo, een dorpje een kilometer verderop. "Ze zullen beginnen met drones, met raketaanvallen. En alles zal dan toch weggevaagd worden."

'Weggegooid geld'

Ja, iedereen hier is wel bang omdat ze denken dat een oorlog kan uitbreken, zegt de 66-jarige Malgorzata. Maar het Oost-Schild zal geen enkel verschil maken als het zover komt, denkt ze. "Het is weggegooid geld."

Wat meer te spreken over het project is boer Janek, die buiten in zijn veld bezig is geflankeerd door een grote herdershond. Hij was stomverbaasd toen onlangs een Russisch vliegtuigje het dorp over vloog. Het was een burgertoestel en het verhaal was dat ze verdwaald waren, maar hij vertrouwde het niet. "Ze bouwen het schild niet voor niks", zegt Janek. "We moeten ons beschermen."

Polen heeft Europese bondgenoten opgeroepen om bij te dragen aan het schild. "Deze grens is ook de grens van de Europese Unie", zegt luitenant Misiarz naast een rij egels terwijl achter haar met een graafmachine een volgend blok wordt geplaatst. "Dus onze veiligheid is niet alleen een prioriteit voor ons, maar voor de hele EU. Want wij zijn hier in de eerste linie."

Van Hijum woedend over lekken pensioenstukken, druk op pensioendossier neemt toe

3 weeks 4 days ago

Minister Van Hijum van Sociale Zaken (NSC) doet aangifte van het lekken van ambtelijke stukken van zijn ministerie. Een kritisch advies van de ambtenaren over een oud voorstel van NSC en BBB om referenda te organiseren over het nieuwe pensioenstelsel lekte uit naar De Telegraaf. De krant kopte met: "Minister Van Hijum (NSC) kraakt plan pensioenreferendum van zijn eigen partij".

Van Hijum is daar erg boos over, zei hij voor het begin van de ministerraad. "Ik word ziek van het gelek", zegt hij. "Ik wil een sfeer hebben waarin je open over inhoud van gedachten kunnen wisselen. Dat is niet mogelijk als je elkaar het werken onmogelijk maakt."

Naar eigen zeggen heeft Van Hijum zelf nooit dit soort ambtelijke stukken gelekt. "Ik wil een norm stellen en ik hoop dat het effect sorteert", zegt hij.

Forse kritiek

In het ambtelijk advies zou forse kritiek staan op het eerdere plan van NSC en BBB om bij pensioenfondsen referenda te organiseren over de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel. De twee partijen wilden mensen hiermee meer inspraak geven over hun pensioenen. Het plan kreeg forse kritiek van de Raad van State en ook in de Tweede Kamer was er weinig steun te vinden.

Deze week presenteerden de partijen daarom een aangepast plan. Daarin staat dat alle mensen die (deels) een pensioen hebben opgebouwd, individueel bezwaar mogen maken tegen de overstap naar het nieuwe stelsel. Als een pensioenfonds deze inspraak niet regelt, moet er alsnog een referendum worden georganiseerd.

Vandaag sloot ook PVV-leider Wilders zich hierbij aan. Daarmee geven dus drie regeringspartijen aan het oneens te zijn met hoe het pensioenstelsel wordt ingevoerd.

Of de wens van NSC, BBB en PVV praktijk wordt valt te betwijfelen: de Tweede en Eerste Kamer moeten dat in meerderheid steunen. En op 30 mei 2023 stemde de Eerste Kamer, na vijftien jaar discussie met politiek, werkgevers en vakbonden, in met het nieuwe pensioenstelsel. De pensioenfondsen zijn al aan de slag gegaan met de voorbereiding van het omzetten van de pensioenen. Als zij alsnog inspraak moeten organiseren komt dat proces stil te liggen.

De steun van de PVV voor het omstreden idee om pensioendeelnemers meer inspraak te geven, het verzet van zijn eigen partij tegen het pensioenstelsel en het lekken van stukken van zijn ambtenaren voeren de druk op minister Van Hijum op. Hij moet als verantwoordelijk minister de invoering van het nieuwe pensioenstelsel tot een goed einde zien te brengen.

Rouwverlofregeling in steeds meer cao's, maar nog niet in de wet

3 weeks 4 days ago

Het aantal cao's met een regeling voor rouwverlof neemt toe, blijkt uit een inventarisatie van vakbond CNV. De vakbond stelt dat er in zeker tachtig collectieve arbeidsovereenkomsten een rouwverlofregeling is opgenomen.

Zo staat onder meer in de cao's Bouw, Openbaar Vervoer en Kinderopvang dat mensen tien dagen vrij kunnen krijgen als een van hun naasten is overleden.

Uit eerdere onderzoeken van CNV bleek al dat dat een op de tien rouwende mensen een burn-out krijgt en dat bijna 40 procent te snel aan het werk gaat na het verlies van een dierbare. Bijna een derde van de werknemers kon na het verlies van een dierbare lange tijd niet functioneren.

Schokkende cijfers

CNV noemt dat "schokkende cijfers". Volgens de vakbond is een ontoereikende rouwverlofregeling niet alleen nadelig voor de werknemer, maar ook voor de werkgever. "Mensen zijn als ze te snel weer beginnen met werken minder productief en zitten minder goed in hun vel. Daarom functioneren ze op de werkvloer minder goed."

Dat herkent Mariëtte Los, CHRO bij accountants- en advieskantoor Deloitte. Het bedrijf heeft sinds januari een regeling waarin staat dat medewerkers tot een maand rouwverlof kunnen opnemen. "Wij merkten dat twee tot vijf dagen rouwverlof niet altijd genoeg was en hebben daarom een nieuwe regeling."

Volgens haar verschilt het of medewerkers bij hun leidinggevende durven aan te geven dat ze langer nodig hebben om een verlies te verwerken. "Als mensen te snel weer aan het werk gaan en de kop in het zand steken, werken ze na verloop van tijd minder goed en krijgen ze ziekteklachten."

"Je krijgt linksom of rechtsom met rouw te maken." zegt Los. "Het is belangrijk dat werkgevers hier ruimte voor geven." Bij Deloitte hebben sinds begin dit jaar van de 62 mensen gemiddeld 50 uur rouwverlof opgenomen. "Werkgevers hoeven er dus niet bang voor te zijn dat medewerkers het maximale verlof claimen. Ze vinden het vooral ontzettend fijn dat de mogelijkheid er is", besluit de HR-baas.

Wettelijke regeling

Werkgevers zijn niet wettelijk verplicht om rouwverlof te geven. CNV pleit daarom voor een wettelijke rouwverlof van twee weken, maar zegt dat "de politiek nauwelijks in beweging komt".

De SGP, CDA en ChristenUnie hebben vorig jaar een initiatiefwetsvoorstel voor rouwverlof ingediend. Daarin staat dat werkende ouders van minderjarige kinderen tot vijf dagen betaald rouwverlof moeten kunnen krijgen als een van de ouders of een minderjarig kind overlijdt.

Dit voorstel is aan de Raad van State voorgelegd en die is teruggekomen met een advies aan de partijen. Zij gaan de het wetsvoorstel nu aanpassen en verbeteren. "Het is de bedoeling dat we de wet voor de zomer indienen in de Tweede Kamer", zegt SGP-lijsttrekker Chris Stoffer.

Breder debat

Dit voorstel gaat in eerste instantie alleen om werkende ouders in gezinnen. "Daar zien wij de meest in het oog springende problematiek. We hopen heel erg dat dit een eerste stap is om het voor iedereen beter te regelen", zegt Stoffer. Hij hoopt dat het debat daarna breder gevoerd wordt en het rouwverlof ook kan gelden voor alleenstaanden of andere nabestaanden. "We zijn er met zijn allen bij gebaat als mensen de gelegenheid hebben om te rouwen."

"Bij fracties van links tot rechts zien we draagvlak voor dit wetsvoorstel", zegt Stoffer. "Iedereen ziet hier de noodzaak van in. We voelen met elkaar heel breed dat hier iets moet gebeuren", aldus de SGP-voorman.

Handelsoorlog escaleert: China verhoogt importheffingen VS naar 125 procent

3 weeks 4 days ago

China verhoogt heffingen op spullen die worden geïmporteerd uit de VS tot 125 procent. Dat meldt het Chinese ministerie van Financiën. De verhoogde heffingen gaan morgen in.

Het is een verdere escalatie in de handelsoorlog tussen de twee landen. De Chinese importheffingen op Amerikaanse goederen waren in reactie op Amerikaanse heffingen al verhoogd tot 84 procent. Woensdag verhoogde de Amerikaanse president Trump in reactie daarop zijn importheffingen op Chinese goederen naar 145 procent.

China vindt het haasje-over verhogen van tarieven "gegoochel met cijfers, zonder enige economische betekenis", in de woorden van een woordvoerder van het Chinese ministerie van Handel. "Ze zijn het lachertje van de wereldeconomie." Toch voelt het land zich gedwongen ook opnieuw een verhoging door te voeren. "We zullen doorvechten tot het bittere eind."

Het ministerie vulde aan verdere verhogingen door de VS niet meer te zullen beantwoorden, "omdat op het huidige niveau er geen markt meer bestaat voor de import van Amerikaanse goederen naar China".

'Gebrek aan respect'

Begin deze maand kondigde Trump importheffingen aan voor een reeks landen, waaronder China en de EU. Deze week kwam hij terug op dat besluit: voor veel landen worden de maatregelen voorlopig gepauzeerd. Maar voor China geldt het tegenovergestelde. Voor dat land besloot Trump de heffingen juist fors op te schroeven.

Trump liet eerder weten ervan overtuigd te zijn dat China uiteindelijk een deal met de VS móét sluiten. Tot nu toe lijken beide landen echter vooral elkaar af te troeven.

Volgens Trump heeft China het strenge beleid aan zichzelf te wijten. Peking zou al jarenlang "een gebrek aan respect voor de wereldmarkt" hebben getoond.

Statiegeldverzamelaars Amsterdam krijgen officieuze vakbond

3 weeks 4 days ago

Een groep statiegeldverzamelaars in Amsterdam krijgt een eigen, officieuze vakbond. Volgens medeoprichter en antropoloog Mara Voss is dat hard nodig omdat statiegeldverzamelaars volgens haar onterecht een negatief imago hebben.

De 38-jarige Reginald is zo'n statiegeldverzamelaar. Een jaar geleden begon hij ermee. Hij sloopt geen prullenbakken, scheurt geen zakken open en gaat netjes te werk, zegt hij in het Engels tegen AT5. Toch ervaart hij negatieve reacties.

"Mensen kijken op je neer, maar ik heb gelukkig ook fijne ervaringen. Bijvoorbeeld als mensen me een hele zak vol blikjes geven. Maar meestal wordt er negatief gereageerd omdat veel mensen gefrustreerd zijn over de hele situatie."

Voor een grote blauwe vuilniszak gevuld met blikjes en flesjes, verwacht hij zo'n 20 tot 25 euro te krijgen. "Daarmee kan ik mijn eigen eten kopen en wat ik verder nog op een dag nodig heb. Sigaretten bijvoorbeeld."

Geen vak

Mara Voss trok een jaar lang op met Amsterdamse statiegeldverzamelaars. "Ik denk dat we onderschatten hoeveel mensen dit werk doen. Er is niet één soort statiegeldverzamelaar. Het kan ook gewoon de buurvrouw zijn die de eindjes aan elkaar probeert te knopen."

"Wij willen een positief beeld laten zien van deze doelgroep. Laten zien dat dit mensen zijn die hard werken voor hun geld. Dat het krachtige mensen zijn die op een heel creatieve manier autonoom proberen te zijn."

The Amsterdam Can Collective wordt een vakbond tussen aanhalingstekens, want statiegeldverzamelaar wordt niet erkend als vak. "Maar moeten wij een officiële vakbond worden om te laten zien dat we impact kunnen hebben? We hebben heel veel ideeën over hoe het systeem anders kan met betrekking tot zwerfafval en de prullenbakken", zegt Voss.

Contant geld

Volgens Voss vormen de mensen die prullenbakken openbreken en afval veroorzaken op straat de minderheid. "Ik snap 100 procent dat mensen het vervelend vinden om geconfronteerd te worden met afval op straat. Ik denk wel dat we gewoon in een consumptiemaatschappij leven waarin zoveel afval wordt geproduceerd."

Voss en Reginald willen onder meer met beleidsmakers in gesprek over oplossingen. Ook zien ze graag dat er een hub komt waar 24 uur per dag statiegeldblikjes en flesjes kunnen worden ingeleverd, in ruil voor contant geld.

Voss: "Er worden nu overal plekken gecreëerd waar je grote hoeveelheden kan inleveren, maar dat wordt alleen maar uitbetaald met een Tikkie of een bankkaart. Dat sluit de doelgroep buiten die eigenlijk van het statiegeld afhankelijk is omdat die mensen geen bankkaart hebben."

College Weert gaat openbaar declareren na ophef over 'foute' bonnetjes

3 weeks 4 days ago

De burgemeester en wethouders van Weert gaan voortaan bonnetjes indienen via een openbaar declaratieregister. Het is een van de regels in het nieuwe declaratiebeleid van het college, nadat uit onderzoek bleek dat burgemeester en wethouders onterecht onkosten hebben gedeclareerd.

Het college sprak gisterenavond voor het eerst publiekelijk over het nieuwe declaratiebeleid. De burgemeester en wethouders benadrukten opnieuw de impact die de kwestie heeft gehad. Burgemeester Raymond Vlecken zei tijdens de extra raadsvergadering dat het pijn deed dat zijn integriteit de afgelopen tijd in twijfel is getrokken.

Onderzoek

Regionale omroep L1 Nieuws vroeg via de Wet Open Overheid declaraties van de afgelopen jaren op en onthulde in februari dat de burgemeester en wethouders onterecht onkosten hadden opgevoerd.

Volgens de omroep was er voor duizenden euro's aan onterechte declaraties ingediend. Het ging onder meer om het kopen van rolletjes snoep, broodjes en het huren van carnavalskleding. Maar ook om duizenden euro's aan vip-kaarten voor het festival Bospop.

Vervolgens besloot de gemeente onafhankelijk onderzoek te laten doen naar de declaraties. Daaruit bleek dat verschillende kosten inderdaad niet gedeclareerd hadden mogen worden; de bestuurders krijgen namelijk al een vaste maandelijkse onkostenvergoeding voor bepaalde uitgaven.

'Spiegel was nodig'

"Ik hoef niks te krijgen waarop ik geen recht heb", aldus burgemeester Vlecken. "De situatie heeft ons aan het denken gezet: dat vertrouwen niet vanzelfsprekend is. Het heeft ons doen inzien dat dit soort zaken anders opgepikt worden door de maatschappij."

Wethouder Michèle Ferrière: "Ik heb het als een emotionele periode ervaren, ik bekijk de zaken nu met een nieuwe bril. De spiegel die we voor hebben gekregen, hadden we nodig", citeert L1 Nieuws.

En dus belooft het college beterschap. Naast een openbaar declaratieregister moeten bestuurders in Weert voortaan zelf hun onkosten indienen, in plaats van ambtenaren. Ook moet er meer duidelijkheid komen over welke onkosten daadwerkelijk gemaakt dienen te worden.

Het college heeft bijna 3000 euro aan onterecht ingediende declaraties terugbetaald.

Vier minderjarigen aangehouden na explosie en brand Heerhugowaard

3 weeks 4 days ago

De politie heeft vier minderjarigen aangehouden voor het incident van gisteravond in Heerhugowaard. Daar brak brand uit na een explosie in een appartementencomplex. Meerdere appartementen liepen grote schade op.

Het viertal werd gisteravond aangehouden in de omgeving van het getroffen complex, zegt een politiewoordvoerder. Details over de arrestanten zijn niet bekendgemaakt, behalve het feit dat ze minderjarig zijn.

De vier zitten vast en worden vandaag verhoord over hun mogelijke betrokkenheid bij het incident. De politie sluit niet uit dat er nog meer mensen worden aangehouden.

Geen slachtoffers in het puin

De ontploffing in het appartementencomplex was gisteren kort na 20.00 uur. De brand die ontstond, was zo'n drie uur later onder controle. Vijf mensen raakten lichtgewond.

Hulpdiensten doorzochten het complex gedurende de hele nacht, maar vonden niemand. De getroffen appartementen zijn gestut. Later vandaag zal de politie binnen forensisch onderzoek gaan doen.

Een onbekend aantal bewoners is gisteravond geëvacueerd. Mensen die niet bij familie terechtkonden, hebben de nacht doorgebracht in een hotel. Voorlopig kunnen ze nog niet terug naar huis.

'Een muur van vuur'

Bij omwonenden zit de schrik erin. Een vrouw die in de buurt woont, was thuis aan het gamen met vrienden toen ze naar eigen zeggen "een doffe plof" hoorde.

"Ik dacht eigenlijk dat het van boven kwam. Ik hoorde ook heel veel brandweer. Maar toen zag ik een heel grote steekvlam en heel veel puin."

Een andere omwonende zegt dat ze aanvankelijk dacht dat iemand buiten vuurwerk had afgestoken. "Maar al snel hoorde ik een hoop sirenes en toen ging ik naar beneden om te kijken wat er aan de hand was. En toen zag ik dat het aan de overkant was. Ik zag een muur van vuur."

'Amsterdam gaat voor het eerst excuses maken voor rol tijdens WO II'

3 weeks 4 days ago

Amsterdam gaat voor het eerst formeel excuses aanbieden voor de rol die de stad speelde bij de Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dat meldt Het Parool op basis van bronnen. Een woordvoerder van de gemeente wil dat nog niet bevestigen.

Burgemeester Femke Halsema zal volgens de krant de excuses namens de gemeente uitspreken op 24 april, tijdens de herdenking van de Shoah in de Hollandsche Schouwburg. In een besloten raadsvergadering stemden volgens Het Parool alle aanwezige raadsleden unaniem in met Halsema's voorstel om excuses aan te bieden en geld vrij te maken voor een speciaal fonds.

De stap volgt op een onderzoek van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD), dat binnenkort wordt gepresenteerd. Uit het onderzoek blijkt dat het gemeentelijke apparaat van Amsterdam een centrale rol speelde in de Jodenvervolging in Nederland.

Bevolkingsregistratie en Gemeentevervoerbedrijf

Tienduizenden Joden werden vanuit de hoofdstad weggevoerd. Via de bevolkingsregistratie van de gemeente kreeg de Duitse bezetter toegang tot hun adressen, wat de deportaties aanzienlijk vergemakkelijkte. Ook het Gemeentevervoerbedrijf (GVB) leverde een bijdrage: het verzorgde het transport naar verzamelplaatsen in de stad. Zo'n 60.000 Amsterdamse Joden werden vermoord.

Naast de excuses trekt de gemeente 25 miljoen euro uit voor een speciaal fonds dat moet bijdragen aan de versterking en zichtbaarheid van het Joodse leven in Amsterdam. Een commissie onder leiding van oud-PvdA-minister Jet Bussemaker zal adviseren over de besteding van het bedrag. Hiervoor gaan de commissieleden in gesprek met Joodse organisaties en betrokkenen.

Gedenktekens

Al eerder, in 2023, stortten zowel de gemeente als het GVB gezamenlijk 100.000 euro in een fonds als erkenning voor de rol van het vervoerbedrijf bij de deportaties. Uit berekeningen blijkt dat de gemeente aan deze transporten destijds omgerekend zo'n 61.000 euro verdiende. Het bedrag voor het fonds werd naar boven afgerond.

Daarnaast zijn bij drie voormalige verzamelpunten gedenktekens geplaatst: op de Plantage Middenlaan, de Beethovenstraat en het Victorieplein.

Een woordvoerder van de gemeente Amsterdam wil niet ingaan op vragen over de excuses. Ze wil ook niet bevestigen of burgemeester Halsema op 24 april überhaupt aanwezig zal zijn bij de herdenking in de Hollandse Schouwburg.

Beurzen zakken weer iets in, Trump erkent 'overgangsproblemen' bij heffingen

3 weeks 4 days ago

Beurzen staan opnieuw in de min vanwege zorgen over de Amerikaanse importheffingen. De koersen veerden gisteren op nadat president Trump bekendgemaakt had veel maatregelen voorlopig uit te stellen, maar inmiddels lijken beleggers zich toch weer zorgen te maken over blijvende onrust.

De Nederlandse AEX opende vanochtend licht in de plus maar zakte daarna weer weg in het rood, net als de andere Europese beurzen.

In Japan sloot de Nikkei de handelsdag af met 3 procent verlies. De Chinese beurzen in Hongkong en Shanghai schommelden de hele dag rond hun openingsstand.

In de VS sloten de beurzen gisteren al met verlies. De Dow Jones kon de aanvankelijke euforie niet vasthouden en verloor 2,5 procent. De Nasdaq sloot 4,3 procent lager en de S&P 500 3,5 procent.

Zorgen over de toekomst

Handelaren reageerden aanvankelijk hoopvol op berichten dat Trump veel landen 90 dagen uitstel geeft van de strafheffingen die woensdag in zouden gaan. Hij zegt open te staan voor onderhandelingen met handelspartners over een in zijn ogen eerlijkere handelsbalans. Wel blijft een standaardheffing van 10 procent voor bijna de hele wereld gelden.

Na de aankondiging lieten beurzen wereldwijd een stijgende lijn zien, al werden de verliezen die ze de afgelopen dagen maakten niet goedgemaakt. Later op de dag keerden de twijfels terug, zoals over de vraag wat Trump na de 90 dagen zal gaan doen. Een eerder uitstel van heffingen tegen Canada en Mexico bleek immers ook niet tot afstel te leiden.

Ook EU-commissievoorzitter Ursula von der Leyen zei in de Financial Times dat er nog steeds wordt gedacht over tegenmaatregelen, hoewel de EU een eigen reactie opschortte toen Trump deels bakzeil haalde. Ze sprak van "een keur aan tegenmaatregelen" en noemde expliciet als optie het instellen van extra heffingen op reclames bij digitale diensten.

145 procent heffing voor China

Bovendien escaleerde Trump tegelijkertijd de handelsoorlog met China, door de hogere tarieven die Peking afkondigde in reactie op het Amerikaanse beleid meteen weer te vergelden met nog extremere heffingen. Aanvankelijk leken die neer te komen op een tarief van 125 procent, maar het Witte Huis verklaarde later dat er inmiddels een tarief van 145 procent geldt. De 125 procent kwam boven op de al bestaande heffing van 20 procent die Trump maanden geleden al instelde.

Op de Amerikaanse beurs vielen vooral de terugval op van mediabedrijven als Warner Bros (12,5 procent) en Disney (6,8 procent). Beleggers vrezen blijkbaar dat Peking zal terugslaan door de Chinese markt verder te beperken voor Amerikaans entertainment. Ook is het maar de vraag of Hollywoodfilms nog wel even gretig zullen worden ontvangen in deze contreien.

Vanmorgen maakte de Chinese overheid bekend op zijn beurt opnieuw de heffingen te verhogen: voor de VS geldt voortaan een tarief van 125 procent, gelijk aan de heffing die Trump de afgelopen dagen oplegde.

'Overgangsproblemen'

In een openbare kabinetsvergadering reageerde Trump zelf laconiek op de onrust. "Er zullen altijd overgangsproblemen zijn", hield hij zijn ministers en de pers voor. "Je hebt transitiekosten en transitieproblemen, maar uiteindelijk wordt het prachtig." Zijn minister van Financiën Bessent viel hem bij en hield vol dat er "geen onverwachte effecten" waren geweest.

Trump zei te streven naar een overeenkomst met China "die heel goed is voor beide landen". Hij voegde eraan toe dat hij president Xi als een persoonlijke vriend ziet, hoewel diens land "een heel lange tijd misbruik van ons heeft gemaakt. Niemand heeft ons zo afgezet".

In de kabinetsvergadering verwierp Trump beschuldigingen van handel met voorkennis. "Ik heb niets te verbergen", zei hij in reactie op vragen daarover. "We willen transparant zijn."

Koopadvies

Democratische senatoren hebben de ethiekwaakhond van de overheid gevraagd te onderzoeken of er iemand illegaal geprofiteerd heeft van Trumps U-bocht. Dagenlang hield hij vol zijn poot stijf te zullen houden over de hoge heffingen, om die vervolgens toch zonder enig voorteken via sociale media weer in te trekken.

Een paar uur eerder had Trump bovendien wel een koopadvies via zijn Truth Social-account eruit gegooid: "Dit is een goed moment om te kopen!!!" had hij in hoofdletters geschreven. Wie dat advies opvolgde, was kort daarna spekkoper door de stijgende koersen.

De Democraten spreken van marktmanipulatie. "Er is snel onderzoek nodig of president Trump, zijn familie of andere leden van zijn regering heeft gehandeld met voorkennis of andere illegale transacties heeft begaan", vinden de Democraten die de ethiekcommissie schreven. De macht om een onderzoek af te dwingen hebben ze evenwel niet.

Wekdienst 11/4: Uitspraak moord Bigidagoe • Julianakanaal weer open

3 weeks 4 days ago

Goedemorgen! Vandaag doet de rechter uitspraak in de zaak van de moord op rapper Bigidagoe. Ook gaat het Julianakanaal tussen Berg en de Maas weer open.

Eerst het weer: het is op veel plekken mistig. maar dat lost snel op. Daarna vrij zonnig. Het wordt 13 tot 19 graden.

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De Amerikaanse regering moet van het Hooggerechtshof alles doen om een man terug te halen uit een gevangenis in El Salvador. Hij komt uit dat land en verbleef sinds 2011 in de VS, maar werd door de regering-Trump per abuis uitgezet.

Een rechter had bepaald dat de man niet mocht worden uitgezet omdat hij in El Salvador gevaar zou lopen, maar dat gebeurde toch door een administratieve fout. Hij zit nu in El Salvador in een beruchte terreurgevangenis. Het Hooggerechtshof zegt nu dat hij moet worden teruggehaald, maar heeft daar geen termijn aan verbonden.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Gisteren overleed voormalig voetbalcoach Leo Beenhakker op 82-jarige leeftijd. Beenhakker was onder meer coach van Ajax, Feyenoord en Real Madrid. Ook was hij onder meer bondscoach van Oranje. 'Don Leo' stond ook bekend om zijn opvallende uitspraken.

Hoogste rechters vinden dat VS onterecht uitgezette man moet terughalen uit El Salvador

3 weeks 4 days ago

Het Amerikaanse Hooggerechtshof heeft de regering van president Trump opgedragen om alles op alles te zetten om een man terug te halen uit een gevangenis in El Salvador. Hij is abusievelijk overgeplaatst naar een zwaarbewaakte terreurgevangenis in het Midden-Amerikaanse land.

Een lagere rechter had zich al gebogen over de zaak van Kilmar Abrego Garcia en was tot dezelfde conclusie gekomen. De regering ging in beroep, maar krijgt dus geen gelijk van de hoogste rechters. De negen leden van het hof oordeelden unaniem.

Garcia (29) komt uit El Salvador en verbleef sinds 2011 in de Verenigde Staten. In 2019 zat hij enige tijd vast omdat hij werd verdacht van lidmaatschap van MS-13, een criminele bende die in februari door de VS als terroristische organisatie is bestempeld. Hij ontkent daarmee iets te maken te hebben. Garcia kreeg nooit asiel in de VS, maar een rechter verbood wel een uitzetting naar El Salvador omdat hij daar gevaar zou lopen.

Toch uitgezet

In maart werd Garcia aangehouden bij een IKEA in Baltimore en kort daarna toch uitgezet. In El Salvador zit hij in de beruchte CECOT-gevangenis, een van de beruchtste ter wereld.

De immigratiedienst gaf later toe dat er een fout was gemaakt: de aantekening dat de man van de rechter niet mocht worden uitgezet was door een "administratieve fout" niet opgenomen in zijn papierwerk. Volgens burgerrechtenorganisaties is dit exemplarisch voor de manier waarop mensenrechten worden geschonden door de regering-Trump. Bij andere uitgezette migranten werd bijvoorbeeld nauwelijks bewijs geleverd dat ze een gevaar vormen voor de samenleving.

Pogingen van zijn familie om hem terug naar de VS te halen leverden niets op. De regering erkende weliswaar dat hij niet uitgezet had mogen worden, maar zei niet zomaar mensen uit gevangenissen in andere landen te kunnen halen. Ook werd de bevoegdheid van de lagere rechter betwist.

Onzeker vervolg

Dat het Hooggerechtshof het eerdere oordeel bevestigt, is een opsteker voor Garcia en zijn familie. Toch is het de vraag of hij nu snel terugkeert naar de VS. Het Hooggerechtshof heeft, in tegenstelling tot de lagere rechter, geen deadline voor het terughalen gesteld. In het vonnis staat ook dat de lagere rechter haar besluit nog moet toelichten. Deze vrijdag is er opnieuw een hoorzitting in de zaak, in een rechtbank in de staat Maryland.

In maart zette de VS ruim 250 Venezolanen en Salvadoranen uit naar El Salvador. Volgens de VS gaat het om zware criminelen en bendeleden. Minister van Buitenlandse Zaken Rubio sprak van "buitenlandse vijandige leden" die "El Salvador bereid is vast te houden in hun zeer goede gevangenissen tegen een eerlijke prijs". Beelden van de aankomst van de groep werden online breed uitgemeten.

El Salvador heeft vorige maand gelikte video's gedeeld waarop te zien is hoe de bendeleden zijn aangekomen: