Het socialemediabedrijf Meta verbant Russische staatsmedia als tv-zender RT en persbureau Rossia Segodnja. Volgens moederbedrijf Meta maken de media zich schuldig aan clandestiene beïnvloedingsoperaties online. Het verbod geldt voor alle dochters van Meta, zoals Facebook, Instagram en WhatsApp.
Meta had eerder al andere maatregelen genomen, zoals het uitzetten van advertenties bij de propagandakanalen en het beperken van het bereik van hun artikelen. Omdat er echter geprobeerd werd die maatregelen te omzeilen, gaat Meta over tot een volledige ban wereldwijd. De komende dagen zullen de media van het sociale medium verdwijnen.
Rusland heeft nog niet gereageerd op het besluit, RT evenmin. In het verleden reageerde RT honend op beschuldigingen dat de zender illegaal de belangen van het Kremlin zou behartigen. RT deed maatregelen af als een inperking van de persvrijheid.
Facebook en Instragram zijn verboden in Rusland. Meta geldt er als een "extremistische organisatie" sinds het bedrijf in 2022 het beleid over haatzaaien aanpaste om kritiek op de Russische inval in Oekraïne mogelijk te maken. WhatsApp is er wel toegestaan en heeft miljoenen gebruikers.
DesinformatieHet besluit van Meta komt kort na beschuldigingen van de Amerikaanse justitie dat twee RT-medewerkers miljoenen betaalden aan een Amerikaanse bedrijf om het Amerikaanse publiek te beïnvloeden in aanloop naar de verkiezingen. Zij zouden 10 miljoen dollar hebben uitgetrokken om verdeeldheid te zaaien onder Amerikanen, luidde de aanklacht.
Die activiteiten waren onderdeel van een breder Russisch plan om via sociale media invloed uit te oefenen in de VS, betoogde het Amerikaanse Openbaar Ministerie. Via nepaccounts zou er desinformatie moeten worden verspreid, over bijvoorbeeld misdaden onder Oekraïense migranten en "het verlies van banen voor witte Amerikanen".
Naar aanleiding van de beschuldigingen scherpte de VS financiële sancties tegen RT aan. De zender RT was als "buitenlandse agent" al sinds 2017 in de VS verboden.
Er hebben vannacht toch geen mensen buiten hoeven slapen bij het aanmeldcentrum in Ter Apel. De gemeente Westerwolde, waar Ter Apel onder valt, meldde rond middernacht dat de gemeente Stadskanaal wilde bijspringen door een sporthal als noodopvang in te richten.
In samenwerking met het Rode Kruis werden "in allerijl" honderd veldbedden, hygiënekits, dekens en een team van vrijwilligers naar sporthal De Spont gebracht. Rond 01.15 uur kon een bus de eerste groep naar de opvang vervoeren. Wie later aankwam zou per taxi volgen, het is onduidelijk of daar gebruik van is gemaakt.
Volgens het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) hadden rond middernacht zo'n veertig tot vijftig mensen een slaapplek elders nodig. Zij gaan vanochtend weer terug naar Ter Apel om het proces van hun asielaanvraag te starten.
'Later verder kijken'"Het is geen oplossing", benadrukte burgemeester Sloots van Stadskanaal vannacht. "Maar het is in elk geval iets en morgenochtend kijken we wel verder. Wegkijken en nietsdoen gaan wij als Stadskanaal niet doen."
Er werden eerder ook al grote tenten geplaatst in Stadskanaal, op een kwartiertje rijden van Ter Apel. "En ook nu vind ik dat we moeten helpen", zegt Sloots, die het probleem "met lede ogen" aanziet.
Verslaggever Jeroen Gortworst is in Ter Apel en vertelt over hoe de situatie nu is:
Het COA waarschuwde gisteravond dat er sprake was van een noodsituatie. De kans bestond volgens de organisatie dat er voor het eerst in twee jaar weer mensen buiten moesten slapen. Alleenstaande mannen mochten niet meer naar binnen omdat het centrum vol was.
"We houden alleen voor kwetsbare mensen nog een plek achter de hand", zei Paula Lambeck van het COA. "Ik hoop dat deze mensen niet hier in het gras terechtkomen, maar dat er iemand opstaat en een plek aanbiedt, bijvoorbeeld een gemeente."
Volgens burgemeester Velema van Westerwolde laat asielminister Faber mensen bewust in de kou staan. "Ze heeft tijd genoeg gehad en voldoende mogelijkheid om mensen op een fatsoenlijke manier onder te brengen. Dit doet ze bewust niet."
Het ministerie van Asiel en Migratie laat weten dat de extreme drukte komt door een hogere instroom, in combinatie met een groot aantal statushouders dat niet kan doorstromen naar opvang in andere gemeenten. "Het wordt steeds lastiger om zelfs de kleinste tegenvallers op te vangen."
Brandveiligheid in het gedingHet opvangcentrum in Ter Apel is in december al uitgebreid met tijdelijke huisvesting in portacabins, waar dit weekend mensen hebben geslapen. Westerwolde vindt dat vanwege de brandveiligheid onverantwoord en dreigt het COA met een dwangsom als deze opvang niet stopt.
Het COA spreekt echter van overmacht: "Het was dit of mensen buiten de poort in het gras laten slapen."
In Ter Apel mogen officieel maar 2000 mensen worden opgevangen. Het afgelopen jaar slaagde het COA er echter bijna geen enkele nacht in om dat maximum aan te houden. Er moest daarom bijna dagelijks een dwangsom van 15.000 euro aan de gemeente worden betaald, tot in juni het maximumbedrag van 1,5 miljoen euro werd bereikt.
Westerwolde stapte begin deze maand opnieuw naar de rechter omdat het COA te weinig verbetering vertoonde.
Goedemorgen! Het is vandaag de derde dinsdag van september, en dus Prinsjesdag. Dat betekent dat het kabinet-Schoof de jaarplannen in de Miljoenennota bekendmaakt. Ook maakt voorzitter Von der Leyen alle namen van de nieuwe Europese Commissie bekend en speelt PSV tegen Juventus in de eerste speelronde van de Champions League.
Eerst het weer: De dag begint bewolkt met lokaal wat motregen. Daarna schijnt geregeld de zon. Het wordt ongeveer 21 graden. Vanavond en vannacht zijn er brede opklaringen.
Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.
Wat kan je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?Asielzoekers die buiten het aanmeldcentrum in Ter Apel verbleven, hoefden toch niet buiten te slapen. De gemeente Stadskanaal stelde vannacht een sporthal beschikbaar, toen bleek dat het aanmeldcentrum vol was. Een team van Rode Kruis-hulpverleners hielp bij het opbouwen van de opvanglocatie.
Vanochtend gaan de asielzoekers weer terug naar Ter Apel om het proces van hun asielaanvraag te starten. Gisteren sprak het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) van een noodsituatie. VluchtelingenWerk Nederland noemde de situatie "diep triest".
Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:Gebieden in Roemenië, Polen, Tsjechië en Oostenrijk zijn zwaar getroffen door overstromingen. Die overstromingen zijn het gevolg van hevige regenval in Midden-en Oost-Europa. Het dodental is inmiddels opgelopen naar 18.
De video hieronder geeft een beeld van de schade als gevolg van de zware regenval van de afgelopen dagen:
Fijne dag!
Het vertrouwen in de politiek en in het kabinet is ten opzichte van de afgelopen twee jaar flink toegenomen, blijkt uit het Prinsjesdagonderzoek van Ipsos I&O in opdracht van de NOS. Vooral onder laagopgeleiden is er meer vertrouwen dan de afgelopen jaren.
Ook zijn Nederlanders over het algemeen minder pessimistisch geworden over de toekomst van het land. Tegelijkertijd vindt nog steeds een meerderheid dat het alles bij elkaar genomen de slechte kant op gaat met Nederland en is maar een kleine minderheid optimistisch.
Vertrouwen was in 2022 en 2023 heel laagVan alle Nederlanders heeft 44 procent vertrouwen in de landelijke politiek en 42 procent in het kabinet-Schoof. Vorig jaar had 33 procent vertrouwen in de politiek en slechts 24 procent in het demissionaire kabinet-Rutte IV.
Het vertrouwen in het kabinet-Schoof is ongeveer even hoog als het vertrouwen in het derde kabinet-Rutte, al bereikte dat in het eerste coronajaar een piek van 56 procent.
Veel meer vertrouwen laagopgeleidenDe toename is veruit het grootst onder laagopgeleiden. Vorig jaar had slechts 17 procent van deze groep vertrouwen in het kabinet. Nu heeft 49 procent vertrouwen in het kabinet-Schoof.
Ook onder middelbaar opgeleiden is het vertrouwen in het kabinet toegenomen, naar 48 procent. Onder hoogopgeleiden is het nog net zo laag als vorig jaar, 34 procent.
Als we kijken naar politieke voorkeur, dan valt op dat alleen de kiezers van de coalitiepartijen in meerderheid vertrouwen hebben in het nieuwe kabinet. Het vertrouwen is het hoogst onder de aanhangers van de PVV: 79 procent van hen heeft er een beetje of veel vertrouwen in.
Het minste vertrouwen heeft de aanhang van GroenLinks-PvdA: 9 procent heeft (enig) vertrouwen in het kabinet-Schoof.
Asiel en stikstofDie scherpe politieke verdeeldheid is er ook over het asiel- en migratiebeleid. Veruit de meeste kiezers van PVV, VVD en BBB hebben op dit punt vertrouwen in het kabinet. Dat geldt niet voor kiezers van NSC, die op dit punt sterk verdeeld zijn. Ook hier hebben aanhangers van de linkse partijen er weinig vertrouwen in.
De helft van de kiezers is voor het uitroepen van een asielcrisis; daarvoor is vooral veel steun bij kiezers van de PVV (90 procent).
In het stikstofbeleid van het kabinet bestaat weinig vertrouwen. Onder geen enkele partij heeft een meerderheid er vertrouwen in, dus ook niet onder de aanhangers van de BBB. Bijna de helft van de Nederlanders vindt inkrimping van de veestapel onvermijdelijk.
Oekraïne en GazaEen duidelijke meerderheid (58 procent) wil dat Nederland Oekraïne blijft steunen in de oorlog tegen Rusland. Ook bij de PVV vinden meer mensen dat Nederland Oekraïne moet blijven steunen dan dat het ermee moet stoppen.
De helft van de Nederlanders wil dat de regering meer druk op Israël zet om te stoppen met de oorlog in Gaza; 20 procent wil dit juist niet. De aanhang van de PVV is op dit punt sterk verdeeld, van de aanhang van GroenLinks-PvdA wil 82 procent meer druk op Israël.
Optimisme en pessimismeDe Nederlanders zijn minder pessimistisch geworden over de staat van Nederland. In 2022 dacht meer dan driekwart dat het "alles bij elkaar genomen" de slechte kant op ging. Vorig jaar waren nog altijd zeven op de tien Nederlanders pessimistisch. Nu is dat iets meer dan de helft (57 procent).
Optimistisch zijn Nederlanders nog altijd niet. Slechts 19 procent denkt dat het de goede kant op gaat, net zo veel als vorig jaar. Dat het beter gaat met de economie denkt zelfs maar 10 procent.
RondkomenOok over de eigen financiën bestaat weinig optimisme. Slechts 14 procent verwacht dat de eigen situatie verbetert. Een kwart denkt dat de eigen situatie verslechtert.
Bijna zes op de tien Nederlanders (59 procent) zeggen dat ze goed kunnen rondkomen. Dat zijn er wel een stuk meer dan vorig jaar (51 procent) en aanzienlijk meer dan in 2022 (44 procent). Toen hadden veel mensen het zwaar door de inflatie, die door hoge energieprijzen door het plafond ging.
Kort voordat de onderzeeër Titan vorig jaar implodeerde in de Atlantische Oceaan stuurde de bemanning nog een bericht aan het ondersteuningsschip Polar Prince dat luidde: "Alles is hier in orde". Dat bleek tijdens een hoorzitting van de Amerikaanse kustwacht over het incident waarbij alle vijf opvarenden omkwamen.
Bij die hoorzitting werd ook voor het eerst een foto getoond van het wrak van Titan op de zeebodem in de buurt van Titanic. Op de afbeelding, genomen door een onderwaterrobot, is de losgekomen achtersteven van de onderzeeër op bijna 4 kilometer diepte gezien.
De onderzeeër was vorig jaar juni onderweg naar het wrak van de Titanic. Al na één uur en drie kwartier verging het diepzeeschip van het bedrijf OceanGate.
Hoe de implosie kon plaatsvinden is na meer dan een jaar onderzoek nog niet duidelijk. De hoorzitting van de kustwacht moet daar meer duidelijkheid over verschaffen. Ook worden na de hoorzitting aanbevelingen geformuleerd voor de commandant van de kustwacht. Daarnaast is er nog een onderzoek van de National Transportation Safety Board.
Tijdens de hoorzitting kwam onder anderen de hoofdingenieur van de onderzeeër aan het woord, Tony Nissen. Hij zei dat hij zich onder druk gezet voelde om het schip klaar te maken voor de duik. Het was volgens Nissen soms lastig om te werken voor de directeur van OceanGate, Stockton Rush.
Een paar jaar eerder had hij naar eigen zeggen geweigerd om de Titan te besturen omdat hij het operationele personeel niet vertrouwde. Ook zou hij in 2019 hebben tegengehouden dat de Titan naar de Titanic ging. Hij zei destijds tegen Rush dat de Titan niet werkte zoals verwacht. Voordat de onderzeeër uiteindelijk wel naar de Titanic dook werden er volgens Nissen wel aanvullende tests uitgevoerd.
Het bedrijf dat de expeditie organiseert was al herhaaldelijk gewaarschuwd dat er ernstige zorgen waren over de veiligheid van de opvarenden, kwam vorig jaar al naar voren uit rechtbankdocumenten.
Een medewerker van OceanGate had geschreven dat het vaartuig meer moest worden getest. Ook experts hadden zorgen geuit over wat er kon gebeuren als de onderzeeër werd blootgesteld aan de enorme druk op de bodem van de Atlantische Oceaan.
Het is de derde dinsdag van september, en dus Prinsjesdag. Vandaag is de eerste keer dat het kabinet-Schoof de jaarplannen in de Miljoenennota -omkleed met veel ceremonieel- bekendmaakt. Ook spreekt de koning vandaag zijn eerste Troonrede uit die niet door de handen van Mark Rutte is gegaan.
Traditiegetrouw zijn in de aanloop naar de dag de grote lijnen uit de Miljoenennota al naar buiten gekomen. Dat gebeurde afgelopen vrijdag, de dag dat de stukken naar de Tweede Kamer zijn gestuurd en ook de dag dat Schoof het regeerprogramma presenteerde. In dat regeerprogramma staan de plannen van het kabinet voor de komende jaren.
In de gelekte (financiële) stukken over volgend jaar staat dat de koopkracht gemiddeld in 2025 niet met 1,1 procent stijgt - zoals het Centraal Planbureau eerder becijferde - maar met 0,7 procent. Uitkeringsgerechtigden gaan er iets meer op vooruit: 0,9 procent. Gepensioneerden iets minder: 0,6 procent.
Het financiële en economische beleid van het kabinet richt zich op een open economie, een beter vestigingsklimaat voor bedrijven en "spaarzaam omgaan met schaarse middelen", staat in de Miljoenennota. "De zorgen over migratie nemen we serieus", staat er ook. "We houden daarbij oog voor het verdienvermogen van Nederland."
De grote lijnen van de plannen voor 2025 zijn dus al uitgelekt, maar als vandaag alle stukken openbaar worden, komen er ongetwijfeld nog nieuwe voornemens, ambities en details naar voren van de verschillende ministeries.
Naast de plannen op papier, spreekt koning Willem-Alexander de Troonrede uit, voor de twaalfde keer. Voor hem is het de eerste keer dat die rede van een andere premier komt dan van Mark Rutte. Het is voor de derde keer dat de Troonrede wordt voorgelezen in de schouwburg van Den Haag. Vanwege de verbouwing van het Binnenhof is de Ridderzaal voorlopig geen optie.
Hoogleraar economie Victor Halberstadt is afgelopen vrijdag overleden op 85-jarige leeftijd. Dat meldt Universiteit Leiden, waar hij sinds 1974 aan verbonden was.
Halberstadt werd bekend door de vele maatschappelijke functies die hij bekleedde. Zo was Halberstadt lid van de PvdA, commissaris bij ING en KPN, bestuurder bij het Concertgebouw en lid van de Raad van Toezicht van De Nederlandse Opera. Ook was hij van 1972 tot 2004 Kroonlid van de Sociaal-Economische Raad, een belangrijk adviesorgaan voor de regering en het parlement.
Opvallend was zijn rol bij de inburgering van Máxima begin deze eeuw. Hij voerde verschillende gesprekken met de Argentijnse om haar in te wijden in de Nederlandse samenleving en voor te bereiden op haar toekomstige rol als koningin. Halberstadt was een vertrouweling van de Oranjes. In 2018 kreeg hij het Erekruis in de Huisorde van Oranje toekend, vanwege zijn vele verdiensten voor het Koninklijk Huis.
Lijmen kabinetscrisisDe hoogleraar werd ook ingevlogen bij de kabinetscrisis over financieel-economisch beleid in 1981. Samen met econoom Cees de Galan werd hij toen aangesteld als informateur. Die crisis werd uiteindelijk bezworen.
Universiteit Leiden schrijft op de website "een markante en erudiete persoonlijkheid" te verliezen. "Decennialang sloeg hij een brug tussen de wetenschapsbeoefening en de maatschappelijke praktijk. Veel generaties van studenten en medewerkers zullen zich hem herinneren als steunpilaar bij hun loopbaankeuzes."
Ryan Wesley Routh, de man die zondag met een wapen werd gezien bij de golfbaan van Trump, werd in 2019 al eens onderzocht door de FBI. Dat heeft de veiligheidsdienst bekendgemaakt.
De FBI had toen een tip gekregen dat Routh een vuurwapen bezat als veroordeelde pleger van een strafbaar feit. De FBI ondervroeg vervolgens de persoon die de klacht had ingediend. De zaak werd gesloten nadat de FBI geen aanvullende informatie had ontvangen, meldde een FBI-topman maandag.
Routh verscheen maandag kort voor de federale rechtbank in West Palm Beach, waar de eerste aanklachten tegen hem werden bekendgemaakt. De 58-jarige Routh wordt in elk geval aangeklaagd voor twee overtredingen van de wapenwet. Een van de aanklachten betreft dezelfde waarvoor de FBI in 2019 getipt werd: het bezitten van een vuurwapen als veroordeeld misdadiger.
SKS-geweerDe andere aanklacht gaat over het bezit van een vuurwapen met een uitgewist serienummer. Het is mogelijk dat de 58-jarige Routh naarmate het onderzoek voortduurt, geconfronteerd gaat worden met meer en ernstigere aanklachten.
Maandag werd ook bekend dat Routh bijna twaalf uur lang buiten de golfbaan van Trump verbleef, waar hij wachtte op de oud-president. Dat blijkt uit telefoongegevens van Routh die door aanklagers naar buiten zijn gebracht. In het document van de aanklacht staat verder dat een digitale camera en een geladen semi-automatisch SKS-geweer met een uitgewist serienummer zijn gevonden.
De SKS is een geweer van Russische origine, ontwikkeld in de jaren 40. In eerdere berichten werd gezegd dat Routh een AK-47 had achtergelaten, maar dat blijkt nu dus anders te zijn.
In auto opgepaktRouth werd zondag aangehouden nadat de Secret Service had ontdekt dat hij zich met een vuurwapen ophield in de buurt van Donald Trump, die op dat moment aan het golfen was in Florida. De man zat volgens de Secret Service op ongeveer 400 meter afstand van de oud-president.
De Secret Service opende daarop het vuur, waarop hij op de vlucht sloeg. Doordat een omstander zijn kenteken doorgaf, kon Routh kort daarna in zijn auto worden opgepakt.
Trump heeft vannacht op X voor het eerst gereageerd op de gebeurtenis. Hij zei dat de Secret Service "uitstekend werk" heeft verricht. Hij zei ook "vier of vijf" schoten te hebben gehoord.
Bodycam-beelden tonen hoe Routh in de boeien wordt geslagen:
In de persconferentie van lokale en federale autoriteiten werd ook bekendgemaakt dat Routh Trump niet in het zicht had op de plek waar hij zat. Ook werd bevestigd dat hij geen schoten heeft gelost. Daarbij zijn er geen aanwijzingen gevonden die erop zouden wijzen dat hij met iemand samenwerkte.
Waarnemend directeur van de Amerikaanse geheime dienst, Ronald Rowe, zei op de persconferentie dat de maatregelen om Trump te beschermen, goed werken. Rowe zei dat hij met de voormalige president heeft gesproken en dat Trump "zich ervan bewust is dat hij het hoogste niveau van bescherming geniet" van de veiligheidsdienst.
Hij zei ook dat agenten hun werk naar de letter deden toen ze zondag op de golfbaan van Trump een man een geweer door de struiken zagen steken. Rowe zei dat de golfreis niet op de planning van Trump stond, dus stelden ze een veiligheidsplan op. "En dat veiligheidsplan werkte", zei hij.
Eind september hoorzittingEen hoorzitting waarin bepaald wordt of Routh langer moet worden vastgehouden, staat gepland voor volgende week maandag, 23 september. Een week daarna, op 30 september, zal Routh worden voorgeleid, meldde CNN eerder.
Het dodental van de overstromingen in Centraal-Europa is opgelopen tot zeker achttien. Roemenië meldt zeven slachtoffers, Polen vijf. In Tsjechië zijn drie doden bevestigd, net als in Oostenrijk.
In Oostenrijk werd maandag verder het lichaam van een man van tussen de 40 en de 50 jaar gevonden. Dat was in Klosterneuburg, ten noorden van de hoofdstad Wenen. Of hij ook omkwam als gevolg van de overstromingen, wordt nog onderzocht.
Op de kaart hieronder is weergegeven waar de zware regenval plaatsvindt en waar de rivieren lopen waar het waterpeil flink is gestegen of nog zal stijgen.
De Tsjechische stad Krnov liep zondag bijna volledig onder water. Inmiddels daalt het waterpeil weer. Daardoor werd het lichaam van een man ontdekt dat in een appartement lag dat volledig onder water had gestaan, melden Tsjechische media.
In de eveneens zwaar getroffen Tsjechische plaats Jeseník zijn inwoners begonnen met het opruimen van de ravage na de overstromingen. Voorlopig houdt de regen in Tsjechië nog aan, meldt het Tsjechische persbureau CTK.
Damdoorbraak in OstravaIn Ostrava, de op twee na grootste stad van het land, brak gistermiddag een dam door. Daardoor kwam een deel van de stad onder water te staan. De scheur in de dam is ongeveer 50 meter breed en wordt steeds groter. Er zijn onder meer helikopters ingezet om de scheur te dichten met zandzakken.
Honderden mensen zijn geëvacueerd. In de stad wonen ruim 200.000 mensen. Volgens de autoriteiten hebben de meeste mensen geen warm water en verwarming meer.
Het Tsjechische ministerie van Defensie heeft laten weten dat het leger tot zeker 31 oktober kan worden ingezet om hulp te bieden. 2000 militairen kunnen worden opgeroepen om de hulpdiensten te ondersteunen, schrijft de Tsjechische minister van Defensie op X.
Correspondenten Christiaan Paauwe en Chiem Balduk laten zien hoe de situatie is in Polen en Duitsland:
In de Poolse stad Nysa verslechterde de situatie gisteren zodanig dat alle 44.000 inwoners zijn opgeroepen om te evacueren. Dat werd aangekondigd nadat er nieuwe schade aan de dijk was ontdekt.
Het water uit de rivier Nysa Klodkza zette de straten van de stad blank. In de stad werd eerder al het lichaam van een vermiste chirurg van het ziekenhuis aangetroffen door reddingswerkers. Zijn auto werd met openstaand portier in de ondergelopen straten gevonden.
De Poolse autoriteiten deelden manieren van communiceren om zo snel mogelijk duidelijk te maken waar welke hulp nodig is. Door de overstromingen en het uitvallen van de elektriciteit in sommige gebieden is het namelijk lastig om te communiceren.
Zwaaien met een witte vlag of een ander voorwerp betekent dat diegene vraagt om evacuatie. Een rode vlag geeft aan dat ergens medische hulp nodig is en een blauwe vlag dat mensen eten of drinken nodig hebben.
De regenbuien zijn op sommige plekken inmiddels afgenomen, maar al het water moet nog wel afgevoerd worden. Dat kan stroomafwaarts nog voor flinke problemen zorgen.
Hoogste waterpeil in Hongarije nog op komstIn Hongarije wordt later deze week het hoogste waterpeil verwacht in de rivier de Donau. Premier Orbán heeft zijn buitenlandse reizen afgezegd "totdat we de piek hebben bereikt en het ergste achter de rug hebben". Verschillende wegen in Boedapest worden afgesloten vanwege het risico op overstromingen later deze week.
Ook in Slowakije blijft het waterpeil stijgen. In de hoofdstad Bratislava is de Donau gistermiddag al buiten zijn oevers getreden.
De video hieronder geeft een beeld van de schade als gevolg van de zware regenval van de afgelopen dagen:
Via de rivier de Elbe zal het water in Tsjechië afgevoerd worden naar Duitsland. Gisteren was het water in de Elbe in de Duitse stad Dresden al vier keer zo hoog als normaal. Verwacht wordt dat ook daar het water nog zal blijven stijgen.
Koffie is in jaren niet zo duur geweest. Op de beurs in New York bereikte de prijs van arabica-bonen, die het meest worden gebruikt, vandaag een hoogte die sinds 2011 niet meer is bereikt, meldt persbureau Bloomberg.
De prijsstijging is al een tijd gaande. Zo werden arabica-bonen dit jaar ongeveer 40 procent duurder.
Carlos Mera, grondstoffenanalist bij Rabobank, verwacht dat consumenten de prijsstijging met name bij producten in het lagere segment in de supermarkt zullen opmerken. "Op die producten zit een kleinere marge dan bij het duurdere segment, waardoor hogere kosten aan de klant worden doorberekend. Bij A-merkproducten betaal je ook voor het merk."
De cappuccino bij je favoriete koffietent daarentegen zal niet veel duurder worden. Slechts 5 procent van de prijs van je cappuccino wordt bepaald door de koffiebonen zelf, zegt Mera. Het overgrote deel gaat naar andere zaken, zoals service.
Droogte in BraziliëDe prijsstijgingen in de koffie-industrie hebben volgens Mera een aantal oorzaken. Hij wijst onder meer op de weersomstandigheden in landen als Vietnam en Brazilië. "De hitte en de extreme droogte in Brazilië beïnvloeden het gewas. Als het daar in de komende weken niet gaat regenen, verwacht ik dat de prijzen nog meer zullen stijgen", zegt hij.
Daarnaast komt de Europese Unie nog dit jaar met nieuwe regelgeving om ontbossing tegen te gaan. Deze regels stellen importeurs verplicht om de herkomst van koffie te onderzoeken en daarom slaan ze nu een extra grote voorraad in. De prijs zal zakken nadat deze regels in werking zijn gesteld, denkt Mera.
Tot slot is er wereldwijd een tekort aan containers, zijn er tegenvallende oogsten in Vietnam en is de Rode Zeeroute ontwricht.
De Russische regering heeft Artsen zonder Grenzen (AzG) uit het ngo-register geschrapt, wat betekent dat de organisatie alle activiteiten in het land moet staken. De organisatie werd vorige maand per brief ingelicht over het besluit. Volgens het Russische ministerie van Justitie waren de activiteiten van Artsen zonder Grenzen in strijd met de wet, al is onduidelijk waaruit die wetsovertreding zou bestaan.
"Het intrekken van onze registratie kwam als een verrassing", vertelt Karel Hendriks, directeur van Artsen zonder Grenzen Nederland. De activiteiten van Artsen zonder Grenzen in Rusland werden aangestuurd door de Nederlandse tak van de organisatie.
"In de brief stond dat onze activiteiten in strijd waren met bepaalde Russische regelgeving, maar welke overtreding wij hebben begaan werd niet gespecificeerd", zegt Hendriks. "Daar proberen we nog achter te komen."
Artsen zonder Grenzen was sinds 1992 actief in het land en heeft er 44 voltijdwerknemers in dienst. Recentelijk voerde de organisatie onder meer projecten uit om tuberculose- en hiv-patiënten te helpen.
Sinds de Russische invasie in Oekraïne in 2022 vangt Artsen zonder Grenzen duizenden Oekraïense vluchtelingen en intern ontheemde Russen op in de Russische grensregio's Belgorod en Rostov, schrijft de organisatie in een persbericht. Er lagen ook plannen om noodhulp te verstrekken in de regio Koersk, waar Oekraïne vorige maand een verrassingsaanval uitvoerde. AzG verstrekt ook noodhulp in Oekraïne.
"Het is natuurlijk een enorme domper", vertelt Hendriks. "We hebben veel patiënten die op onze hulp rekenen en willen onze activiteiten dus doorzetten. Vanwege het conflict tussen Rusland en Oekraïne is het belangrijk voor ons om aan beide kanten van de frontlinie actief te zijn."
Buitenlands agentRusland onderneemt al jaren actie tegen niet-gouvernementele organisaties. Volgens de Russische wet moet iedereen die buitenlandse steun ontvangt of onder buitenlandse invloed staat zich registreren als "buitenlands agent". Het is niet duidelijk of Artsen zonder Grenzen uit het register is geschrapt op basis van deze wet.
"Ik ga er op dit moment niet van uit dat de Russische regering naar die wet verwijst", aldus Hendriks. "Als organisaties verboden worden op basis van die wet, worden ze aangemerkt als ongewenste organisatie en moeten ze al hun projecten binnen 48 uur staken. Dat was bij ons niet het geval."
Rusland zegt dat de buitenlandse-agentenwet wordt gebruikt om stappen te ondernemen tegen mensen die vanuit het buitenland worden gefinancierd en politieke activiteiten tegen Russische machtshebbers ontplooien. In werkelijkheid wordt de wet geregeld ingezet om afwijkende meningen in te perken.
Het gaat daarbij onder meer om ngo's en journalisten. Er is veel kritiek op deze wet. Als iemand zich niet registreert als buitenlands agent en er achteraf wordt geconcludeerd dat dit wel had gemoeten, loopt die persoon het risico op hoge boetes of een jarenlange gevangenisstraf. In 2022 werd de wet verder aangescherpt.
De wet maakt het werk van critici, mensenrechtenorganisaties, ngo's, media en (politiek) activisten onmogelijk. Zo zijn verschillende ngo's gestopt met hun werkzaamheden in Rusland. Buitenlandse journalisten kunnen uitgezet worden als ze door Rusland worden bestempeld als agent.
