Aggregator

Ook zwaarst gestraften voor Capitoolbestorming weer op vrije voeten

3 months ago

In de VS zijn na de inauguratie van Trump de eerste Capitoolbestormers vrijgekomen. Ook twee van de zwaarst gestraften zijn weer op vrije voeten: voormalig Proud Boys-leider Enrique Tarrio en Oath Keepers-oprichter Stewart Rhodes.

Met de gratieverlening aan meer dan 1500 Capitoolbestormers loste Trump een verkiezingsbelofte in. De deelnemers aan de aanval op het Amerikaanse parlementsgebouw, nu vier jaar geleden, waren in zijn ogen "patriotten". De dag die door de FBI werd gekenmerkt als "binnenlands terrorisme" werd door Trump tijdens de verkiezingscampagne afgedaan als een "dag van liefde".

De vraag was nog of hij ook de zwaarst gestraften onmiddellijk zou laten gaan. Dat blijkt nu het geval.

Aanzetten tot opstand

Proud Boys-leider Tarrio zat in Louisiana een celstraf van 22 jaar uit voor zijn rol in de bestorming. Hij was er die dag zelf niet bij, omdat een rechter hem vanwege een ander vergrijp verboden had om in Washington te zijn.

Maar volgens de rechtbank die hem de celstraf oplegde, gaf hij op afstand leiding aan zijn extreemrechtse organisatie die bij de aanval voorop ging. Tarrio nam voor het proces afstand van het geweld, maar ontkende niet dat hij zijn aanhang had aangemoedigd. Hij werd veroordeeld voor het aanzetten tot een opstand.

Die veroordeling is door Trump niet teruggedraaid, hij krijgt gratie. Tarrio's advocaat bevestigt dat hij inmiddels op vrije voeten is. Ook twee andere prominente Proud Boys leden, Joseph Biggs (17 jaar) en Zachary Rehl (15 jaar), zijn of komen weer vrij.

De leider van de ultranationalistische Oath Keepers-militie, Steven Rhodes, kwam kort na middernacht vrij. Hij werd in mei 2023 om dezelfde reden als Tarrio - het aanzetten tot een opstand - tot een gevangenisstraf van 18 jaar veroordeeld.

Rhodes zat vast in een gevangenis in de staat Maryland:

Ook Rhodes nam zelf geen deel aan de bestorming, maar hij bereidde zijn organisatie wel voor op gewelddadig verzet. Zo hielp hij bij het aanleggen van een voorraad vuurwapens in een hotel in de buurt van Washington.

Woede

De vrijlating van de Capitoolbestormers maakt woede los bij Amerikanen die destijds betrokken waren bij het neerslaan van de slag.

Een broer van de agent die aan de gevolgen van het geweld overleed noemt Trump "puur slecht". "Mijn broer is voor niets gestorven. Alles wat hij deed om het land te beschermen, het Capitool te beschermen, waar deed hij die moeite voor?", zegt hij tegen persbureau Reuters.

Ook een agent die bij de bestorming gewond raakte, is woest. "Ik ben verraden door mijn land", zei hij tegen nieuwszender CNN. Zes mensen die hem die dag aanvielen komen dankzij Trump op vrije voeten.

Dit is een reportage die VS-correspondent Rudy Bouma voor Nieuwsuur maakte:

Slechts één prominente partijgenoot van Trump veroordeelt de massale gratieverlening. "Ik zag vandaag opnieuw de beelden van mensen die een agent in elkaar sloegen", zei de Republikeinse senator Thom Tillis van de staat North Carolina tegen Reuters. "Je maakt dit land onveiliger als je het signaal afgeeft dat je politieagenten kan aanvallen zonder dat dit gevolgen heeft."

Den Haag investeert miljoenen in winkelstraten van Schilderswijk en Transvaal

3 months ago

De gemeente Den Haag investeert 7 miljoen euro in de winkelstraten van de Schilderswijk en Transvaal. Volgens wethouder Nur Icar (Denk) heeft het gebied het in zich om een "derde centrumgebied" van de stad te worden, naast de binnenstad en Scheveningen.

In de Schilderswijk en Transvaal wonen bijna 50.000 mensen. Het gemiddelde inkomen per inwoner ligt ongeveer 40 procent onder zowel het landelijke als het Haagse gemiddelde. Van het totaal aantal huishoudens ontvangt 15 procent een werkloosheids- of bijstandsuitkering, bijna twee keer zoveel als in heel Den Haag.

De stad onderzoekt elke vier jaar hoe de winkelstraten in de stad functioneren. De winkels in Transvaal en de Schilderswijk bungelen al jaren onder aan de lijst, schrijft Omroep West. Zo zijn er zorgen over de bereikbaarheid en de hoeveelheid parkeerplekken. Ook is het winkelaanbod verschraald en zijn ondernemers slecht georganiseerd.

Wethouder Icar, met het midden- en kleinbedrijf in de portefeuille, ziet echter veel potentie in de winkelstraten vanwege de dynamiek en diversiteit in de wijken. "Het zijn wijken waar zoveel geuren te ruiken zijn, uit zoveel verschillende keukens", zegt hij.

"Neem bijvoorbeeld de Haagse Markt, de grootste openluchtmarkt van Europa. Hier worden producten uit alle windstreken verkocht. De Hollandse bloemkool ligt hier naast verse ketoembar, baklava, dragonfruit of kousenband. Hier komt de wereld samen."

Bezoekers van buiten de stad

Met de 7 miljoen euro worden onder meer de gevels en plinten van de winkels aangepakt. Ook komt er meer groen in de openbare ruimte en worden de looproutes tussen de Haagse Markt en de winkelstraten verbeterd.

"De winkelstraten kunnen het hart van de Schilderswijk en Transvaal worden en op termijn meer en meer bezoekers van buiten de wijk en zelfs buiten de stad trekken", verwacht Icar.

Strooien met decreten, heeft dat zin? Vijf vragen over Trumps eerste plannen

3 months ago

Meer olie, "het einde van woke", minder rechten voor migranten, gratie voor Capitoolbestormers: Donald Trump strooit met 'executive orders', ofwel presidentiële decreten, nu hij aan zijn tweede termijn als president van de Verenigde Staten is begonnen.

Gisteravond ondertekende de Republikein, uren na zijn inauguratie, meer dan veertig decreten en trok hij 78 decreten in die de afgelopen jaren waren uitgevaardigd door zijn Democratische voorganger Joe Biden.

De eerste decreten ondertekende Trump op het podium van de Capital One Arena in Washington, onder luid gejuich van het publiek. En dat was nog maar het begin: volgens Fox News heeft Trump voor het begin van zijn ambtsperiode 200 decreten klaarliggen.

Wat zijn presidentiële decreten?

Een presidentieel decreet is een opdracht van de president om beleid te gaan maken. Met een handtekening van de president onder een decreet beginnen ambtenaren met de uitvoering van de gestelde doelen. Die plannen hoeven dan niet meer langs het Congres, de Amerikaanse Eerste en Tweede Kamer, dat de wetten in het land schrijft.

Trump moet zich wel aan de wet houden. Is er voor een plan een wetswijziging nodig, dan moet het Congres die goedkeuren. En als er geld voor nodig is ook, want het Congres maakt de begroting voor het land. De Republikeinen hebben de meerderheid in beide kamers van het Congres.

"Alle decreten moeten wel passen binnen de lijnen van de wet, maar de president heeft wel wat ruimte", zegt Amerika-deskundige Kenneth Manusama. "Trump probeert met de decreten een andere koers uit te zetten binnen de wet."

In 2017 tekende Trump bij zijn aantreden als president ook veel decreten. Is er een verschil met toen?

Veel decreten komen dit keer rechtstreeks uit Project 2025, het plan dat door een conservatieve denktank is opgesteld. Dat plan was speciaal bedoeld om Trump een vliegende start te geven als hij zou worden herkozen als president.

Dat zie je ook aan de inhoud van de decreten, zegt Manusama. "Ze zijn kwalitatief beter dan in 2017, mensen met ervaring hebben ze geschreven. Bij de eerste termijn van Trump was het amateuristischer, nu zijn het 'normale', gedegen decreten. Het zijn er wel uitzonderlijk veel, maar dat geeft aan hoe goed alles was voorbereid. Hiermee wil de regering van Trump meteen resultaten laten zien."

Dat is niet alleen voor de show, zegt Manusama. "Dat wordt vaker gezegd, maar daar ben ik het niet mee eens. Natuurlijk wil Trump aan de kiezers tonen dat hij resoluut van start gaat. Hij tekende de eerste decreten ook niet voor niets in de Capitol One Arena voor 20.000 mensen. Maar er wordt wel echt beleid gemaakt, al is niet alles even eenvoudig om uit te voeren."

Welke decreten van Trump zijn makkelijk uitvoerbaar en welke niet?

"Het stoppen met bepaalde milieumaatregelen, zoals de VS terugtrekken uit het internationale klimaatverdrag van Parijs, is laaghangend fruit", zegt Amerikanist Manusama. "Net als de vacaturestop bij de federale overheid. Ook veel andere decreten zijn een verplaatsing van prioriteiten. Dat is allemaal makkelijk door te voeren."

Bij andere zaken ligt dat anders, zoals het schrappen van het recht op Amerikaans burgerschap voor kinderen van illegale immigranten en van niet-burgers bij geboorte in de VS. "Dat is hoogstwaarschijnlijk ongrondwettelijk", zegt Manusama. "Maar daarom wordt er in het decreet ook gekeken naar vertragingsmechanismen en andere methoden om het verlenen van het burgerschap te ondermijnen."

Ook de beoogde asielstop en vluchtelingenstop staan op gespannen voet met het asielrecht en internationaal recht, denkt Manusama. "Daar ga je waarschijnlijk gedoe mee krijgen. De vraag is dus ook of en hoe snel mensen rechtszaken beginnen tegen de plannen."

Dat geldt mogelijk ook voor het schrappen van overheidsprogramma's voor diversiteit, gelijkheid en inclusie. "Dat kan misschien leiden tot zaken waarbij de regering-Trump wordt beticht van discriminatie. Maar dat is mogelijk meer iets voor de langere termijn."

Trump heeft decreten van Biden ingetrokken. Biden deed het omgekeerde toen hij in 2021 aantrad als president. Wat betekent het beleidsmatig voor de VS als presidenten steeds elkaars decreten verscheuren?

"Dat is vreselijk", zegt Manusama. "Het is heel slecht voor het openbaar bestuur. Vergunningen worden voor vier jaar verleend en weer ingetrokken. Dat maakt het heel onvoorspelbaar en moeilijk uitvoerbaar voor het bedrijfsleven en de bevolking."

Wat zegt het dat presidenten de afgelopen decennia dit toch meer zijn gaan doen?

"Het heeft alles te maken met hoe gepolariseerd Amerika is geworden", vervolgt Manusama. Omdat president Obama niet veel gedaan kreeg in het Congres, ging hij decreten uitvaardigen. Dat hebben Biden en Trump daarna ook steeds meer gedaan."

Een decreet was ooit een laatste redmiddel voor een president voor als de onderhandelingen met het Congres waren mislukt. Dat is nu anders.

"Het gaat om het behalen van resultaten voor de kiezers en de beperkte tijd waarin die resultaten moeten worden behaald", zegt Manusama. "Dan geeft een handtekening van de president meer voldoening dan iets door het Congres proberen te krijgen."

Prins Harry overweegt schikking in grote rechtszaak tegen Britse tabloids

3 months ago

De Britse prins Harry wil mogelijk een schikking treffen in de rechtszaak tegen de krantengroep van mediamagnaat Rupert Murdoch. Op de eerste zittingsdag in Londen vroegen advocaten van beide partijen de rechtbank om uitstel vanwege gesprekken achter de schermen over een mogelijke schikking.

Harry heeft samen met voormalig Labour-vicevoorzitter Tom Watson de News Group Newspapers (NGN) aangeklaagd. Ze willen dat topbestuurders van het mediabedrijf verantwoordelijk worden gesteld voor wanpraktijken, zoals het hacken van telefoons, bij tabloids The Sun en News of the World. Die laatstgenoemde krant werd opgeheven nadat het hackschandaal zo'n vijftien jaar geleden aan het licht kwam.

Tientallen andere prominenten, zoals acteur Hugh Grant, hebben vorig jaar een schikking getroffen met NGN. Ze hebben hoge geldbedragen geaccepteerd in ruil voor het laten vallen van hun aanklacht tegen het mediabedrijf. Wie het proces doorzet, loopt het risico miljoenen euro's aan rechtbankkosten te moeten betalen.

Laatste twee

Harry en Watson zijn de laatste twee overgebleven deelnemers aan de grote rechtszaak tegen NGN. De prins heeft tot nu toe steeds gezegd dat hij de waarheid boven tafel wil hebben en niet is geïnteresseerd in het geld. Toch lijkt er nu beweging te zitten in gesprekken over een schikking.

"We zouden niet om meer tijd vragen als we dachten dat we de rechtbank potentieel veel tijd kunnen besparen", zegt advocaat David Sherborne namens Harry en Watson. Volgens Anthony Hudson KC, die het mediabedrijf vertegenwoordigt, zijn ze "betrokken bij zeer intensieve onderhandelingen de afgelopen dagen". "De realiteit is dat we er dichtbij zijn."

Zaak gaat morgen verder

De eerste zittingsdag verliep chaotisch met veel schorsingen en onderbrekingen. De BBC schrijft dat de zaak morgenochtend weer zal worden hervat. Voor de rechtszaak bij het High Court, de rechtbank waar grote civiele zaken worden behandeld, staat acht tot tien weken gepland.

Deze zaak staat los van de zaak die Harry aanspande tegen de Mirror Group Newspapers (MGN) over het afluisteren van telefoons. De rechtbank oordeelde dat MGN-journalisten tussen 1996 en 2011 telefoons hebben gehackt en dat dit vanaf 1998 "wijdverbreid en gebruikelijk" was.

Harry kwam vorig jaar tot een schikking met MGN. De rechter had de krantenuitgever daarvoor al opgedragen de prins een schadevergoeding van bijna 165.000 euro te betalen en de juridische kosten te vergoeden.

In april duidelijkheid over cyberaanval TU Eindhoven, onderwijs 'soepel' hervat

3 months ago

In april moet duidelijk zijn hoe hackers ruim een week geleden de systemen van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) zijn binnengedrongen. Met een IT-beveiligingsbedrijf doet de TU/e forensisch onderzoek naar de cyberaanval, waardoor de systemen bijna een week platlagen. Ook de politie is daarbij betrokken.

Vorige week zondag trok de universiteit zelf de stekkers uit de servers, omdat de systemen een cyberaanval detecteerden. De hackers werden "op heterdaad betrapt" toen ze het beveiligingssysteem probeerden te kraken, meldde de universiteit.

Bijna de hele week bleef het netwerk uit de lucht. Studenten en medewerkers konden niet bij hun e-mail en online studiemateriaal. De universiteit kon daardoor geen onderwijs verzorgen en besloot de complete onderwijsagenda, waaronder de tentamenweek die gisteren had moeten beginnen, een week uit te stellen.

'Opgelucht'

De hervatting van het onderwijs op de Technische Universiteit Eindhoven verliep gisteren "soepel", meldde de TU/e. Studenten zouden geen noemenswaardige hinder hebben ervaren. "Negen dagen na de aanval zijn we opgelucht dat we veilig terug kunnen naar de reguliere bedrijfsvoering", staat in het laatste bericht van het crisisteam, dat vandaag is ontbonden.

De universiteit zegt dat er extra maatregelen zijn genomen. Wie er achter de aanval zit, is niet duidelijk. Er zijn geen aanwijzingen dat er iets is buitgemaakt bij de aanval. De universiteit laat de reactie op de aanval evalueren door een externe partij.

Ddos-aanvallen

De ddos-aanvallen op het SURF-netwerk, waar andere onderwijsinstellingen vorige week mee te maken hadden, houden voor zover bekend geen verband met de hack op de TU/e. Volgens de universiteit hebben die aanvallen alleen voor haperingen in het wifinetwerk gezorgd.

Wolvin die uitrustte in schuur Hengelo is mogelijk eerst aangereden

3 months ago

De wolvin die gisteren urenlang in een schuur in het Gelderse dorp Hengelo aan het rusten was, is mogelijk eerst aangereden. De politie ontving om 07.30 uur een melding van iemand die het dier zou hebben geraakt, schrijft Omroep Gelderland.

De politie heeft daarna geen contact meer kunnen krijgen met de melder. Een paar uur later kregen agenten een melding over een wolvin die in een schuur lag.

Geen jongen

Dierenarts Henk Luten uit Velp onderzocht de wolf en concludeerde aan de hand van de grootte en de tanden dat het om een volwassen wolvin van een jaar of vijf oud gaat. "Ze heeft nog geen jongen gehad. Dat kun je zien aan de tepels bij honden en wolven", aldus de dierenarts.

Omdat er geen ernstige verwondingen of botbreuken bij de wolf zijn gevonden, is het dier gisterenmiddag verdoofd en teruggezet in het bos. Door haar wintervacht was het lastig om blauwe plekken op haar huid te zien, aldus de arts. "Er waren geen natte plekken en er was ook geen bloed. Ze zal vandaag nog wat stijf lopen. Ik heb haar pijnstillers gegeven die een aantal dagen zullen werken."

De provincie meldde gisteren dat het dier helemaal geen letsel had, dat blijkt dus niet te kloppen.

Wandelwolf

Waar de wolf nu is, is onduidelijk. De dierenarts is nog teruggegaan naar de plaats waar ze verdoofd is neergelegd. Luten: "Ze heeft haar roes uitgeslapen en is verdwenen. We kunnen haar niet meer volgen. Ze is niet gechipt en heeft geen halsband gekregen." Wel is DNA van de wolf bewaard.

Wolvenkenner Erwin van Maanen vermoedt dat de wolvin geen onderdeel is van een roedel. "Er zit geen roedel in die regio. Ik denk dat het een wandelwolf is." Hij doelt daarmee op een zwerver. "Er zijn nu meerdere wolven die vanuit Duitsland naar Nederland lopen."

Trucks vol hulp naar Gaza, 'zelfs een klein beetje hulp redt levens'

3 months ago

Voor de derde dag op rij komen vrachtwagenladingen humanitaire hulp Gaza binnen. De eerste dag waren het er rond de 630 en gisteren 915, ruim meer dan de afgesproken 600. De hulp is hard nodig om mensen van eerste levensbehoeften te voorzien. Lokale hulpverleners delen de pakketten uit. Er zit voor een paar dagen eten in.

De VN meldt dat er tot nu toe geen berichten zijn van plundering van vrachtwagens met hulpgoederen of aanvallen op hulpverleners. Voordat het bestand zondag inging, waren overvallen aan de orde van de dag.

Er is niet alleen behoefte aan voedsel en medicijnen, maar ook aan kleding, warme tenten, matrassen, dekens en schoon drinkwater. Daarna moeten mensen zo snel mogelijk weer hun eigen eten kunnen kopen, zoals groente en fruit. Daarvoor moeten de markten weer open.

Net geen honger

De hulp die op dit moment binnenkomt, is nog verre van genoeg. Het is net voldoende om mensen geen honger te laten lijden, zegt een deskundige tegen Al Jazeera.

Qatar wil de komende tien dagen 12,5 miljoen liter brandstof naar Gaza brengen. Die is onder meer bedoeld voor de elektriciteitsvoorziening in ziekenhuizen en voor opvangplekken voor ontheemden.

Verder is er materiaal nodig voor de wederopbouw. Volgens VN-hulporganisatie OCHA is 92 procent van de huizen in Gaza verwoest of op zijn minst beschadigd. Dat zijn 436.000 huizen. 90 procent van de Gazanen moest zijn huis uit.

Voedselpakketten worden uitgedeeld:

Roos Bollen van Unicef werkt momenteel als hulpverlener in Gaza. Ze vertelt in een gesprek met de NOS hoe haar Palestijnse collega's altijd hoop zijn blijven houden, ook al waren ze zelf alles kwijt en hadden ze familieleden verloren. "Ze hebben nog de moed om grapjes te maken, ze plagen elkaar en zijn enorm lief en zorgzaam voor elkaar. Dat heeft een heel diepe indruk op mij gemaakt."

Ze ziet dat zelfs het kleine beetje hulp dat er binnenkomt daadwerkelijk levens redt. Zo heeft Unicef couveuses geleverd aan het al Aqsa ziekenhuis, die daarvan een goed voorbeeld zijn. Bollen heeft bewondering voor haar Palestijnse en internationale collega's. "Elke dag weer zie ik het bewijs hoe erg het nodig is en hoe belangrijk het is en ik hoop dat er door het staakt-het-vuren meer hulpverleners naar Gaza kunnen komen en meer journalisten, donoren en dokters om samen te werken aan de situatie hier."

De kinderen die ze ontmoet, hebben allemaal uitgekeken naar het staakt-het-vuren. "Ze dromen ervan om in hun eigen bed te slapen in plaats van op de grond in een tent. Ze hebben het over hun speelgoed en hun vriendjes. Maar we houden ons hart vast, we hebben de verwoesting gezien, in sommige gebieden lijkt het wel alsof er een aardbeving is geweest."

Een verhaal dat haar zal bijblijven is dat van een 7-jarig meisje. Op haar verjaardag in december 2023 is haar huis gebombardeerd. Ze raakte daarbij gewond aan haar been en werd naar het ziekenhuis gebracht. Dat werd vervolgens belegerd en in die drie weken is de wond geïnfecteerd geraakt, waardoor het been geamputeerd moest worden. "Het is een lief, vrolijk kind dat het leuk vindt om te tekenen en met haar zusje te spelen. Ze loopt nu met krukken en is voor haar leven getekend."

Volgens Bollen heeft ieder kind in Gaza psychologische hulp nodig om weer een normaal leven te kunnen leiden. "Wat kinderen nu het hardst nodig hebben is de mogelijkheid om weer naar school te gaan, een dagelijkse routine op te bouwen, contact te hebben met andere kinderen en te kunnen spelen. Het recht om kind te zijn is ze afgenomen."

Nog geen Amerikaanse heffingen op EU-producten: stilte voor de storm?

3 months ago

Met veel belangstelling heeft Europa gisteren gekeken naar de inauguratie van de Amerikaanse president Trump. Zou hij nu wel of niet direct importheffingen afkondigen op Europese producten? Vooralsnog ontspringt de EU de dans. Mexico en Canada kregen wel te horen dat op hun producten een heffing komt van 25 procent.

Kunnen bedrijven in de EU opgelucht ademhalen nu Trump gisteren niet direct met invoerheffingen kwam? Volgens Amerika-econoom Philip Marey heeft Europa op zijn minst wat tijd gekregen. "Dat Trump niet meteen handelstarieven oplegt, leidt tot lichte opluchting binnen de EU, en je ziet het ook op de financiële markten. Trump pakt eerst Canada en Mexico aan om op het eigen continent 'orde op zaken' te stellen."

Volgens Marey is het opvallend is dat Trump niet kwam met één wereldwijd invoertarief. Het feit dat nu eerst Canada en Mexico aan de beurt zijn, geeft de EU de kans om te kijken hoe deze landen zich gaan opstellen, zegt Marey.

Nog altijd veel onduidelijkheid

Meer duidelijkheid is er voor Europese bedrijven nog niet, maar dat betekent niet dat de bedrijven er op de achtergrond niet mee bezig zijn. Volgens de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) is bijna 70 procent van de internationaal handelende bedrijven zich aan het instellen op importheffingen.

De eerste presidentiële besluiten van Trump gingen vooral over binnenlandse onderwerpen, zegt Annette Wijering, directeur internationaal van de RVO. "Hij koppelt zijn handelsbeleid heel nadrukkelijk aan zijn andere politieke doelen. Ook de handelstarieven op producten uit Canada en Mexico lijken te maken te hebben met migratie en drugshandel."

Hoewel Trump dus nog geen importheffingen heeft afgekondigd op Europese producten, zijn er wel degelijk al gevolgen voor Nederlandse bedrijven. Zo zijn er volgens Wijering een flink aantal Nederlandse bedrijven actief in Canada die ook aan de Amerikaanse markt leveren. "Toen de EU een handelsverdrag met Canada sloot en het handelsverdrag tussen de VS, Mexico en Canada ondertekend werd, hebben een flink aantal Nederlandse bedrijven zich in Canada gevestigd. Die gaan het nu wel moeilijker krijgen."

Mogelijk een vestiging in de VS

Oxycom, een Nederlands bedrijf dat duurzame koelsystemen maakt, is wereldwijd actief en dus ook in de Verenigde Staten. Dankzij de klimaatmaatregelen kunnen de klanten van het bedrijf uit Raalte subsidie kunnen krijgen voor hun koelsystemen.

Voor het bedrijf is het nog even afwachten wat de gevolgen zijn. Mocht Trump invoerheffingen doorvoeren, dan zal het bedrijf keuzes moeten maken. "Als het bij 10 procent blijft dan is het oké, maar bij 20procent wordt het een echte uitdaging. Dan dwingt hij ons daar toch ook een lokale vestiging te openen", zegt Barry Leuverman, directeur export van Oxycom.

Het bedrijf heeft ook overwogen om in Mexico een assemblage-locatie te openen, maar dat zit er door Trump voorlopig niet in. "Heel veel is nog onduidelijk. Ik denk dat dit de komende twee maanden zo blijft. Over twee weken ga ik weer naar de Verenigde Staten en hoop ik scherper te krijgen wat de gevolgen kunnen zijn."

Volgens Wijering zullen de mogelijke invoertarieven zeker impact hebben, maar zijn die niet allesbepalend voor Nederlandse bedrijven die actief zijn in de VS. "Heel veel beleid en regelingen zijn op niveau van de staten en niet op federaal niveau. Daar blijven kansen bestaan. Het blijft daarom ontzettend lastig om nu vast te stellen wat de gevolgen gaan zijn."

Groeiende twijfel in VVD over vuurwerktraditie, maar verbod nog niet in zicht

3 months ago

Binnen regeringspartij VVD groeien twijfels over het behouden van de Nederlandse vuurwerktraditie. VVD-leider Yesilgöz spreekt over een "dilemma waar we het over moeten hebben". De VVD-fractie in de Tweede Kamer zal binnenkort het huidige standpunt - geen verbod - bespreken, voorafgaand aan een Kamerdebat eind deze maand over de afgelopen jaarwisseling.

Tijdens oud en nieuw werden opnieuw honderden politiemensen en hulpverleners aangevallen. Ook vielen er door vuurwerk twee doden en 1100 gewonden.

Een eventuele koerswijziging van de VVD zal overigens op korte termijn niet tot een algeheel vuurwerkverbod leiden. De andere drie regeringspartijen (PVV, NSC en BBB) voelen niets voor een verbod. Wel groeit het aantal politieke partijen dat de veiligheid van politie en hulpverleners belangrijker vindt dan het overeind houden van de traditie. Oppositiepartij CDA schaarde zich vandaag bij de voorstanders van een verbod.

Agressie

Sinds de laatste jaarwisseling staat het verbieden van vuurwerk in Den Haag weer op de politieke agenda. Er waren 8292 incidenten met meer geweld tegen politie en andere hulpverleners. De politieleiding deed daags na oud en nieuw opnieuw een beroep op de politiek om een algeheel verbod af te kondigen.

CDA-leider Bontenbal is het nu eens met de politie en pleit voor de aanpak van wat hij noemt de verhuftering van de jaarwisseling. "De politiek kan niet steeds zeggen voor de hulpverleners te staan en dan één dag per jaar weg kijken." Hij vindt het onacceptabel dat agenten, brandweer en hulpverleners als "schietschijf" worden gebruikt.

Petitie

Regeringspartij VVD is niet ongevoelig voor de noodkreet van politie, brandweer en hulpverleners. Er gaat binnen de partij een petitie rond voor een algeheel verbod waar ook handtekeningen van een aantal prominenten onder staan, zoals van de oud-bewindslieden Loek Hermans, Ed Nijpels en Jozias van Aartsen. Het is nog niet duidelijk hoe breed de petitie wordt ondersteund. Er komt nog een bijeenkomst over.

VVD-leider Yesilgöz vindt dat er gekeken moet worden hoe "gasten" aangepakt kunnen worden die met hun "botte hoofd" bakstenen gooien. Maar ze zegt het ook lastig te vinden dat straks "een gezin uit een Vinex-wijk" geen vuurwerk meer mag afsteken terwijl het zich daarop heeft verheugd. "Dat moet je goed wegen. Los je het echt op met een vuurwerkverbod?" Volgens haar zijn er uiteenlopende standpunten binnen de VVD. "Het gaat alle kanten op."

Sierpotjes

Mocht de VVD zich voor een vuurwerkverbod uitspreken, dan is er nog geen meerderheid. Oppositiepartij SP (tegen een verbod) vreest dat een vuurwerkverbod tot meer illegaal vuurwerk leidt en wijst daarom het door de voorstanders gepresenteerde alternatief - professionele vuurwerkshows in gemeenten - van de hand.

PVV, NSC en BBB voelen dus niets voor een verbod. PVV-leider Wilders benadrukt dat in 2020 het zwaardere knalvuurwerk, rotjes en pijlen al zijn verboden. "Het verbod van siervuurwerk is symboolpolitiek", stelt Wilders.

BBB-leider Van der Plas spreekt van gedragsproblemen, bijvoorbeeld van raddraaiers uit de Randstad. "Het verbieden van sierpotjes helpt niet, ook omdat het over de grens nog wel te koop is."

De NSC-fractie heeft het onderwerp vandaag besproken in de fractie en "wil het mensen niet ontnemen" om met de jaarwisseling "hun kleine vuurwerk af te steken".

Een groot deel van de Nederlanders hecht aan de vuurwerktraditie, stelt NSC, en veel mensen gaan er verantwoord mee om. Er is een "kleine groep" die rellen schopt en vuurwerk naar hulpverleners gooit. Dat moet harder worden aangepakt.

Ook het kabinet is niet van plan om het vuurwerkbeleid aan te passen.

Europees Parlement wil stevigere aanpak techbedrijven: 'Handhaaf de regels'

3 months ago

Een dag nadat techgiganten Elon Musk en Mark Zuckerberg prominent te gast waren bij de inauguratie van president Trump, debatteerde het Europees Parlement vandaag in Straatsburg over de toenemende macht van grote techbedrijven.

In het parlement klonk een luide oproep aan de Europese Commissie om aan die macht paal en perk te stellen. Er zijn onder meer zorgen over de groeiende invloed die grote techbedrijven hebben op de Europese democratie.

In het debat ging het veel over de inmenging van Musk in de Europese politiek en het ongeldig verklaren van de Roemeense verkiezingen vanwege Russische beïnvloeding via TikTok.

De vrees bestaat dat via sociale media ook zal worden geprobeerd de verkiezingen dit jaar in Duitsland en Polen te beïnvloeden.

"We dragen het favoriete beïnvloedingswapen van Trump, Poetin en Musk in onze broekzak," zei Europarlementariër Kim van Sparrentak (Groenlinks-PvdA), doelend op de smartphone.

Sommige Europarlementariërs waren in het debat juist wél te spreken over de geringe controle op socialemediaplatformen. "Wat zij haatspraak noemen, is eigenlijk gewoon tegenspraak. En wat zij desinformatie noemen, is eigenlijk gewoon een andere mening hebben," zei Belgische radicaal-rechtse Europarlementariër Tom Vandendriessche.

Meer doen

Om ervoor te zorgen dat grote techbedrijven zich aan de regels houden kwam de vorige Europese Commissie met een "digitaledienstenwet". Die wet (DSA) maakt volgens Eurocommissaris Virkkunen "wat offline illegaal is, ook online illegaal." Grote techbedrijven zijn daarom verplicht om desinformatie, haatberichten en verkiezingsbeïnvloeding op hun socialemediaplatformen tegen te gaan.

Verschillende Europarlementariërs vinden dat de Europese Commissie te traag is. "Alstublieft, doe iets," zei VVD-Europarlementariër Bart Groothuis tegen Virkkunen. "Er is geen twijfel over wat er moet gebeuren, handhaaf die wet."

Europarlementariërs willen dat de Commissie de mogelijkheden die de DSA biedt, gebruikt. "Niets doen is geen neutraliteit, het is medeplichtigheid," zei de Spaanse voorzitter van de sociaaldemocraten García Pérez. "We hebben geen andere keus dan sociale netwerken die zich niet aan de regels houden, hard aan te pakken."

Volgens Eurocommissaris Virkkunen hoeven de Europarlementariërs zich geen zorgen te maken. "De Commissie neemt de handhaving heel serieus." Ze zei dat de lopende onderzoeken naar platformen als X, Facebook en TikTok in volle vaart worden uitgevoerd.

Maar de Europese Commissie blijft voorzichtig voordat ze overgaat tot actie. Virkkunen: "We moeten er zeker van zijn dat onze besluiten ook standhouden in de rechtszaal. Daarvoor is zorgvuldig onderzoek en goed bewijs nodig."

Weduwe Vlaardingse loodgieter in rechtbank: 'Wie pleegde de aanslagen?'

3 months ago

"Mijn kinderen durven niet zonder mij te slapen, ze zijn bang voor geluiden en vragen zich af wanneer hun moeder weer gaat lachen." Dat zei de weduwe van de Vlaardingse loodgieter Ron van Uffelen in de rechtbank in Dordrecht. Van Uffelen was doelwit van een reeks aanslagen met zwaar vuurwerk. Vandaag stond in de strafzaak een van de verdachten voor de rechter en de weduwe van de overleden loodgieter maakte voor het eerst gebruik van haar spreekrecht.

Ron van Uffelen (45) overleed op 12 augustus vorig jaar, nadat hij met hartproblemen naar een ziekenhuis was gebracht. Volgens de weduwe is zijn overlijden het gevolg van de schier eindeloze reeks bedreigingen en aanslagen waarvan hij en zijn familie in de veertien maanden daarvoor het slachtoffer werden.

Van Uffelen heeft altijd gezegd dat hij geen idee had wie de daders zijn en waarom ze het op hem hadden gemunt. Zijn weduwe herhaalde dat vandaag: "Het gevecht dat hij moest leveren tegen een anonieme vijand en de bovenmenselijke inspanning om bescherming te krijgen, heeft een fatale afloop gekregen", zei ze. "Mijn man is overleden, mijn kinderen hebben geen vader meer."

Laatste aanslag

Vandaag stond de 19-jarige Rodynho E. voor de rechter. Hij zou op 14 augustus vorig jaar, dus twee dagen na het overlijden van Van Uffelen, geprobeerd hebben met zwaar vuurwerk een aanslag op het huis van Van Uffelen te plegen. De explosieven gingen niet af. Ook zou hij anderen gedwongen hebben om aan deze aanslag mee te doen.

De aanslag van 14 augustus was de laatste in de reeks van 27 bedreigingen, aanslagen of pogingen tot aanslagen op het huis, bedrijfspand en auto's van de loodgieter.

In de loop der tijd zijn, deels zeer jeugdige verdachten aangehouden. In negen gevallen kwam het tot een veroordeling, variërend van 90 dagen jeugddetentie tot een celstraf van tien maanden.

Het Openbaar Ministerie eist tegen E. een celstraf van 3,5 jaar, waarvan 6 maanden voorwaardelijk. Zijn advocaat vraagt om vrijspraak.

Geen antwoord

Het motief voor de aanslagen en bedreigingen is nog altijd een vraagteken. De dertig verdachten die in de loop der tijd zijn aangehouden, zwijgen erover.

De nabestaanden worstelen daarmee. "Naast de rouw die wij elke seconde ervaren, is ook elke seconde de vraag: wie zit hierachter en waarom?", zei de weduwe. Om met dit verdriet verder te kunnen leven, zou een antwoord op deze vragen helpen, zei ze.

Jetty's zusje werd vermoord in Auschwitz: 'Ik dacht dat ik dat meisje op de foto was'

3 months ago

Hun Joods-psychiatrische instelling Het Apeldoornsche Bosch werd tijdens de Tweede Wereldoorlog eerst als relatief veilig gezien, maar in de nacht van 21 op 22 januari 1943 werden toch 1131 Joodse patiënten en medewerkers afgevoerd naar het concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz. De meesten van hen werden daar direct vermoord.

Om de herinnering levend te houden en meer mensen met deze gruwelijke geschiedenis kennis te laten maken, wordt vanavond een vernieuwd herinneringscentrum geopend.

Lida Kropveld was een van de slachtoffers. Ze had een licht verstandelijke beperking en woonde als driejarige een paar maanden in de instelling. "De familie dacht: 'Dat Apeldoornsche Bosch, dat halen ze toch niet leeg? Wat moeten ze met al die achterlijke mensen? Die kunnen toch niet werken'", vertelt haar zusje Jetty Kropveld. "Want werken was het idee. Dat ze vermoord zouden worden, wisten ze niet. En het onvoorstelbare kun je je niet voorstellen."

Er ontstonden geruchten dat Het Apeldoornsche Bosch ontruimd zou worden. Vader en moeder Kropveld probeerden direct naar de instelling te gaan om hun dochter op te halen.

Jetty hoorde dit decennia later van haar moeder, die ze als psychologiestudent interviewde. "Mijn moeder vertelde dat ze op het perron in Apeldoorn zagen dat alle patiënten al weg waren en dat de Joodse zusters en dokters door SS'ers in uniform naar de goederenwagons werden gedreven.

Haar moeder vroeg aan een verpleegkundige of ze Lida Kropveld kende. "De zuster zei dat ze haar goed kende en dat ze altijd van die mooie kleertjes had. Ze had Lida lekker warm aangekleed, dat bruine pakje met een slobberbroek met borduursels erop, want ze gingen naar een koud land en het was januari."

Toen ze dat hoorde, wist moeder Kropveld dat ze haar kind niet meer terug ging zien, vertelt dochter Jetty. In huize-Kropveld werd er maar weinig over Lida gesproken. Sterker nog, dat gebeurde zelfs niet als Jetty naar het album met foto's van Lida keek. "Er werd altijd gezegd dat ik dat was."

Pas op haar tiende hoorde Jetty dat het meisje op de foto's Lida was, het zusje dat ze nooit had gekend. "Het was nogal ontluisterend toen ik daarachter kwam. Ik vond het bedrog, gemeen, niet eerlijk, was teleurgesteld. Mijn moeder zei: 'Het was maar beter om dat te zeggen, je was nog zo klein'."

Jetty werd in de hongerwinter geboren, op 18 februari 1945, op de dag af zes jaar na Lida. Vader Kropveld kwam zwaar beschadigd uit de oorlog, vertelt Jetty. "Er kon thuis eigenlijk niet over gepraat worden. Dan was hij in een depressie terechtgekomen of had hij een driftbui gekregen."

Pas na zijn overlijden kon Jetty Kropveld er met haar moeder over praten. Gesprekken die ze opnam op casettebandjes. "Toen sprak mijn moeder voor het eerst met emotie. Het was hartstikke ontroerend. Ze wilde er graag over vertellen. Daarna is Lida eigenlijk pas weer gaan leven."

Jetty Kropveld las vanochtend bij de herdenking van de ontruiming van de instelling de namen voor van Lida en andere slachtoffers. Van sommigen werd de naam voor het eerst voorgelezen, omdat pas recent bekend werd wat hun lot was.

Schoolklassen fatsoenlijk ontvangen

Om 20.45 uur, het tijdstip waarop de nazi's in 1943 Het Apeldoornsche Bosch binnenvielen, wordt het vernieuwde herinneringscentrum geopend.

Om het bestaande pand, waar de onderdirecteur-pedagoog woonde, is een nieuw, glazen gebouw geplaatst. "Deze L-vorm omarmt als het ware het oude pand", vertelt Johan Kruithof van stichting Herinneringscentrum Apeldoornsche Bosch.

"Nu kunnen we met name schoolklassen fatsoenlijk ontvangen, films laten zien en met ze in gesprek gaan. Deze tijd vraagt erom jongeren te helpen nadenken: hoe kunnen we omgaan met tegenstellingen in de samenleving?"