Aggregator

Renovatie Binnenhof in zomer 2031 klaar, kosten nu 2,7 miljard euro

2 days 13 hours ago

De renovatie van het Binnenhof-complex in Den Haag loopt weer jaren vertraging op en wordt opnieuw duurder. Het was de planning om eind 2026 klaar te zijn, daarna werd het op zijn vroegst 2028. Nu maakt minister Keijzer (Volkshuisvesting) bekend dat het naar verwachting de zomer van 2031 wordt. Dat betekent een vertraging van vijf jaar.

Ook wordt de renovatie opnieuw duurder dan verwacht. Eerst werd uitgegaan van 475 miljoen euro, dat werd in 2024 al 2 miljard en nu staat de teller op 2,7 miljard euro. Minister Keijzer spreekt over een "realistische planning", omdat de onderzoeksfase van de renovatie nu voorbij is.

Schimmel

De renovatie van het historische complex - waar de Raad van State, de Eerste en Tweede Kamer zaten - blijkt veel ingewikkelder te zijn dan gedacht. In de onderzoeksfase, die na het vertrek van de Binnenhof-bewoners in 2021, intensiever werd, kwam het Rijksvastgoedbedrijf (RvB) veel onverwachtse tegenvallers tegen.

Er is veel meer werk dan was verwacht. Het complex bestaat uit verschillende bouwstijlen vanaf de zestiende eeuw, er was veel meer aangetast door bijvoorbeeld schimmel. Er zijn zo'n 4000 unieke vertrekken met veelal een monumentale status en die moeten heel zorgvuldig gerestaureerd worden.

Ook is er een tekort aan gespecialiseerd personeel en worden er bovendien onder het complex allerlei archeologische vondsten gedaan, wat ook vertraging oplevert.

"Dit is 90.000 vierkante meter, een heel groot, ingewikkeld complex", zegt Keijzer. "Funderingsherstel, vervuilde grond en archeologische vondsten: er zijn allerlei zaken die de boel vertragen. Omdat je daardoor twee jaar langer bezig bent, gaan de salariskosten weer omhoog."

Keijzers voorganger De Jonge noemde in het voorjaar van 2024 de verhoging van de aanvankelijk geplande 475 miljoen euro naar 2 miljard euro "een gigantisch bedrag", maar noemde het onvermijdelijk. De staat van de verschillende monumentale gebouwen was veel slechter dan gedacht.

Volgens Keijzer is de kans vanaf nu een stuk kleiner dat de renovatie weer veel duurder wordt. "We zijn nu op het moment beland dat alle ontwerpen definitief zijn gemaakt en bijna alle contracten zijn gesloten. Tegelijkertijd weet iedereen dat als je straks op een monumentale poort stuit, je jezelf daar toch weer in moet verdiepen."

Vocht

Wel wil Keijzer dat er toch naar de renovatie van de zogenoemde Grafelijke Zalen wordt gekeken, zoals bijvoorbeeld de Ridderzaal. Daar is jaren geleden voor besloten geen geld voor vrij te maken, maar nu blijkt de onderhoudsstaat slecht: het dak lekt, er is vocht in de muren en er zitten houtmieren in de dragende balken van de Rolzaal.

De extra kosten worden geschat op ongeveer 225 miljoen euro. Keijzer gaat kijken waar dit geld vandaan gehaald moet worden en of de Tweede Kamer hier extra geld voor uit wil trekken.

In 2015 werd besloten om het historische complex te renoveren via de goedkoopste en snelste variant: dat betekende dat alle Binnenhofbewoners het complex moesten verlaten naar tijdelijke huisvesting elders in de stad, Kamerleden vertrokken in de zomer van 2021, met weemoed, maar met het idee dat ze na 5,5 jaar weer terug zouden keren. Dat zal dus niet het geval zijn: de Tweede Kamerleden zullen dus nog zeker tot 2031 in het oude ministerie van Buitenlandse Zaken zitten, B67 genoemd.

DNB-president Sleijpen: 'Het blijft code oranje met de financiële stabiliteit'

2 days 13 hours ago

Hoewel het na een onrustig begin van dit jaar wat rustiger is geworden op de beurs en ook de economie rustig doorgroeit, zijn de risico's op nieuwe paniek niet weg. "Als ik hier als weerman zou staan, dan zou ik zeggen dat het code oranje is", zegt Olaf Sleijpen, die deze zomer aantrad als nieuwe president van De Nederlandsche Bank (DNB).

"Code oranje betekent dat je goed voorbereid de weg op moet gaan. En dat geldt hier ook voor financiële instellingen", legt Sleijpen uit. Wie uit het raam kijkt, ziet nog weinig problemen aan de lucht. Want ondanks een nationaal en wereldwijd politiek onrustig jaar, draait de economie nog altijd beter dan gedacht. De Amsterdamse beurs stevent na een record in oktober af op de grens van 1000 punten.

Sleijpen presenteerde vanmorgen zijn eerste Overzicht Financiële Stabiliteit, waarmee de toezichthouder twee keer per jaar de verwachtingen voor de financiële wereld en de economie opschrijft. Net als zijn voorganger Klaas Knot een half jaar geleden, waakt ook Sleijpen voor te veel optimisme: "Het was begin dit jaar code oranje. En dat is het nog steeds. We moeten goed kijken naar de risico's."

AI kan tegenvallen

Naast de grillen van de Amerikaanse president Trump, noemt Sleijpen de aanhoudende jubelstemming op de beurs als voorbeeld: "Met name Amerikaanse aandelen zijn historisch hoog gewaardeerd. Dat wordt vooral gedragen door investeringen in kunstmatige intelligentie."

Vooral bij technologiebedrijven is het verschil tussen hun werkelijke waarde en de waarde op de beurs niet eerder zo groot geweest, benadrukt Sleijpen. Dat komt doordat beleggers verwachten dat alle investeringen in AI, kunstmatige intelligentie, zullen leiden tot hogere winsten. "Dat kan best tegenvallen", waarschuwt Sleijpen. "En dat kan een correctie op de financiële markten tot gevolg hebben."

Daarmee wijst Sleijpen naar het risico van dalende koersen. Hij benadrukt wel dat banken, verzekeraars en pensioenfondsen er goed voor staan. "Hun buffers zijn goed. Zij kunnen dus best wat hebben. Maar we moeten ons blijven voorbereiden op dit soort scenario's."

Vertrouwen

Het afgelopen jaar bleef de Nederlandse economie vooral draaien doordat consumenten hun geld bleven uitgeven. Nieuwe problemen op de beurs kunnen hun vertrouwen wel een tik geven, met als gevolg dat de hand op de knip blijft. En dat kan weer problemen met de overheidsfinanciën veroorzaken.

Hoewel Nederland er in Europa nog best goed voor staat met overheidsschulden, vindt Sleijpen dat een nieuw kabinet moet oppassen: "Als centrale bank worden we altijd wat zenuwachtig van oplopende overheidsschulden, want die maken het lastig om de inflatie te bestrijden. Een verdere toename van het overheidstekort is gewoon niet goed."

Reorganisatie

Na de presentatie van Sleijpen van het rapport over de financiële risico's, had de DNB-president minder goed nieuws voor het personeel van de centrale bank. Omdat de kosten de afgelopen jaren flink zijn gestegen, wil DNB de komende ongeveer zestig miljoen euro gaan besparen. Dat is 10 procent van de huidige begroting.

Door de kostenbesparingen zullen er banen bij DNB verdwijnen. Hoeveel dat er zijn, maakt de centrale bank nog niet bekend.

OM onderzoekt 49 sterfgevallen door illegale medicijnensite

2 days 13 hours ago

Er worden 49 sterfgevallen onderzocht die mogelijk verband houden met gebruik van medicatie of drugs die op de site funcaps.nl zijn gekocht. Dat zei het Openbaar Ministerie tijdens een voorbereidende zitting in Zwolle tegen de twee eigenaren van de illegale online medicatie- en drugsshop. Klanten konden op de Nederlandse site zonder recept onder meer middelen tegen angst en ernstige slaapproblemen kopen.

Twee van de slachtoffers waren 17 jaar toen ze de eerste bestelling bij funcaps.nl plaatsten, meldt de officier van justitie.

Bij 27 sterfgevallen heeft de politie een sterk vermoeden dat er een verband is met funcaps.nl. In die gevallen zijn overledenen mogelijk om het leven gekomen door middelen van funcaps.nl of er zijn spullen van funcaps.nl in de woning gevonden.

Topje van de ijsberg

Die 27 sterfgevallen zijn volgens haar "vermoedelijk het topje van de ijsberg". Recent onderzoek in de systemen van de politie leverde nog meer verdachte gevallen op: "Er rolden achttien nieuwe overlijdensgevallen uit die correleren met funcaps.nl".

Volgens de officier van justitie hebben zich afgelopen weekend "wederom ouders gemeld wier jongvolwassen kind is overleden. Er zijn in totaal vier nieuwe sterfgevallen gemeld." Daarmee komt het totaalaantal uit op 49 sterfgevallen waarvan de doodsoorzaak wordt onderzocht.

Ouders vroegen site geen spullen meer te leveren

De officier spreekt van jongvolwassenen met een leven voor zich, "soms suïcidaal, soms op zoek naar een beter gevoel". Sommige ouders hebben funcaps.nl volgens het Openbaar Ministerie "tevergeefs" gevraagd geen middelen meer aan hun kind te leveren. "Niettemin kwamen de middelen nog steeds de levens van hun kinderen binnen, in postpakketten met misleidende afzenders. Zij konden hun kinderen daar niet tegen beschermen."

De officier van justitie noemt het daarom van belang "dat deze zaak de nodige ruchtbaarheid krijgt om verdere gevaren te voorkomen".

Marijn Bom was ook aanwezig bij de rechtszaak in Zwolle. Afgelopen zomer verloor hij zijn 19-jarige zoon Luca aan de gevolgen van drugsgebruik. Een pil die Luca op funcaps.nl kocht, werd hem waarschijnlijk fataal:

Afgelopen zomer werden Jord van W. (31) en Stefan P. (30) uit Limburg door de Inlichtingen- en Opsporingsdienst van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) aangehouden voor de illegale handel in geneesmiddelen.

Een derde verdachte werd weer vrijgelaten. De verdachten verkochten volgens de NVWA medicijnen zonder vergunning aan klanten zonder recept, wat verboden is. De NVWA haalde de illegale online medicatie- en drugsshop in augustus offline.

Inspectie krijgt vele tientallen meldingen over malafide websites

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) heeft dit jaar tot nu toe al meer meldingen (187) ontvangen over malafide websites die geneesmiddelen verkopen dan in heel 2024 (114).

De afgelopen tijd onderzocht de inspectie 150 websites die geneesmiddelen verkochten. Bijna alle onderzochte sites boden volgens de inspectie naast ADHD-medicatie ook andere geneesmiddelen aan waar een recept voor nodig is zoals pijnstillers, benzodiazepinen, slaapmedicatie of anabolen.

De IGJ zegt dat de sites geen geldig recept vragen of controleren terwijl de websites wel ogen als een echte online apotheek. Volgens de inspectie worden de meeste van deze sites gehost in de Verenigde Staten. Veertig sites zijn in samenwerking met de Amerikaanse justitie offline gehaald.

Bij de doorzoeking van woningen en bedrijfspanden in Limburg werd een grote hoeveelheid geneesmiddelen in beslag genomen. Ook werd beslag gelegd op bankrekeningen, cryptotegoeden, woningen, voertuigen en andere luxe goederen.

Het strafrechtelijk onderzoek kwam van de grond na een tip van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en de politie. De mannen zouden onder meer zeer verslavende medicijnen hebben geleverd die worden voorgeschreven tegen angst en bij ernstige slaapproblemen.

Tientallen miljoenen euro's

Het bedrijf van de Limburgse verdachten zette volgens justitie in vijf jaar tijd 42 miljoen euro om. Een deel van de middelen zou alleen verkocht mogen worden met een vergunning, andere werden verboden door een aanpassing van de Opiumwet op 1 juli.

De advocaat van de verdachten zegt dat het tweetal al jaren werkt in "volledige openheid en transparantie". Er werd juist altijd gewezen op de mogelijk schadelijke effecten van de goederen, stelt de raadsman. "Ze deden meer dan strikt genomen noodzakelijk was."

Volgens het OM is een deel van de middelen die werden aangeboden "voor het leven en gezondheid gevaarlijk". Op het verkopen, afleveren of uitdelen van dit soort middelen staat een celstraf van vijftien jaar en dertig jaar als het de dood tot gevolg heeft.

Een screenshot van een advertentie die op de site van Funcaps stond:

Van W. en P. zullen volgens het OM niet stoppen met de verboden handel. Zo zei de officier van justitie dat de verdachten eerder in België zijn veroordeeld, maar hun handel hebben voortgezet, Ook zijn er twee nieuwe sites in de lucht nadat funcaps.nl offline werd gehaald.

Van W. en P. blijven voorlopig vastzitten. De volgende zitting staat gepland op 5 februari, dat is weer een inleidende zitting.

Kabinet stelt invoering hoofddoekverbod bij boa's uit

2 days 13 hours ago

Het gaat langer duren voordat voor buitengewoon opsporingsambtenaren (boa's) het verbod wordt ingevoerd om religieuze uitingen te dragen. Minister Van Oosten (Justitie en Veiligheid) wil dat nu toch via een wet regelen, na een zeer kritisch advies van de Raad van State.

Eind vorig jaar beloofde het kabinet, waar toen ook nog de PVV en NSC in zaten, het verbod op hoofddoekjes, keppeltjes en andere religieuze uitingen bij boa's voor eind 2025 in te voeren. Dat moest via een besluit gaan, een zogeheten Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB).

Maar de Raad van State zegt nu dat zo'n verbod meerdere grondrechten raakt, zoals het recht op gelijke behandeling en de vrijheid van godsdienst. Het advies is daarom om het verbod niet via een AMvB, maar via een wet te regelen. Zo kunnen ook de Eerste en Tweede Kamer erover besluiten. Daar moet dan ook nog wel een meerderheid voor het plan zijn.

Al jaren discussie over neutraal uniform

Er is al jaren discussie over de invoering van neutrale uniformen bij boa's. Sommige gemeentes staan toe dat hun boa's bijvoorbeeld keppels en hoofddoeken dragen, tot onvrede van de boa-vakbond.

Het verbannen van religieuze symbolen bij handhavers stond in het hoofdlijnenakkoord van het kabinet-Schoof. Eind vorig jaar besloot het kabinet dan ook tot de invoering van het verbod, omdat zo "het vertrouwen in hun onpartijdigheid en gedrag" zou worden versterkt.

Het College voor de Rechten van de Mens oordeelde eerder dat het verbod op religieuze symbolen voor boa's "stigmatiserend en niet effectief" is. Volgens het college kunnen mensen die zichtbaar religieus zijn wel degelijk onpartijdig hun functie uitoefenen.

Jonge tieners rijden in gestolen busje en crashen tijdens achtervolging

2 days 13 hours ago

In Zeeland is een jongen van 15 gearresteerd die in een busje reed waar nog twee minderjarigen in zaten. De politie zag het busje vannacht rijden op een woonboulevard in Middelburg. Vanwege het tijdstip besloten agenten een stopteken te geven, maar de bestuurder negeerde dat en reed met hoge snelheid weg.

Na een korte achtervolging reed de auto in een bocht tegen een boom. In de auto troffen de agenten drie jongens aan: de bestuurder van 15, een bijrijder van 12 en iemand van 14 in de laadruimte.

De jongen van 15 werd opgepakt en zit nog vast. De bijrijder raakte gewond en is naar het ziekenhuis vervoerd. De jongen die in de laadruimte had gelegen gaf aan dat hij last had van zijn voet, maar dat hij zelf langs de huisarts zou gaan. Hij is opgehaald door een bekende, zegt de politie.

Later bleek dat het busje gestolen was vanaf een parkeerplaats in 's-Heerenhoek. De eigenaar van de auto heeft aangifte gedaan van de diefstal. Naast de diefstal wordt de jonge bestuurder verdacht van het veroorzaken van gevaar of hinder op de weg en het rijden zonder rijbewijs.

Te hoog voertuig rijdt plafond tunnel Rotterdam kapot, bestuurder doorgereden

2 days 14 hours ago

De Thomassentunnel op de A15 bij Rozenburg is afgesloten nadat een te hoog voertuig in de tunnel het plafond heeft beschadigd. Om alles op te ruimen en te repareren is de tunnel nog zeker tot 13.00 uur dicht.

Halverwege de ochtendspits reed een te hoog voertuig de tunnel richting Rotterdam in. Onduidelijk is om wat voor voertuig het gaat. Rijkswaterstaat laat aan de regionale omroep Rijnmond weten dat drie ventilatoren, een flink aantal lampen en een camera stuk zijn gereden.

Of de bestuurder het niet heeft doorgehad is onbekend, wel is duidelijk dat hij is doorgereden. Het voertuig is op camerabeelden vastgelegd en die zijn met de politie gedeeld, die achter de dader aan gaat.

Een aannemer is bezig om de kapotte onderdelen in de tunnel te repareren. Ook het wegdek moet worden schoongemaakt. De afsluiting van de Thomassentunnel leidt al de hele ochtend tot lange files.

Polen ziet in spoorexplosie sabotage van cruciale aanvoerroute voor Oekraïne

2 days 14 hours ago

In het oosten van Polen is afgelopen weekend een spoorlijn op twee plaatsen ernstig beschadigd geraakt. De Poolse premier Tusk zegt dat op een van de plekken een explosief is afgegaan en spreekt over een ongekende daad van sabotage.

Een machinist op weg van Lublin naar de hoofdstad Warschau meldde gisterochtend dat het spoor bij het dorp Mika kapot was. De passagiers en het treinpersoneel bleven ongedeerd.

Mogelijk was het spoor al zaterdagavond getroffen. Een omwonende zegt tegen Poolse media dat hij zaterdagavond rond 21.00 uur een enorme explosie hoorde. "Alles in huis trilde. Ik dacht dat er misschien een gasfles was ontploft of dat er een ongeluk was gebeurd, maar we konden niets zien."

Gisteravond was er een tweede incident op hetzelfde traject, zo'n 40 kilometer van Mika. Bij de plaats Pulawy moest een trein een noodstop maken doordat de bovenleiding was gebroken. Er waren 475 passagiers aan boord en ook hier raakte niemand gewond. Wel sneuvelden enkele ruiten van de trein.

Oorlog in Oekraïne

De Poolse premier wijst erop dat het spoor naar Lublin een cruciale aanvoerroute is voor (militaire) hulp aan Oekraïne. "We zullen de daders vinden, wie het ook zijn."

Op een persconferentie zei de Poolse minister van Binnenlandse Zaken vanmiddag dat ook in dit tweede geval ernstig rekening wordt gehouden met sabotage. Volgens zijn collega-minister die over de geheime diensten gaat, is het zeer waarschijnlijk dat de saboteurs handelden in opdracht van een buitenlandse veiligheidsdienst. Hij noemde daarbij geen specifiek land.

Christiaan Paauwe, correspondent Midden- en Oost-Europa

"Autoriteiten zeggen dat buitenlandse inlichtingendiensten achter de sabotage zitten, maar er wordt nog niet officieel naar Moskou gewezen. Al bestaat er in Polen weinig twijfel over dat Rusland verantwoordelijk is.

Polen, een land aan de NAVO-oostflank, is de afgelopen jaren met regelmaat het doelwit geweest van sabotage en spionage die werden aangestuurd vanuit Rusland. Vaak was infrastructuur die gebruikt wordt voor hulp aan Oekraïne het doelwit, dat lijkt hier ook het geval te zijn geweest.

In Polen zijn ze dus wat betreft dreiging wel wat gewend, maar dit wordt gezien als een escalatie. Sabotage-acties hebben tot nu toe geen slachtoffers geëist. Het had met deze vernieling van het spoor zomaar heel slecht kunnen aflopen, zien ze hier. En de zorg is dat Rusland steeds verder durft te gaan om bondgenoten van Oekraïne te straffen voor hun steun en om die hulpleveringen te verstoren."

Tusk kwam vanochtend zelf kijken bij Mika. Volgens hem was het doel van de saboteurs daar om met explosieven een trein op te blazen. "Gelukkig zijn we ontkomen aan een ramp, maar het is een zeer ernstige zaak."

De Poolse commandant der strijdkrachten generaal Kukula zei dat de sabotage-acties laten zien dat "de vijand zich klaarmaakt voor oorlog".

Sinds de Russische invasie van Oekraïne begin 2022 heeft Polen tientallen mensen opgepakt op verdenking van sabotage of van spionage voor Rusland.

De minister van Defensie zegt dat het leger 120 kilometer spoorlijn van Warschau, via Lublin naar de plaats Hrubieszów aan de Oekraïense grens gaat inspecteren. Dat traject is ruim 300 kilometer lang.

Bij het onderzoek naar de vermoedelijke spoorsabotage zijn niet alleen politie en justitie betrokken, maar ook de binnenlandse veiligheidsdienst van Polen.

Nabestaanden woedend na verwijdering panelen Margraten: 'Totale ontering'

2 days 15 hours ago

Veteraan Robert Gray heeft weinig woorden nodig om zijn ongenoegen te laten horen over Margraten: "Totale ontering". Op de militaire begraafplaats in Zuid-Limburg liet Amerika onlangs twee panelen met foto's en verhalen van zwarte Amerikanen weghalen. "Het grootste deel daar is aangelegd door Afro-Amerikanen. Zij groeven de graven, hebben het merendeel van de soldaten begraven." Met nabestaanden komt hij in actie.

Nabestaanden, oorlogsveteranen en belangenclubs voor zwarte Amerikanen: ook in Amerika is het nieuws uit Margraten niet ongemerkt voorbijgegaan. "Ik ben er zo ongelukkig over", zegt Margaret Pender. "Verbijsterd ben ik, gefrustreerd." Ze is familie van de weduwe van Willey F. James Jr., die op 25-jarige leeftijd als verkenner in het leger om het leven kwam.

Geboren in de jaren 20 in Kansas City, kort voor de bevrijding omgekomen in Duitsland. Samen met zes andere Afro-Amerikaanse oorlogsveteranen kreeg James Jr. in 1997 alsnog Amerika's hoogste militaire onderscheiding, bijna vijftig jaar na hun witte collega's in het leger. President Clinton reikte de Medal of Honor uit aan zijn weduwe.

Die eervolle onderscheiding zullen ze hem niet gauw afpakken. Maar bijna dertig jaar na de uitreiking waait er een andere wind in het Witte Huis. "Het voelt alsof alles wordt uitgewist waar wij als zwarte Amerikanen voor staan", beschrijft Pender haar gevoel bij dit nieuwe tijdperk.

Geschiedenis herschreven

Op de eerste dag van zijn terugkeer in het Witte Huis ondertekende Donald Trump liefst 26 presidentiële decreten. Daaronder een decreet waarin stond dat er direct een einde moest komen aan alle 'beschamende discriminerende' programma's, evenals aan 'illegale' diversiteit. Een boodschap die lijkt te zijn doorgedrongen tot de lagere niveaus. Sindsdien wordt de geschiedenis op meerdere plekken actief herschreven. Soms subtiel, vaak een stuk minder.

Op de website van de Nationale Begraafplaats in Arlington verdwenen verhalen waarin de rol van zwarte militairen werd beschreven, net als die van hispanics en vrouwen. De publieke radiozender NPR citeerde een ambtenaar die het eufemistisch een 'vernieuwing' van de 'digitale content' noemde. Of Margraten in diezelfde categorie valt, is onduidelijk.

Washington heeft bij monde van de AMBC, verantwoordelijk voor militaire begraafplaatsen als die in Margraten, nog niet gereageerd op vragen daarover van de NOS. Eerder stelde het dat een van de panelen steeds gewisseld wordt en een ander paneel dan wordt verwijderd.

Laag

In Kansas City nemen ze met die uitleg geen genoegen. "Zij gingen daarheen om het Europese continent te bevrijden van fascisme en racisme", zegt veteraan Gray over de zwarte militairen. Zelf is hij oud-marinier. De afgelopen jaren deed hij veel onderzoek naar het leven van James Jr., die net als hij opgroeide in een sterk gesegregeerd Kansas City. Als zwarte jongeman mocht James het spoor niet eens over, weet Gray.

"Ze wilden ook rassengelijkheid in de VS, dat is waar ze voor vochten." Tegen die geschiedenis, en de late erkenning van het Witte Huis, komt het ogenschijnlijk uitwissen van die ontberingen juist ook bij zwarte veteranen als Gray hard aan. "We hadden nooit gedacht dat ze zó laag zouden gaan."

Rechten verdwijnen stukje bij beetje

"Het is de kaasschaafmethode", zegt directeur Carmaletta Williams bij de Black Archives, een organisatie die de geschiedenis en cultuur van Afro-Amerikanen in het Midden-Westen van de VS documenteert. "Elke keer worden er rechten afgesneden", zegt ze, gevraagd of Amerika teruggaat in de tijd. "Tot je geen kaas meer over hebt."

Ze wijst daarbij ook naar de manier waarop kiesdistricten door de Republikeinen opnieuw worden vormgegeven, in de hoop bij de tussentijdse verkiezingen van volgend jaar hoger te scoren. Ook in de staat Missouri, waar Kansas City deel van uitmaakt. "Zodanig dat de zwarte stem verwatert, en bijna verdwijnt. Daar moeten we hard tegen opstaan."

Robert Gray, zelf jarenlang eerste sergeant, doet dat al. Hij schreef een brief aan het Witte Huis en aan de begraafplaats-opzichters van ABMC. "Ik hoop dat andere veteranenorganisaties dat ook gaan doen. Wij staan het niet toe dat men onze geschiedenis onteert."

Ook gaat hij de boer op met de erfenis van Willy F. James Jr. Op de Lincoln Highschool in de wijk waar James Jr. opgroeide, maar vroegtijdig verliet om ten strijde te trekken in Europa, reikt Gray postuum diens schooldiploma uit. "Een eer die laat kwam, maar hem niet wordt onthouden."

Elizabeth Baldwin, de zus van James Jr., is blij dat ze het nog mag meemaken. "Ja, prachtig", zegt ze. Praten kost haar moeite. "Ik ben 104."

Nichtje Margaret Pender neemt het van haar over. "Ik hoop dat de panelen worden teruggeplaatst, daar vechten we voor", zegt ze. "Als de leerlingen die hier nu zijn, niet weten waar ze vandaan komen, dan weten ze ook niet waar ze naartoe gaan."

Rijstroken dicht op A2 na werkzaamheden: 'Flinke domper na perfect weekend'

2 days 15 hours ago

De A2 in Limburg kan nog niet volledig open na de werkzaamheden van dit weekend. In zuidelijke richting blijven nog rijstroken dicht en geldt een snelheidsbeperking, vanwege schade aan het asfalt. Dit leidt vanochtend tot flinke files op de A2 en de A73.

De A2 tussen Echt en Geleen was afgelopen weekend dicht vanwege werkzaamheden op het traject tussen Het Vonderen (bij Echt) en Kerensheide (bij Geleen). De snelweg ging vanochtend net voor 06.00 uur weer open voor het verkeer, maar met de beperkingen.

Op de A2 bij Echt is één rijstrook dicht. In beide richtingen geldt daar een snelheidsbeperking van 70 kilometer per uur. Iets verderop in zuidelijke richting, nabij Born, zijn twee rijstroken dicht. Daar geldt op de overgebleven rijstrook een maximumsnelheid van 50 kilometer per uur.

Oplossen

Een woordvoerder van Rijkswaterstaat noemt de afgesloten rijstroken bij L1 Nieuws "een flinke domper op een perfect verlopen weekend". "De werkzaamheden in het weekend zijn perfect verlopen. In de nacht ontstonden er helaas problemen met het asfalt. We zijn druk bezig met herstelwerkzaamheden en proberen het zo snel mogelijk op te lossen."

De woordvoerder kan niet zeggen hoelang de rijstroken blijven afgesloten. Verkeer richting Maastricht moet rekening houden met extra reistijd. De vertraging liep vanochtend op tot zeker een uur.

Activisten twee dagen in bomen

Tijdens de werkzaamheden afgelopen weekend klommen zeven activisten in de bomen langs de snelweg. Ze protesteerden tegen plannen van Rijkswaterstaat om de bomen te kappen voor de verbreding van de snelweg.

Gisteravond waren de demonstranten na twee dagen weer uit de bomen, nadat Rijkswaterstaat had toegezegd voorlopig te bomen niet te kappen.

Oud-premier Bangladesh veroordeeld tot doodstraf voor rol bij bloedige protesten

2 days 16 hours ago

Oud-premier van Bangladesh Sheikh Hasina is bij verstek veroordeeld tot de doodstraf voor haar rol bij de bloedige protesten tegen haar bewind, vorig jaar.

Bij die demonstraties kwamen volgens een rapport van de Verenigde Naties tot 1400 mensen om het leven, van wie de meesten werden gedood door kogels van veiligheidsdiensten. Hasina heeft volgens de rechter zelf de opdracht gegeven om op de demonstranten te schieten.

Ze werd veroordeeld door een speciaal tribunaal dat is opgezet om misdaden tegen de menselijkheid te vervolgen. Dat werd in 2010 door Hasina zelf ingesteld om oorlogsmisdadigers te kunnen vervolgen die werden gepleegd tijdens de onafhankelijkheidsoorlog in Bangladesh.

Correspondent Zuid-Azië Devi Boerema:

"Dit vonnis werd zowel buiten als binnen in de rechtbank verwelkomd met gejuich. Voor de nabestaanden van de slachtoffers brengt het een gevoel van gerechtigheid.

Het zal niet meteen tot rust leiden in Bangladesh. Aanhangers van Hasina hadden al aangekondigd dat zij de stad willen platleggen uit protest tegen dit vonnis. De afgelopen dagen hebben zij verschillende bomaanslagen gepleegd, brandgesticht en rellen georganiseerd. Ook vandaag veroorzaken ze onrust, waardoor het een stuk stiller op straat was in Dhaka. Mensen volgden vooral vanaf huis de uitspraak die live op televisie werd uitgezonden.

Tegenstanders van Hasina, die dit vonnis juist verwelkomen, hebben aangegeven een feestelijke tocht door de straten van de stad te houden. Zij vieren de uitspraak als een overwinning."

In een telefoongesprek dat werd gelekt, zei de oud-premier tegen een onbekende persoon dat ze de opdracht aan veiligheidstroepen had gegeven om "dodelijke wapens" te gebruiken tegen demonstranten. En ze stelde dat de troepen zouden schieten "waar ze de demonstranten ook zullen vinden".

Na de wekenlange protesten stapte Hasina op en vluchtte ze naar India. Daar verblijft ze nog steeds: ondanks meerdere verzoeken heeft India haar niet uitgeleverd voor deze rechtszaak. Hasina was sinds 2009 aan de macht in Bangladesh. Tussen 1996 en 2001 was ze ook al premier.

In een reactie vanuit India laat Hasina weten het oordeel "partijdig en politiek gemotiveerd" te vinden. Ze stelde onder meer dat ze "de controle over de situatie" bij de protesten had verloren, maar dat het in haar ogen niet ging om een van tevoren geplande aanval op burgers.

Ook minister veroordeeld

Naast de oud-premier werden ook oud-minister van Binnenlandse Zaken Asaduzzaman Khan Kamal en het voormalige hoofd van de politie Chowdhury Abdullah Al-Mamun vervolgd. Kamal kreeg net als de premier bij verstek de doodstraf. Hij is net als Hasina gevlucht, al is bij hem niet duidelijk waar hij is.

Al-Mamun werkte mee aan het onderzoek en zei in juli al dat hij schuldig was, maar had zijn straf nog niet te horen gekregen. Hij werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van vijf jaar omdat hij als getuige optrad.

Correspondent Devi Boerema:

"De veroordeling tot de doodstraf van Hasina en Kamal werd verwacht. Opvallend is dat oud-politiechef Al-Mamun veroordeeld werd tot vijf jaar gevangenisstraf. De rechter gaf daarvoor als uitleg dat hoewel hij het geweld gefaciliteerd had, Al-Mamun door zijn medewerking aan de rechtbank er verzachtende omstandigheden waren.

Naar verwachting zal Bangladesh weer om de uitlevering van Hasina vragen, maar de kans dat India een trouwe bondgenoot uitlevert wetende dat de doodstraf wacht is zeer klein."

'Walgelijke en cynische' Duitse veiling van Holocaust-documenten afgelast

2 days 16 hours ago

Een Duitse veiling van documenten en objecten van nazi's en Holocaustslachtoffers gaat vandaag niet door. De Poolse regering, experts en slachtoffers hadden protest aangetekend en noemden het walgelijk en cynisch dat er geld werd verdiend aan leed uit de Tweede Wereldoorlog.

Een veilinghuis in Neuss, in Noordrijn-Westfalen, zou onder de titel Das System des Terrors, 1933-1945 632 kavels onder de hamer brengen. Meest in het oog springend waren de aantekeningen die Auschwitz-commandant Liebehenschel maakte in aanloop naar zijn proces in 1947 en de dagboeken van een Joodse onderduiker in Polen.

Verder waren er bijvoorbeeld Jodensterren uit Buchenwald, een vrijlatingsformulier uit Mauthausen, correspondentie van concentratiekampengevangenen en een werkvergunning voor een kind uit een Joods getto.

Cynische logica

Christoph Heubner van het Internationale Auschwitzcomité noemde de veiling schaamteloos. Holocaustoverlevenden waren er volgens hem "verontwaardigd en sprakeloos" over. "Hun geschiedenis en het lijden van al diegenen die door de nazi's zijn vervolgd en vermoord, worden uitgebuit voor commercieel gewin."

Volgens de Pools vicepremier Sikorski verdienen de slachtoffers "de waardigheid der stilte, niet het rumoer van een veiling". De Duitse buitenlandminister Wadephul was het met hem eens en sprak van een "wantoestand die moet worden voorkomen".

Het Fritz Bauer Instituut, dat onderzoek doet naar de Holocaust, sprak schande van de "cynische logica" waarmee de prijs van de stukken was bepaald. "In de catalogus wordt over de waardebepaling - even laconiek als wreed - expliciet geschreven dat een hoog startbod gerechtvaardigd is omdat het om een zeldzaam stuk gaat, 'want in 1943 waren er nog maar zo weinig Joden in leven'."

Het instituut merkte ook op dat de archiefdocumenten privacygevoelig zijn. Zo was van een man die in 1937 "vanwege zwakzinnigheid" in Dachau gedwongen werd gesteriliseerd, het complete dossier terug te lezen, inclusief de namen van zijn vijf kinderen. "In een openbaar archief zou dit document alleen anoniem toegankelijk zijn om de privacy van zijn gezin te beschermen."

Naar archief of museum?

Na alle druk verdween de catalogus gistermiddag ineens van de website. Een toelichting wil het veilinghuis niet geven. De stukken waren afkomstig uit de collectie van een anonieme verzamelaar.

Het is niet duidelijk wat er nu met de collectie gaat gebeuren. Het Fritz Bauer Instituut hoopt dat de stukken naar een officieel archief of gedenkplaats gaan. "Alleen daar kunnen ze professioneel worden bewaard en ontsloten voor historisch onderzoek en een geïnteresseerd publiek."

Polen zou bezig zijn uit te zoeken of het land nog beslag kan leggen op de collectie, om die later te kunnen overdragen aan het Auschwitzmuseum.

Geïnteresseerd in de Tweede Wereldoorlog?

Abonneer je dan hier op onze nieuwsbrief.

Dodental aardverschuivingen Midden-Java opgelopen naar achttien

2 days 16 hours ago

Het dodental van de aardverschuivingen op het Indonesische eiland Java is opgelopen naar achttien. Meer dan dertig mensen worden nog vermist.

Door aanhoudende regenval ontstonden afgelopen week op twee plekken op Midden-Java grote modderstromen. Donderdagavond werden meer dan tien huizen van een dorp in het district Cilacap bedolven onder een laag aarde die op sommige plekken 8 meter hoog was.

Daar zijn tot nu toe zestien lichamen geborgen, zeven mensen worden vermist, zegt de rampenbestrijdingsdienst.

Dodental kan oplopen

Zaterdag was er een aardverschuiving in de regio Banjarnegara, zo'n 100 kilometer ten oosten van Cilacap. Daar zijn zeker twee mensen om het leven gekomen. Dat dodental zal waarschijnlijk oplopen, omdat er nog 27 mensen worden vermist. Het zoeken naar slachtoffers gaat door.

Meer dan 800 mensen in Banjarnegara zijn volgens de rampendienst ontheemd geraakt door de aardverschuiving. Zij zijn opgevangen in plaatselijke overheidsgebouwen.

Tientallen pelgrims in Saudi-Arabië omgekomen bij busongeluk

2 days 17 hours ago

Bij een busongeluk in Saudi-Arabië zijn zeker 42 pelgrims omgekomen. Op een weg tussen de voor moslims heilige plaatsen Mekka en Medina botste de bus vannacht tegen een tankwagen en vloog in brand.

De meeste slachtoffers hadden de Indiase nationaliteit. De Indiase premier Modi heeft zijn medeleven betuigd aan nabestaanden van de slachtoffers.

Op beelden op sociale media is te zien dat de bus in lichterlaaie stond op een viaduct in bergachtig gebied. De groep pelgrims was op weg terug uit Mekka en onder weg naar Medina, nadat ze hun bedevaarts-rituelen hadden voltooid. Zo'n 160 kilometer van hun eindbestemming verongelukte de bus.

Passagiers sliepen

Volgens de Arabische nieuwssite Gulf News sliepen veel passagiers op het moment van het ongeluk, waardoor ze weinig kans hadden om te ontsnappen toen de bus na de botsing in brand vloog. Indiase media melden dat de bus volledig is uitgebrand, waardoor het identificeren van de slachtoffers zeer moeilijk is. Eén persoon zou het ongeluk hebben overleefd, maar zijn toestand is onbekend.

Mekka en Medina zijn twee belangrijke steden voor moslims. In Mekka staat de Kaäba, een kubusvormig gebouw op de binnenplaats van Masjid al-Haram, ook bekend als de Grote Moskee van Mekka. In Medina ligt de profeet Mohammed begraven. Miljoenen moslims bezoeken de twee steden tijdens de bedevaart.

Yvonne Keuls streed tegen sociaal onrecht

2 days 17 hours ago

Opgroeiende pubers en hun problemen en haar Indische achtergrond spelen een belangrijke rol in het werk van Yvonne Keuls. Ze overleed gisteren op 93-jarige leeftijd. Keuls kreeg grote bekendheid in de jaren 70 en 80 met sociale romans als De moeder van David S., Het verrotte leven van Floortje Bloem en Jan Rap en zijn maat. De laatste werd ook verfilmd.

De hoofdpersonen in haar werk waren vaak jongeren die problemen hadden met drugsverslaving en terecht kwamen in de prostitutie. Haar boeken waren deels gebaseerd op haar eigen ervaringen. Keuls had in de jaren 70 een opvanghuis voor jongeren opgezet.

Daarvoor schreef ze vooral voor toneel en ze bewerkte boeken voor televisie, waaronder De boeken der kleine zielen van Louis Couperus en De koperen tuin van Simon Vestdijk. Ook speelde ze zelf in verschillende theatervoorstellingen.

Ontroeren

Yvonne Keuls wordt geboren in toenmalig Nederland-Indië, als kind van een Indische moeder en een joodse vader. Die Indische achtergrond gebruikt ze later ook in boeken, zoals Mevrouw mijn moeder, Indische tantes en Madame K. Van Indisch kind tot Haagse dame.

Yvonne Keuls was met enige regelmaat te zien op tv, waar ze openlijk praatte over haar leven en werk.

Eind jaren 30, als de schrijfster 7 jaar oud is, komt het gezin naar Nederland en vestigt zich in Den Haag. Haar vader overleed enkele jaren later.

Al op jonge leeftijd begint Yvonne Keuls met schrijven. Meestal korte verhaaltjes over gebeurtenissen die indruk op haar maken of haar ontroeren. Het eerste verhaaltje dat ze schrijft, Toen de mannen uit de hemel vielen, gaat over het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog.

Manuscript kwijt

Na afronding van het lyceum wil ze het liefst naar de toneelschool, maar dat vindt haar moeder niet goed. In plaats daarvan gaat ze naar de kweekschool en wordt opgeleid tot lerares. Tot haar huwelijk in 1954 werkt ze in het onderwijs. In die tijd kon een vrouw na haar huwelijk niet blijven werken als ambtenaar.

Keuls vindt een andere baan en speelt in haar vrije tijd toneel bij een amateurgezelschap. Maar als ze zwanger wordt verliest ze ook die baan en ze besluit te gaan schrijven.

In 1959 brengt ze haar eerste novelle bij een uitgever. Na drie maanden wachten krijgt ze te horen dat het manuscript is kwijtgeraakt. Als ze die teleurstelling heeft verwerkt stort ze zich op een toneelstuk. Ze stuurt het op naar de door haar bewonderde acteur Cruys Voorbergh die het samen met haar bewerkt. In 1960 wordt haar eerste toneelstuk opgevoerd door een amateurgezelschap.

Hoorspelen

Vervolgens zet ze zich weer achter de typmachine om een hoorspel te schrijven voor de AVRO. De AVRO is enthousiast en zendt het uit en er volgen meer opdrachten. Ook schrijft Keuls in die periode een wekelijkse column voor de Haagse krant Het Vaderland. Onder de titel De toestand bij ons thuis beschrijft zij het opgroeien van haar drie dochters.

Midden jaren 60 wordt ze gevraagd een eenakter te schrijven voor de Haagsche Comedie, een groep jonge acteurs. Dat resulteert in Kleine muizen.. Keuls leert bij de voorstelling David Koning kennen, het hoofd van de afdeling drama van de NCRV. Hij vraagt haar zes eenakters voor de televisie te schrijven en later om De boeken der kleine zielen van Louis Couperus en De Koperen Tuin van Simon Vestdijk te dramatiseren.

Zelf was Keuls ook regelmatig op televisie te zien. Ze was een vast panellid in de NCRV-quiz Zo Vader, Zo Zoon en de varianten daarop. In de jaren 80 was ze te zien in het programma Daar zeg je zowat van de NCRV.

Naast haar schrijfwerk geeft Yvonne Keuls lezingen op scholen en daar krijgt ze belangstelling voor de problemen waar jongeren mee te maken hebben, zoals drugsproblemen. Samen met 14 hulpverleners zet ze een huis op voor dakloze jongeren vanaf 12 jaar, maar dat moet na een jaar zijn deuren sluiten vanwege financiële problemen en een oplopende wachtlijst.

Over haar ervaringen in het opvanghuis schrijft ze het 29-delige hoorspel Jan Rap en z'n maat, dat wordt uitgezonden bij de KRO. De reacties op het hoorspel zijn overweldigend. In 1977 komt onder dezelfde titel het boek uit, dat goed wordt ontvangen. Ook bewerkt ze het verhaal tot een toneelstuk waarvoor ze de Prijs der Kritiek krijgt van de Nederlandse theatercritici. Het toneelstuk wordt in tien talen vertaald en is opgevoerd in 25 grote theaters in Europa.

In de jaren 80 schrijft ze diverse boeken over jongeren met drugsproblemen en in 1984 wordt ze benaderd door een verslaafde jongen die Het verrotte leven van Floortje Bloem heeft gelezen. Op basis van zijn ervaringen schrijft ze Annie Berber en het verdriet van tedere crimineel. Het boek doet veel stof opwaaien want het gaat over de praktijken van een kinderrechter die zijn macht misbruikt in ruil voor seksuele diensten van jongens die hij voor zich krijgt.

Na het overlijden van haar moeder in 1988 krijgt ze belangstelling voor haar Indische roots en schrijft ze een aantal boeken waarin die een belangrijke rol spelen, uiteindelijk resulterend in een boek over haar moeder; Mevrouw mijn moeder. Het boek wordt bekroond met de Trouw Publieksprijs 1999.

Ter gelegenheid van haar tachtigste verjaardag verschijnt in 2011 Gedragen op de wind. Een schrijversprentenboek waarin anderen vertellen over haar leven, haar toneelwerk en haar romans.

'Hup, doen'

In 2021 verschijnt haar laatste boek, Gemmetje Victoria, over haar pleegkind met dezelfde naam. Keuls leerde Gemmetje, of Gemma, kennen door het opvanghuis dat ze had opgezet. "Ik vind het gek om te zeggen, maar ik hield meteen van haar", zei Keuls in een interview in de Volkskrant in hetzelfde jaar.

Het boek schrijven kostte haar meer moeite dan andere boeken, zei ze in datzelfde interview. "Want ik wilde geen onzin kletsen. En mijn leeftijd speelt een rol. Ik zei tegen mezelf: waar wacht je op, tot je 100 bent?"

Over haar gezondheid had ze niets te klagen. Haar recept? "Koekjes eten. En doen waar ik achter sta, dat is belangrijk voor me. Ik wil nooit het gevoel hebben dat ik iets heb laten zitten. Gewoon, hup, doen."