Aggregator

"Ik wil mijn zoon gewoon weer gezond zien. Geen enkele moeder zou haar kind zo moeten zien lijden", zegt Sondos Hamada over de telefoon. Ze zit met haar 5-jarige zoontje Mohammed in een gezondheidskliniek in het noorden van Gaza.

Mohammed heeft een zeldzame stofwisselingsstoornis. Voor het begin van de oorlog was de aandoening van Mohammed goed te behandelen. Hij had de juiste medicatie, fysiotherapie en een speciaal dieet. Door de verwoesting in Gaza heeft hij geen toegang meer tot deze zorg.

Het jongetje is vijf kilo afgevallen, heeft regelmatig epileptische aanvallen en kan niet meer lopen. Het is nog maar de vraag of de moeder van Mohammed op tijd aan medicatie en voedsel kan komen, voordat hij aan zijn aandoening overlijdt.

'Grootste probleem in ieder conflict'

Mohammed is een van de indirecte slachtoffers van de oorlog. Hij is niet gewond geraakt door oorlogsgeweld maar door andere gevolgen van de oorlog.

Volgens een recent artikel in het medische tijdschrift The Lancet zou het aantal oorlogsdoden in de Gazastrook op ruim 186.000 kunnen liggen. De schatting omvat mensen die omkomen door oorlogsgeweld en die nog onder het puin liggen, maar ook indirecte doden: Gazanen die omkomen door voedsel-en watertekorten, slechte hygiëne en ziektes die sneller rondgaan.

De schatting van 186.000 doden is aan de lage kant, zeggen de onderzoekers. Volgens hen is het aantal indirecte doden in conflicten ergens tussen de drie en de vijftien keer zo groot als het aantal directe doden. In het geval van Gaza heeft The Lancet gekozen voor een conservatieve schatting: vier keer het aantal directe doden. Dat ligt inmiddels boven 40.000.

"Indirecte doden zijn het grootste probleem in ieder conflict, maar de humanitaire situatie in Gaza is zelfs voor een conflictgebied door verschillende oorzaken uitzonderlijk slecht", zegt Thea Hilhorst, hoogleraar humanitaire studies. "Het aantal indirecte doden ligt dus waarschijnlijk hoger."

En dat komt onder meer door het ingestorte afvalsysteem in Gaza. Vredesorganisatie Pax publiceerde vorig maand een rapport over die afvalcrisis. Aan de hand van satellietbeelden werd duidelijk dat honderdduizenden tonnen vuilnis zich opstapelen op meer dan 225 plekken.

Cholera en huidziekten

De gevolgen voor de gezondheid van de mensen in Gaza zijn groot: afval trekt ongedierte aan, waardoor de verspreiding van ziektes als cholera en huidziekten in een stroomversnelling komt. Sinds het begin van de oorlog hebben al 150.000 Palestijnen een huidziekte opgelopen, meldt de Wereldgezondheidsorganisatie.

In normale situaties zijn huidziektes eenvoudig te behandelen, maar niet in Gaza, vertelt adjunct-directeur Mohammed Al Khatib van hulporganisatie Medical Aid for Palestinians vanuit Khan Younis. "Mensen met huidziektes moeten zich kunnen wassen, maar in Gaza is de toegang tot schoon water heel beperkt. Het rioleringssysteem is verwoest, en dat in combinatie met het afval en de hoge temperaturen maakt dat er niet valt op te boksen tegen besmettelijke ziektes."

Niet alleen de toegang tot schoon water is beperkt, ook eten is voor lang niet iedereen meer beschikbaar. 22 procent van de inwoners leeft nu in acute voedselonzekerheid. Dat treft baby's en jonge kinderen, zoals Mohammed, het hardst. Zij overlijden sneller door ondervoeding en dehydratatie.

Verzwakt en vatbaarder

Maar ook voor volwassen Palestijnen is de voedselonzekerheid op z'n zachtst gezegd een uitdaging. "Mensen gaan niet dood van de honger", zegt hoogleraar Hilhorst. "Ze sterven door een hartaanval, of door een longontsteking, maar waardoor krijgen ze die longontsteking? Doordat ze al verzwakt zijn en niet naar een ziekenhuis kunnen. Niemand kan thuis uitrusten. De directe doodsoorzaak is iets 'gewoons', maar het zijn de omstandigheden die het veroorzaken."

Slechts 16 van de 36 ziekenhuizen in Gaza zijn nog gedeeltelijk open. Ook ziektes die niet aan de oorlog gerelateerd zijn, zoals kanker, worden nauwelijks meer behandeld en een oplossing lijkt ver weg.

"Een oplossing zou zijn dat Israël zich aan het internationaal oorlogsrecht houdt", zegt Hilhorst. "Maar honger wordt ingezet als oorlogswapen en ziekenhuizen lijken direct doelwit. Zolang daar geen sancties aan worden verbonden, wordt het niet beter."

En daardoor blijft de toekomst voor Mohammed onzeker. "Ik zie mijn zoon zieker worden waar ik bij zit en ik kan niks doen", zegt zijn moeder. "Ik hoop dat de oorlog snel tot een einde komt en ik weer voor hem kan zorgen."

In Groningen zijn duizenden mensen afgekomen op een open dag op de nieuwe ringweg. Vandaag konden mensen al lopend een kijkje nemen op de nieuwe snelweg. Dat leidde tot flinke drukte.

De snelweg gaat morgenavond open voor het verkeer en om die reden was de nieuwe weg tussen het Julianaplein en de Europaweg vanmiddag voor een keer opengesteld voor wandelaars. Naast de open dag op de ringweg is er vanavond ook nog een gratis concert van het Noord Nederlands Orkest in Martiniplaza om de opening van de ring te vieren.

Volgens de organisatie achter het evenement, Aanpak Ringweg Zuid, waren er ruim 10.000 mensen op afgekomen. De opkomst leidde op enkele plekken tot drukte. Zo ontstonden volgens RTV Noord zowel bij de in- als bij de uitgang van de ringweg files van wandelaars die de weg wilden bekijken of er juist vanaf wilden.

Ook de pendelbussen van en naar de weg en Martiniplaza zaten overvol. De organisatie riep mensen daarom op om met de fiets te komen.

Wandelen, voetballen en foto's maken op de snelweg:

Vanwege de drukte had de organisatie enkele maatregelen genomen. "We hebben extra in- en uitgangen gecreëerd", zei een woordvoerder vanmiddag tegen de omroep. "Dat doen we via de op- en afritten, die tot nu toe vanwege de veiligheid dicht waren gebleven."

Ondanks de drukte was de sfeer er niet minder om, zei de woordvoerder. "We hebben ruim negen kilometer asfalt waar mensen terechtkunnen, er is dus genoeg ruimte."

Politie schiet man met mes dood. Vrouw steekt zes mensen neer in bus. Drie doden bij mesaanval op stadsfeest.

Het zijn nieuwskoppen uit Duitsland uit de afgelopen week. Zeker na de aanslag op het stadsfeest in Solingen, vorig weekend, zijn de oosterburen extra alert op geweld met messen. Veiligheidsmaatregelen bij evenementen worden opgeschroefd en de politiek vraagt zich af: voldoet de wetgeving wel?

Het laatste incident was gisteravond. In een bus bij Siegen stak een vrouw in op passagiers. Zes mensen raakten gewond, drie van hen zijn in levensgevaar.

Anders dan in Solingen was het in Siegen geen terreurdaad, zegt de politie. Duitse media melden dat de vrouw psychische problemen had. In Solingen was de dader een Syrische asielzoeker. Dat leidde tot stevige reacties. Binnen enkele dagen besloot de regering tot strengere asielregels.

In Siegen zit de schrik er ook goed in. De stad ligt in dezelfde deelstaat als Solingen en de bus was op weg naar een stadsfeest, wat in Solingen het doelwit was.

Als gevolg van die aanslag waren de veiligheidsmaatregelen in Siegen aangescherpt. "We streven naar het hoogst mogelijke veiligheidsniveau", zei de burgemeester vooraf. Het feest gaat dit weekend wel door, al is de vraag of er nog zoveel bezoekers komen als was verwacht.

In Duitsland is dezer dagen amper een groot evenement waar de veiligheidsmaatregelen als gevolg van 'Solingen' niet zijn aangescherpt, of waar veiligheid niet hét thema is voor organisatie en bezoekers.

Neem het stadsfeest dit weekend in Haltern am See, over de grens bij Winterswijk. Daar is in ieder geval extra politie-inzet; meer wil de burgemeester er niet over kwijt. "Absolute veiligheid is niet mogelijk, maar we willen alles doen wat mogelijk is om het veiligheidsgevoel van mensen te verstevigen", zei hij deze week in een lokale krant.

Altijd een op maat gemaakt plan

In Duitse media leggen meer burgemeesters uit waar ze mee bezig zijn. Zo zegt de burgemeester van Mainz, waar dit en volgend weekend een wijnfeest met 300.000 bezoekers is, dat er voor ieder evenement een op maat gemaakt veiligheidsplan is. Gemeente, politie en organisatie werken daarvoor samen. Maar deskundigen zeggen ook dat niet ieder risico altijd kan worden uitgesloten.

De veiligheidsdiscussie heeft ook het Oktoberfest bereikt, het grootste en bekendste volksfeest van Duitsland, dat over drie weken begint. De organisatie kondigde na de aanslag in Solingen meer en intensievere controles aan bij de ingangen van het feestterrein. Net als eerdere jaren mogen messen en rugzakken niet mee naar binnen.

Politiek Berlijn was al voor de aanslag bezig met de messenproblematiek. Het aantal steekincidenten steeg vorig jaar met bijna 6 procent, tot zo'n 9000. In de eerste helft van dit jaar was vooral rond stations een verdere toename te zien van geweld met messen.

Minister Faeser van Binnenlandse Zaken kondigde daarom half augustus een strengere wapenwet aan. Het moet strafbaar worden om messen met een lemmet van meer dan zes centimeter bij je te hebben. Nu ligt de grens bij twaalf centimeter. Stiletto's moeten in het openbaar helemaal worden verboden.

Faeser roept bovendien gemeenten om op meer lokale messenverboden in te stellen - en daar ook op te handhaven. Dat laatste leidde meteen tot kritiek, onder meer van politiebonden. Die zeggen dat dat wensdenken is zolang personeelstekorten niet zijn opgelost.

Cijfers uit Hamburg laten wel zien wat voor winst bij handhaving te behalen is. Sinds 1 oktober geldt daar rond het hoofdstation een messenverbod. Bij controles zijn sindsdien meer dan 500 wapens in beslag genomen, waaronder 350 messen. "Ieder mes dat we innemen, is een risico minder", zegt de betrokken wethouder.

In een woning in Roermond waar gisteren een grote brand woedde, is het lichaam gevonden van een overleden persoon, meldt de politie. Onderzocht wordt of het de bewoner is.

De woning brandde in de nacht van donderdag op vrijdag volledig uit. Ook drie auto's gingen in vlammen op. De politie vermoedt brandstichting: het vuur was waarschijnlijk aangestoken bij auto's die voor het huis geparkeerd stonden.

Het was niet duidelijk of er tijdens de brand mensen in het huis waren. De brandweer probeerde daar gisteren duidelijkheid over te krijgen, maar het was toen nog niet veilig genoeg om in de woning te zoeken. De politie heeft daarom met drones gezocht naar mogelijke slachtoffers, maar dat leverde gisteren niets op.

Vanochtend werd de zoektocht hervat, volgens L1 Nieuws was een bouwbedrijf aanwezig om het huis te verstevigen

De verwachting dat de reünieconcerten van de Britse band Oasis extreem populair zouden zijn, is waargemaakt. De band meldt zelf op Instagram dat de ruim een miljoen kaartjes voor de tournee in het Verenigd Koninkrijk en Ierland binnen krap twaalf uur zijn uitverkocht.

De tickets voor de zeventien concerten in Cardiff, Manchester, Londen, Edinburgh en Dublin vlogen vandaag over de online toonbank van Ticketmaster. Dat ging, zoals wel vaker, niet helemaal vlekkeloos.

De verkoop voor de twee optredens in Dublin begon vanochtend om 09.00 uur Nederlandse tijd. Die voor de andere concerten startte precies een uur later. Per persoon gold een maximum van vier kaartjes. De twee reünieconcerten in de Ierse hoofdstad Dublin geeft, zijn inmiddels uitverkocht.

"Het was een soort achtbaan vanochtend, met een site die niet werkte en uitgelogd worden tegen je wil in", zegt Bram uit Utrecht. Hij zat er vanochtend ruim voor 9.00 uur klaar voor. Het lukte hem om kaartjes te bemachtigen voor een van de concerten in Edinburgh. Daar is hij natuurlijk ontzettend blij mee. "Het is heel gaaf."

Hij kreeg uiteindelijk nummer 13.000 in de wachtrij. "Dan denk je: 'Zal het, zal het, zal het?' En ja, het is gelukt! Ik ben vooral heel erg blij en opgelucht." Hoe hij en zijn vrienden volgende zomer naar Schotland reizen, weet hij nog niet precies. "Dat zien we dan wel weer."

Veel wachtrijen

Kaartjesverkoper Ticketmaster leek de grote bezoekersaantallen in eerste instantie goed aan te kunnen. Bij de eerste verkoopronde, voor de Ierse tickets, waren er voor zover bekend geen moeilijkheden.

Maar veel fans die even later een poging waagden voor kaartjes in de andere steden, hadden een andere ervaring. In eerste instantie belandden fans in een wachtrij om toegang te krijgen tot de site. "Veel fans gebruiken momenteel onze site, dus u bent in een wachtrij geplaatst", kregen zij te lezen.

De mazzelaars kwamen vervolgens vlak voor de verkoop begon in een online wachtkamer terecht. Na 10.00 uur kregen zij een plekje in de daadwerkelijke wachtrij, nu met een nummer dat aanduidde hoeveel mensen er nog voor hen in de rij 'stonden'.

Een fan klaagde op X over de vele wachtrijen en vatte het als volgt samen: "In de rij om op een website te komen om in de rij te komen om in de wachtkamer te komen om in de rij te komen om Oasiskaartjes te krijgen."

Ook zeggen verschillende fans dat ze foutmeldingen kregen, niet konden inloggen of plotseling werden uitgelogd. Verder waren er mensen bij wie de site volledig vastliep toen ze eenmaal vooraan de rij kwamen.

"Zoals verwacht, is Oasis ontzettend populair", schreef Ticketmaster in een van de laatste updates die fans te zien kregen. "We verwerken bestellingen zo snel mogelijk, dus houd alstublieft uw plaats in de rij."

Waarschuwing voor doorverkoop

Sommige fans mochten gisteravond al kaartjes kopen. Zij kregen een uitnodiging om zich in te schrijven voor een speciale voorverkoop en maakten zo kans om ingeloot te worden. Het is niet duidelijk om hoeveel kaarten het gisteravond ging, maar wel werden er gisteravond al direct tickets voor hoge prijzen op andere sites te koop aangeboden.

Zo staan er kaartjes te koop voor 6000 pond, ongeveer 40 keer de officiële prijs. Ook op Marktplaats verscheen gisteravond een advertentie voor kaartjes van 1500 euro per stuk.

Oasis waarschuwde daar gisteravond en vanochtend voor. "We merken vast dat mensen tickets proberen te verkopen op de secundaire markt", schrijft de band. "Let op dat tickets alleen voor de nominale waarde doorverkocht kunnen worden via Ticketmaster en Twickets." Kaartjes die op die "secundaire sites" verschijnen, zijn volgens Oasis nep of worden geannuleerd door de officiële verkoopsites.

Vijftien jaar geleden ging Oasis uit elkaar, na jarenlange ruzies tussen de broers Noel en Liam Gallagher. Deze week werd bekendgemaakt dat de band volgende zomer weer bij elkaar komt voor een serie optredens in het Verenigd Koninkrijk en Ierland.

Oasis maakte in de jaren 90 furore tijdens de hoogtijdagen van de Britpop-stroming en verkocht miljoenen albums met onder meer Definitely Maybe en (What's the Story) Morning Glory. Er stonden hits op als Live Forever en Wonderwall.

De spirituele Noorse prinses Märtha Louise trouwt vandaag met haar 'sjamaan' Durek Verrett. Een huwelijk dat de gemoederen van de Noren bezighoudt, aangezien hij beweert kanker te kunnen genezen en zij zegt te kunnen praten met engelen en dieren.

Volgens Verrett kennen ze elkaar uit een vorig leven in het oude Egypte, waarbij hij de farao was en zij de koningin.

Het stel is veelvuldig belachelijk gemaakt en bekritiseerd, maar wordt gesteund door de Noorse koninklijke familie. Bijna alle familieleden zijn op de bruiloft, hoewel het geen officieel koninklijk huwelijk is.

Ook prins Constantijn en prinses Laurentien zijn van de partij in het Noorse Geiranger. Het huwelijksfeest duurt vier dagen.

Wel prinses, geen koninklijke taken

De 52-jarige prinses heeft twee jaar geleden afstand gedaan van al haar koninklijke taken. Haar titel als prinses is ze niet kwijtgeraakt, al mag ze die niet gebruiken bij zakelijke activiteiten.

Daar ging ze onlangs nog mee de fout in, omdat het stel een gin uitbracht met het woord 'prinses' erop. De drank is inmiddels uit de schappen gehaald.

De Noorse regering heeft afstand genomen van het stel, omdat Verrett tijdens de coronapandemie medaillons van 200 euro verkocht die mensen zouden genezen van corona.

Het viel ook slecht dat de toekomstige man van de prinses in zijn boek Spirit Hacking schreef dat kinderen kanker kunnen krijgen als ze niet blij zijn. Märtha Louise promootte het boek op haar Instagram.

Prinses Märtha Louise is niet de troonopvolger in Noorwegen, dat is haar broer, kroonprins Haakon. Ze is wel het oudste kind van koning Harald V en koningin Sonja, maar toen ze opgroeide bestond nog de regel dat mannelijke troonopvolgers voorrang krijgen op de troon. Deze bepaling is nu geschrapt, maar niet met terugwerkende kracht.

Märtha heeft drie kinderen met schrijver Ari Behn. Het stel scheidde in 2017. Behn maakte drie jaar later een einde aan zijn leven.

De prinses bouwde aan een succesvolle carrière als spreker, auteur en eigenaar van een kledingmerk. Als zelfbenoemde helderziende heeft ze ook een 'engelenschool' geopend. Toen ze in 2010 in een Noorse krant vertelde over haar communicatie met dode mensen leverde dat veel kritiek op. Sindsdien wil ze niet meer praten met Noorse media.

Racisme

Verrett wordt als eerste zwarte man lid van een Europese koninklijke familie, al zal hij geen koninklijke titel krijgen.

In een interview met Hello! zegt de prinses dat ze sinds ze met hem is dubbel zoveel kritiek krijgt. "Ik wist niet dat er zoveel niveaus van racisme waren voordat ik hem kende." Ze stelt dat sommige mensen hem niet vertrouwen omdat hij zwart is.

De bruiloft wordt exclusief vastgelegd door het tijdschrift Hello! en Netflix. Het stel zou daar flink betaald voor krijgen.

De Samsung Galaxy S24 FE is opgedoken bij de Amerikaanse FCC. Uit de keuring blijkt dat het toestel 162mm lang en 77,3mm breed is. De smartphone beschikt over een plat scherm, ondersteunt Wi-Fi 6E, nfc en 5G-connectiviteit. De S24 FE zou in oktober worden geïntroduceerd.

In de Tweede Kamer is een meerderheid voor een leeftijdsgrens voor bestuurders van een fatbike. De grootste regeringspartij, de PVV, is nu ook voor, maakte PVV-Kamerlid Heutink vanmorgen op X bekend.

BBB-leider Van der Plas riep vanmorgen, ook op X, verkeersminister Madlener op zo snel mogelijk een helmplicht en een leeftijdsgrens van 16 jaar in te voeren.

Heutink benadrukt dat de PVV nog aan het nadenken is over de precieze minimale leeftijd. Verder onderstreept het Kamerlid dat de fatbikeregels wel "handhaafbaar" moeten zijn en dat er een onderscheid moet komen tussen fatbikes en reguliere elektrische fietsen. Dat laatste wil ook onder meer de PvdA.

In de Tweede Kamer gaan al langer stemmen om iets te doen aan het toenemend aantal ongelukken en de overlast door fatbikes. De PVV wilde tot nu toe alleen betere handhaving.

Met het nieuwe standpunt is er wel een meerderheid voor een leeftijdsgrens, maar nog geen overeenstemming over wat de leeftijd precies moet zijn.

School

PVV-minister Madlener van Infrastructuur en Waterstaat voelt op dit moment niets voor een leeftijdsgrens, zei hij deze week tegen RTL Nieuws. Hij denkt met een betere voorlichting en strengere handhaving van het verbod op opgevoerde fatbikes het aantal ongelukken te verlagen.

Madlener vreest dat bij een leeftijdsgrens scholieren niet meer met een elektrische fiets naar school kunnen.

Een fatbike is wettelijk een elektrische fiets, en het is dus de vraag hoe het mogelijk is alleen een helmplicht of leeftijdsgrens voor deze fiets met dikke banden in te voeren.

Partijen in de Tweede Kamer hebben uiteenlopende voorstellen gedaan om het aantal ongelukken te verminderen. GroenLinks-PvdA wil een leeftijdsgrens van 12 jaar, een helmplicht en een aparte categorie in de wet voor de fatbike. Dan worden ook jonge fietsers van gewone elektrische fietsen niet getroffen.

Regeringspartij NSC denkt ook al langer aan een leeftijdsgrens, in combinatie met betere handhaving, en komt over enkele weken met een concreet plan.

Hersenletsel

De populaire elektrische fietsen mogen niet harder dan 25 kilometer per uur, maar worden opgevoerd tot wel 45 tot 50 kilometer per uur. Iedereen, ook jonge kinderen, mag op een fatbike rijden. Dat leidt tot ernstige ongelukken, blijkt uit recente cijfers van VeiligheidNL. In meer dan de helft van de gevallen gaat het om kinderen tussen de 10 en 14 jaar. Een kwart van de slachtoffers belandt met hersenletsel op de spoedeisende hulp.

De politie pleit voor een minimumleeftijd van 16 jaar voor bestuurders van een fatbike. Daarmee zou die grens gelijkgetrokken worden met die van bromfietsen.

Een woordvoerder van de minister laat weten dat Madlener er nu niet voor is, ook omdat het juridsch complex is. "Maar hij sluit geen maatregelen uit". Er worden nog gesprekken gevoerd met betrokkenen en ook in het regeerakkoord komen verkeersveiligheid en fatbikes aan de orde.

Over twee weken debatteert de Tweede Kamer ook over verkeersveiligheid. Begin september start een campagne om iedereen te wijzen op het gevaar van verkeerd gebruik van de fiets.

In een jachthaven in Hoorn heeft een brand gewoed op drie boten. Inmiddels is de brand onder controle. Er raakte niemand gewond.

De brand brak rond 11.00 uur uit op een van de schepen en sloeg over naar twee naastgelegen boten. De brandweer had het vuur al snel onder controle, maar kon niet voorkomen dat de boten beschadigd raakten.

Volgens de veiligheidsregio zijn twee schepen gezonken. "De brandweer probeert nu te voorkomen dat de derde boot ook zinkt", zegt een woordvoerder tegen NH. Ook wordt er nog nageblust en wordt vervuild water opgeruimd.

Persoon overboord

Eerder bestond het vermoeden dat er iemand aanwezig was op de boot waar de brand uitbrak, en dat die persoon overboord was geslagen. Een duikteam heeft gezocht naar mensen in het water, maar daar werd niemand aangetroffen.

Inmiddels is duidelijk dat er geen mensen aan boord waren. "De eigenaar van de boot waar de brand begon heeft bevestigd dat er niemand op de boot aanwezig was", meldt de veiligheidsregio.

Bij de brand kwam veel rook vrij, volgens NH was boven de haven een enorme rookwolk te zien. De veiligheidsregio riep omwonenden op om uit de rook te blijven en ramen en deuren te sluiten. Boten die in de rook lagen, werden met behulp van de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM) verplaatst.

Qualcomm gaat tijdens de IFA-beurs in Berlijn een goedkopere variant van de Snapdragon X Plus-chipset introduceren. Dat zegt de bekende leaker Evan Blass. De Amerikaanse chipontwerper zou met de chips op laptops met een vanafprijs van ongeveer 800 dollar mikken.

In Volos, aan de oostkust van Griekenland, is de noodtoestand uitgeroepen, omdat het water bij de toeristische stad bedekt is door honderdduizenden dode vissen. Het zijn zoetwatervissen die door overstromingen in zout water zijn terechtgekomen, waar ze niet kunnen overleven.

Zowel de haven als een nabijgelegen rivier ligt zo vol met dode vissen, dat aan het oppervlak bijna geen water te zien is. Het leidt tot een enorme stank in de stad. Speciale boten moeten de vissen opruimen.

Vorig jaar werd Volos getroffen door uitzonderlijke regenval. Een deel van de stad stond onder water. Bewoners werden met boten uit hun huis gehaald.

Dat regenwater stroomde een nabijgelegen meer in, dat daardoor drie keer zijn normale omvang kreeg. Daardoor kwamen zoetwatervissen uit dat meer in rivieren terecht die naar de zee stroomden. Toen ze in aanraking kwamen met het zoute water uit de zee gingen ze dood.

Tonnen dode vis

De lokale bevolking vreest dat de dode vissen en de stank ervoor zorgen dat de toeristen voorlopig wegblijven uit Volos, dat zo'n 160 kilometer ten noorden van Athene ligt.

De noodtoestand is uitgeroepen om meer geld vrij te maken voor opruimwerkzaamheden. De autoriteiten zijn daar al druk mee bezig, onder meer met speciale netten. Dinsdag alleen werd 57 ton aan dode vis uit het water gehaald.

DuckDuckGo heeft de broncode van zijn macOS-browser open source gemaakt. Dat heeft het bedrijf aangekondigd via Reddit. De broncode van de Windows-versie wordt binnenkort ook open source gemaakt. Wanneer dat precies gebeurt, is nog niet duidelijk.

Intel komt eind september met een nieuwe statusupdate over het onderzoek naar de stabiliteitsproblemen bij de 13e en 14e generatie chips. Het bedrijf meldt dat de volgende generatie chips over een andere architectuur beschikt en geen last heeft van de spanningsbug.

Socialemediaplatform X wordt geblokkeerd in Brazilië. Dat heeft het Braziliaanse hooggerechtshof beslist. De rechtbank nam deze beslissing omdat X niet tijdig een juridische vertegenwoordiger heeft aangesteld in het land. Het platform mag in Brazilië niet meer worden gebruikt.

In Zandvoort is een strandtent verwoest door een brand. Het vuur werd vannacht rond 4.00 uur ontdekt bij strandpaviljoen Hippie Fish, aan de boulevard.

Volgens NH werd het vuur ontdekt door een schoonmaker. De brandweer zegt dat het pand al snel helemaal in brand stond. "Er bleek geen houden aan, daarom hebben we het gecontroleerd laten uitbranden", zegt de brandweer.

Niemand is gewond geraakt. Van de strandtent is niets meer over, een shovel trekt de resten uit elkaar zodat de brandweer kan nablussen.

Omwonenden hadden geen last van de rook, doordat de wind richting zee stond. Over de oorzaak van de brand is niets bekend.

Het Amerikaanse leger heeft met bondgenoten in Irak een aanval uitgevoerd op terreurorganisatie Islamitische Staat. Bij die actie zijn zeker zeven militairen van de VS gewond geraakt, zeggen functionarissen tegen AP. Het leger meldt dat vijftien IS-strijders zijn gedood.

Volgens de verklaring van US Central Command is er geen indicatie voor burgerslachtoffers. De aanval werd uitgevoerd in het westen van Irak. De IS-militanten hadden "talloze wapens, granaten, en zelfmoordgordels", aldus het leger. Er zouden meerdere IS-kopstukken zijn gedood.

'Gewonden niet in levensgevaar'

Het Pentagon heeft geen informatie gegeven over de gewonde militairen. Geen van hen verkeert in levensgevaar, zegt een anonieme functionaris tegen AP. Twee militairen zouden door een val gewond zijn geraakt.

Islamitische Staat is nog altijd actief in Irak en Syrië. Het aantal aanslagen is de afgelopen tijd fors toegenomen.

Tien jaar geleden, in juni 2014, riep IS een 'kalifaat' uit in grote delen van Syrië en Irak. De terreurbeweging heerste op haar hoogtepunt over een gebied half zo groot als het Verenigd Koninkrijk. Een militaire coalitie onder leiding van de VS heeft IS verdreven uit dit gebied, maar restanten van de militie blijven actief.

Lokale overheden vragen met spoed om geld van het rijk om de infrastructuur op peil te houden. 80 procent van alle bruggen, sluizen, viaducten en wegen is in beheer van gemeenten. Veel daarvan zijn aan het einde van hun levensduur, maar lokale overheden schuiven onderhoud en vernieuwing voor zich uit, omdat ze het geld ervoor niet hebben of het niet genoeg prioriteit geven.

Veel infrastructuur dateert uit de jaren 60 en 70, en daardoor zijn veel constructies aan vervanging toe. Wegen worden bovendien steeds meer en zwaarder belast. Dat versnelt slijtage.

Nederland staat hiermee dus voor een grote uitdaging. Nu al is jaarlijks 2,4 miljard euro nodig. Dat loopt op tot 3 miljard per jaar in 2040, blijkt uit een rapport van onderzoeksbureau TNO dat vorig jaar uitkwam.

Gemeenten draaien op voor meer dan de helft voor deze kosten. Daarin zijn de kosten die gemaakt moeten worden als gevolg van bodemdaling, zwaardere voertuigen en verduurzaming nog niet meegenomen.

Lokale overheden moeten onderhoudskosten betalen uit het gemeentefonds, dat wordt gevuld door het rijk. Gemeenten mogen zelf bepalen waar ze het geld aan uitgeven.

"Veel van dat geld gaat naar sociale dienstverlening en ondersteuning van inwoners, zoals de bijstand, energietoeslag, jeugdzorg", zegt Van Burgsteden namens de VNG. "En dat betekent dat er minder geld overblijft voor onderhoud van wegen." Hij maakt de vergelijking met een sluipmoordenaar. "Je ziet het pas als het te laat is."

Uitstelgedrag

Het jarenlange uitgestelgedrag van gemeenten heeft drie redenen, zegt Marcel Boogers, bijzonder hoogleraar Democratie en Transitie van de Universiteit Utrecht. Ten eerste is er jarenlang bezuinigd op infrastructuur. In 2020 gaf meer dan 40 procent van de gemeenten aan te bezuinigen op onderhoud.

Ook is vaak onduidelijk wie de eigenaar is van bijvoorbeeld een brug. De constructie kan van Rijkswaterstaat zijn, maar het wegdek is dan weer van de gemeente, en daardoor worden er geen besluiten genomen. "En veel gemeenten hebben financiële problemen. Dus die komen daar nog eens bovenop."

Gemeenten willen dus extra geld van de landelijke overheid om hun infrastructuur op peil te brengen. Maar of dat ook echt de oplossing is, betwijfelt Boogers. "Het kan alleen werken als gemeenten geoormerkt geld krijgen. Anders kunnen ze het alsnog aan andere zaken uitgeven."

Volgens hem is het wel goed dat het beheer van deze infrastructuur bij gemeenten of provincies blijft. "Die zitten er dichter op dan het rijk."

Keuzes maken, zegt minister

Minister Madlener (PVV) wijst erop dat infrastructuur "een van de kerntaken" is van gemeenten. "Als er bepaalde tekorten zijn, zullen gemeenten keuzes moeten maken. Dat kunnen ook pijnlijke keuzes zijn. Dat kan ik niet mooier maken dan het is."

Zelfs als er extra geld vanuit Den Haag komt, zijn de problemen nog niet opgelost. Uit een rapport van onderzoeksbureau TNO van vorig jaar blijkt dat gemeenten zich er over het algemeen onvoldoende van bewust zijn dat er een vervangingsopgave is. Van de 342 gemeenten had slechts 12 een prognose van de vernieuwingsopgave. Ook geven lokale overheden niet altijd prioriteit aan deze vernieuwingen en zijn er vragen over eigenaarschap.

"En daar komen de regelmatige bestuurswisselingen bovenop", zegt Peter Rasker, marktdirecteur gebouwde omgeving bij TNO. "Die maken het lastig voor gemeenten om voor lange termijn geld te reserveren."

Oplossing?

Van Burgsteden ziet het liefst dat er een fonds wordt opgericht van gemeenten, provincies en het rijk, omdat gemeenten de grote onderhoudsopgave niet alleen aankunnen. De Algemene Rekenkamer constateerde eerder al dat lokale overheden te weinig geld vrijmaken voor onderhoud.

Ook Rasker denkt dat samenwerken de meest voor de hand liggende oplossing is. "Beschouw niet elke brug als een apart nieuw project. Vervang ze in series, alsof ze uit de fabriek komen. Als je dat samen regelt, hoeft niet elke gemeente het wiel opnieuw uit te vinden. De vernieuwing komt dan in een versnelling."

Ook is het een-op-een vervangen niet altijd nodig, zegt Rasker. "Je kan ook renoveren, versterken of opnieuw berekenen of die ene brug of viaduct ook langer mee kan. Maar ook dat moet wel gebeuren en kost geld. En als je dat niet doet is een-op-een vervanging uiteindelijk onvermijdelijk."

Goedemorgen! Voetgangers kunnen vandaag een rondje lopen over de nieuwe ringweg rond Groningen, waaraan sinds 2018 is gewerkt. In Noorwegen is het veelbesproken huwelijkt tussen prinses Märthe-Louise en de zelfbenoemde sjamaan Durek Verrett.

Eerst het weer: in een groot deel van het land is er veel bewolking. Alleen in het noorden zijn er opklaringen en het koelt af naar 11 of 12 graden. Er trekken buien over de zuidelijke provincies en daarbij kan het onweren. In de ochtend is er nog veel bewolking en plaatselijk een bui. Daarna wordt het droog en breekt de zon door. Het warmt op naar 20 tot 26 graden.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.

Wat kan je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Het Braziliaanse Hooggerechtshof heeft opgedragen X in het land te blokkeren. Een van de opperrechters van het land, Alexandre de Moraes, legde de maatregel op nadat X-baas Elon Musk weigerde om een juridische vertegenwoordiger aan te stellen.

Musk weigert al maandenlang het rechterlijke bevel op te volgen om op te treden tegen de verspreiding van haat en fake news. De Moraes wil dat hij een vertegenwoordiger aanstelt om X in Brazilië aansprakelijk te kunnen stellen.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Sanne van den Tempel heeft een restaurant in Nieuwegein, vlak bij de A2. Die is dit weekend nog steeds afgesloten tussen de knooppunten Oudenrijn en Everdingen. Er zou bij Van den Tempel een groot gezelschap komen lunchen en dineren, maar vanwege de werkzaamheden durfden ze het niet aan:

Fijne dag!

Eén of twee asielzoekers uit Ter Apel onderbrengen bij alle andere opvanglocaties in het land. Op die manier wil het kabinet onder de afgesproken bovengrens van 2000 mensen in het Groningse aanmeldcentrum komen, in de hoop daarmee een nieuwe rechtszaak van de gemeente Westerwolde af te wenden. Vijf vragen over de overvolle asielopvang in Ter Apel.

Waarom komt de bezetting in het aanmeldcentrum maar niet onder de 2000?

De korte uitleg: er komen meer asielzoekers binnen dan er weggaan. In Ter Apel zit het aanmeldcentrum van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Iedereen die in Nederland asiel aanvraagt moet zich melden in het Groningse azc. Elke asielzoeker die zich meldt bij een politiebureau in Nederland krijgt een trein- en buskaartje naar Ter Apel.

Mensen zouden eigenlijk snel moeten doorstromen naar andere locaties in het land, maar dat gebeurt onvoldoende omdat er te weinig opvangplekken zijn. "Bovendien wachten zo'n 11.000 statushouders langer dan de afgesproken termijn van veertien weken op een woning", zegt een woordvoerder van het COA. "Dit komt door de woningnood."

Hoe kan het dat er nu geen mensen in het gras moeten slapen?

De opvangcrisis was zelden zo zichtbaar als tijdens de zomer van 2022. Vanwege de enorme drukte in het aanmeldcentrum moesten honderden mensen noodgedwongen buiten de nacht doorbrengen, op stoelen of op het grasveld voor het azc. Ook was er geen drinkwater en waren er te weinig douches en toiletten beschikbaar.

Zulke situaties zijn nu niet aan de orde, zegt een COA-woordvoerder, omdat Ter Apel een capaciteit van 2370 bedden heeft. "Daardoor hebben we de laatste maanden kunnen voorkomen dat er mensen in het gras moeten slapen."

Ook de hulp van gemeenten in de regio "heeft enorm geholpen", aldus het COA. Zo biedt momenteel de gemeente Pekela in de nacht plek aan circa 200 asielzoekers voor wie in de opvang geen bed is.

Hoe is de situatie nu in Ter Apel?

De Inspectie Justitie en Veiligheid heeft meermaals gewaarschuwd voor de gevaarlijke en onleefbare situatie in het Groningse azc. Asielzoekers en medewerkers van het COA lopen een "onacceptabel risico om slachtoffer te worden van geweldsincidenten". Zo zijn er geregeld vechtpartijen en steekincidenten en is er een toename van het aantal in beslag genomen wapens. De inspectie noemt de veiligheidssituatie "zeer ernstig".

Ook in het dorp Ter Apel zelf lopen de spanningen soms behoorlijk op. Afgelopen juni schoot een politieagent in de plaatselijke HEMA een asielzoeker in zijn been, na een melding van overlast. "Dat er nog geen dodelijke slachtoffers zijn gevallen, is meer geluk dan wijsheid", zei burgemeester Velema van Westerwolde recent tegen NRC.

Is een nieuwe rechtszaak nog te voorkomen?

Dat ligt eraan hoeveel geduld de gemeente Westerwolde nog heeft. Al bijna een halfjaar verblijven er meer dan de afgesproken 2000 asielzoekers in Ter Apel. Gisteren stond de teller op 2117. Dat zijn er iets minder dan tot voor kort, onder meer doordat er de laatste maanden minder asielzoekers naar Nederland komen.

Het COA zegt een aantal grotere opvanglocaties "in de pijplijn" te hebben. Zo komen er in Zaandam twee grote accommodaties die onderdak moeten gaan bieden aan zo'n 1000 mensen. Daarnaast zullen er op het evenemententerrein van Walibi Holland in Biddinghuizen in het najaar tijdelijk weer zo'n 1250 asielzoekers worden opgevangen.

Bij die plannen kwam gisteren de opdracht van minister Faber van Asiel en Migratie aan het COA om bij alle andere opvanglocaties een of twee asielzoekers uit Ter Apel onder te brengen. Onduidelijk is nog of de gemeenten gehoor geven aan de oproep. Het is ook de vraag of alle vooruitzichten voor de gemeente voldoende zijn.

Zal een nieuwe rechtszaak verschil maken in Ter Apel?

De verwachtingen daarover zijn minimaal, ook bij de gemeente. Bij de vorige rechtszaak over deze kwestie werd het COA veroordeeld tot het betalen van een dwangsom van 15.000 euro voor elke dag dat er meer dan 2000 asielzoekers in Ter Apel verbleven. Uiteindelijk liepen de boetes op tot het maximum van 1,5 miljoen euro.

Dat is geen onwil, benadrukt het COA. "Wij zetten al lange tijd alles op alles om nieuwe locaties te realiseren. Daarvoor hebben we wel de hulp van gemeenten nodig."

Ook Westerwolde zou liever geen nieuwe rechtszaak zien. Burgemeester Velema zegt tegen NRC dat het de gemeente niet om het geld te doen is. "We hebben 1,5 miljoen ontvangen van het COA. Ik zou liever 1,5 miljoen betalen zodat het weer veilig is."

In het Duitse deel van de Noordzee is het wrak gevonden van een Urker visserschip dat in 1967 in een zware storm is vergaan. De vijf bemanningsleden kwamen daarbij om het leven. Van twee opvarenden werd later het lichaam gevonden, van de drie anderen niet.

Het schip UK 154 was op 17 oktober 1967 vertrokken vanuit Delfzijl om in de Duitse Bocht te gaan vissen. Het weer was slecht en kapitein en eigenaar Pieter van Slooten meldde via zijn zender aan boord dat hij vanwege de barre omstandigheden stopte met vissen. Daarna werd er niets meer van de UK 154 vernomen.

Twee dagen later vond een ander vissersschip ten westen van het Duitse eiland Helgoland het lichaam van een van de opvarenden en zes dagen daarna werd nog een tweede lichaam in zee aangetroffen.

Zoon van de kapitein

Naar het vergaan van het 25-meter lange schip is onderzoek gedaan door de stichting Onderzoek Maritieme Vermisten, die vermiste schepen probeert te lokaliseren. De man achter de stichting, Cees Meeldijk, werd begin dit jaar benaderd door de zoon van de kapitein van het Urker schip. De zoon heet net als zijn vader Pieter van Slooten.

Door archieven te raadplegen en dat te combineren met gegevens over de vindplaatsen van de lichamen, het weer en de stroming van destijds werd bepaald in welk gebied het wrak van het schip zich zou kunnen bevinden. Na het raadplegen van een zogeheten wrakkenkaart van een Duitse hydrografische dienst bleven er twee mogelijke locaties over.

Wrakduikteam Zeester uit Lauwersoog, waarmee de stichting van Meeldijk samenwerkt, heeft gisteren op een van de plekken bij Helgoland gedoken en vastgesteld dat het inderdaad om het wrak van de UK 154 gaat. Het schip lijkt sprekend op de foto's van het schip, maar wat de doorslag gaf is dat op de boeg de aanduiding UK 154 goed zichtbaar is.

De nabestaanden zijn opgelucht nu het wrak is gelokaliseerd:

Het is volgens Meeldijk niet mogelijk het wrak te bergen. Doordat het zo lang op de zeebodem heeft gelegen, zou het volgens hem direct uiteenvallen als wordt geprobeerd het naar boven te halen.

De vondst is volgens hem vooral belangrijk voor de nabestaanden van de opvarenden. "Voor hen vind ik dit supermooi. Het maakt me blij en trots. Het is voor hen heel belangrijk dat nu echt vaststaat wat er met het schip is gebeurd", zegt Meeldijk.

Zwanger

Zoon Pieter van Slooten (56) heeft zijn vader, die 30 was toen hij omkwam, nooit gekend. Zijn moeder was zo'n tien weken zwanger van hem toen de UK 154 verging. Aan boord waren verder de broer van Pieter senior Louwe (23), Jan Arjen Jenema (24), Jelle Kaptein (23) en Maarten van der Zwan (25). De lichamen van Jenema en Kaptein werden gevonden, de andere niet.

Van Slooten noemt het "aangrijpend en heel bijzonder" dat het wrak nu is gevonden, voor hemzelf, maar ook voor zijn 83-jarige moeder. Hij noemt de scheepsramp "een open wond", ook omdat er nooit een begrafenis is geweest. Zijn moeder sprak er de laatste jaren meer over dan vroeger. "Voor haar is dit een opluchting."

"Je verwerkt het, maar het komt toch vaak terug", zegt Van Slooten. "Het is een goed geparkeerd laatje dat van tijd tot tijd opengaat."

Hij hoopt dat de expeditie van duikteam De Zeester een vervolg kan krijgen. "Misschien is het mogelijk om een of meer onderdelen van de UK 154 als aandenken omhoog te halen." Bij eerdere vergane schepen die gelokaliseerd zijn, is dat ook gelukt.

Texelse kotter

De stichting van Meeldijk heeft vaker succes met het lokaliseren van vermiste schepen. Zo werd vorige maand het wrak gevonden van de Texelse kotter TX 26. Dat schip werd aangetroffen op zo'n 80 kilometer ten westen van Texel.