Groupcard, het bedrijf uit Aalsmeer dat voor meer dan honderd gemeenten lokale cadeau- en stadspassen uitgaf, deed dit zonder vergunning en toezicht. Dat bevestigt toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB) op vragen van de NOS over het faillissement van Groupcard.
Ook lijkt het geld van alle passen, dat door een stichting werd bewaard, te zijn overgemaakt naar het omvallende bedrijf. Dat zegt curator Carry Dullaart. Daarbovenop heeft de stichting al vele jaren geen bevoegd bestuur meer, blijkt uit een analyse van de NOS.
Een bron rondom het faillissement meldt dat DNB al een onderzoek naar Groupcard was begonnen. DNB wil dit zelf niet bevestigen.
Met het faillissement van de stichting is nu 14 miljoen euro aan belastinggeld verdwenen. Bedrijven die cadeaukaarten uitgeven zijn verplicht een vergunning aan te vragen als zij meer dan 5 miljoen euro op uitstaande kaarten hebben staan.
Dat moet ook als er meer dan 150 euro op een kaart kan worden gezet. Gemeenten die de NOS vandaag sprak, zeggen dat er op kaarten die zij via Groupcard uitgaven hogere bedragen stonden. Dat roept de vraagen op of gemeenten niet hadden moeten onderzoeken met wie zij zaken deden en of toezichthouders niet eerder hadden moeten ingrijpen.
Intertoys
Grote uitgevers moeten de tegoeden van cadeaukaarten altijd parkeren op een losse rekening die moet worden beheerd door een onafhankelijke stichting. Dat is een verplichting, om te voorkomen dat grote sommen geld weg zijn als de uitgever van de passen failliet gaat of dat de passen worden gebruikt voor witwaspraktijken.
Niet altijd gaat dit goed. Zo dreigden klanten van Intertoys enkele jaren terug naar hun geld te kunnen fluiten toen de speelgoedketen faillissement aanvroeg.
Groupcard zegt op de eigen website met meer dan 120 gemeenten samen te werken. Het bedrijf geeft veel stadspassen uit en kaarten waar gemeenten geld op zetten om mensen met lage inkomens te helpen of als cadeau voor mantelzorgers. Dat gebeurt voor kleine gemeenten als Woerden of Zwijndrecht, maar ook voor Haarlem, Zwolle en Zaanstad.
Geen vergunning
Volgens de wettelijke eisen had Groupcard hiervoor een vergunning moeten hebben als zogenoemde elektronischgeldinstelling. DNB gaat niet in op individuele bedrijven, maar zegt wel dat Groupcard niet in het bezit is van zo'n vergunning. Een aanvraag hiervoor heeft het bedrijf ook nooit gedaan.
Door alle risico's moeten grote instellingen die cadeaukaarten uitgeven wel zo'n vergunning hebben. DNB houdt dan toezicht op bijvoorbeeld de bedrijfsvoering en of het apart gezette geld goed beschermd is.
DNB: "De betrouwbaarheid van de bestuurders van zo'n stichting dient buiten twijfel te staan." Ook benadrukt DNB dat zo'n stichting geen leningen mag verstrekken en alleen investeringen mag doen op basis van strenge voorwaarden. Ook mag het geld niet zomaar naar het moederbedrijf worden overgemaakt.
Leningen
Uit gegevens van de Kamer van Koophandel blijkt dat Groupcard het geld van de cadeaukaarten onderbracht bij de Stichting Derdengelden Groupcard. Uit het uittreksel bij de Kamer van Koophandel (KvK) blijkt dat de enige bestuurder van deze stichting John Keunen is, de directeur en eigenaar van Groupcard.
Ook is één van de doelen van de stichting "het verstrekken van geldleningen uit de rente op het geld van de kaarten en het andere vermogen", staat in de statuten.
Voor alle doelen, waaronder het verstrekken van leningen, is in die statuten een overeenkomst aangegaan met European Sports Company. De eigenaar van dat bedrijf blijkt opnieuw stichtingbestuurder Keunen. European Sports Company heet inmiddels Groupcard Operations en is één van de dochterbedrijven van de failliete Groupcard Holding.
Niet meer bevoegd
De stichting, die maar één bestuurder heeft ingeschreven bij de KvK, moet er volgens de statuten drie of vijf hebben. De voorzitter moet accountant zijn of een andere financiële achtergrond hebben. Een andere bestuurder moet weer "affiniteit met de sportwereld" hebben.
Hoewel de statuten voorschrijven dat de stichting niet langer dan drie maanden met te weinig bestuursleden mag zitten, blijkt uit de KvK-gegevens dat Keunen sinds september 2016 de enige bestuurder is. De statuten schrijven voor dat bij één of meer openstaande vacatures het overgebleven bestuur na zes maanden zijn bevoegdheden verliest.
Opmerkelijk is dat de bij Groupcard aangestelde curator Carry Dullaart nu al zegt: "Het lijkt erop dat de middelen van de stichting zijn aangewend om de verliezen van Groupcard te financieren."
Als dat zo is, heeft het bestuur van de stichting dat gedaan, terwijl het er niet toe bevoegd was. Door de openstaande posities is het bestuur van de stichting sinds maart 2017 niet meer bevoegd.
Personeel niets te verwijten
Volgens de curator had Groupcard te hoge kosten en te weinig inkomsten, waarbij er ook te weinig zicht was op de financiën: "Groupcard lijkt te lang te zijn doorgegaan."
Curator Dullaart benadrukt dat het personeel van Groupcard niets te verwijten valt. Hij zegt dat zij juist hard hebben gewerkt om de kaarten in de lucht te houden en een doorstart mogelijk te maken.
Groupcard-eigenaar Keunen was niet voor de NOS bereikbaar voor commentaar.
